مرتضی آقاجانی در حاشیه هجدهمین کنفرانس آهن و فولاد خاورمیانه در دوبی در گفتوگو با خبرنگار اعزامی ماین نیوز به دوبی درباره کمبود شدید گندله موردنیاز فولاد هرمزگان که این کارخانه را با خطر تعطیلی نیز مواجه کرده است، توضیح داد: ما طبق برنامه از سال 1390 تولید فولاد را در هرمزگان شروع کردیم و براساس سیاستهایی که دولت در زمینه تامین گندله اعمال کرده بود، برنامه خود را اجرا کردیم و برای واردات هم برنامهریزی شد.
وی افزود: اما در سال 1393 با تغییر غیرمنتظره سیاست دولت مواجه شدیم و سهمیه گندله کارخانههایی مانند فولاد هرمزگان به شدت کاهش یافت، با این توجیه که این کارخانه کنار آب و در منطقه ویژه قرار دارد و میتواند گندله موردنیازش را از خارج وارد کند و در عوض قرار شد گندله تولید داخل به مصرف فولادسازیهای داخل کشور و فولادسازیهای کوچکتر برسد.
او با بیان اینکه تغییر سیاست دولت در زمینه اختصاص سهمیه گندله فشار زیادی به فولاد هرمزگان وارد کرد، افزود: این تغییر سیاست دو مشکل اساسی برای فولاد هرمزگان به وجود آورد. یکی اینکه بازار جهانی گندله بازاری نبود که بتوان یکشبه وارد آن شویم و در عین حال بتوانیم گندله را با قیمت و کیفیت مناسب تامین کنیم. گندله ماده استراتژیکی است و باید با قرارداد درازمدت آنرا وارد کرد و برای این کار باید از مدتها قبل برنامهریزی شود. بنابراین ما یک دفعه با شوک مواجه شدیم، چرا گندلههای خارجی بعضا هم کیفیت موردنظر ما را تامین نمیکرد و هم هزینههایی را به ما تحمیل کرد و واردات آنها نیز به هیچوجه اقتصادی نبود.
مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان ادامه داد: از طرف دیگر سیاست حمایتی دولت برای فولادسازان، اختصاص ارز مبادلهای برای واردات گندله بود. با این وجود ارز مبادلهای برای واردات گندله به دلیل حضور فولاد هرمزگان در منطقه ویژه به ما تعلق نگرفت و ما بدون برنامه قبلی وارد بازار جهانی گندله شدیم و با ارز آزاد مجبور به خرید گندله شدیم.
آقاجانی گفت: این وضعیت باعث شد تا فولاد هرمزگان 10 تا 15 درصد ظرفیت تولید خود را به دلیل کیفیت نامناسب گندله و همچنین تامین نشدن به میزان کافی گندله در شش ماهه اول امسال از دست داد و آسیب جدی به برخی تجهیزات کارخانه وارد شد و روی مصرف مواد نسوز کارخانه نیز تاثیر زیادی گذاشت و به طور کلی خسارات سنگینی به ما وارد شد.
وی تاکید کرد: فولاد هرمزگان تنها کارخانه فولادسازی ایران است که در منطقه ویژه قرار دارد و طبق قانون، تولیدکنندگان در منطقه ویژه نمیتوانند ثبت سفارش کنند و ارز مبادلهای هم نمیتوانند دریافت کنند. البته اخیرا وزیر صنعت، معدن و تجارت قول مساعدی برای حل این مشکل داد ولی هنوز این مشکل حل نشده است. ترجیح ما استفاده از گندله تولید داخل است. این هنر نیست که ما کنسانتره را صادر کنیم و از آن طرف گندله وارد کنیم. البته ظرفیت واحدهای گندلهسازی در کشور به تدریج رو به افزایش است و فکر میکنم ظرف دو تا سه سال آینده نیاز به واردات هم قطع شود. ما تا آن زمان متناسب با سیاستهای دولت عمل میکنیم ولی بهتر است دولت قبل از تغییر سیاست حتما از شش ماه قبل به ما اطلاع دهد تا بتوانیم درست برنامهریزی کنیم.
مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان با تاکید بر ضرورت اقتصادی و قابل رقابت بودن محصولات تولیدی فولاد هرمزگان عنوان کرد: با ادامه این وضعیت ممکن است حضور ما در منطقه ویژه عملا غیراقتصادی شود.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ماین نیوز مبنی بر اینکه فولاد هرمزگان گندله موردنیاز خود را از کدام کشورها تامین میکند؟ گفت: واردات گندله از چین مدنظر ما نیست. اما از کشورهای آسیایی، خاورمیانه و حتی هند میتوانیم گندله وارد کنیم. البته گندله تولید برخی از این کشورها کیفیت متناسب با نیاز ما را ندارد و باید حتما در قراردادهای بلندمدت ذکر کنیم که گندله موردنیاز فولاد هرمزگان باید براساس چه پارامترهایی تولید شود.
آقاجانی در ادامه در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ماین نیوز در خصوص برنامههای توسعه فولاد هرمزگان اظهار کرد: احداث یک واحد گندلهسازی 2.5 میلیون تنی با قابلیت افزایش به ظرفیت تولید 5 میلیون تن در دستور کار فولاد هرمزگان قرار دارد. تکنولوژی مورد استفاده در ساخت این کارخانه نیز احتمالا همان تکنولوژی لورگی خواهد بود که در فولاد مبارکه نیز استفاده شده است. از سوی دیگر از ابتدای 92 همکاریهای فولاد هرمزگان با شرکت "اس ام اس دماگ" بیشتر شده است و در حال کار با این شرکت به منظور رساندن ظرفیت فولاد هرمزگان به 3 میلیون تن هستیم.
مدیرعامل شرکت فولاد هرمزگان افزود: طبق برنامهریزی تولید فولاد استان هرمزگان باید به 10 میلیون تن برسد که سهم فولاد هرمزگان از این برنامه 3 میلیون تن است که هماکنون 1.5 میلیون تن تولید داریم و برنامهریزی برای دو برابر کردن این تولید در حال انجام است. همچنین بعد از احداث یک واحد گندلهسازی احداث یک واحد نورد نیز در کنار فولاد هرمزگان در برنامه قرار دارد.
وی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ماین نیوز در خصوص برنامه صادرات فولاد هرمزگان طی سال جاری نیز عنوان کرد: برای امسال صادرات 500 هزار تن اسلب را برنامهریزی کرده بودیم. اسلب تولید فولاد هرمزگان جزو بهترینها در جهان است و مشتریان خاص خود را دارد. از سوی دیگر در هشت ماهه امسال حدود 700 هزار تن محصول تولید کردیم که البته به دلیل مشکل تامین گندله این میزان تولید باید به 800 هزار تن میرسید که متاسفانه محقق نشد. هماکنون مقداری وضعیت واردات گندله بهتر شده اما نه آنقدری که بتواند افت تولید امسال را جبران کند.
به گفته آقاجانی برنامه تولید فولاد هرمزگان برای سال آینده حدود 1.4 میلیون تن است، البته در صورتی که مواد اولیه به موقع و با کیفیت مناسب تامین شود.