به گزارش ماين نيوز، به اعتقاد این دسته از کارشناسان اگر کالایی قیمتی بیش از قیمت جهانی داشته باشد، باید به دنبال یافتن سوءاستفاده‌کنندگانی بود که از این اختلاف قیمت به دنبال سودهای بالا هستند. ایران به‌عنوان یکی از کشورهایی که تاکنون نتوانسته میزان شمش آلومینیوم مورد نیاز صنایع داخلی خود را تامین کند، در طول سال‌های گذشته همواره از قیمت بالای آلومینیوم داخل کشور نسبت به بازارهای جهانی متضرر شده است؛ موضوعی که باعث شده صنایع پایین‌دستی آلومینیوم در ایران گاه تا تعطیلی صنایع خود پیش بروند. از سوی دیگر تولیدکنندگان شمش آلومینیوم در ایران به دلیل نیاز به ارز مبادله‌ای مجبور به صادرات تولیدات خود به جای تامین نیاز داخلی هستند.
تفاوت قیمت، طبیعی استکیانوش حشمتی، دبیر سندیکای آلومینیوم درباره اختلاف ۳۰۰ دلاری قیمت آلومینیوم در ایران نسبت به بازارهای جهانی می‌گوید: ما زمانی می‌توانیم قیمت آلومینیوم داخل ایران را با قیمت جهانی مقایسه کنیم که فرمول کلی تعیین قیمت آلومینیوم در داخل و خارج را داشته باشیم.
به اعتقاد حشمتی درحال‌حاضر قیمت شمش تفاوت چندانی با قیمت جهانی ندارد و ممکن است این تفاوت در بیلت آلومینیوم باشد. حشمتی درباره دیگر دلایل تفاوت قیمت معتقد است،کارخانجات سازنده ما مسائل و مشکلات خودشان را دارند. وجود تحریم‌ها و تورم داخلی از دیگر دلایلی است که حشمتی به عنوان دلایل این تفاوت قیمت اعلام می‌کند. به نظر حشمتی تفاوت قیمت اعلام‌شده در رسانه‌ها نظری غیرکارشناسانه است.
به دلالی اعتقاد ندارموقتی از دبیر سندیکای آلومینیوم درباره تاریخچه وجود واسطه‌ها در بورس کالا و اثرگذاری آنها بر افزایش قیمت آلومینیوم می‌پرسیم، می‌گوید: به وجود دلال اعتقادی ندارم، ضمن اینکه دلال در فارسی بد معنی شده در حالی که معنای آن به مفهوم دلالت‌کننده است و درواقع این افراد، کسانی هستند که شما را راهنمایی می‌کنند در بورس چه چیزی را و چه زمانی بخرید. این در حالی است که دوسال پیش و زمانی که علی صباغ‌ثانی، رییس سندیکای آلومینیوم کشور بود در مصاحبه‌ای به اثرگذاری این واسطه‌ها در افزایش قیمت آلومینیوم اشاره کرده بود.
صباغ ثانی در این‌باره گفته بود: « شرکت‌های ایرالکو، المهدی یا هرمزآل به طور مثال ۱۰۰۰ تن آلومینیوم را در بورس کالا عرضه می‌کنند، یکی از واسطه‌ها که اصلا کارخانه هم ندارد، این کالا را به قیمت مثلا۵۰۰۰ تومان از بورس کالا خریداری می‌کند. فردای آن روز ۲۰۰ تن از آن را روی تابلوی بورس کالا می‌آورد و قیمت را آنقدر بالا می‌برد که به کیلویی ۶۵۰۰ تومان می‌رسد (قیمت بازار) و درنهایت، آن ۱۰۰۰ تن دیروزی را هم با همین قیمت می‌فروشد یا به قول ایرالکو صادر می‌کند. این وسط ۱۵۰۰ تومان رانت ایجاد می‌شود. متاسفانه هیچ نظارتی بر این مسئله وجود ندارد.»
حشمتی در این‌باره می‌گوید: این شرایط مربوط به سال ۹۲ و زمانی که کشور به لحاظ اقتصادی در شرایط بحران قرار داشت، بوده است و اکنون چنین چیزی وجود ندارد. ضمن اینکه سرمایه‌گذار مختار است در هر زمینه‌ای که بخواهد سرمایه‌گذاری کند و کسی نمی‌تواند جلوی او را بگیرد.
کمک ۵۰۰ میلیون دلاری دولت به تولیدکنندگانصادرات آلومینیوم تولید داخل، یکی دیگر از دلایل افزایش قیمت آلومینیوم در ایران است. به گفته حشمتی تولیدکنندگان داخلی برای تامین ارز مورد نیاز خود به‌منظور وارد کردن مواد اولیه تولید آلومینیوم مجبور به صادرات تولیدات خود هستند.
دبیر سندیکای آلومینیوم با بیان اینکه ما در این زمینه راهکار اعلام کرده‌ایم گفت: مصوب شد دولت مبلغ ۳۰۰میلیون دلار برای تامین ارز مبادله‌ای در اختیار دو کارخانه اصلی تولیدکننده شمش آلومینیوم قرار بدهد اما تاکنون این مبلغ تامین نشده است. به گفته حشمتی در جلسه‌ای که به تازگی با وزارت صنعت،معدن و تجارت داشته خبر نامه ۵۰۰ میلیون دلاری دولت به بانک مرکزی را دریافت کرده که قرار است تامین‌کننده ارز مبادله‌ای کارخانجات تولیدکننده آلومینیوم کشور باشد.
آلومینیوم در بورس لندن یک متغیر دارد، در بورس ایران ۳ متغیراز دبیر سندیکای آلومینیوم درباره فرمول اثرگذار بر قیمت آلومینیوم داخل ایران می‌پرسیم که می‌گوید: قیمت جهانی آلومینیوم توسط بورس لندن روزانه تعیین می‌شود. این قیمت براساس یک قیمت پایه که قیمت خود فلز است و به صورت نقدی محاسبه می‌شود به علاوه قیمتی که از سوی دلالان به عنوان ارزش افزوده بر قیمت پایه افزوده می‌شود که به آن «پریمیوم» گفته می‌شود و برای آلومینیوم ۲۷۰ دلار است. مجموع این دو عدد مبنای قیمت آلومینیوم در کل دنیاست.
حشمتی می‌گوید: ما بر قیمت بورس لندن نمی‌توانیم اثر داشته باشیم. ممکن است امروز قیمت هر تن ۱۰۰۰دلار باشد و روز بعد ۱۰۵۰ دلار، این موضوع به نوسانات بین‌المللی مرتبط است که نتیجه قیمت هرچه شد بر قیمت آلومینیوم در ایران نیز اثرگذار است.
نحوه محاسبه قیمت آلومینیوم در بورس ایرانحشمتی درباره نحوه محاسبه قیمت آلومینیوم در بورس کالا می‌گوید: در این محاسبه قیمت بورس لندن به اضافه قیمت پریمیوم می‌شود که برای محاسبه قیمت داخلی این مقدار در ۹۰درصد قیمت ارز آزاد نیز ضرب می‌شود.
متغیر سومی که بورس به قیمت آلومینیوم اضافه می‌کند، نرخ رقابت‌پذیری است، حشمتی در توضیح این نرخ می‌گوید: اگر برای مثال ۱۰ نفر در بورس شرکت کنند، اینها می‌توانند از صفر تا هر قدر که دلشان بخواهد روی قیمت تمام‌شده اضافه کنند و پیشنهاد بدهند. برنده نهایی کسی است که قیمت بالاتری را پیشنهاد بدهد. کشش بازار یکی دیگر از متغیرهایی است که در بورس باعث افزایش قیمت آلومینیوم می‌شود. به گفته کیانوش حشمتی این فرمول را ستاد تنظیم بازار مشخص کرده است.
آلومینیوم انحصاری شده استچیزی که به عنوان قیمت آلومینیوم در بورس کالا تعیین می‌شود، آنقدر متغیر دارد که در نهایت منجر به بالا رفتن قیمت آلومینیوم داخلی نسبت به قیمت جهانی می‌شود. موضوعی که از یکسو رقابت‌پذیری در سطح جهانی را منحل می‌کند و از سوی دیگر این قیمت بالا کمر مصرف‌کنندگان آلومینیوم به عنوان کالای اولیه را می‌شکند. در شرایطی که دولت تلاش کرده است باقیمانده ۳۰۰ هزار تن نیاز به آلومینیوم را از راه واردات تامین کند و با قرار دادن تعرفه بالا برای این ماده معدنی، شرایط تولیدکنندگان داخلی را سخت نکند اما به نظر می‌رسد تولیدکنندگان نیز تلاشی برای تامین نیاز داخلی انجام نمی‌دهند، حالا هم کار به جایی رسیده که این تفاوت قیمت، طبیعی تلقی شده است؛ موضوعی که به گفته مرتضی علی‌اکبری، مدیرعامل شرکت سرمایه‌گذاری معادن و فلزات اصلا طبیعی نیست. علی‌اکبری در این‌باره می‌گوید: هر ماده‌ای که قیمت آن بیش از قیمت جهانی باشد، توجیه ندارد.
به اعتقاد وی ممکن است در زمان‌هایی از سال تولید داخلی کم باشد که در چنین شرایطی شرکت‌ها و انجمن‌های تولیدکننده باید هماهنگی‌هایی را انجام دهند تا اگر وقفه‌ای در تولید شرکتی افتاد و باعث کاهش تولید شد، قیمت در بازار دچار نوسان شدید نشود. به اعتقاد علی‌اکبری به نظر می‌رسد در افزایش قیمت آلومینیوم و تفاوت آن با قیمت جهانی، برخی افراد وجود دارند که شرایط را به این سمت می‌کشانند چراکه اینها به چیزی بیش از سود متعارف نظر دارند.
آلومینیوم
