به گزارش ماين نيوز، حال با توجه به اینکه فعالیت‌های معدنی رابطه مستقیمی با سنگ‌ها و عناصر موجود در آنها دارد می‌توان با تکیه بر دانش پترولوژی که از آن با نام علم سنگ‌شناسی یاد می‌کنند با دستیابی به اطلاعات و داده‌های علمی و دقیق در مورد محدوده‌های مشخص‌شده زمینه را برای توسعه و فعالیت در معادن فراهم کرد. درحال‌حاضر کشورهای توسعه‌یافته و صنعتی که پیشرفت قابل‌توجهی در این علوم داشته و از تجهیزات و فناوری‌های روز دنیا بهره می‌برند با انجام تحقیق و بررسی بر روی ماه و سیارات دیگر نسبت به ماهیت عناصر تشکیل دهنده آنها اقدام کرده‌اند، موضوعی که نشان می‌دهد این کشورها با تکیه بر علوم پایه و تقویت دانش فنی توانسته‌اند در سایر کرات در پی کشف و استخراج ماده معدنی باشند. درواقع ایجاد توازن بین نیروی انسانی و علوم پایه علاوه بر تقویت نیروی انسانی به فناوری‌های نوین و قوی منجر خواهد شد.
پترولوژی یا سنگشناسیعضو هیات‌علمی دانشکده علوم زمین دانشگاه خوارزمی درباره پترولوژی و تاثیر آن بر فعالیت‌های معدنی می‌گوید: پترولوژی از دو کلمه پترو که به زبان یونانی به معنای سنگ و لوژی که یک پسوند به معنای شناسایی و مطالعه است تشکیل شده که در مجموع از آن با عنوان علم سنگ‌شناسی یاد می‌کنند.
شهریار محمودی در ادامه به نقش پترولوژی و تاثیر آن بر حوزه اکتشاف و استخراج مواد معدنی اشاره کرد و گفت: پترولوژی به عنوان یکی از علوم پایه و اصلی نقش مهم و کاربردی در حوزه فعالیت‌های معدنی ایفا می‌کند. درواقع کسانی که فعالیت‌های آنها با شاخه‌های زمین‌شناسی همچون مهندسی معدن، مهندسی زمین‌شناسی، سازه تا اکتشاف و استخراج مواد معدنی ارتباط دارد لازم است دانش و اطلاعات موردنیاز را به صورت جزئی و دقیق برای تسهیل در انجام فعالیت‌های خود داشته باشند که این موضوع تنها با تکیه بر علوم پترولوژی که به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی در علم زمین‌شناسی به شمار می‌آید امکان‌پذیر خواهد شد.
وی افزود: درباره فعالیت‌های معدنی، پترولوژیستها با مشخص‌کردن جزییات منطقه موردنظر و مشخص‌کردن میزان و حجم ذخایر مواد معدنی زمینه را برای ورود دیگر فعالان هموار می‌کنند. به عنوان مثال در برخی مناطق که عنصر سرب نسبت به دیگر مواد معدنی ذخایر بیشتری را به خود اختصاص داده نوع کانسار موجود در منطقه را سرب اعلام کرده و با دادن اطلاعات زمینه را برای انجام فعالیت‌های بعدی در حوزه اکتشاف و استخراج فراهم می‌کنند.
تحقیقات پترولوژی روی کرات آسمانیمحمودی درباره تجهیزات و فناوری موردنیاز برای پترولوژی که هم‌اکنون در کشور وجود دارد گفت: تجهیزات و فناوری‌هایی که هم‌اکنون در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد قابل‌مقایسه با فناوری‌های روز دنیا نیست.
وی افزود: پیشرفتهای دنیای صنعتی امروز باعث شده تا شاهد فعالیت پترولوژیستها بر روی ماه و سایر سیارات باشیم به گونه‌ای‌که کارشناسان این علم حتی در مورد منشأ عالم تحقیق و بررسی‌هایی را انجام می‌دهند. استفاده از تجهیزات و فناوری‌های روز دنیا که از دقت بالایی برخوردار هستند یکی از دلایل اصلی این پیشرفت است اما به نظر می‌رسد در اختیار داشتن این تجهیزات کافی نبوده و باید ظرفیت علمی بالایی برای استفاده از آنها نیز وجود داشته باشد.
جایگاه مناسب ایران در علوم پترولوژیعضو هیات علمی دانشکده علوم زمین دانشگاه خوارزمی افزود: درحال‌حاضر فعالیت‌های انجام‌شده توسط محققان و فعالان ایرانی در زمینه پترولوژی نسبت به کشورهای آسیای میانه و برخی کشورهای اروپایی در سطح مناسب و قابل قبولی است و مقالات علمی که از لحاظ محتوا در سطح جهانی قرار دارند توسط فعالان این حوزه نوشته شده و به چاپ رسیده‌اند.
وی ادامه داد: یکی از مسائلی که در مورد مقالات علمی در این حوزه وجود دارد تایید آن توسط مراکز معتبر دنیاست. به عنوان مثال برای چاپ مقاله علمی اگر آنالیزها و داده‌های آن در ایران و یا دیگر کشورهای فعال در علوم پترولوژی انجام شده باشد در صورتی امکان چاپ آن در مجلات معتبر وجود خواهد داشت که به تایید مراکز معتبر تعریف‌شده مانند مرکز جهانی ایزوتوپ وین برسد. البته درحال‌حاضر ایران در حد معمول از دستگاه‌های پیشرفتهای در تحقیقات خود استفاده می‌کند که می‌توان به مواردی همچون دستگاه‌های تجزیه نقطه‌ای دقیق اشاره کرد. لازم به ذکر است دستگاه هایی که در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرند تنها توسط چند کشور دنیا ساخته شده و به فروش می‌رسد اما باید توجه داشت که دانش فنی در علوم پترولوژی اولویت داشته و با تکیه بر آن می‌توان با بکارگیری دستگاه‌های پیشرفته زمینه را برای توسعه فعالیت‌ها در حوزه پترولوژی فراهم کرد.
توجه به علوم پایه، نیاز اصلی پترولوژیمحمودی افزود: کشورهایی که از لحاظ فناوری در سطح بالایی قرار دارند از لحاظ علوم پایه نیز در بالاترین سطح هستند که در مجموع رشد و پیشرفت اقتصادی آنها را به‌دنبال دارد. درحال‌حاضر بزرگترین صنایع در کشورهایی همچون آلمان، فرانسه و امریکا وجود داشته که در علوم پایه همچون شیمی و فیزیک و فناوری نیز در سطح بالایی قرار دارند.
وی معتقد است تنها راهی که می‌تواند موجبات توسعه اقتصادی و توسعه فنی را در کشور فراهم کند توجه بیشتر به علوم پایه و انسانی است که با ایجاد توازن در بین آنها می‌توان نتیجه مطلوب به‌دست آورد. درواقع علوم پایه مهجور مانده و می‌توان با توجه بیشتر به آن نسبت به توسعه و پیشرفت اقدام کرد.
پترولوژی، مهم‌ترین‌بخش از نقشه‌های زمینشناسیمسئول پایگاه علوم داده‌های سازمان زمین‌شناسی درباره پترولوژی و نقش آن در توسعه اقتصادی معادن می‌گوید: پترولوژی که به عنوان یک شاخه بزرگ در علوم زمین‌شناسی است به مجموعه مطالعات انجام‌شده بر روی سنگ‌ها به منظور شناخت ماهیت اطلاق می‌شود.
سید مهران حیدری در ادامه گفت: پترولوژی به عنوان یکی از شاخه‌های اصلی و بزرگ در زمین‌شناسی محسوب می‌شود که به وسیله داده هایی که علم پترولوژی در اختیار فعالان معدنی قرار می‌دهد امکان شناخت سنگ‌های مختلف و ظرفیت‌های موجود در آنها را فراهم می‌کند. به عنوان مثال شناخت سنگ‌های اولترابازی که به عنوان یک منبع برای عناصری همچون نیکل و کروم شناخته می‌شوند و همچنین سنگ‌های رسوبی که می‌توان در آنها انتظار وجود عناصری همچون آهن‌های رسوبی، سرب و روی و... را داشت تنها بر پایه اطلاعات پترولوژی امکان‌پذیر خواهد بود. وی با اشاره به تاثیر پترولوژی بر اکتشاف و استخراج مواد معدنی گفت: هدف‌های اکتشافی براساس نوع و جنس سنگ‌های موجود در منطقه تعریف می‌شود. به عنوان مثال برای انجام فعالیت‌های اکتشافی توده‌های پروفیلی نیاز به شناخت کافی از ترکیب سنگ و مرجع سنگ وجود دارد که دستیابی به آنها تنها به وسیله داده‌های علمی و با بکارگیری علوم پترولوژی محقق خواهد شد. حیدری در ادامه گفت: درحال‌حاضر تجهیزات و فناوری‌های موردنیاز برای انجام فعالیت‌های علمی در زمینه پترولوژی در کشور وجود دارد، اما این تجهیزات به تنهایی کافی نبوده و برای در اختیار داشتن اطلاعات تکمیلی و رسیدن به نتیجه مطلوب به داده‌های علمی نیاز است که تنها به وسیله دستگاه‌هایی مانند سن‌سنجی و تعیین منشأ سنگ‌ها که شامل برخی ایزوتوپ‌های خاص هستند، امکان‌پذیر خواهد بود اما درحال‌حاضر این تجهیزات در کشور وجود ندارد. مسئول پایگاه علوم داده‌های سازمان زمین‌شناسی معتقد است مبحث پترولوژی در بخش اکتشاف و استخراج مواد معدنی با یکدیگر در ارتباط مستقیم هستند، چراکه داده‌های آماری و علمی که در مرحله اکتشاف به‌دست می‌آید مبنایی برای انجام امور استخراجی قرار می‌گیرد. حال با بکارگیری علوم پترولوژی در حوزه اکتشاف و استخراج می‌توان با استفاده از اطلاعات و داده‌های علمی که در مورد نوع و جنس سنگ‌ها در اختیار فعالان معدنی قرار می‌گیرد زمینه را برای گسترش و توسعه فعالیت‌های معدنی فراهم کرد.
حیدری گفت: راه اول دستیابی به معادن در اختیار داشتن نقشه‌های زمین‌شناسی است که مهم‌ترین بخش این نقشه‌ها را علوم پترولوژی تشکیل می‌دهد.
