اکتشافات عمقی با مطالعات ژئوفیزیک هوایی
گروه اكتشاف و زمين شناسي
- از سال ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۲حدود ۱۸۰هزار کیلومتر خطی داده ژئوفیزیک هوایی برداشت شده که در این زمینه دو دستگاه بالگرد تخصصی به همراه دستگاه‌های مورد نیاز خریداری شده که در تلاش هستیم تا پایان سال ۹۴ حدود ۸۰۰هزار کیلومتر خطی را تحت اکتشافات هوایی قرار دهیم.
به گزارش ماين نيوز، این سخنان محمدتقی کره‌ای، رییس سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی است که با اشاره به اهمیت بکارگیری ژئوفیزیک هوایی در بحث اکتشاف از انجام مطالعات ژئوفیزیک در استان اصفهان، منطقه سنگان واقع در خراسان رضوی و منطقه ده‌شیر در استان یزد خبر داده و انجام پروازها در استان قم و آذربایجان شرقی و غربی و سمنان را نیز در آینده نزدیک نوید داده است. در واقع اعلام بکارگیری مطالعات ژئوفیزیک هوایی در اکتشافات معدنی از سوی رییس سازمان زمین‌شناسی از آن جهت اهمیت دارد که امروزه در بیشتر کشورهای توسعه یافته معدنی با تکیه بر دانش روز و استفاده از تجهیزات توانسته‌اند سهم خود را در اقتصاد معدنی جهان افزایش دهند این در حالی است که ذخایر بالقوه مواد معدنی کشور این امکان را فراهم می‌کند تا با استفاده از تجهیزات و فناوری‌های مدرن بتوانیم به رشد و توسعه اقتصاد معدنی دست یابیم.
شناسایی عمقی ذخایر با استفاده از روش ژئوفیزیک هواییوحید فتوتی درباره مطالعات ژئو فیزیک هوایی و کاربردهای آن می‌گوید: کشورهای پیشرفته معدنی از ۶۰ سال گذشته از روش ژئوفیزیک هوایی در فعالیت‌های معدنی خود استفاده می‌کردند که از دستاوردهای مهم این علوم می‌توان به اکتشاف مواد معدنی، مواد پرتو زا و حتی اکتشاف ذخایر نفتی اشاره کرد. در ایران از سال ۱۳۸۰ سازمان زمین‌شناسی با بکارگیری روش ژئوفیزیک هوایی و بومی‌سازی آن در زمینه‌های مختلف به موفقیت‌های بسیاری دست یافت و می‌توان گفت که از سال ۱۳۸۶ به بعد تمامی فعالیت‌های مربوط به این حوزه توسط متخصصان ایرانی انجام می‌شود.
مدیرکل ژئومتیکس سازمان زمین‌شناسی در ادامه به دیگر کاربردهای ژئوفیزیک هوایی اشاره کرد و گفت: درحال‌حاضر از این اطلاعات می‌توان برای تهیه نقشه‌های زمین‌شناسی، مطالعات زیست‌محیطی، آب‌شناسی و زمین گرمایی استفاده کرد.
وی درباره تاثیرات استفاده از روش‌های ژئوفیزیک هوایی در انجام فعالیت‌های اکتشافی گفت: در کشورهای پیشرفته معدنی دنیا همچون استرالیا و کانادا متوسط عمق معدنکاری بیش از ۱۰۰ متر است اما این در حالی است که در ایران متوسط عمق معدنکاری نزدیک به صفر است. در واقع تاکنون فعالیت اکتشافی در ایران بیشتر شامل اکتشافات سطحی بوده که برای رسیدن به ذخایر معدنی بیشتر لازم است تا به اکتشافات عمقی و سیستماتیک روی آوریم. از این‌رو می‌توان با استفاده از روش ژئوفیزیک هوایی نسبت به شناسایی ذخایر پنهان در اعماق زمین اقدام کرد.
استفاده از نیروهای متخصص ایرانی در تمام بخشهافتوتی با اشاره به اینکه تجهیزات و فناوری‌های مورد نیاز برای انجام فعالیت‌های ژئوفیزیک هوایی توسط بالگرد در کشور وجود دارد افزود: تمام فعالیت‌های مربوط به این حوزه همچون برداشت، پردازش و تفسیر توسط نیروهای متخصص ایرانی انجام می‌شود. در دنیا برای برداشت داده‌های ژئوفیزیک هوایی که هم‌اکنون انجام می‌گیرد به‌طور معمول از دو نوع وسیله پرنده استفاده می‌شود به این ترتیب که در مناطق با توپوگرافی ملایم از هواپیما (با نام Fixed Wing یا بال ثابت) و در مناطق کوهستانی با توپوگرافی خشن از بالگرد (با نام Rotary Wing یا بال چرخشی) استفاده می‌کنند.
وی در ادامه اظهار کرد: از سال ۱۳۸۰ سازمان زمین‌شناسی با بومی کردن دانش مورد نیاز برای انجام فعالیت‌های پروازی به وسیله بالگرد نتایج خوبی حاصل کرده و هم‌اکنون با استفاده از نیروی انسانی ایرانی فعالیت‌های بسیاری را در این زمینه انجام داده‌اند. اما لازم به ذکر است که در زمینه پیشرفت در فعالیت‌های ژئوفیزیک هوایی بحث استفاده از هواپیما برای نخستین‌بار در کشور اجرایی خواهد شد و امید است ظرف مدت ۶ماه تا یک سال این فرآیند را بومی‌سازی کرده و از نیروهای داخلی برای انجام عملیات‌های پروازی استفاده شود.
وی با اشاره به اینکه استفاده کاربردی از نتایج حاصل از برداشت‌های ژئوفیزیک هوایی مدت زمان مشخصی می‌طلبد افزود: عملیاتی و کاربردی شدن نتایج حاصل از برداشت‌های ژئوفیزیک هوایی در دنیا زمان مشخصی را به خود اختصاص می‌دهد به این ترتیب که بعد از انجام عملیات برداشت، مراحل پردازش و تفسیر داده‌های برداشت شده، آغاز می‌شود و به‌طور معمول ۳ تا ۴ ماه بعد از اتمام عملیات برداشت داده‌ها، قابلیت تفسیر و اجرایی شدن پیدا خواهد کرد.
شناسایی مناطق امیدبخش معدنیفتوتی در ادامه افزود: در مرحله تفسیر مناطق امیدبخش معدنی شناسایی شده و با معرفی آنها مراحل بعدی اکتشاف تفصیلی همچون ژئوفیزیک زمینی و تهیه نقشه زمین‌شناسی بزرگ مقیاس و حتی حفاری شناسایی انجام می‌شود. از نمونه این‌گونه فعالیت‌ها می‌توان به سنگان اشاره کرد که حدود ۵۰هزار کیلومتر خطی در منطقه‌ای به وسعت ۱۲هزار و ۵۰۰ کیلومترمربع برداشت‌های ژئوفیزیک هوایی توسط سازمان زمین‌شناسی انجام شده که ۳۵هزار کیلومترخطی آن با اعتبارات سازمان زمین‌شناسی و ۱۵هزار کیلومتر خطی آن با تخصیص اعتبار از سوی سازمان ایمیدرو انجام شده است. بعد از مراحل پردازش و تفسیرداده‌های برداشت شده، بالغ بر ۱۵ منطقه امیدبخش به‌عنوان آنومالی معرفی شد که در روی تعدادی از آنومالی‌ها حفاری شناسایی انجام شده و در اعماق مختلف از ۱۸۰متر تا ۳۰۰متر کانی‌سازی آهن مشاهده و حفاری در سایر آنومالی‌ها با همکاری سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی کشور و سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران در حال انجام است.
وی معتقد است که به دلیل ظرفیت‌های فراوانی که درکشور وجود دارد لازم است تا عملیات ژئوفیزیک هوایی روی کل کشور به‌طور یکسان و یکپارچه انجام شود. اما لازم است برداشت در مناطق مختلف با استاندارد یکسان انجام گیرد تا پس از برداشت بلوک‌ها به‌طور جداگانه امکان هماهنگی و متصل کردن آنها وجود داشته باشد. اما این در حالی است که باتوجه به بودجه‌هایی که در اختیار سازمان زمین‌شناسی قرار دارد امکان برداشت سراسری کشور ظرف چند سال وجود داشته، از این‌رو اولویت‌بندی‌هایی انجام شده است، به این ترتیب که در فاز اول، ۲میلیون و ۷۵۰هزار کیلومتر خطی که شامل مناطقی است که از ظرفیت بالای معدنی برخوردار بوده و داده‌های ژئوفیزیک هوایی دقیق (با فواصل پروازی ۲۵۰ تا ۵۰۰ متری) تاکنون از آنجا برداشت نشده ظرف مدت ۳ سال مورد اکتشاف ژئوفیزیک هوایی قرار گیرد.
تاریخ انتشار : يکشنبه ۱۲ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۶:۲۹
کد مطلب: 20684
