به گزارش ماین نیوز، این افزایش قیمت بر روی بخشهای مختلف اقتصادی تاثیر مختصری گذاشته، از جمله بخش معدن و صنایع معدنی که اگر چه تاکنون واکنش محتاطانهای در مقابل افزایش نرخ ارز داشته اما با در نظر گرفتن احتمال تداوم آن، واکنش مثبتی بوده است.
با این حال کارشناسان معتقدند بخش معدن از آنجا که در واردات وابستگی کمتری به واردات دارد در بخش صادرات، واکنش مثبت و خوبی میتواند به افزایش نرخ ارز داشته باشد که البته با توجه به نوع ماده معدنی و عامل زمان، میزان آن متغیر است. با این حال این بخش مزیتهایی بر بخشهای دیگر دارد و میتواند از وضعیت تهدیدگونه افزایش نرخ ارز، فرصت بسازد. بد ندیدیم درباره تاثیر نرخ ارز بر معدن و صنایع معدنی با تنی چند از کارشناسان و دستاندرکاران معدنی گفتوگویی داشته باشیم.
افزایش نرخ ارز خوب است اگر...احمد میراحمدی پدر سرب و روی ایران و عضو اتاق بازرگانی میگوید: بخش معدن در دو بخش از افزایش نرخ ارز متاثر میشود؛ صادرات مواد معدنی و واردات مواد اولیه مورد نیاز و تجهیزات و ماشینآلات معدنی که در مورد اول افزایش نرخ ارز میتواند به نفع معدنکار تمام شود و در بخش دوم قیمت تمام شده مواد اولیه وارداتی و تجهیزات و ماشینآلات را گرانتر تمام کند.
وی اضافه میکند: اگر دلار قیمت واقعی خود را پیدا کند در نهایت به نفع همه است به شرط اینکه این قیمت واقعی باشد نه جو ناشی از فشار روانی بازار. در این صورت صادرات به نفع کشور است چون به درآمدهای ارزی کشور میافزاید. با این حال در بخش معدن با خام فروشی مخالفم زیرا با هر مرحله از ایجاد ارزش افزوده، به درآمد ارزی کشور نیز افزوده میشود. پس صرف صادرات مواد معدنی نباید برای ارزآوری مد نظر باشد.
وی در خصوص تاثیر افزایش نرخ ارز بر واردات مواد معدنی مکمل مورد نیاز و تجهیزات و ماشین آلات معدنی ادامه میدهد: اگر چرخه تولید سالم باشد و خط ارزش افزوده کامل باشد، تاثیر منفی افزایش نرخ ارز قابل تحمل است و هر اقتصاد سالمی میتواند این افزایش را تحمل کند. ضمن اینکه تا ابد نمیتوان به تجهیزات معدنی وارداتی تکیه کرد. با جلو رفتن بخش معدن، باید در تولید این تجهیزات نیز خودکفا شویم تا با افزایش و کاهش نرخ ارز تا به این حد تاثیر نپذیریم.
میر احمدی با اشاره به اینکه با وجود تعادل بین بخشی اقتصاد معدن میتوانیم از مواهب خدادادی این کشور در جهت کمک به اقتصاد استفاده کنیم میافزاید: به خاطر دارم که کشور چین بسیاری از صنایع را نداشت و در یک مقطع زمانی، همه آنها را از آلمان وارد کرد و سپس با کپی کاری، نه تنها به فناوری ساخت این تجهیزات دست پیدا کرد بلکه تجهیزات ساخت خود را به دیگر کشورها
صادر کرد.
ثبات بیشتر به کار ما میآیدمحمدرضا بهرامن نایب رییس خانه معدن اما دیدگاه دیگری دارد. او معتقد است فضای با ثبات بیشتر به کار اقتصاد و به خصوص معدن میآید.
او میگوید: تغییرات پیشبینی نشده در ارزش پول ملی، تاثیرات منفی و مخربی بر بخشهای مختلف تولید و بهویژه معدن میگذارد. وی اضافه میکند: بهویژه اگر این تغییرات در ارزش پایه پولی کشور بهصورت احساسی و بدون ثبات باشد.
بخش معدن بخش عمدهای از تولیداتش را در بازار داخل مصرف میکند و به همین دلیل هرگونه افزایش ناگهانی نرخ ارز تاثیر منفی بر بازار مصرف داخلی میگذارد.
وی ادامه میدهد: هرگونه افزایش قیمت در بازار داخلی به دلیل اینکه در شرایط رکود قرار دارد میتواند وضعیت بازار تقاضا را از اینکه هست بدتر کند. شرایط بازار داخل، فعلا شرایط ایدهآلی برای تولیدکنندگان نیست.
بهرامن با بیان اینکه تغییر در قیمت مواد معدنی صادراتی نیز به دلایلی نمیتواند خیلی نجاتبخش معدن باشد میافزاید: از آنجا که عمده تولیدات مواد معدنی ما که بهطور عمده مصالح ساختمانی نظیر سنگهای ساختمانی، سیمان و فولاد است به کشورهای همسایه نظیر عراق و افغانستان صادر میشود و مبادله کالا با پایه ریالی صورت میگیرد افزایش نرخ دلار بر صادرات نیز چندان محسوس نیست.
نایب رییس خانه معدن ادامه میدهد: برای رشد بخش معدن به ثبات بازار و نرخ ارزها نیاز داریم و تاثیر مثبت افزایش نرخ ارز بر بخش معدن به سادگی فراهم نخواهد بود مگر اینکه شرایط بهصورت تعریف شده و با ثبات باشد تا این بخش بتواند این تغییرات را با توجه به شرایط داخلی در برنامههای آتی خود لحاظ کند.
وی با اشاره به اینکه تامینکنندگان مواد اولیه و تجهیزات معدنی در هفته گذشته فروش خود را متوقف کرده بودند و منتظر تثبیت نوسانات نرخ ارز بودند اظهار میدارد: آنها منتظر بودند ببینند نرخ ارز در چه محدودهای متوقف میشود تا شرایط خود را با آن تطبیق دهند.
بهرامن اضافه میکند: در یکسال گذشته، بخش معدن شرایط بسیار بهتری نسبت به سالهای گذشتهاش داشت که قیمتها روندی افزایشی داشتند.
با وجود اینکه بازار تقاضا در رکود به سر میبرد به دلیل ثبات نرخ ارز بهترین سال را پشت سر گذراندیم. از همین رو جابهجایی نرخ ارز اثرات خود را بر وضعیت تقاضا میگذارد و شرایط را به ضرر معدنکاران و بهرهبرداران و صادرکنندگان مواد معدنی، رقم میزند زیرا حداقل بازار فعلی، کشش بیشتری برای افزایش نرخ ارز و دلار ندارد و ممکن است همین مقدار تقاضا را نیز از دست بدهیم.
وی تاکید کرد: برنامه ریزان و سیاستگذاران اقتصادی کشور باید مراقب آن دسته از کسانی باشند که در بازارهای غیرتولیدی مانند ارز و طلا ورود پیدا میکنند و فضا را برای تمامی تولیدکنندگان ملتهب میسازند.
به نفع معدنیهاستبا این حال به نظر میرسد برخی تولیدکنندگان موادمعدنی و صادرکنندگان حساب ویژهای بر روی افزایش نرخ ارز کردهاند و آن را گشایشی در شرایط موجود میدانند. آن دسته از صادرکنندگان سنگآهن، آلومینیوم و فولاد میتوانند بخشی از نیاز خود را به ارز از طریق دلار تامین کنند یا در کوتاه مدت نقدینگی ریالی خود را افزایش دهند. کارشناسان معتقدند در کوتاه مدت ممکن است صادرکنندگان مواد معدنی سود کنند اما این سود در واردات مواد مورد نیاز وارداتی و همچنین بیارزشتر شدن داراییهای ریالیشان رنگ میبازد.
یک استاد دانشگاه و اقتصاددان معدنی نیز میگوید: برای آن دسته از معادن و صنایع معدنی که صادرات دارند افزایش نرخ ارز بهطور قطع به نفع خواهد بود. معادن یا صنایعی مانند آلومینیوم، فولاد یا سرب و روی که به دلیل نداشتن بازار داخل ۸۵ درصد تولیداتش را صادر میکنند از نظر درآمدهای ارزی به نفعشان خواهد بود اگر ارز گرانتر شود چون فروششان به صورت ارزی است.
محمد حسین بصیری ادامه میدهد: اما از طرف دیگر تغییر نرخ برابری ارز با ریال، بر واردات نیز تاثیرگذار است با این حال از آنجایی که بخش معدن وابستگی چندانی به واردات ندارد معتقدم در شرایط کنونی در صورت ادامهدار بودن به نفع معدنداران است. البته در یک معادله اقتصادی باید سنجید که ماشینآلات معدنی چه میزان از درآمد و داراییهای معدنکاران را به خود اختصاص میدهند تا به صورت قطعیتری بتوان اظهار نظر کرد ولی از آنجایی که سود صادرات، افزایش قیمت ماشینآلات را پوشش میدهد میتوان گفت معدن در این شرایط سود میکند.