به گزارش ماين نيوز، در واقع در حالی صادرات کاشی و سرامیک کشور محدود به بازار عراق شده که به اعتقاد کارشناسان و فعالان این حوزه صنعت کاشی و سرامیک ایران از ظرفیت لازم برای حضور در بازارهای جهانی برخوردار بوده و می‌تواند به یکی از قدرت‌های جهانی در این صنعت تبدیل شود. هرچند در این رابطه برخی از کارشناسان معتقدند تمرکز بیش از اندازه به یک بازار به دلیل ضعف در بازاریابی و مدیریت است. البته باید توجه داشت که شرایط تحریمی و رکود حاکم بر ساخت‌وساز نیز بر افزودن بار مشکلات صنایع کاشی و سرامیک تاثیر داشته که لازمه خروج از آن همکاری با شرکت‌های اروپایی و حضور سرمایه‌گذاران خارجی در این صنعت است که می‌تواند به عنوان پلی برای ورود ایران به بازارهای اروپایی محسوب شود.
بازار صادراتی کاشی و سرامیک در عراقکاشی و سرامیک نیز همچون سایر صنایع معدنی بازار صادراتی چندان خوبی نداشته، هرچند این صنعت از نظر ظرفیت اسمی در جایگاه چهارم جهان قرار دارد اما بازار صادراتی آن محدود به کشورهای منطقه می‌شود. درحال‌حاضر بازار عراق در جایگاه اول صادرات کاشی و سرامیک ایران قرار دارد و پس از آن کشورهای افغانستان، ترکمنستان، پاکستان، گرجستان و... جزو کشورهای هدف در صادرات کاشی و سرامیک محسوب می‌شوند.
مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت درباره وضعیت بازار این صنعت، گفت: ایران از نظر ظرفیت اسمی تولید کاشی و سرامیک رتبه چهارم را در جهان دارد، اما در حوزه صادرات تنها به کشور عراق متمرکز است که این امر مطلوب نیست.
محمد فاطمیان میزان تولید اسمی کاشی و سرامیک را حدود ۵۶۱ میلیون متر مربع عنوان و اظهار کرد: ۱۵۰ واحد تولیدی در این بخش وجود دارد. آمارها حاکی از آن است که در امسال ۴۴۰میلیون متر مربع کاشی و سرامیک تولید و ۱۳۰میلیون متر مربع آن صادر شده است. فاطمیان افزود: پیش‌بینی صادرات در شرایط تحریمی ۱۰۷ میلیون متر مربع و در شرایط غیرتحریمی ۱۱۷ میلیون متر مربع است و به طور کلی می‌توان گفت که وضعیت تولید در این حوزه خوب است.
مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه بیشترین صادرات کاشی و سرامیک به عراق انجام می‌شود، گفت: سهم ۷۵ درصدی صادرات کاشی و سرامیک به عراق نشان‌دهنده ضعف تجاری در این بخش است. برای حل این مسئله، شناسایی نکات قوت، ضعف، تهدیدها و فرصت‌ها باید در دستور کار قرار بگیرد. البته کارهای مطالعاتی زیادی در این زمینه انجام شده اما اگر می‌خواهیم در صادرات کاشی و سرامیک وضعیت بهتری داشته باشیم باید برنامه‌ریزی دقیقی انجام شود. مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت با اشاره به سند تدوین صادرات گفت: در این سند به مسائل کیفی و کمی و همچنین نشان(برند)سازی‌ها توجه شده است؛ به طوری که گویای وضعیت فعلی با نقاط ضعف و تهدیدهاست.
به گفته وی این سند گویای این است که چگونه می‌توانیم برای رسیدن به صادرات مطلوب، کاستی‌ها را برطرف کنیم و به طور کلی برنامه‌ای را از شرایط فعلی و اوضاع مطلوب به ما ارائه می‌کند. فاطمیان یکی دیگر از راهکارهای خود را ارائه سیاست‌های تشویقی و حمایتی عنوان کرد و گفت: باید راهکارهای اساسی در این زمینه اتخاذ شود تا بتوانیم استراتژی تهاجمی در این زمینه داشته باشیم. به گفته مدیرکل دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت هر کشوری که می‌خواهد مطرح شود باید ببیند که در چه زمینه‌ای مزیت دارد و در آن قسمت اقتصاد خود را اقتصاد تهاجمی طراحی کند.
فاطمیان با بیان اینکه در زمینه کاشی و سرامیک می‌توانیم استراتژی تهاجمی را به‌کار بگیریم، گفت: به دلیل اینکه در این حوزه مواد اولیه خوبی داریم و تنها مقدار کمی واردات آن هم در حوزه شفاف و لعاب کاشی انجام می‌شود، می‌توان به آینده این صنعت امیدوار بود.
ضعف در مدیریت، مشکل اصلی صنعت کاشی و سرامیک در زمینه صادراتبازار عراق برای برخی از صنایع معدنی به بازار هدف اصلی تبدیل شده است و این موضوع می‌تواند فرصت حضور در بازارهای دیگر را از بین ببرد. با افزایش ناآرامی‌ها در این کشور صادرکنندگان به دنبال جذب بازارهای دیگر رفتند، اما ضعف در بازاریابی منجر به حضور کمرنگ برخی صنایع از جمله صنعت کاشی و سرامیک در بازارهای اروپایی شد.
دبیر کمیته خاک‌های صنعتی خانه معدن ایران با اشاره به جایگاه چهارم ایران در تولید کاشی و سرامیک گفت: هرچند جایگاه این صنعت از لحاظ ظرفیت اسمی رتبه چهارم جهانی است و آمارهای صادراتی نشان می‌دهد در زمینه صادرات نیز رتبه چهارم را در اختیار داریم اما در این میان عمده صادرات ما به کشور عراق بوده است. البته در لیست صادراتی ما ۳۰کشور از جمله کشورهای اروپایی حضور دارند اما ارقام صادراتی به آنها چندان قابل توجه نیست.
هادی میررحیمی درباره حضور چشمگیر صادرکنندگان در بازار عراق، افزود: شاید اصلی‌ترین دلیل برای این موضوع مشکل در بازاریابی و کیفیت تولید کاشی و سرامیک باشد. کاشی و سرامیک تولید شده از لحاظ کیفیت برای حضور در بازارهای اروپایی مطلوب نبوده و همین موضوع موجب کاهش قیمت آن می‌شود، به طوری که درحال‌حاضر هر متر مربع کاشی ایرانی با قیمت ۳/۸دلار به عراق صادر می‌شود. وی ادامه داد: البته در این میان نباید موضوع تحریم‌ها را نادیده گرفت. به دلیل تحریم‌های وضع شده علیه کشور ورود به بازارهای اروپایی و همکاری با آنها کمی دشوار است.
به گفته وی، ضعف در مدیریت مشکلی دیگر برای این صنعت به شمار می‌رود که می‌تواند در جذب بازارهای جهانی برای صادرکنندگان مانع ایجاد کند. ضعف در مدیریت منجر به بازاریابی نامناسب می‌شود. این موضوع باعث می‌شود صادرکنندگان به بازارهای موجود در منطقه اکتفا کنند. برای حل این مشکل باید به سمت ارتقای مدیریت حرکت کنیم. میررحیمی اظهار کرد: بدون شک صنعت کاشی و سرامیک ایران ظرفیت ورود به بازارهای اروپایی را در اختیار دارد اما لازمه اجرایی شدن آن مدیریت صحیح و افزایش کیفیت تولیدی است. از سویی دیگر شرایط سیاسی کشور نیز باید به نحوی شود که تولیدکنندگان و صادرکنندگان بتوانند به آسانی در بازارهای جهانی حضور پیدا کنند.
بازاریابی؛ فاکتور مهم در جذب بازارهای بیشتروی تصریح کرد: درحال‌حاضر صادرات ما به روسیه نیز با کاهش مواجه شده که دلیل آن به ضعف در بازاریابی برمی‌گردد. ما باید برای جذب بازارهای متفاوت برنامه‌ریزی دقیقی در دستور کار داشته باشیم تا بتوانیم از فرصت‌های موجود بهترین بهره‌برداری را انجام دهیم.
هادي میر رحیمی با بیان این مطلب که بازاریابی یکی از فاکتورهای اصلی برای موفقیت در صادرات محسوب می‌شود، افزود: بازاریابی باید در اولویت شرکت‌های تولیدکننده قرار بگیرد. در شرایطی که صادرکنندگان برای نقل و انتقال پول در بازارهای صادراتی با مشکل مواجه هستند زیرا کشورهای اروپایی به تحریم‌ها پایبند هستند و نمی‌توان به راحتی تحریم‌ها را دور زد، بازاریابی و یافتن فرصت‌های جدید برای صادرات می‌تواند تا حدودی این مشکلات را بر طرف کند. به گفته وی، حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی می‌تواند در جذب بازارهای جدید موثر باشد. به عنوان مثال تولیدکنندگان با رایزنی‌های انجام شده در نمایشگاه‌ها توانسته‌اند تا حدودی به بازارهای موجود در کره‌جنوبی و کانادا ورود پیدا کنند. هرچند میزان صادرات به این کشورها بسیار ناچیز است اما می‌تواند فرصت خوبی برای جذب بازارهای جدید باشد. درحال‌حاضر صادرات ما در صنعت کاشی و سرامیک به بازارهای اروپایی بسیار محدود و در حد خرید و فروش‌های جزئی است اما صادرکنندگان تلاش می‌کنند با جذب مشتری بیشتر در آینده حضور پررنگ‌تری در بازارهای اروپا داشته باشند.
همکاری با سرمایه‌گذاران خارجیهمکاری با سرمایه‌گذاران خارجی می‌تواند حضور در بازارهای جهانی را تا حدی آسان کند، از سویی دیگر این حضور می‌تواند در تامین اعتبارات لازم برای رشد یک صنعت موثر واقع شود. هادی میررحیمی درباره این موضوع اظهار کرد: فاکتور دیگری که می‌تواند حضور صنعت کاشی و سرامیک در بازارهای جهانی به‌ویژه بازار اروپا را برای ما فراهم کند، همکاری شرکت‌های ایرانی با شرکت‌های اروپایی است. به عنوان مثال درحال‌حاضر کاشی تبریز با یک شرکت اسپانیایی وارد همکاری شده است. همکاری با شرکت‌های خارجی و سرمایه‌گذاران اروپایی می‌تواند در ورود به بازارهای متنوع، تامین سرمایه و بهبود مدیریت ایفای نقش کند. صنعت کاشی و سرامیک ایران به دلیل در اختیار داشتن مواد اولیه جزو صنایع قوی محسوب می‌شود اما باید برای حل برخی مشکلات در زمینه صادرات راهکارهای اصلی را پیدا کند.
سنگ و مصالح ساختمانی
