نرخ بازگشت سرمایه معدن تابعی از مولفه‌های اقتصادی و فنی
گروه معادن
- سرمایه‌گذاری در بخش معدن متمایز از سایر حوزه‌های اقتصادی متاثر از عوامل داخلی و خارجی اقتصادی و سیاسی است.
به گزارش ماين نيوز، در این رابطه امیر بیژن یثربی، عضو هیات علمی دانشگاه اکستر انگلستان معتقد است سرمایه‌گذاری در بخش معدن باید در مدت زمان متوسط انجام شود تا ریسک‌های سیستماتیک که فنی و مربوط به مواد معدنی است کاهش یابد. در ادامه متن گفت‌وگو با این استاد دانشگاه معدن را می‌خوانید:
چه عواملی برای جذب سرمایه در بخش معدن موثر است؟در تعریف سرمایه‌گذاری دو عامل بسیار مهم تعریف شده است؛ عامل زمان و عامل ریسک. چرا که سرمایه‌گذار با امید به‌دست آوردن منافع در آینده سرمایه‌گذاری می‌کند. از این رو سرمایه‌گذاری‌ها به‌طور کلی دو نوع است؛ سرمایه‌گذاری‌های فیزیکی که به‌طور کلی در اجرای طرح‌های معدنی، صنعتی و مشابه آنها ملموس است و سرمایه‌گذاری‌های مالی که به‌طور کلی در بازارهای بورس، ارز، طلا، سنگ‌های قیمتی و سفته‌بازی به گردش در می‌آید. شرط موفقیت در سرمایه‌گذاری منوط به توانایی سرمایه‌گذار در ارزیابی موقعیت موضوع مورد نظر است. از طرفی چنانچه سرمایه‌گذاری در هلدینگ‌های بخش‌های مختلف اقتصادی انجام شود محدودیت فعالیت کمتر است. درحالی‌که سرمایه‌گذاری ازسوی شرکت‌ها و افراد محدود به حیطه تخصص یا تجربه آنها است.
اقتصادی بودن طرح‌های معدنی چگونه باید ارزیابی شود؟حال نظر به ارزش و اقتصادی بودن سرمایه‌گذاری به لحاظ درآمدی که در آینده به صاحب یا صاحبان آن تعلق خواهد گرفت این ارزش با مجموع درآمدها برابر نیست، چراکه برگشت سرمایه عامل موثر اقتصادی بودن طرح‌هاست، بنابراین با توجه به اصل ارزش زمانی سرمایه باید ارزش فعلی عایدات را محاسبه و در نظر گرفت، اگر عایدات آتی کاملا مطمئن و بی‌خطر باشد آن گاه نرخ تنزیل مورد استفاده برای محاسبه ارزش فعلی همان نرخ بهره بانکی بدون خطر است، ولی از آنجایی که مولفه‌های مختلف در طول زمان سرمایه‌گذاری موثر خواهد بود باید از نرخ تنزیلی استفاده کرد که بیشتر از نرخ بهره بانکی باشد، به‌طوری که این نرخ بتواند ارزش زمانی سرمایه بی‌خطر را حفظ کند و امید به عایدات آینده را افزایش دهد. نرخ بازده سرمایه‌گذاری تابعی از مولفه‌های ریسک با خطر و عواملی چون مسائل سیاسی و اقتصادی و مسائل فنی در حوزه معدن است از این رو در مسائل فنی و محیطی عواملی چون شرایط جغرافیایی، منطقه‌ای، زیست‌محیطی و امنیت اقتصادی موثر است.
مولفه‌های سرمایه‌گذاری باید توجیه‌کننده چه عواملی باشد؟به طور کلی سرمایه‌گذاری باید از نظر میزان منافع یا عایدی مورد انتظار سرمایه‌گذاری، میزان خطر ریسک عایدات و زمان رسیدن به عایدات مورد توجه قرار گیرد.
در این رابطه هر قدر عایدات مورد نظر بیشتر باشد میزان ریسک باید کمتر باشد. در تعریف مدیریت سرمایه‌گذاری در بخش معدن تمامی عواملی که ذکر شد به طور مبسوط موثرند و تمامی مولفه‌های اصلی به بخش‌های متعددی تقسیم می‌شوند که آثار آنها در بخش سرمایه‌گذاری باید مورد توجه قرار گیرد.
از طرفی با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در بخش معدن نسبت به سرمایه‌گذاری برای عایدات در زمان طولانی‌تر انجام می‌شود مولفه‌ها در طول زمان تغییرات عمده دارند و گاه مولفه‌ها با اثر منفی در کوتاه‌مدت به مولفه‌ای با اثر مثبت ظهور می‌کند بنابراین می‌توان گفت که سرمایه‌گذاری در بخش معدن در بلندمدت نظرات سرمایه‌گذار را تامین خواهد کرد و مهم این است که سرمایه‌گذار در بخش معدن به بازگشت کوتاه‌مدت نگاه نکند و زمان بازگشت را در ارزیابی میان‌مدت یا بلندمدت محاسبه کند مشروط به اینکه محاسبه اولیه در تکنیکال فنی محاسبه‌ای صحیح و علمی باشد. متداول‌ترین شیوه برگشت سرمایه محاسبهP/E است که دوره برگشت سرمایه را نشان می‌دهد و چنانچه در این روش عامل‌های متغیر گوناگون را که موثر در نرخ تنزیل است محاسبه کنیم دوره برگشت از طریق فرمول (= ) که در آن حرف k نرخ تنزیل وg رشد آتی سودآوری سرمایه‌گذاری است، محاسبه خواهد شد.
ریسک در سرمایه‌گذاری معدنی چه میزان است؟به‌طور متعارف به پراکندگی بازده‌های یک سرمایه‌گذاری ریسک می‌گویند. هر قدر پراکندگی یا نوسان‌های بازدهی بیشتر باشد، سرمایه‌گذاری ریسک بیشتری دارد. نوسان بازدهی به عوامل گوناگونی وابسته است که در بخش معدن به ریسک بازار ناشی از عرضه و تقاضا اعم از بازار داخلی یا بازار خارجی، ریسک تورم ناشی از بالا رفتن هزینه‌های جاری، ریسک تسعیر نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی، ریسک ناشی از رویدادهای سیاسی که آثار منفی در جریان‌های اقتصادی می‌تواند داشته باشد، وابسته است همچنین می‌توان ریسک تجاری متاثر از ساختار عملیاتی و کیفیت تولید و عوامل درونی و مانند آنها که درکل اینگونه ریسک‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند، اشاره کرد که شامل ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک است، ریسک غیرسیستماتیک ناشی از عوامل اصلی درونی است که وابسته به ماده معدنی، تغییرات ناگهانی در فرآیند استخراج یا درصد خلوص و فرآوری و مشابه آنهاست که اینگونه ریسک‌ها قابل اصلاح و شاید زودگذر باشد، ولی ریسک‌های سیستماتیک ناشی از عوامل خارجی و غیرقابل کنترل است که میان‌مدت یا درازمدت هستند و برخی از آنها با سیاستگذاری دولت‌ها قابل تعدیل است. در این مواقع روش‌های مدیریتی در کاهش آثار ریسک موثر بوده و گاهی به لحاظ منافع عمومی و ملی تحمل آنها مصلحت جامعه را در بر دارد که نتیجه آن برخورد با عوامل مخرب و نگاه به اقتصاد مقاومتی است.
در بخش معدنی آثار ناشی از عوامل سیستماتیک به مراتب کمتر ازسایر بخش‌های اقتصادی است، زیرا با رفع این آثار برگشت به شرایط نرمال شاید ساده‌تر و با هزینه کمتری قابل بازیافت باشد. اینگونه سیاست‌ها با توجه به شرایط موجود کشور هم‌اکنون در بخش معاونت معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت در حال بررسی است و سیاست‌های مناسبی برای آن تعیین می‌شود.
در شرایطی که امروز ما در آن قرار داریم نخست سرمایه‌گذاری در بخش فرآوری و محدودیت صدور ماده خام معدنی که موجب افزایش ارزش‌افزوده می‌شود ضروری است و سپس تامین کل مواد معدنی مورد نیاز کشور که در شرایط فعلی توجیه مزیت تولید در بحران مسائل ارزی را دارد باید مورد توجه سرمایه‌گذاران و حمایت دولت قرار گیرد. در مواردی از مواد معدنی که در شرایط نرمال با توجه به مسائل فنی توجیه مزیت تولید در داخل کشور را ندارد باید یارانه منظور شود به‌گونه‌ای که ریسک سرمایه‌گذاری را حداقل در طول بازگشت سرمایه با سود مورد انتظار تامین کند، تا هم نیازهای داخلی از منابع کشور تامین شود و هم علاوه بر کارآفرینی و افزایش تخصص‌های فنی شرایط را برای حضور در بازارهای خارجی در شرایط عادی فراهم آورد.
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۳۰ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۵:۰۲
کد مطلب: 21563
