به گزارش ماین نیوز، کشورهایی که ذخایر نفت و گاز ندارند با استفاده از زغالسنگ نسبت به تولید انرژی برق مورد نیاز خود اقدام میکنند. در این میان صنعت فولادسازی نیز از دیگر صنایع استفادهکننده از زغالسنگ است.
ایران نیز که در افق ۱۴۰۴، برنامه تولید ۵۵میلیون تن فولاد را تعریف کرده قصد دارد تا بخشی از فولاد را با استفاده از کورههای بلند که زغالسنگ سوز هستند، تولید کند. برای رسیدن به این هدف باید برنامهای برای افزایش تولید زغالسنگ داشته باشیم.
قدیمی بودن تجهیزات و فناوریهایی که در معادن زغالسنگ وجود دارد سبب شده تا علاوه بر بالا بودن قیمت تمام شده، محصول نهایی نیز با کیفیت پایین تولید شود. یکی از راهکارهای رسیدن به این امر استفاده از دانش و فناوری کشورهایی است که در حوزه زغالسنگ پیشرو بوده و در جهان مطرح هستند. در این بین کشور آلمان که در گذشتههای نه چندان دور در معادن زغالسنگ ایران فعالیت داشت، تمایل خود را برای سرمایهگذاری در بخش زغالسنگ ایران اعلام کرده است و به عقیده کارشناسان در صورت اجرایی شدن آن، باعث رشد و ترقی در بخش زغالسنگ کشور و در نهایت تولید محصول با کیفیت خواهد شد.
اولویت با کشورهای با سابقه است
میرصالح میرمحمدی، عضو هیات علمی دانشکده معدن دانشگاه تهران درباره سرمایهگذاری و ورود آلمانیها به معادن زغالسنگ کشور و آثار آن بر این حوزه بیان کرد: ۲ موضوع مهم برای ورود سرمایهگذار به معادن زغالسنگ ایران مطرح است. نخست اینکه در گذشته کشورهای پیشرو آلمان و روسیه روی معادن زغالسنگ ایران کار کردهاند. اما منطقه فعالیت آنها در برخی موارد به شکل همپوشانی و برخی نیز جدا از یکدیگر بوده است. به عنوان مثال حوزه فعالیت روسها در شمال کشور و همچنین جنوب کشور یعنی برخی مناطق استان کرمان بوده است.
میرمحمدی بر این باور است که مجموعه متخصصانی که سابقه فعالیت در معادن ایران را دارند ورودشان به کشور یک مزیت محسوب میشود. چراکه آنها به پیشینه معادن دسترسی داشته و با داشتن اطلاعات کامل از ویژگیهای زمینشناسی، معدنی وکانسارهای موجود در محدودهها نسبت به ورود و سرمایهگذاری در معدن اقدام میکنند که نکته مثبتی است. حتی ورود روسها را نیز میتوان به فال نیک گرفته و از آن استقبال کرد نسبت به کشوری که شناختی از معادن زغال سنگ ایران نداشته و بخواهد به ایران ورود کند.
وی تصریح کرد: در بخش زغالسنگ ایران یکی از نیازهای مهم و اساسی بهروز کردن معادن است و علاوه بر آن باید اکتشاف ذخایر زغالسنگ با تکنیکهای روز کامل شده و با اضافه شدن ارزیابهای جدید زمینه را برای رشد بخش زغالسنگی کشور فراهم کرد.
این استاد دانشگاه اظهار کرد: در حوزه استخراج نیز باید مسائل مهم در زمینه بهداشت، ایمنی یا مسائل مربوط به تهویه معادن را مورد توجه قرار داد. در واقع برای تامین این موارد به کشورهای پیشرو در این عرصه که ابزارهای بهروز و جدید را در اختیار دارند نیاز است و آلمان یکی از کشورهایی است که در این زمینه برتر بوده و معادن زغالسنگ آنها جزو کشورهای پیشرو به شمار میآید. حوادث ناگواری که در معادن زغالسنگ ایران اتفاق افتاده را میتوان با کمک از متخصصان آلمانی برطرف کرد. استفاده از سیستم تهویه و ابزارسنجهای پیشرفته میتواند میزان حوادث معدنی ایران را کاهش داده و بر ایمنی معادن بیفزاید. میرمحمدی معتقد است که با ورود سرمایهگذاران آلمانی به ایران، معادن کشور را که چندین سال است درجا زدند میتوان رو به پیشرفت برد. در ۱۰ تا ۲۰ سال گذشته اتفاق خاصی در معدنکاری زغالسنگ رخ نداده و تنها در بخش فرآوری یک کارخانه ککسازی احداث شده و در بخش زغالشویی نیز تا حدودی میتوان گفت هنوز از فناوریهای قدیمی استفاده میشود.
او بیان کرد: کیفیت زغالسنگ به ۲ شکل تعریف میشود. یکی کیفیت زغالسنگی است که از معدن استخراج میشود و دیگری کیفیت زغالسنگ فرآوری شده است. زغالسنگهای ایرانی کیفیت لازم برای استفاده در کارخانههای فولادی را دارند اما این موضوع که زغالسنگ فرآوری یا شسته شده کیفیت و ویژگیهای مطلوب برای کورههای فولادی را دارد یا خیر، نیز به نوع روش فرآوری آن بستگی دارد. به عنوان مثال در کشورهایی همچون چین و ترکیه کیفیت زغالسنگهای ورودی به کارخانههای زغالشویی به مراتب پایینتر از زغالسنگهای ایرانی است. بنابراین کیفیت زغالسنگ ایران مطلوب است اما زغالشوییها به عنوان تامینکننده خوراک فولاد کشور، میتوانند کیفیت فرآوری را بالا برده و از تکنیکهای به روز استفاده کنند. او معتقد است زغالسنگ ایرانی پارامترهای مورد نیاز در حد قابل قبولی دارد و در صورتی که عملیات فرآوری آن به درستی و با استفاده از روشهای نوین انجام شود محصولی با کیفیت تولیدخواهد کرد.
پیشنهاد آلمانیها برای ورود به معادن زغالسنگ
پیش از این محمد مجتهدزاده، دبیر کمیته زغالسنگ خانه معدن از پیشنهاد سرمایهگذاران آلمانی برای ورود به شستوشوی زغالسنگ در یکی از کارخانههای بخش خصوصی خبر داده و گفت: گروه آلمانی برای شستوشوی زغال معادن ایران اعلام آمادگی کرده اما در حال حاضر این موضوع در حد پیشنهاد بوده و جدی نشده است.
او به این موضوع اشاره کرده بود که درحالحاضر ۵۰درصد تولید زغالسنگ کک شو در ایران بهوسیله ۲۵ تا ۳۰ معدن بخش خصوصی تامین میشود و ۸هزار و۵۰۰ نفر نیز در این معادن ازجمله کرمان، طبس و البرز مشغول بهکار هستند.
او بر این باور است که حتی معادن بزرگ زغالسنگ نیز که در اختیار دولت قرار دارند با این حال با مشکلات خاص خود در زمینه سرمایهگذاری مواجه هستند. بالا بودن قیمت تمام شده محصول یکی از مواردی است که میتوان به آن اشاره کرد. بنابراین میتوان گفت که فعالیت بخش خصوصی نیز به دلیل مشکلات و چالشهای تولید صرفه اقتصادی نداشته و باید به فکر راهکار بود.
مجتهدزاده اظهار کرد: یکی از مهمترین نیازها و ضرورتهای بخش زغالسنگ کشور برای افزایش تولید، تامین امکانات زیربنایی برای معادن زغالسنگ ناحیه طبس است. چرا که در مناطقی همچون کرمان و البرز اینگونه مشکلات وجود نداشته و از دورانهای قدیم زیرساختها و امکانات زیربنایی فراهم شده باشد. اما این موضوع برای معادن بخش خصوصی نوعی مانع برای تولید به شمار میآید که باعث شده فعالیتهای آنها توجیه اقتصادی نداشته باشد.