به گزارش خبرنگار ماین نیوز، ایرالکو را همه مادر صنعت آلومینیوم ایران میدانند. شرکتی با سابقه و قدمت قابل توجه که بیش از 40 سال از عمر آن میگذرد. ایرالکو طی چند سال گذشته تغییر مدیریتهای پیدرپی را تجربه کرد و همین باعث شد تا بسیاری از کارشناسان نسبت به تحت تاثیر قرار گرفتن فعالیتهای این شرکت ابراز نگرانی کنند. با این وجود انتخاب مجید پورعطار به عنوان مدیرعامل جدید ایرالکو در بیش از دو ماه پیش باعث شد تا بار دیگر ثبات به این شرکت بزرگ صنایع معدنی کشور بازگردد. بدون مقدمه به سراغ مجید پورعطار رفتیم و از وی درباره شروع به کارش در ایرالکو تاکنون و اقدامات انجام شده در این مدت پرسیدیم.
متن کامل مصاحبه خبرنگار ماین نیوز با مجید پورعطار، مدیرعامل شرکت آلومینیوم ایران (ایرالکو) به شرح زیر است:
آقای پورعطار درباره شرایط ایرالکو از حدود 70 روز پیش تاکنون که شما مدیریت آنرا بر عهده گرفتهاید، توضیح بفرمایید.پس از آنکه براساس مصوبه هیات وزیران وکالت سهام عدالت در شرکتهایی که واگذار شده بودند به دولت برگشت، سازمان ایمیدرو در تاریخ 1394/04/08 اقدام به برگزاری مجمع کرد. سپس نمایندگان خودش را معرفی کرد. از طرف دیگر یک مجمع هم در تاریخ 1394/04/29 برگزار شد که ایمیدرو آنرا به رسمیت نشناخت و در تاریه 1394/05/17 سهامداران عضو هیات مدیره جدید پس از دریافت و بررسی برنامههای نامزدهای مطرح شده، بنده را به عنوان مدیرعامل انتخاب کردند. نزدیک به 24 روز طول کشید تا اینکه در تاریخ 1394/06/10 در شرکت مستقر شدیم. علت این تاخیر هم این بود که هیات مدیره سابق حاضر نبودند ترکیب جدید سهامداران در کارخانه استقرار یابند. بنابراین موانع متعددی برای استقرار تیم جدید که عمدتا نمایندگان دولت بودند، در شرکت ایجاد شد. خوشبختانه با پیگیری و همراهی مسئولان و دستگاهها موفق شدیم در 1394/06/10 طی مراسم تودیع و معارفه شرکت را تحویل بگیریم که جا دارد از استقبال گرمی که در کارخانه از اینجانب شد صمیمانه قدردانی کنم. ایرالکو در حال حاضر از لحاظ اعتبار در بالاترین سطح نزد همه مسئولان، بخش خصوصی، انجمنها و نهادهای صنفی و مراکز دانشگاهی قرار دارد.
اولین کاری که بعد از حضور در ایرالکو انجام دادیم بحث تامین مواد اولیه و عقد قرارداد با هندیها بود. در این زمینه بیشتر توضیح بفرمایید.اولین کاری که انجام شد و از اعتبار و ارتباطمان هزینه کردیم، تهیه سریع مواد اولیه از جاجرم بود. در این مورد سازمان ایمیدرو و شخص آقای کرباسیان خیلی کمک کردند. سپس با در پیش گرفتن روشهای مدیریتی حرکت در جهت استقرار نظم و انضباط از بین رفته در شرکت را آغاز کردیم.
تمرکز روی بازرگانی خارجی گام دیگر ما بود. میدانید که اقتصاد دنیا به خاطر رکود اقتصادی در چین دچار رکود شده است و این رکود در چین باعث کاهش مصرف شده است اما چین به خاطر حفظ سطح اشتغال، ظرفیتهای تولید خود را کاهش نداده است و یک مشوق صادراتی 15 درصدی وضع کرده است. پس بنابراین جنس ارزان را راهی بازارهای هدف از جمله ایران کردهاند. نکته قابل تامل اینکه کشورهایی مانند آمریکا که عضو سازمان جهانی تجارت هستند، بر کالاهای وارداتی از چین تعرفه ترجیحی قرار دادهاند اما در همین شرایط در ایران، آلومینیوم از هیچ تعرفه ترجیحی برخوردار نیست که توجه به این امر در شرایط دشوار ضروری است. البته باید در کنار این معضل به مساله تامین مواد اولیه در داخل اشاره کنم که به صورت رقابتی در اختیار ایرالکو قرار نمیگیرد. به همین خاطر کار در داخل آسیبپذیر شده است. با توجه به این شرایط تمام شرکتها به سمت کاهش هزینهها سوق پیدا کردهاند. از سوی دیگر مشکل رکود اقتصادی در داخل هم مزید بر علت شده تا در فروش با مشکلاتی مواجه باشیم. اما مدیریت جدید کاهش هزینهها را از نیروی انسانی شروع نکرد. چون معتقدیم نیروی انسانی سرمایه اصلی شرکت است. بنابراین کاهش هزینهها را از بازرگانی خارجی شروع کردیم. ما برای نخستین بار طی سالهای اخیر کار ثبت را در شرکت نالکو هند پیگیری کردیم و موفق شدیم در آنجا ثبت شویم. بنابراین در مزایده بلندمدت یک ساله نالکو هند حضور یافتیم و خوشبختانه با یک نسبت خوب یعنی 18.5 درصد موفق به خرید 300 هزار تن آلومینا طی سال 2016 شدیم.
تفاوت این خرید با خریدهایی که در گذشته صورت گرفته است، چیست؟خریدهای قبلی اولا از واسطهها که چندان معتبر و معروف نیز نبودهاند، صورت پذیرفته است. ثانیا با قیمتهای ثابت خریداری شده است. مثلا حدود 400 دلار با ارز آزاد. عیب بزرگ دیگر این کار این است که وقتی شما با نسبت ثابت مثلا 400 دلار، آلومینا خرید میکنید و در آن زمان آلومینیوم 1800 دلار بوده است، حال که با کاهش قیمت جهانی آلومینیوم مواجهیم باز باید با مواد اولیه 400 دلاری و گران که خرید شده است، آلومینیوم ارزان 1500 دلار تولید کنیم و این یعنی یک ضرر هنگفت که باید از جیب شرکت برود. ما این گونه خریدهای غیرحرفهای و ویرانگر را تعطیل کردیم. یعنی در قرارداد با نالکو هند، خرید را به نسبتی از LME قرار دادیم؛ به طوری که هر زمان قیمت شمش پایین میآید، به همان نسبت قیمت آلومینا هم باید کاهش یابد. بنابراین دیگر زیانی متوجه شرکت نمیشود. قرارداد خرید جدید ایرالکو از نالکو هند این حسن را دارد که خرید آلومینا به نسبتی از LME است و در نتیجه نوسانات قیمتی آلومینیوم باعث زیان شرکت نمیشود. از طرف دیگر چون به نسبتی از LME خریداری میشود، در هر تن چیزی بین 90 تا 100 دلار هزینه شرکت را کاهش داده که طی یک سال رقمی حدود 100 میلیارد تومان سود عاید شرکت خواهد شد. ضمنا امکان استفاده از ارز مبادلهای هم در این قرارداد میسر است که اگر بتوانیم از این ارز استفاده کنیم، باز 13 درصد قیمت آلومینای خریداری شده کاهش مییابد. لازم به ذکر است هرگاه در ایرالکو توفیقی در بخش بازرگانی خارجی ایجاد میشود، سروصداهایی از گوشه و کنار به گوش میرسد که ما به خوبی علت آنرا میدانیم. این نحوه خرید در گذشته به قیمت ثابت و گران، به اعتقاد برخی به علت تحریمها بوده است اما به نظر من به بهانه تحریمها، اینطور خریدها صورت گرفته است، چرا که قرارداد جدید با نالکو هند در شرایطی که هنوز تحریمها از روی ایرالکو برداشته نشده، منعقد شده است.
چندی پیش مطرح شد که به زودی تحریم ایرالکو لغو میشود. در این زمینه تازهترین خبر چیست؟موضوع دیگری که لازم میدانم اشاره کنم، که ایرالکو نقش اصلی در آن نداشت و در واقع دولت آقای روحانی نقش اساسی و کلیدی در آن ایفا کرد، خروج ایرالکو از فهرست تحریمهای اتحادیه اروپا در دادگاه بدوی که در شورای اتحادیه اروپا تشکیل شد. از آن زمان، 2 ماه و 10 روز برای تجدیدنظر فرصت وجود داشته است که به نظر میرسد ظرف یک ماه آینده اگر بتوانیم رای دادگاه تجدیدنظر را نیز به نفع خودمان بگیریم، موفقیت بسیار ارزشمندی خواهد بود.
درباره آخرین وضعیت اجرای پروژههای توسعهای ایرالکو توضیح بفرمایید به ویژه پروژه آندسازی که دغدغههای محیط زیستی شرکت را نیز برطرف میکند.باید عرض کنم توسعه در ایرالکو قسمت عمدهای از اهداف و ذهنیت من را تشکیل میدهد. با همه تمرکزی که روی تولید، تامین مناسب مواد اولیه و عملیات جاری شرکت در این مدت داشتیم، همواره تلاش کردیم جهتمان در توسعه گم نشود. مهمترین طرحهای توسعهای ما در حال حاضر یکی بهینهسازی و اتوماسیون خط 3 احیا آلومینیوم (قدیم) است که منابع موردنیار را برای این کار تزریق کردهایم و خوشبختانه از 140 دیگ الان 127 دیگ در مدار است و تا پایان آبان ماه این خط درپوشگذاری شده و بدون هیچ مشکلی وارد مدار خواهد شد.
اجرای پروژه آندسازی دیگر هدف توسعهای ماست. این مورد در واقع تکلیف کارگروه کنترل و کاهش آلودگی هوا اراک است. از برنامه خیلی عقب هستیم، چون در گذشته با اینکه به مقدار 150 هکتار زمین در خیرآباد گرفته شده و کارهای اولیه آن انجام شده است اما عملا خود پروژه پیشرفت چندانی نداشت و تجهیزات این پروژه با اینکه بیش از 10 سال از خرید آن گذشته، هنوز نصب نشده است و این پروژه الان به 250 میلیارد تومان منابع مالی نیاز دارد.
حدود هفتاد روز پیش که ما در شرکت مستقر شدیم پیمانکار ساختمانی آن هفت ماه قبل از ما انتخاب شده اما پیش پرداختی به وی داده نشده بود. ما با اتمام تنگناها و مشکلات مالی که داشتیم، پیش پرداخت پیمانکار را تامین کردیم تا کار سرعت لازم را بگیرد. انشاله ظرف دو ماه آینده اسکلت فلزی دو تا از بخشهای کارخانه آندسازی به انجام میرسد. یعنی عملا از فاز سیویل وارد فاز سازه میشویم. با توجه به نیاز 250 میلیارد تومانی این پروژه امکان تامین آن برای ایرالکو در حال حاضر مقدور نیست. این عدم امکان هم به دلیل سیاست غلط مدیریت قبلی شرکت است، چرا که متاسفانه در آن دوره برای مصرف یک سال و نیم ایرالکو آند خریداری کردهاند و در قبال آن تعهد تامین شمش به یک شرکت چینی سپرده شده است. رقم این تعهد چیزی نزدیک به همین مبلغ 250 میلیارد تومان منابع مالی موردنیاز اجرای پروژه آندسازی است. سیاست مناسب این است که برای مصرف 3 ماه باید آند خریداری میکردهاند. نه اینکه برای یک مدت طولانی آند خریداری کرده و با تعهدی که ایجاد کردهاند باعث بلوکه شدن منابع شرکت شوند. اگر این اتفاق نیفتاده بود همین پولی که صرف خرید آند شده است را برای اجرای پروژه آندسازی به مصرف میرساندیم.
درهرصورت اجرای پروژه آندسازی در خیرآباد و نوسازی خطوط 4 و 5 قدیم، به رقمی حدود 400 میلیارد تومان نیاز دارد و در اولویت کاری ماست. هرچند ایرالکو الان توان تامین این مقدار نقدینگی را ندارد اما درصدد هستیم با کمک سیستم بانکی یا فاینانس از خارج کشور منابع لازم را تامین کرده و با تمام مشکلاتی که داریم، اجرای این پروژهها متوقف نخواهد شد.
اخیرا برای نوسازی خطوط 4 و 5 قدیم تفاهمی با شرکت ماشین سازی اراک به انجام رساندیم تا این خطوط را برای نوسازی در اختیار این شرکت قرار دهیم. به این صورت که آنها فاینانسور را خودشان تامین کنند و تضمینهای آنرا ما قبول کنیم. پس از اینکه این پروژه اجرا شد و به تولید رسید، از محل تولید در قبال فاینانسی که انجام میدهند، شمش به این شرکت میدهیم. در واقع در این مورد روشی شبیه قراردادهای بایبک طراحی شده است. در حال حاضر این یکی از بهترین راهها برای تامین منابع مالی است. ضمن اینکه به توسعه ساخت داخل کمک میشود و مضافا کارخانههای موجود در استان و به خصوص شهر اراک رونق میگیرند و باعث ارزش افزوده و همافزایی صنعتی خواهد شد.
بحث بعدی این است که فکر میکنیم ایرالکو نخستین تولیدکننده آلومینیوم در خاورمیانه و ایران است و نزدیک به 50 سال سابقه فعالیت در این بخش را دارد به یک مراحل جدیدی از تکامل خودش رسیده است. امروزه ایرالکو یک کارخانه صرفا تولیدکننده آلومینیوم نیست، بلکه شرکتی است که میتواند دانش فنی و مهندسی آلومینیوم را اجرا کند. در واقع ایرالکو یک شرکت آلومینیومساز است و میتواند کارخانه آلومینیوم احداث کند؛ بنابراین ما درصدد هستیم یک شرکت فنی-مهندسی تاسیس کرده تا بتوانیم از نیروی انسانی متخصص و کارآزموده خودمان برای مشارکت در پروژههای آلومینیوم کشور مانند آلومینیوم جاجرم یا آلومینیوم جنوب استفاده بهینه کنیم. البته این تجربه را در گذشته داشتهایم، چرا که 55 میلیون دیگ اول کارخانه المهدی با مشارکت ایرالکو ساخته شد. خطوط 3، 4 و 5 قدیم آلومینیومسازی اراک را متخصصین کشور و خصوصا ایرالکو اجرا کردند و خط 6 جدید هم در اجرا و ساخت با چین مشارکت داشتهایم. برنامه دیگر ما تشکیل یک شرکت بازرگانی بینالمللی است. از آنجا که ایرالکو یک شرکت شناخته شده در بازارهای جهانی و یک برند معتبر محسوب میشود و با توجه به رفع کامل تحریمها در آیندهای نزدیک، بنابراین این امکان وجود دارد که در عرصه بازرگانی هم ایرالکو فعال باشد. ما میخواهیم در عرصه خرید و فروش آلومینا و سایر محصولات و مواد اولیه حضور جدی داشته باشیم. محیط زیست یکی از دغدغههای ما است که همانطور که پیشتر گفتم اجرای پروژه آندسازی و نوسازی دو خط باقیمانده میتواند در رفع این دغدغه کمک شایانی کند. هرچند در گذشته با اجرای طرح 200 کیلوآمپر جدید، شرکت سعی کرد هم سطح اشتغال را حفظ کند و هم پاسخی به نگرانیهای زیست محیطی بدهد.
مسائل و مشکلاتی هم در داخل ایرالکو داریم که چندان نگرانکننده نیست. ما پرسنل فهیم و زحمتکش و باسابقهای داریم که به خوبی مشکلات را درک کرده و با تشخیص خوب از بد، برای پیشبرد اهداف کلان ایرالکو و رسیدن به روزهای اوج تلاش میکنند و اگر هم چیزی بیان میکنند از روی دلسوزی است. هممه باید با اتخاذ رفتارهای سنجیده و مناسب برای ارتقای جایگاه برند بینالمللی ایرالکو تلاش کنیم. بنابراین خداوند را شاکرم که چنین همکاران خوبی در مجموعه ایرالکو دارم.
پیشتر تصمیمگیریهایی در خصوص انحلال تیم فوتبال آلومینیوم اراک شده بود اما به نظر میرسد از بعد از حضور شما در شرکت، این تیم مورد حمایت قرار گرفته است.موضوع دیگری که باید عرض کنم این است که با تمام مشکلاتی که داشتیم، سعی کردیم از مسئولیتهای اجتماعی خود شانه خالی نکنیم. ایرالکو خودش را یک شرکت مسئولیتپذیر میداند و به مسئولیتهای اجتماعی خودش واقف است که یکی از بارزترین موارد همین تیم فوتبال ایرالکو است. با اینکه هیات مدیره سابق، این تیم را منحل کرده بود، ما در نخستین نشست هیات مدیره جدید مصوبه قبلی را باطل کردیم و تیم را مورد حمایت و تغییرات لازم را در باشگاه انجام دادیم. خوشبختانه در بازیهای اخیر نتایج خوبی گرفتهایم. این تیم را یک سرمایه برای شهر اراک و مردم و جوانان عزیز این شهر میدانم. معتقدم جوانان اراک مالک اصلی این تیم هستند. همچنین معتقدم صنعت و شهر باید پیوند کالبدی و ارگانیکی با هم برقرار کنند و ما نمیتوانیم نسبت به مسئولیتهای اجتماعی خودمان بیتفاوت باشیم.
شخصا اعتقاد دارم اراک، باید تا الان دو تیم در لیگ برتر فوتبال میداشت. امیدوارم بتوانیم هرچه سریعتر این تیم را به جایگاه شایسته خودش در فوتبال ایران برسانیم. امروز فوتبال صرفا یک ورزش نیست، بلکه یک رسانه و یک بنگاه اقتصادی و اجتماعی هم است؛ بنابراین الان که اراک در ورزش کشور به خصوص فوتبال حضور پررنگی نداشته است، انگار پرچمی برای برافراشتن ندارد و این در حالیست که این شهر پایتخت صنعتی ایران است. ما در ایرالکو مصمم هستیم، پرچم اراک پایتخت صنعتی ایران را در توسط فوتبال به اهتزاز درآوریم.