گروه معادن
 
كرباسيان:
برای سرمایه‌گذاران بخش معدن فرش قرمز پهن می‌کنیم
گروه معادن - مهدی کرباسیان از مدیران با تجربه دولتی است که طی 35 سال گذشته سابقه مدیرعاملی سازمان تامین اجتماعی، معاونت وزیر اقتصاد و دارایی و معاونت وزیر نفت در امور بازرگانی، مدیریت بازرگانی شرکت ملی نفت ایران، عضویت هیات رییسه صندوق اوپک در وین و ریاست کل گمرک را در کارنامه کاری خود داشته است.
 
به گزارش ماین نیوز، شهریور ماه سال گذشته بود که او بر کرسی بزرگ ترین هلدینگ معدنی بخش دولتی تکیه زد. وی ایمیدرو را در حالی تحویل گرفت که عزل و نصب های پیاپی مدیران این سازمان توسعه ای و واگذاری شرکت های تابعه آن به سازمان تامین اجتماعی، سوالات بسیاری را در مورد عملکرد و کارایی آن ایجاد کرده بود. اکنون پس از یکسال از استقرار او بر سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ايميدرو)، از وی در مورد مشکلات و راهکارهای حوزه معدن پرسیده ایم.

چرا بخش معدن ایران باوجود داشتن ذخایر متنوع و فراوان، هیچ گاه نتوانسته به جایگاه خود در اقتصاد کشور دست یابد. تحلیل شما از این توسعه نیافتگی تاریخی چیست؟

بله، همان طور که اشاره کردید، پتانسیل معدنی ایران بسیار بالاست. یکی از محاسن کشور ما تنوع ماده معدنی آن است و از جدول مندلیف نزدیک به 70 ماده معدنی را در کشور داریم. از این تعداد تنها روی 10 تا 15 عنصر به صورت جدی در ایران کار اکتشافی انجام شده و این در حالی است که روی همین عناصر هم اکتشافات سطحی انجام شده است. عمدتا ذخایر سنگ آهن، مس، سرب، روی و تا حدی بوکسیت و طلا به صورت گسترده اکتشاف شده است، اما سرمایه گذاری گسترده روی اکتشاف سایر عناصر صورت نگرفته است. یکی از دلایل مغفول ماندن بخش معدن در کشور و عدم سرمایه گذاری کافی در این حوزه، وجود ذخایر عظیم نفت بوده است. بخش معدن همواره در زیر سایه نفت و اخیرا گاز قرار گرفته و با توجه به دولتی بودن ساختار اقتصاد کشور و وابستگی آن به درآمدهای نفتی، تحرک و پویایی کافی در بخش معدن ایجاد نشده است.

یکی دیگر از دلایل عدم سرمایه گذاری در حوزه معدن و بویژه بخش اکتشاف، ریسک بالای سرمایه گذاری است که موجب شده تا بخش معدنی جذابیت خود را در مقایسه با سایر بازارهای سرمایه گذاری از دست بدهد. در حالی که نرخ سود بانکی در کشور به 28 تا 30 درصد می رسد، سرمایه بخش خصوصی به سمت این بخش جذب نمی شود. دولت نیز طی 8 تا 10 سال گذشته عملا خود را از حوزه اکتشاف معادن، معدنکاری و صنایع معدنی بزرگ کنار کشیده و بخش خصوصی نتوانسته جای خالی دولت را طی این سال ها پرکند.

اما به گفته وزارتخانه طی 10 سال اخیر، بیش از 26 هزار میلیارد تومان در حوزه معدن و صنایع معدنی خصوصی سازی صورت گرفته است. تعدادی از بزرگ ترین شرکت های بورس کشور، شرکت های معدنی خصوصی هستند.

بله، این درست است. اما واگذاری 21 هزار میلیارد تومان در قالب رد دیون توسط دولت در یک نشست و برخاست و واگذاری آن به نهادهای غیر تخصصی، خصوصی سازی نیست. بیشتر این خصوصی سازی عملا به بنگاه های شبه دولتی داده شده و خصوصی سازی واقعی صورت نگرفته است؛ به نظر من خصوصی سازی صنایع معدنی کشور طرح خیلی موفقی نبوده و در اکثر موارد نتوانسته گرهی از کار حوزه معدن و صنایع معدنی باز کند. چون در سیستم دولت با همه کندی و بوروکراسی حاکم بر آن یک نظارت حداقلی و ضابطه ای وجود داشت که در خصولتی های مالک این صنایع گاها دیده نمی شود بعضا سلیقه ها جایگزین تجربه و تخصص شده و انتصابات و سیاستگذاری ها به دست گروهی می افتد که نه مانند شرکت های خصوصی منافع شخصی در اداره آن صنعت دارند و نه به دانش اداره آن صنعت مسلط هستند و نه نظارت کافی بر عملکردشان وجود دارد. تمام اینها باعث می شود که بعضا تصمیمات سیاسی و غیر کارشناسی اتخاذ شود.

این موارد عملا باعث شده توسعه در این بخش در مسیر اهداف استراتژیک و کلان کشور قرار نگیرد. شما اگر عملکرد خصولتی های بزرگ را ارزیابی کنید، می بینید اکثرا فعالیت توسعه ای بزرگی را شروع نکرده اند. شاید بعضی از این شرکت ها در زمینه صنایع معدنی فعالیت های جدیدی داشته اند، اما در حوزه معدن می توان گفت که کار بزرگی از طرف بخش خصوصی انجام نشده است و عملا نتوانسته این شکاف عدم حضور دولت را پر کند.
تاریخ انتشار : دوشنبه ۸ دی ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۱۱
کد مطلب: 18529
 
مرجع : ماهنامه صنعت و توسعه