به گزارش ماين نيوز، در ایران نیز مناطق ویژه‌ای در سواحل خلیج‌فارس و دریای عمان یا برخی مرزها مانند ارس و سرخس و چابهار داریم اما یک منطقه رونق بیشتری یافته و سرمایه‌گذاران با سرعت بیشتری جذب آن شدند و آن منطقه ویژه صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس واقع در بندرعباس است که می‌توان ادعا کرد نه تنها در ایران بلکه در جهان از موقعیت منحصربه‌فرد و ویژه‌ای برخوردار است.
امروز نخستین روز برگزاری اجلاس معدن و صنایع معدنی است که مهم‌ترین هدف آن معرفی فرصت‌های سرمایه‌گذاری در بخش معدن و صنایع معدنی است. به همین دلیل گفت‌وگویی با مسعود هندیان، مدیرعامل منطقه ویژه صنایع معدنی و فلزی خلیج‌فارس که یکی از شرکت‌های فعال در برگزاری اجلاس بین‌المللی معدن و صنایع معدنی است، انجام داده‌ایم که می‌خوانید.
ایجاد مناطق ویژه اقتصادی و معدنی در دنیا و ایران از چه زمانی مورد توجه قرار گرفته است؟سابقه ایجاد چنین مناطقی به سال‌های دور می‌رسد اما رویکرد جذب سرمایه‌گذاری در مناطق ویژه اقتصادی جدید است با این حال تفکر حاکم بر مناطق اقتصادی قبل از جنگ جهانی دوم بیشتر انبارداری و پردازش کالا بود اما بعد از جنگ جهانی جذب سرمایه‌گذاری و توسعه صادرات برای گریز از اقتصاد تک‌محصولی در دنیا مورد توجه قرار گرفت. ایران نیز با توجه به اینکه دارای منابع پنج گانه است و در بخش معدن ۶۸ماده معدنی با ذخایر به نسبت بالا دارد همین رویکرد را در پیش‌گرفته است. در کشور ۶۴ منطقه ویژه اقتصادی مصوب داریم که ۱۷ منطقه آن فعال بوده و جزو مناطق اقتصادی ویژه به‌شمار می‌روند.
آیا منطقه ویژه خلیج‌فارس از روی مناطق دیگر الگوسازی شده؟ و مانند این منطقه را در دنیا داریم؟در دنیا بیش از ۳۵۰۰ منطقه ویژه آزاد و در احداث و ایجاد چنین منطقه‌ای به‌طور قطع الگویی بوده؛ مناطقی در آسیا مانند سنگاپور، هنگ‌کنگ و مناطقی در اروپا یا امریکا که در صادرات به نسبت موفق بودند و حتی در کنار ما منطقه «جبل‌علی». اما شرایط کلی و استعداد منطقه ما نسبت به آنها بهتر است اینجا با توجه به اینکه انرژی، مواد معدنی، منابع انسانی و... داریم، زیرساخت‌هایی بهتری می‌توانیم ایجاد کنیم.
این منطقه چه اهدافی را دنبال می‌کند؟استان هرمزگان با توجه به ۹۰۰ کیلومتر مرز آبی و دسترسی به آب‌های آزاد و کریدور شمال و جنوب و صنایع بزرگی مانند کشتی‌سازی، سیمان، پالایشگاه‌ها و منابع نفت و گاز و داشتن بنادر مهمی مانند بندر شهید رجایی و بندرعباس موقعیت استراتژیکی دارد و البته دارای معادنی است که درحال استخراج و اکتشاف هستند و از طرف دیگر به معادن بزرگ کشور مانند گل‌گهر سیرجان و چادرملو نزدیک است.
منطقه ویژه صنایع معدنی به عنوان منطقه صنعتی، معدنی و فلزی خلیج‌فارس در سال ۷۶ مصوب شده و دو ماموریت بزرگ برای آن تعریف شده ازجمله جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی و توسعه و تامین زیرساخت‌ها و ارائه خدمات مهندسی و فنی به سرمایه‌گذاران.
در تمام دنیا روی صنایع مادر مانند صنایع فولاد و آلومینیم سرمایه‌گذاری می‌شود چراکه موجب توسعه صنایع بالادستی و پایین‌دستی خود و کسب اشتغالزایی و درآمدزایی خوبی برای کشور می‌شود.
اهدافی که برای منطقه ما نیز تعریف شده تبدیل به قطب فولاد کشور است که در فاز نخست رسیدن به ۱۰میلیون تن فولاد و در فاز دوم تولید 7.5 میلیون تن مدنظر است. همچنین تبدیل منطقه به قطب تولید آلومینیوم کشور که فاز نخست آن تولید 1.200 میلیون تن آلومینیوم است و همچنین تبدیل منطقه به قطب تخلیه و بارگیری نفتی و معدنی برای ۷۰ میلیون تن، تبدیل منطقه به قطب انرژی با تولید ۵۶۰۰ مگاوات برق و تولید۷۰۰ هزار مترمکعب آب و ایجاد زیرساخت برای ۲۲۰۰ هزار مترمکعب آب از دیگر اهدافی است که برای منطقه ویژه اقتصادی معدنی خلیج‌فارس در نظر گرفته شده است.
آیا مناطق اقتصادی معدنی دیگر کشورها نیز از دو مزیت انرژی و مواد معدنی برخوردارند؟در تمام مناطق اقتصادی منطقه‌ای نداریم که مانند مناطق ما منابع پنج گانه را در اختیار داشته باشد و از این لحاظ می‌توان گفت این منطقه بی‌نظیر است.
برای یک سرمایه‌گذار چند چیز مهم است؛ قیمت تمام شده پایین باشد، دوم زیرساخت‌ها و مواد اولیه و انرژی وجود داشته باشد و نکته آخر اینکه از یک‌سری معافیت‌ها در منطقه نیز بتواند استفاده کند. ما در منطقه ویژه تا ۱۴۰۴ برنامه‌ریزی کرده‌ایم و برای توسعه و تامین زیرساخت‌ها ۵۶۰۰ هزارمگاوات برق باید تولید کنیم. در این زمینه عملیات اجرایی دو نیروگاه هرمز و هرمزان با ۲۳۵ و ۵۰۰ مگاوات شروع شده و نیروگاه سوم قرار است در امسال با ۹۷۲ مگاوات شروع شود. برای نیروگاه چهارم درحال انعقاد قرار دادیم و برای نیروگاه پنجم نیز درحال مذاکره هستیم. درباره تامین آب نیز ۴ مجتمع آب‌شیرین‌کن در منطقه داریم که درحال‌حاضر ۳۵ هزار و ۷۰۰مترمکعب تولید آب دارند. پنجمی هم با ظرفیت ۵۵ هزار مترمکعب بوده که فاز نخست آن با ۱۰ هزار مترمکعب وارد مدار تولید شده است. ششمین مجتمع آب‌شیرین‌کن هم ۱۰۰ هزار مترمکعبی بوده و عملیات اجرایی آن شروع شده است.
درباره تامین گاز نیز ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار متر مکعب بر ساعت گازمصوبه دولت را داریم و صنایع ما از نظر گاز هیچ مشکلی ندارد. در زمینه مواد اولیه نیزبخشی از مواد اولیه از داخل تامین می‌شود و کمبودش را به صورت واردات از سایر کشورها جبران می‌کنیم اما پیش‌بینی احداث دو واحد گندله‌سازی 2.5 و 5 میلیون تنی در فاز نخست که با طرح‌های توسعه به ترتیب به ۵ و ۸ میلیون تن خواهد رسید را داریم. برای دو واحد گندله‌سازی دیگر به نام‌های گندله‌سازی فولاد هرمزگان و دیگری با شرکت اسار هند درحال گفت‌وگو هستیم.
کل سرمایه‌گذاری در این منطقه به چه میزان است؟درحال‌حاضر ۳ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار طرح به بهره‌برداری رسیده داریم و و به ارزش حدود ۵ میلیارد دلار درحال ساخت و نصب تجهیزات زیرساخت‌ها هستیم و حدود ۵ میلیارد دلار طرح نیز در حال مذاکره وانعقاد قرارداد داریم. در طرح جامع منطقه نیز ۲۲ هزار میلیارد تومان طرح نیز طرح‌های زیرساختی مشخص شده که ۲ هزار میلیارد تومان آن که شامل کریدورها می‌شود را منطقه انجام می‌دهد و ۲۰ هزار میلیارد تومان هم به عنوان سهم سرمایه‌گذاران داخلی در نظر گرفته‌ایم. برای جذب سرمایه‌گذاری خارجی نیز آلومینیوم المهدی، فولاد هرمزگان و فولاد کاوه از منابع بانکی خارجی استفاده کرده‌اند و فولاد جنوب با مشارکت هندی‌ها است و سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی نبوده اما بقیه سرمایه‌گذاری‌ها داخلی است.
رفع تحریم‌ها چه تحرکات مثبتی در این منطقه ایجاد می‌کند؟در سال‌های تحریم چند کار خوب انجام دادیم مانند بومی‌سازی در تجهیزات و ساخت اسکله‌ها و تخلیه و بارگیری. در تولید فولاد که حدود ۷۰ درصد آن بومی‌سازی شده و در سایر بخش‌ها نیز این اتفاق افتاده اما تحریم‌ها تنها مشکلی که ایجاد می‌کند، نقل و انتقال پول است و به همین دلیل سرمایه‌گذار خارجی زیاد مایل به ورود در این بخش نیست. این تفکر نیز که به محض توافق همه سرمایه‌گذاران سرازیر می‌شوند تفکر درستی نیست. قبل از آن باید شاخص‌ها را درست کنیم. وقتی سرمایه‌گذاری به جایی می‌رود نخست شاخص‌هایی مانند جمعیت، میزان جرم، مواد مخدر، تورم و ارزش پولی را مورد بررسی قرار می‌دهد و اینها است که سرمایه‌گذار را جذب می‌کند وگرنه آنها فقط با رفع تحریم‌ها نمی‌آیند. باید این شاخص‌ها را به سمت یک جامعه استاندارد پیش ببریم در این صورت نیاز نیست ما به دنبال آنها برویم آنها می‌آیند چون به‌طور قطع ایران بازار خوبی برای سرمایه‌گذاری است.
سرمایه‌گذاران روی بازار همسایگان به عنوان یک ظرفیت حساب می‌کنند؟درحال‌حاضر اتفاقاتی که در منطقه افتاده خیلی به نفع ایران شده. کشور ما امنیت صددرصد خود را حفظ کرده اما امنیت در کشورهای عربی که به دنبال جذب سرمایه‌گذاری بودند از بین رفتهو این یک فرصت برای ایران است که سرمایه‌گذاران را جذب کند. در این منطقه سرمایه‌گذاران زیادی از آلمان، ایتالیا و گروههای آسیایی آمدند و مایلند در این بخش سرمایه‌گذاری کنند و منتظر رفع مشکلات انتقال پول هستند.
از زمان باقیمانده تا توافق نهایی می‌توانیم برای اطلاع‌رسانی استفاده کنیم، آیا اجلاس می‌تواند این ماموریت را به خوبی انجام دهد؟یک سرمایه‌گذار وقتی از منطقه اقتصادی بازدید می‌کند و این همه صنایع مادر را می‌بیند و متوجه می‌شود انرژی، نیروی متخصص، امنیت و... وجود دارد جذب می‌شود به‌ویژه اگر مجموع اینها قیمت تمام‌شده‌اش را پایین بیاورد. با این حال مشکل خاصی که گریبانگیر ماست غالب بودن خدمات واسطه‌ای بر اقتصاد کشور است که باید این موضوع رفع شود.
