به گزارش ماین نیوز، افغانستان از لحاظ منابع زیرزمینی یکی از غنی ترین کشورهای دنیاست؛ حجم ذخایر زغال سنگ در کشور سه میلیارد مترمکعب تخمین زده شده اما با وجود آن بازهم افغانستانی ها زیر خط فقر و تنگدستی زندگی می کنند.
زغال سنگ افغانستان مطلوب ترین زغال سنگ دنیا عنوان شده و دست کم در بیش از 10 ولایت این کشور معادن بزرگ زغال سنگ کشف شده است.
معادن زغال سنگ در افغانستان است به شکل کمربندی وجود دارد که از ولایت «بدخشان» در شمال شرق این کشور شروع شده و از ولایت های «تخار»، «بغلان»، «سمنگان»، «بامیان»، «سرپل» و «غور» گذشته و در ولایت «هرات» که در غرب کشور قرار دارد، پایان می یابد.
این زغال سنگ ها اکثراً به صورت طبقه ای در زیر تپه های خاکی پنهان است که تاکنون اکثر این معادن به صورت دقیق کشف نشده اند.
مهم ترین معادن زغال سنگ افغانستان که تاکنون کشف شده «کرکر»، «آش پشته دودکش»، «سبزک»، «کرخ» و «صوف» است و با این وجود نمی شود گفت که بزرگترین معادن زغال در این کشور در دست استخراج است، زیرا معادن این ماده پر انرژی در حال اکتشاف است.
بر اساس گزارش ها دست کم یازده معدن زغال سنگ در افغانستان در حال استخراج است و اکثر این معادن به صورت غیرقانونی استخراج شده و در افغانستان و کشورهای خارجی به فروش می رسد.
مصرف کنندگان زغال سنگ افغانستانزغال سنگ، پس از چوب و زغال چوب بیشترین مصرف را دارد که اکثراً در زمستان های سرد در کابل و سایر ولایت ها به مصرف می رسد.
با آمدن «بخاری های ترکی» در بازارهای افغانستان که اکثراً زغال سوز هستند، مصرف داخلی زغال سنگ در زمستان در حال افزایش است و بنابرین استخراج آن نیز به همان نسبت در حال افزایش گزارش شده است.
مهم ترین مصرف کننده خارجی زغال سنگ افغانستان، کشور پاکستان است و پاکستانی ها علاوه بر گرم کردن خانه های خود از آن در شرکت های بزرگ نیز استفاده می کنند.
اشتغال زایی، فرصت های که با قاچاق پْر شده استمعادن زغال سنگ افغانستان سبب بکار گیری هزاران شهروند شده و دست کم در هر معدن زغال سنگ بیش از 2 هزار نفر کارگر وجود دارند.
برخی از این افراد بر اساس دستور مسئولان دولتی و ریاست های معادن ولایت ها بکار گماشته شده اند و بدون شک معادنی که این افراد در حال کار هستند، معادنی است که به صورت قانونی استخراج می شوند.
در این میان تنها 2 هزار و 500 نفر در معدن زغال سنگ «صوف» ولایت سمنگان مشغول کار هستند و در کنار آن معادن دیگر کشور که بنابر ناامنی ها و دور بودن آن از کابل تحت کنترل دولت نیستند، توسط مردم به صورت غیرقانونی در حال استخراج هستند.
با این وجود، گزارش هایی نیز وجود دارد که معادن زغال سنگ در افغانستان توسط برخی سودجویان محلی و اعضای بلندرتبه دولتی در حال استخراج هستند و در این خصوص تاکنون دولت واکنش جدی نشان نداده است.
زغال سنگ در افغانستان که ثروت بزرگی است از سال های دور در حال استخراج غیرقانونی است که در سال های گذشته با وجود حضور نظام جدی این روند همچنان ادامه پیدا کرده است.
استخراجی که جان مردم را می گیردهمانطوری که در بالا اشاره شد برخی از معادن زغال سنگ توسط مردم استخراج می شوند که به صورت غیرفنی است که خود زمینه ساز خطرناک بودن آن را مساعد کرده است.
استخراج کنندگان غیرقانونی و کارمندانی که از سوی شرکت های طرف قرارداد در حال استخراج معدن هستند، قربانی های زیادی در این راه داده اند و دلیل اصلی آن نیز غیرفنی استخراج شدن آن است.
آمار افرادی که در معادن افغانستان از بین رفته اند تاکنون منتشر نشده اما همه ساله گزارش هایی وجود دارد که ده ها نفر در استخراج معادن زغال سنگ در این کشور از بین می روند.
معادن فراموش شده زغال سنگگزارش هایی وجود دارد که معادن زیادی در کشور وجود دارد و از سوی مردم شناسایی شده که تاکنون دولت برای بررسی آن زمینه سازی نکرده است.
یکی از این معادن در سال گذشته در منطقه «سرتنگی» ولایت غور توسط ساکنان محلی کشف شد و بلافاصله استخراج آن به صورت غیرقانونی توسط این ساکنان آغاز شد.
با وجودی که مسئولان وزارت معادن افغانستان معدن زغال سنگ فرمانداری «تولک» ولایت غور را در سال گذشته بررسی کردند، اما براساس اظهارات «عبدالحی خطیبی» سخنگوی والی غور آنان به دلیل دوری راه و نبود زمینه مساعد نتوانستند از معدن تازه کشف شده این ولایت، بازدید کنند.
فقدان تیم فنی و کارمندان کافیبا وجودی که دولت کابل در راستای استخراج معادن در 13 سال گذشته اقداماتی ستودنی داشته، اما باید مدعی شد که تاکنون تیم فنی و کارمندان کافی را به کار نگرفته است.
زغال سنگ که خود می تواند یکی از منابع ثروت زا در افغانستان تلقی شود تاکنون مورد توجه ویژه مقامات کابل قرار نگرفته و دست کم در اکثر ولایت هایی که زغال سنگ و ده ها معدن دیگر وجود دارند، ریاست وزارت معادن در آن ولایت ها ایجاد نشده است.
یکی از این ولایت ها غور است که به دلیل نبود ریاست معادن در آن ولایت چندین معدن زغال سنگ تاکنون مورد بی توجهی قرار گرفته است.
در برخی موارد که وزارت معادن آن را بسیار مهم تلقی می کند، اقدام به اعزام هیئتی از کابل می کند و با آنکه بررسی این هیئت ارزش ویژه ای دارد، اما برای اینکه همیشه اطلاعات کافی از معادن ولایت ها در دست مسئولان این وزارت باشد، اعزام هیئت کافی به نظر نمی رسد.
زغال سنگ و ضرورت توجه جدی دولتهمانطور که اشاره شد، زغال سنگ افغانستان، بیکاران را به کار گرفته است و از سویی هم وضع نابسامان اقتصادی در این کشور ضرورت ایجاد کرده تا زمینه های اشتغال و فرصت های شغلی افزایش یابد.
استخراج قانونمند زغال سنگ می تواند درآمد خوبی را برای دولت کابل داشته باشد و با این وجود باید دولت در راستای استخراج معادن موجود تلاش کرده و در راستای کشف معادن جدید اقدامات لازم را داشته باشد.
در صورتی که معادن به صورت فنی و استاندارد استخراج شده و به فروش برسد، بدون شک راه های ترانزیتی اکثر ولایت ها همزمان با آن آسفالت می شوند و راه آهن درست می شود که زمینه تردد شهروندان عادی و انتقال کالاهای تجاری با آن به میان می آید.
دولت کابل اکنون نیازمند کمک های خارجی است و مردم افغانستان نیازمند ایجاد فرصت های شغلی، لازم است تا دولت جدید کابل در راستای استخراج معادن اقدامات لازم را انجام دهد تا تمام این مشکلات که سبب عقب ماندگی دولت و ملت است، رفع شود.
زغال‌سنگ
