سجاد غرقی که به عنوان نماینده ایران در این رویداد مهم شرکت کرده است، در گفت‌وگو با خبرنگار ماین نیوز با اشاره به اینکه بیست و دومین سمپوزیوم بین‌المللی سنگ آهن در روزهای 6 و 7 ماه جاری میلادی در شهر برلین آلمان و توسط متال بولتن برگزار شد، افزود: در این سمپوزیم نماینده پلتس اعلام کرد که ظرفیت تولید سنگ آهن ایران تا سال 2017 به 68 میلیون تن در سال می‌رسد. از سوی دیگر اعلام شد که برای نخستین بار نام ایران نیز در فهرست بازرسی آنتی دامپینگ اتحادیه اروپا قرار گرفته است که البته می‌توان این خطر را با دیپلماسی فعال فولادی برطرف کرد.
مهمترین مباحث مطرح شده از سوی سجاد غرقی، عضو هیات مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران درباره بیست و دومین سمپوزیوم بین‌المللی سنگ آهن در شهر برلین آن به شرح زیر است:
- اصلی‌ترین سوالات در این کنفرانس درباره ایران این بود که آیا بیمه‌های بین‌المللی تحلیل ریسک‌های خود را درباره ایران شروع کرده‌اند و آیا حاضر به انجام گارانتی هستند یا خیر که پاسخ این بود این موضوع در حال مذاکره بوده و هنوز شروع نشده است.
- در تحلیلی که آقای آنتون لوف از شرکت SNL درباره تولید سنگ آهن در اروپای شمالی مطرح شد، عنوان شد که بسیاری از معادن سنگ آهن در سوئد در وضعیت بحرانی و حداقل تولید قرار دارند و حتی بسیاری از آنها تعطیل هم شده‌اند چون متوسط هزینه تولید سنگ آهن در این معادن حدود 70 دلار است که هزینه اقتصادی نیست و به همین دلیل این معادن تعطیل شده‌اند.
- نماینده انستیتوی برنامه‌ریزی و تحقیق چین هم صحبت‌هایی در پنل داشت و عنوان کرد که اروپایی‌ها به سه دلیل مزیتی برای حضور در ایران ندارند. یکی هزینه بالای فاینانس برای آنهاست. دیگری وابستگی شرکت‌های اروپایی به مباحث سیاسی و وابستگی به سیاست‌های کلی دولت‌هایشان و به ویژه آمریکا است. سوم هم به خاطر ورشکستگی صنعت فولاد اروپا و مشکلات این صنعت در اروپا است که به همین دلیل اروپا نمی‌تواند کمکی به صنعت آهن و فولاد ایران بکند و بهترین شریک ایران همچنان چین است.
- نکته دیگری که در سمپوزیوم درباره ایران مطرح شد این بود که توسعه و حرکت صنعت فولاد وابسته به سه حوزه اصلی و مگاپروژه‌های این سه حوزه است. حوزه اول انرژی شامل نفت و گاز و پتروشیمی و لوله‌های انتقال نفت و گاز است. حوزه دوم سرمایه‌گذاری‌های زیرساختی مانند راه آهن و حوزه سوم بخش مسکن است اما نکته حائز اهمیت این است که اعداد مربوط به سرمایه‌گذاری در این پروژه‌ها هنوز از سوی دولت ایران به صورت مشخص و شفاف مصوب نشده است و دولت ایران باید میزان سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها را به صورت شفاف اعلام کند.
- این سمپوزیوم هم مانند سایر کنفرانس‌ها دارای سه بخش بود. معرفی پروژه‌ها و تکنولوژی‌ها، تحلیل بازار و زنجیره فولاد و بخش گفتگوها در پنل و کنفرانس.
- در معرفی پروژه‌ها و شرکت‌ها بخشی که قابل توجه بود، معرفی دو پروژه معدنی توسط شرکت آنگلوامریکن بود. در این راستا دو پروژه معدن کومبا و میناسریو معرفی شدند که این معرفی حاوی نکات جالبی هم بود.
- در سخنرانی آقای تیمو اسمیت، نماینده پروژه کومبا عنوان شد که بازاریابی مجددی از سوی آنگلوامریکن در خصوص این پروژه از سال 2009 تاکنون انجام شده و براین اساس آنها توانسته‌اند وابستگی فروش خود را به چین از 90 درصد به 65 درصد برسانند. در همین راستا به غیر از چین در سایر کشورهای آسیایی، اروپا و حتی ترکیه اقدام به بازاریابی و فروش محصول کرده‌اند.
- همچنین در مورد این پروژه بحث تحلیل کاهش هزینه‌ها نیز مطرح شد. اینکه هزینه‌های مترتب از محیط کسب و کار چقدر در کل هزینه‌ها اثر داشته و هزینه‌های تکنولوژی و عملیاتی چقدر بوده است. جالب اینجاست که در بخش هزینه‌های عملیاتی تنها تا حدود 20 درصد از مجموع 50 درصد تاثیر آن امکان کاهش وجود داشته است و برای کاهش هزینه روی مباحثی مانند رویالتی، مالیات و ... مانور بیشتری داده‌اند.
- آمار مرتبط با پروژه میناسریو شرکت آنگلوامریکن نیز از سوی آقای دیوید تروتر مطرح شد که دارای ذخیره 2.8 میلیارد تنی با محتوای آهن 39 درصد است و پروژه برای تولید گندله نیز آمادگی دارد. عمر پروژه 47 سال پیش بینی شده است. تاکنون سرمایه‌گذاری زیادی روی پروژه انجام شده است. از نتیجه این سرمایه‌گذاری می توان متوجه شد که قیمت سنگ آهن به‌هرحال بیش از آن چیزی خواهد بود که الان است و این میزان سرمایه‌گذاری در این معدن حتما بدون پیش‌بینی مثبت از آینده بازار اتفاق نخواهد افتاد.
- بخش دیگری از سمپوزیوم مربوط به صحبت‌های نماینده موسسه پلتس بود که تولید 930 میلیون تن سنگ آهن در سال 2017 توسط استرالیا و 494 میلیون تن توسط برزیل را تخمین زد. همچنان مازاد عرضه و سرمایه‌گذاری در این حوزه پیش‌بینی شده است. نکته دیگر درباره ایران بود که پیش‌بینی ظرفیت تولید 68 میلیون تنی با توجه به رشد تولید فولاد ایران در سال 2017 مطرح شد که البته این موضوع نیز جای بررسی دارد.
- در معرفی تکنولوژی‌ها هم شرکت نیواستیل برزیل شیوه‌ای را درخصوص فراوری خشک سنگ آهن با عیار 40 درصد معرفی کرد که با راندمان جرمی بالای 67 تا 69 درصد و رساندن عیار به 64 تا 65 درصد تولید کنسانتره خشک توسط آن صورت می‌گیرد. این شرکت وابسته به هلدینگ گروپو استیل است و ارائه این تکنولوژی بحث‌های زیادی را در کنفرانس به خود اختصاص داد به دلیل اینکه پیش از این بحث بازیابی و فراوری تر رایج بود.
- در بخش تحلیل هم گروه مکنزی تحلیلی از وضعیت آهن و فولاد ارائه کرد که خیلی مثبت نبود و به محل چالش جلسه تبدیل شد. این گروه قیمت سنگ آهن را طی یکی دو سال آینده بین 55 تا 60 دلار پیش‌بینی کرده است. با توجه به مازاد DRI در ایران و بازگشت تولید سامارکو ظرف چند ماه آینده قیمت سنگ آهن توسط این گروه چندان مثبت پیش‌بینی نشده است. البته یکی دو نفر از تحلیلگران تحلیل‌های متفاوتی را در این زمینه ارائه دادند که براساس الگوریتم‌های متفاوت بود و پیش‌بینی آنها درباره قیمت سنگ آهن تا 2017 و 2018 بین 75 تا 80 دلار بود.
- در سخنرانی مربوط به بخش آنتی دامپینگ و تاثیر آن بر بازار فولاد آقای یوری رودریک، از موسسه ون بائل بلژیک مطالب خود را ارائه کرد. همگان هدف قوانین ضددامپینگ اروپا را متوجه چین می‌دانند. البته در فهرستی که در این خصوص ارائه شد، به غیر از چین نام کشورهایی مانند ترکیه، هند، مکزیک و اوکراین نیز دیده می‌شود و برای اولین بار ایران هم در فهرست آنتی دامپینگ قرار گرفته است. در فهرست بازرسی آنتی دامپینگ با توجه به اینکه مکانزیم‌ها مستند و تحلیلی است برای اینکه خطری گریبانگیر صنعت فولاد ما نشود، در صورت مذاکره مسئولان فولاد و بکارگیری دیپلماسی فولاد می‌توانیم ایران را از این بازرسی و مخاطره دور نگه داریم چون مکانیزم‌های تحلیلی و تحلیل هزینه‌های تمام شده و نحوه مداخله و حضور شرکت‌ها نقش موثرتری دارد که شرکت‌ها در فهرست قرار بگیرند یا خیر.
- در سخنرانی بخش مربوط به پنل ایران هم علاوه بر اطلاعات عمومی و وضعیت کلی سنگ آهن ایران از نظر تولید و بازارهای داخلی و صادراتی ایران، عمده نگاه‌ها و سوال‌ها این بود که بخش عمده بازار آینده ایران را در صورت رشد صنعت فولاد بازار داخلی این کشور تشکیل می‌دهد.
- همچنین هزینه عملیات معدنی در ایران تا درب معدن جزو مزیت‌های اصلی کشورمان محسوب می‌شود و هزینه‌های حمل و نقل از درب معدن به بعد شامل هزینه‌های حمل زمینی و دریایی رقابت پذیری سنگ آهن ایران را کم می‌کند که باید مورد بررسی قرار بگیرند.
- در پنل ایران مدلی هم بررسی و پیشنهاد شد که مربوط به مشارکت طرح‌های توسعه‌ای بنگاه‌های کوچک و متوسط در ایران با شرکت‌های خارجی از طریق تشکیل صندوق‌های مشترک است که در مرحله اول طرف ایرانی شامل بخش خصوصی، دولت و یا بانک‌ها سرمایه‌گذاری بیشتری در این صندوق‌ها انجام می‌دهند و این صندوق‌ها در واقع تضمین‌کننده بخش عمده‌ای از قراردادهای طرف ایرانی با خارجی چه در بخش بازرگانی و چه در بخش سرمایه‌گذاری معدنی باشند.
- یکی دیگر از بحث‌ها در پنل مربوط به ایران که از سوی نماینده یک شرکت فنلاندی که در گذشته در ایران پروژه اجرا کرده و هم‌اکنون نیز درگیر اجرای پروژه‌هایی در ایران است، مطرح شد این بود که در ایران ثبات قوانین وجود ندارد و سرمایه‌گذاران چه داخلی و چه خارجی از امنیت کافی در این کشور برخوردار نیبستند و در این زمینه به مثال‌هایی مانند حقوق دولتی، مالیات‌ها و غیره نیز اشاره کرد.
گفت‌وگو از محمدجواد به‌آبادی
سنگ آهن
