به گزارش خبرنگار ماین نیوز، در این گردهمایی که در ساختمان اتاق بازرگانی تهران برگزار شد نائب رئیس خانه معدن، رئیس کیمته بانوان معدنکار خانه معدن، مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران، رئیس سازمان نظام مهندسی تهران، مدیرعامل شرکت امیرسنگان پارسیان و مديرعامل موسسه ميراث زمين شناختي خاورميانه به ایراد سخنرانی پرداختند.
از همان اول با تفکیک جنسیتی مخالفت کردیمدر ابتدای این گردهمایی نائب رئيس خانه معدن از مخالفت اين تشكل با حذف حضور زنان از رشته‌هاي دانشگاهي مرتبط با بخش معدن خبر داد و گفت: چند سال پيش نيز كه موضوع توقف پذيرش زنان در رشته‌هاي معدن مطرح شد خانه معدن با ارائه استدلال‌هاي مختلف در نهايت وزارت علوم را از انجام اين كار منصرف كرد.
محمدرضا بهرامن با اشاره به اينكه خانه معدن از حدود ۱۲ سال پيش كار خود را شروع كرد و هم‌اكنون كميته‌هاي متعددي دارد، اظهار كرد: برخي دوستان اعتقاد داشتند كه در بخش معدن جايي براي زنان وجود ندارد و اين حوزه تنها مختص مردان است. اما الان ستاد خانه معدن ايران عمدتا توسط زنان مديريت مي‌شود.
او با اشاره به فعاليت ۱۸ كميته در زيرمجموعه خانه معدن گفت: يكي از اين كميته‌ها كه اتفاقا هم فعال هم است كميته زنان است. ما بايد تفكر خود را درباره اينكه زنان معدنكار الزاما فارغ‌التحصيلان رشته معدن هستند اصلاح كنيم. زنان اگر بخواهند كاري را انجام دهند مي‌توانند.
وي افزود: چند سال قبل كه بحث تفكيك جنسيتي در دانشگاهها مطرح شد كه اقدام اشتباهي هم بود قرار بود محدوديتهايي نيز براي حضور زنان در رشته‌هاي فني از جمله معدن اعمال شود كه خانه معدن همان موقع با اين كار مخالفت كرد و باعث عقب نشيني وزارت علوم از انجام اين كار شد.
بهرامن تاكيد كرد: ذهنيت سنتي در بخش معدن كاملا تغيير كرده و حتي در دورافتاده‌ترين نقاط معدني كشور نيز شاهد حضور زنان چه به عنوان سرمايه گذار و چه به عنوان معدنكار هستيم. به عنوان مثال زنان در بخش كانه‌آرايي حضور فعالي دارند. بايد بپذيريم كه زنجيره توليد در معدن جنسيتي نيست.
نائب رئيس خانه معدن با اشاره به حضور يك زن در كميته چهار نفره معدن اتاق ايران اظهار كرد: چرخ اقتصاد كشور جنسيت نمي‌شناسد. امروز نبايد از نقش تاثيرگذار زنان در سازمان نظام مهندسي معدن غافل شويم. تقريبا نيمي از اعضاي كارت دار اين سازمان را زنان تشكيل مي‌دهند.
وي همچنين با اشاره به اينكه نگراني‌هاي زيست محيطي در بخش معدن با ديدگاه مهندسي قابل حل است، اظهار كرد: در چند هفته گذشته شاهد يورش به بخش معدن به ويژه سنگ آهن به دليل تخريب محيط زيست بوده‌ايم. ما بايد بدانيم كه يك شبه نمي‌توان مشكلات اين حوزه را حل كرد. آموزش دادن به زنان براي حضور در بخش محيط زيست معدن نيز مي‌توان بسيار راهگشا باشد.
می خواستند زنان ریاضی هم نخوانند!در ادامه مشاور وزير صنعت، معدن و تجارت با تاكيد بر ضرورت حضور فعال زنان در حوزه‌هاي مختلف صنعت، معدن و تجارت گفت: توسعه اقتصادي كشور با تفكر تفكيك جنسيتي غيرممكن است.
سهيلا جلودارزاده با اشاره به اينكه مدت زمان زيادي نيست كه از حضورش در سمت مشاوره وزير صنعت، معدن و تجارت مي‌گذرد، توضيح داد: انجمنهاي مردم نهاد در چند سال گذشته دستخوش تغييرات زيادي شدند كه بايد تلاش كنيم مجددا رونق را به انجمنها و تشكلها بازگردانيم.
او با اشاره به اينكه ايران كشوري در حال توسعه بوده و برنامه چشم‌انداز نيز براي خود تعريف كرده است، گفت: قرار بود به سمتي حركت كنيم كه به قدرت اول منطقه تبديل شويم اما متاسفانه اين هدف امروز از دسترس ما دور شده است. بايد درك كنيم كه توسعه بدون مشاركت زنان قابل تحقق نيست و توسعه تفكيك جنسيتي را نمي‌پذيرد.
وي افزود: نديدن نيمي از جامعه ظلم به آنها است. اگرچه اين نديدن ادامه‌دار باشد زنان مجبور مي‌شوند به تشكيل سازمانهاي غيررسمي رو بياورند كه در نهايت باعث خسارت ديدن كشور مي‌شود. براي داشتن جامعه‌اي پيشرفته‌اي چاره‌اي جز تقويت سازمانهاي مردم نهاد نداريم.
مشاور وزير صنعت، معدن و تجارت با اشاره به اينكه در روزگاري در كشور ۳۰۰ تا ۴۰۰ سازمان و تشكل مردم نهاد قوي در كشور داشتيم، گفت: اميدواريم در دولت جديد بتوانيم دوباره ظرفيت اين تشكلها را فعال كنيم.
وي در ادامه درباره سابقه آشنايي خود با بخش معدن گفت: آشنايي من با بخش معدن به سال ۱۳۵۴ باز مي‌گردد، زماني كه وارد دانشگاه اميركبير شدم و فقط يك ورودي زن در حوزه معدن داشتيم.
من در شوراي فرهنگي زنان به عنوان مسئول كميته اشتغال تلاش كرديم تا زمينه حضور زنان در رشته‌هايي مانند معدن فراهم شود.
جلودارزاده گفت: زماني بعد از انقلاب شاهد بوديم كه برخي قصد داشتند رشته‌هاي رياضي و مهندسي را براي زنان حذف كنند. ما با انجام يك مطالعه دقيق و ارائه آن به شوراي انقلاب فرهنگي جلوي اين كار را گرفتيم. اما اين مصوبه به صورت كاملا محرمانه به وزارتخانه‌ها ابلاغ شد و هيچ صدايي هم از وزارتخانه‌ها در نيامد.
مشاور وزير صنعت، معدن و تجارت گفت: در دوره‌اي در ادارات دولتي زنان را به يك اتاق هدايت كردند تا آنها از طريق يك پنجره و از پشت پرده كارها را انجام دهند. ما چنين دوره‌اي را پشت سر گذاشتيم.
او با اشاره به اينكه در دولت يازدهم توجه به حضور زنان در حوزه‌هاي مختلف بيشتر شده است، گفت: دولت يازدهم براي حمايت از زنان به دنبال انجام كارهاي نمايشي مانند دادن پست چند وزارتخانه به زنان نيست. ما اعتقاد داريم كه زنان بايد از پست‌هاي مياني شروع كرده و به مرور ارتقا يافته و تاثيرگذار شوند.
جلودارزاده با اشاره به ماموريت خود در وزارت صنعت، معدن و تجارت توضيح داد: وزير صنعت به بنده دستور داده تا ميزان مشاركت زنان در انجمنها و نهادهاي مختلف را مورد بررسي قرار دهم. در همين زمينه در تلاشيم تا با ايجاد كميته‌هاي تخصصي انجمنها و نهادها را ساماندهي كنيم. متاسفانه در حال حاضر كمترين ميزان سرمايه در جامعه ما در اختيار زنان بوده و سرمايه در اختيار زنان نيز عمدتا ارثيه‌اي بوده كه به آنها رسيده است.
به گفته مشاور وزير صنعت، معدن و تجارت در حال حاضر تنها ۴ مدير ارشد زن در وزارت صنعت، معدن و تجارت حضور دارند كه اين وضعيت بايد اصلاح شود.
جلودارزاده توضيح داد: سياست ما بايد سياست داركوب باشد. آنقدر مسائل خود را به مسئولان بگوييم تا بالاخره چاره‌اي براي مشكلات انديشيده شود. من از سال ۱۳۵۴ تا ۱۳۹۲ بر اين موضوع تاكيد كرده‌ام كه زنان بايد در فعاليتهاي مختلف در سطح كشور مشاركت جدي داشته باشند. در همين دوران هم روزهاي سختي را گذراندم و بعضا در هشت سال گذشته ۵،۶ روز كسي را نمي‌ديدم. ما در اين مدت شديدا نااميد شده بوديم ولي بايد همچنان پايدار بمانيم و بتوانيم حتي فرش را كه زماني نماد صنعت ايران بود و زنان گردانندگان اصلي آن بودند بار ديگر به جايگاه واقعي‌اش بازگردانيم.
زنان معدنکار جای مردان را تنگ نکرده اند
دکتر سهیلا اصلانی، استاد و عضو هيئت علمي دانشگاه تهران دیگر سخنران این گردهمایی بود. وی حضور بانوان در بخش معدن را بسيار ضعيف توصيف كرده و گفت: دليل اين حضور ضعيف به مشكلات عرفي موجود در جامعه و همچنين اقداماتي نظير تفكيك جنسيتي بازمي‌گردد.
دكتر سهيلا اصلاني با اشاره به اينكه آمار دقيقي از حضور زنان در حوزه‌هاي معدنكاري كشور نداريم اما مشاهده ميداني حاكي از ضعف اين حضور است، عنوان كرد: يكي از دلايل به وجود آمده اين مشكلات به مشكلات عرفي موجود در جامعه برمي‌گردد. مثلا گفته مي‌شود زنان براي كار معدن ساخته نشده‌اند در حالي كه اين ديدگاه در ساير كشورها از بين رفته و در تمامي جوامع حضور زنان در عرصه‌هايي مانند معدن پذيرفته شده است.
وي همچنين وضعيت جسماني زنان را يكي ديگر از دلايل حضور كمرنگ آنها در عرصه معدن دانست و گفت: مثلا در بازديدها و نمونه‌برداري‌هايي كه به صورت صحرايي انجام مي‌شود افراد نياز به بنيه جسمي قوي دارند. اگرچه زنان در عرصه‌هايي مانند تهيه نقشه‌هاي معدني دقت بيشتري به خرج مي‌دهند.
عضو هيئت علمي دانشگاه تهران تاكيد كرد: رشته مهندسي معدن يك رشته مردانه نيست و تفكيك جنسيتي و دور كردن زنان از فعاليتهاي معدني غيرقابل قبول است. از سال ۱۳۹۰ متاسفانه در برخي دانشگاهها تفكيك جنسيتي اجرا شده است اين در حالي است كه در بين همه اجماع بر سر حضور زنان در همه فعاليتهاي اجتماعي وجود دارد.
وي گفت: از سال ۱۳۷۳ كه دختر در رشته معدن در دانشگاه تهران پذيرفته شد ۲۵ درصد فارغ التحصيلان در مقطع كارشناسي، ۱۱ درصد در مقطع كارشناسي ارشد و ۱۶ درصد در مقطع دكترا زنان بودند. به اين ترتيب مي‌توان نتيجه گرفت كه زنان فرصتهاي تحصيلي را از مردان در رشته معدن نگرفته‌اند. اما جالب است زنان رتبه‌هاي برتر را در رشته معدن در اختيار دارند. زنان نبايد به خاطر تحصيل در رشته معدن تنبيه شوند.
عضو هيئت علمي دانشگاه تهران تاكيد كرد: تحصيل همزمان مردان و زنان در رشته معدن روي يادگيري آنها نيز تاثير مثبت مي‌گذارد و باعث آموزش بهتر آنها مي‌شود. در تركيه زنان در حوزه‌هاي علوم زمين و زمين شناسي و معدنكاري حضور چشمگيري دارند و در آزمايشگاههاي معدني نيز زنان حضور فعالي دارند.
اصلاني درباره مشكلات ناشي از حذف رشته معدن براي زنان اظهار كرد: حذف رشته معدن براي زنان باعث بلاتكليفي حدود ۲۰۰۰ نفر از زنان فارغ التحصيل اين رشته مي‌شود و باعث مي‌شود آنها براي ادامه تحصيل يا كار روانه خارج از كشور شوند. ايجاد فضاي نااميدي در بين فارغ التحصيلان نيز از ديگر نتايج منفي اين اتفاق است. ضمن اينكه ما عملا خود را از نيمه از ايده‌ها و خلاقيت‌هاي موجود در جامعه محروم مي‌كنيم.
عضو هيئت علمي دانشگاه تهران تاكيد كرد: حذف رشته معدن براي زنان باعث به هدر رفتن سرمايه‌هاي كشور مي‌شود، سرمايه‌هايي به ارزش چندين ميليارد تومان كه صرف تربيت دانشجويان شده است. حذف زنان از رشته هاي دانشگاهي در دنياي امروز نوعي عقب گرد است كه اميدواريم در دولت آقاي روحاني شاهد چنين حركتهايي نباشيم.
تاسف از توقف حضور زنان در رشته معدنسیده فاطمه مقیمی، شناخته شده ترین فعال اقتصادی زن در ایران، کارافرین برتر جهان اسلام و رئیس کمیته بانوان معدنکار خانه معدن ایران سخنران دیگر گردهمایی بود که از توقف ورود زنان به رشته‌هاي مرتبط به بخش معدن در چند سال گذشته ابراز تاسف كرد.
مقيمي با اشاره به اينكه با وجود محدوديت در دعوت تعداد قابل توجهي از زنان در اين گردهمايي حضور پيدا كردند، گفت: كسب و كار من معدنكاري نبوده بلكه خدمات وابسته به بخش معدن است. ما تلاش كرديم بخش معدن و خدمات وابسته را به صورت يكجا ببينيم تا كار به صورت جامع‌تر و تخصصي‌تر دنبال شود.
او با اشاره به اينكه موضوع تشكيل سازمانهاي مردم نهاد از سال ۱۹۴۵ در سازمان ملل متحد مطرح شد، عنوان كرد: تشكيل سازمانهاي مردم نهاد عملا از سال ۱۹۵۰ عملياتي شد.
وي افزود: در حال حاضر حدود نيمي از جمعيت جهان را زنان تشكيل مي‌دهند اما زنان هنوز نتوانسته‌اند جايگاه اقتصادي قابل قبولي را بدست آورند.
مقيمي تاكيد كرد: ثابت شده است كه اقتصاد تفكيك جنسيتي ندارد و فارغ التحصيلان زن ما هم مدبر هستند. البته متاسفانه ورود زنان به اين رشته چند سال متوقف شد. حضور زنان در رشته‌هاي مرتبط با بخش معدن مي‌تواند در اجراي سياستهاي مرتبط با اشتغالزايي بسيار موثر واقع شود.
معدنکاران را غارتگر می دانند!اما در شرایطی رئیس سازمان نظام مهندسی معدن ایران که تعداد قابل توجهی از اعضای سازمانش را زنان تشکیل می دهند در گردهمایی بانوان معدنکار حضور پیدا نکرده بود که به جای وی رئيس سازمان نظام مهندسي معدن تهران در این گردهمایی حضور یافت. نادعلی اسماعیلی با اشاره به اينكه حدود نيمي از اعضاي اين سازمان را زنان تشكيل مي‌دهند، گفت: به نظرم از ابتداي انقلاب تاكنون به بخش معدن در حوزه‌هاي مختلف از جمله صدا و سيما خيانت شده و اين بخش به صورت مداوم عقب نگه داشته شده است.
وی با اشاره به اينكه حضور زنان در سازمان زمين شناسي نيز بسيار پررنگ است، اظهار كرد: ما در كشور فرهنگ معدنكاري نداريم و به نظر من از ابتداي انقلاب تاكنون به بخش معدن در اين حوزه خيانت شده است. اين در حالي است كه بخش معدن از معدود بخشهايي بود كه در شرايط تحريم توانست خود را سر پا نگه دارد. متاسفانه ديدگاه منفي نسبت به بخش معدن به بخشهايي مانند فلزات و فولاد نيز سرايت كرده است.
او با اشاره به افزايش تعداد معادن فعال در كشور و در عين حال افزايش نيافتن نيروهاي نظارتي وزارت صنعت، معدن و تجارت گفت: متاسفانه نظارتها ضعيف بوده و وظيفه زيادي هم به سازمان نظام مهندسي واگذار نشده و از ظرفيتهاي سازمان به خوبي استفاده نشده است.
اسماعيلي گفت: متاسفانه شاهد اين هستيم كه در دولت تدبير و اميد حقوق دولتي را دو برابر كرده‌اند. به نظر من تحقق حقوق دولتي ۱۸۰۰ ميليارد توماني غيرممكن است. اين كار باعث تعطيلي معادن به ويژه معادن كوچك مي‌شود. ضمن اينكه فرهنگ خطرناكي در اواخر دولت قبل وجود داشت كه نگران انتقال اين فرهنگ به دولت جديد هستيم.
رئيس سازمان نظام مهندسي معدن تهران درباره اين فرهنگ خطرناك گفت: همه جا اينطور عنوان شده كه معدنكاران در حال چپاول و غارت منابع كشور هستند اين در حالي است كه معدنكاران در دورافتاده‌ترين نقاط كشور سرمايه‌گذاري كرده‌اند و فشار آوردن به چنين قشري كار غلطي است. من خودم شنيدم كه مي‌گفتند معدنكاران در حال غارت معادن هستند!
قوانین ۵ سال تغییر نکنندمدیرعامل شرکت امیرسنگان پارسیان و عضو علی البدل هیئت مدیره انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران نیز از دیگر سخنرانان گردهمایی بود که در جملاتی کوتاه خواستار ثبات قوانين در بخش معدن به مدت دستكم ۵ سال شد.
فرزانه معصومي با اشاره به اينكه بخش معدن بخش پر ريسكي است، گفت: من ۱۲ سال است در حوزه معدن كار مي‌كنم و ۸ معدن دارم كه ۶ معدن فعال بوده و يك معدن نيز در حال رسيدن به مرحله بهره‌برداري است. تجربه به من ياد داده كه مهمترين موضوع در معدنكاري ثبات قوانين است.
وي افزود: مشكلاتي كه در بخش معدن وجود دارد براي زن و مرد فرقي ندارد. تا زماني كه قوانين موجود در بخش معدن ثبات كافي نداشته باشند نمي‌توانيم انتظار رشد جهشي را در اين حوزه داشته باشيم.
وي تاكيد كرد: ما نمي‌گوييم به مدت ۲۰ سال اما حداقل به مدت ۵ سال قوانين مرتبط با بخش معدن ثابت بمانند و اين حداقل خواسته فعالان معدني از مسئولان است.
حداقل جواب سلام ما را بدهید!مديرعامل موسسه ميراث زمين شناختي خاورميانه (اولين موسسه خصوصي ژئوتوريسم) هم در این گردهمایی از نوپا بودن حوزه ژئوتوريسم در ايران خبر داده و گفت: متاسفانه رشته زمين شناسي در ايران مهجور مانده است.
كيميا سادات عجايبي با اشاره به اينكه اگر زمين شناسي وجود نداشته باشد عملا انجام اكتشاف و بهره‌برداري معدني وجود نخواهد داشت، گفت: حوزه ژئوتوريسم در ايران حدود ۷ تا ۸ سال است كه در ايران راه‌اندازي شده و سازمان زمين شناسي به دليل اينكه نمي‌توانست در اين حوزه به فعاليتهايش ادامه دهد يك سازمان خصوصي به وجود آمد تا در كنار سازمان زمين شناسي در حوزه ژئوتوريسم فعاليت كند.
وي افزود: تاكنون پروژه‌هايي را از جمله در ژئوپارك قشم انجام داده‌ايم.
او با اشاره به اينكه هم‌اكنون زنان در سازمان زمين شناسي و در بخشهاي تخصصي آن حضور فعالي دارند، گفت: ما از مسئولان انتظار داريم كه وقتي به آنها سلام مي‌كنيم جواب سلام ما را بدهند!
حاشیه ها:- فاطمه دانشور یکی از انگشت شمار زنان بهره بردار معدنی که در حوزه سنگ آهن نیز فعالیت می کند به دلیل حضور در جلسه شورای شهر در گردهمایی زنان معدنکار حضور نداشت. پروا سلطانی، نائب رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران و از جمله فعالان شناخته شده زن در حوزه معدن نیز از دیگر غایبان این گردهمایی بود.
- در این گردهمایی کلیپی از لحظات کار مهری مرداسی، تنها بهره بردار معدن در استان تهران پخش شد. وی که به بانوی نمکی ایران معروف شده سالهاست مشغول برداشت از معدن نمک در استان تهران است. در این کلیپ وی سوار بر ماشینی معدنی در حال برداشت و حمل نمک بود.
- در اواسط این همایش علاءالدین میرمحمدصادقی، نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران و رئیس خانه معدن ایران و همچنین شاهرخ ظهیری، رئیس کمیسیون کشاورزی و صنایع تبدیلی اتاق بازرگانی تهران نیز به حاضران پیوستند.
- در بخشی از این گردهمایی کلیپی حاوی تصاویری از فعالیتهای معدنی زنان در کنار مردان پخش شد.
- حضور سهیلا جلودارزاده، فعال سیاسی اصلاح طلب و نماینده دوره های پنجم، ششم و میان دوره ای هفتم مجلس که اخیرا به عنوان مشاور وزیر صنعت، معدن و تجارت نیز منصوب شده در گردهمایی بانوان معدنکار از نکات جالب توجه این گردهمایی بود.
- براساس برگه ای که در اختیار شرکت کنندگان در گردهمایی قرار گرفت، اعضای هیئت مدیره کمیته بانوان خانه معدن ایران به شرح زیر هستند:
سیده فاطمه مقیمی، رئیس هیئت مدیره
سهیلا اصلانی، نایب رئیس
بهناز ستوده، نایب رئیس
شهناز نوائی، خزانه‌دار
زهرا شریف‌پناه، منشی
ضمن اینکه فرانک پورنوربخش و افسانه بنی‌اسدی به عنوان اعضاء علی‌البدل و مریم احمدی به عنوان دبیر کمیته تعیین شدند.
- در پایان نخستین گردهمایی کمیته بانوان معدنکار خانه معدن ایران با اهدای لوح از بانوان فعال در این عرصه تقدیر شد.
