عملیات هوایی برای کشف معادن زیرزمینی
گروه اكتشاف و زمين شناسي
- در حالی که فعالان معدنی معتقدند اصلی‌ترین مشکل بخش معدن برای کشف ذخایر پنهان کشور نبود عملیات ژئوفیزیک هوایی است، بررسی‌ها نشان می‌دهد این عملیات در یزد، قم و سنگان در حال اجرا است.
به گزارش ماین نیوز، تنها 10 درصد کشور تحت عملیات اکتشافی قرار گرفته و شناسایی 70 نوع ماده معدنی ایران را در جمع کشورهای معدنی دنیا قرار داده است اما همچنان انجام محدود عملیات ژئوفیزیک هوایی در بخش معدن یک ضعف بزرگ برای بهره‌برداری معادن محسوب می‌شود.
بنا بر اطلاعات سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی در سال گذشته از 14 میلیارد تومان اعتبارات اکتشافی، هفت میلیارد تومان به این سازمان اختصاص یافت که از این میزان بايد پنج میلیارد تومان صرف تامین بالگرد جهت اکتشافات ژئوفیزیک هوایی شود. به اعتقاد کارشناسان حوزه معدن یکی از ضعف‌های فعالیت‌های معدنی توسعه نیافتن عملیات ژئوفیزیکی هوایی است، در حالی که وجود اقداماتی در این راستا می‌تواند عملیات بهره‌برداری در فعالیت‌های معدنی را رواج دهد و انگیزه برای فعالان معدنی کشور به وجود آورد.
ژئوفیزیک از کی شروع شد؟ژئوفیزیک هوایی به عملیاتی گفته می‌شود که توانایی اندازه‌گیری و تعیین خواص فیزیکی عناصر اعماق زمین را امکانپذیر كرده و در هر کشوری برای تفحص بیشتر ذخایر معدنی به‌کار گرفته می‌شود. اگرچه قبل از انقلاب اقداماتی در راستای ژئوفیزیک هوایی انجام شده بود اما در این سال‌ها عملیات گسترده برای اکتشافات معدنی صورت نگرفته بود تا اینکه اواخر آذرماه 92 تفاه نامه سه جانبه میان معاونت معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور و سازمان ایمیدرو برای شناسایی ذخایر معدنی در شرق کشور به امضا رسید.
در سال‌های قبل از انقلاب عملیات ژئوفیزیک هوایی در بخش معدن، هر لاین با فاصله 7.5 کلیومتری انجام می‌شد که این به لحاظ کارشناسی دچار نقایصی بوده است. در حالی که فواصل اکتشافی که اخیرا سازمان زمین‌شناسی در ژئوفیزیک هوایی خود انجام می‌دهد به 250 متر رسانده و بالگردها با این حد فاصل حرکت می‌کنند و ذخایر معدنی را مورد شناسایی قرار می‌دهند. البته ژئوفیزیک هوایی در فعالیت‌های معدنی در معیارهای علمی خاص خود را دارد و از آنجایی که بسیاری از ذخایر معدنی کشور در عمق زیر 500 متر قرار گرفتن از هواپیما هم استفاده می‌شود. اگرچه در حال حاضر سازمان زمین‌شناسی با هلیکوپترهای خود عملیات پی‌جویی مواد معدنی را انجام می‌دهد اما مشکل اصلی ژئوفیزیک هوایی کمبود منابع مالی است، به همین دلیل تنها درصد کمی از کشور زیر پوشش فعالیت‌های اکتشافی قرار گرفته است.
ژئوفیزیک، نقشه راه فعالان معدنیبررسیها نشان می‌دهد برای توسعه عملیات ژئوفیزیک هوایی در بخش معدن برنامه‌ریزی‌هایی صورت گرفته و قرار است تا سه سال آینده این اقدامات در فعالیت‌های معدنی رواج یابد. به اعتقاد کارشناسان معادن ایران هم می‌تواند فعالیت معدنی خود را با استفاده از ژئوفیزیک هوایی گسترده‌تر از قبل رقم بزند. بررسی‌های تجارب کشورهای خاجی نشان داده عملیات ژئوفیزیک هوایی در سطح گسترده‌ای مثلا در کشور آفریقا باعث شده فعالان معدنی این کشور از وجود کانی‌ها در نقطه به نقطه کشور مطلع شوند و این عملیات تبدیل به نقشه راهی برای صاحبان سرمایه و دولت آن کشور برای جذب سرمایه‌گذاری شده است.
در همین رابطه، بهروز برنا، معاونت معدنی سازمان زمین‌شناسی گفت: عملیات ژئوفیزیک هوایی انجام شده در سازمان زمین‌شناسی با روش‌های مغناطیس‌سنجی و رادیومتری در مساحت چهار هزار و 347 کیلومترمربع صورت می‌گیرد.
او افزود: در این عملیات برخی ذخایر معدنی به مغناطیس و برخی به رادیواکتیو واکنش نشان می‌دهند. در حال حاضر عملیات اجرایی اکتشافات عمومی نواحی شرقی سنگان (خراسان رضوی) و نیز پهنه‌های اکتشافی کشور نظیر پهنه سنگان، نوار مرزی خراسان جنوبی، نوار مرزی سیستان و بلوچستان را در دستور کار داریم که برخی ذخایر به دلیل اینکه ایران ارتفاعات بسیاری دارد از هواپیما استفاده می‌شود و نقاطی که پستی و بلندی دارند از هلیکوپتر سازمان زمین‌شناسی بهره‌مند می‌شود.
برنا تصریح کرد: در حال حاضر با همکاری ایمیدرو اکتشاف بوک سنگان را مورد بررسی قرار دادیم و قرار است در این منطقه که به عسلویه معدنی معروف است، سطح اکتشافات را گسترده‌تر کنیم.
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۸ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۶:۱۴
کد مطلب: 20438
