به گزارش ماین نیوز، این درحالی است که در زمان‌های گذشته پیشینیان ما از این کانی برای صنعت کاشی و ایجاد رنگ آبی استفاده می‌کرده‌اند و آثار آن را می‌توان در بناهای تاریخی کشور همچون عمارت عالی‌قاپو و مسجد شیخ لطف‌الله و... مشاهده کرد. حال با توجه به اینکه ذخایری هرچند کوچک در نقاط مختلف کشور وجود دارد از این‌رو می‌توان با سرمایه‌گذاری در این بخش و فرآوری این محصول ضمن تامین نیاز صنایع کشور به پیشرفت صنایع معدنی نیز کمک کرد.
ذخایر کبالت در نقاط مختلف کشوربهروز برنا، معاون اکتشافات سازمان زمین‌شناسی درباره ذخایر کبالت موجود در ایران می‌گوید: کبالت جزو کانی‌های فلزی به‌شمار می‌آید و چند محدوده معدنی در نقاط مختلف کشور وجود دارد. وی افزود: سابقه فعالیت و استفاده از کبالت به زمان صفویان بازمی‌گردد و معدن کبالت لاجورد در قمصر کاشان نیز از نمونه ذخایری است که در این دوران مورد استفاده قرار می‌گرفته است؛ به این ترتیب که از آن برای ساخت رنگ آبی استفاده می‌کردند، نمونه‌های بارز کاربرد کبالت را در کاشی و سرامیک می‌توان در مسجد شیخ لطف‌الله، مسجد امام و عمارت عالی‌قاپو مشاهده کرد.
وی در ادامه به دیگر ذخایر این کانی اشاره کرد و گفت: درحال‌حاضر در استان فارس نیز ذخیره کوچکی از این محصول وجود دارد که با نام «تیدر» از آن یاد می‌کنند. همچنین در آذربایجان شرقی معدن «بایچه باغ» از دیگر ذخایر کبالت کشور است. در ایران در مرکزی بین «۳ ورز مس کنی» و «تالمسی» نیز ذخایری از کبالت دیده شده و این درحالی است که هم‌اکنون این معادن به شکل متروکه در آمده و هیچ‌گونه فعالیت معدنی در آنها نمی‌شود.
کبالت، محصولی جانبی در کنار آهن و مسبرنا با عنوان اینکه کبالت به عنوان یک محصول جانبی در معادن آهن و مس یافت می‌شود، گفت: در معدن «تیدر» و همچنین معدن لاجورد در کنار آهن، ذخایری از این کانی یافت شده است. همچنین محدوده دیگری از این کانی در «فرومد» سبزوار قرار دارد که مورد بررسی قرار گرفته است. البته باید توجه داشت که در تمامی این معادن میزان ذخایر کبالت چندان بالا نبوده و ذخایر این کانی در کشور رقم پایینی را به خود اختصاص داده است.
وی با عنوان اینکه آمار مشخصی از ذخایر کبالت در کشور وجود ندارد، افزود: آمار چندان دقیقی از میزان ذخایر کبالت در کشور وجود نداشته و تمامی اطلاعات موجود نیز به محدوده‌های معدنی که در دهه ۶۰ توسط سازمان زمین‌شناسی کشور مورد بررسی قرار گرفته محدود می‌شود.
برنا تصریح کرد: کبالت کاربردهای فراوانی در صنایع مختلف دارد و در ساخت آلیاژهای فلزی به دلیل مقاومت بالایی که دارد، استفاده می‌شود. همانگونه که پیشینیان از کبالت برای خلق رنگ آبی استفاده می‌کردند امروزه نیز از این کانی برای رنگ‌کاری سرامیک استفاده می‌شود. از دیگر موارد استفاده آن صنایع فلزی، پزشکی و دندانسازی است و با فرآوری این محصول می‌توان از آن در صنایع های‌تک نیز استفاده کرد که ارزش‌افزوده بالایی را به همراه خواهد داشت.
کشف ذخیره جدید کبالت در کشوربرنا با اشاره به اینکه ایرانیان باستان در گذشته از دانش فنی و اطلاعات کافی درباره بسیاری از مواد معدنی همچون کبالت بهره می‌بردند، گفت: امروزه نیز می‌توان با استفاده از این ذخایر نسبت به فرآوری و بکارگیری آنها در صنایع مختلف اقدام کرد.
وی افزود: شاید یکی از دلایلی که سبب شده تا محدوده‌های معدنی که ذخایر کبالت دارند فعالیتی در آنها انجام نشود، کوچک بودن این ذخایر معدنی و نبود صرفه اقتصادی برای سرمایه‌گذاران است.
وی به فعالیت‌های سازمان زمین‌شناسی در این بخش اشاره و تصریح کرد: با توجه به اقدامات سازمان زمین‌شناسی برای دستیابی به مواد معدنی به تازگی با انجام عملیات حفاری اکتشافی در محور «خونگاه» و «۱۰ معدن» بین دو استان کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری، ذخایر مس همراه با عنصر کبالت یافت شده است.
لازم به ذکر است این محور از نظر سن با تیپ «زئیرزامبیا» در افریقا برابری می‌کند اما نکته‌ای که درباره این ذخیره معدنی وجود دارد قرار گرفتن آن در یک منطقه زیست‌محیطی و حیات وحش است که به همین دلیل سازمان زمین‌شناسی با همکاری سازمان صنعت، معدن و تجارت استان چهارمحال و بختیاری مجوز بهره‌برداری از این محدوده را از سازمان محیط‌زیست دریافت کرده و اقدامات اولیه همچون مطالعات اکتشافی زمین‌شناسی و انجام حفاری، تهیه نقشه راه، پی‌جویی، مطالعات ژئوفیزیک و نمونه‌برداری از این محدوده انجام شده و می‌توان گفت که ذخیره قابل‌توجهی از مس کبالت‌دار در این محور قرار گرفته است.
معاون اکتشافات سازمان زمین‌شناسی با بیان اینکه درحال‌حاضر امکان فرآوری این محصول در کشور وجود دارد، گفت: با توجه به کاربردهای مختلف کبالت می‌توان با فرآوری این محصول زمینه استفاده از آن را در صنایع مختلف فراهم کرد چراکه درحال‌حاضر مصرف این کانی به دلیل خاصیت مقاومت‌پذیری در برابر حرارت بالا در صنایع فلزی و فروآلیاژی است و می‌توان گفت که امکان جایگزینی فلز دیگری برای این محصول وجود ندارد. همچنین استفاده از این کانی در صنعت رنگسازی برای کاشی و سرامیک و لعاب از دیگر مواردی است که می‌توان به آن اشاره کرد و نمونه‌های آن در زمان‌های قدیم و ایران باستان در نقاط مختلف کشور دیده می‌شود.
وی افزود: کشورهای کنگو، زامبیا، کانادا، کوبا، امریکا و روسیه جزو کشورهای تولیدکننده این محصول در دنیا به‌شمار می‌آیند.
ساير حوزه ها
