به گزارش ماین نیوز، ایران نیز با در اختیار داشتن ذخایر فراوان مواد معدنی از این قاعده مستثنا نبوده و با داشتن ذخایر قطعی و احتمالی ۵۷ میلیارد تن از این مواد در رتبه دهم از لحاظ میزان ذخایر معدنی قرار گرفته و یک درصد از کل مواد معدنی دنیا را در اختیار دارد. کاوشگران و محققان ایرانی در عرصه معدن با تکیه بر دانش و نیروی‌های متخصص خود اقدامات زیادی را در جهت کشف و استخراج مواد معدنی موجود در این سرزمین انجام داده و هم‌اکنون ۶۸ نوع ماده معدنی در معادن ایران در حال استخراج است. لازم به ذکر است که میزان ذخایر معادن فعال در کشور رقمی بالغ بر ۴۳ میلیارد تن اعلام شده است.
یکی از مسائلی که امروزه به عنوان یکی از دغدغه‌های جامعه به شمار می‌آید ایجاد اشتغال برای افراد جامعه است. حال با توجه به اینکه نیروی انسانی به عنوان یکی از ارکان و پایه‌های اصلی در صنایع معدنی به شمار آمده و نقش مهمی در توسعه و پیشرفت آن دارد از این‌رو رشد و توسعه معادن در ایران زمینه ایجاد اشتغال افراد زیادی را فراهم خواهد کرد. البته می‌توان با توجه به میزان ذخایر معدنی موجود در کشور با سرمایه‌گذاری و برنامه‌ریزی‌های بلندمدت و هدفدار با تکیه بر توان و دانش فعالان این عرصه در بخش‌های مختلف معدن از اکتشاف تا استخراج و فرآوری مواد معدنی زمینه ایجاد اشتغال برای افراد بیشتری را فراهم کرد.
در حال حاضر براساس آخرین آمار اعلام شده میزان تولید مواد معدنی در ایران در سال ۱۳۹۲ رقمی بالغ بر ۴۲۰ میلیون تن اعلام شده که این مقدار در مقایسه با میزان ذخایر مواد معدنی موجود در ایران بسیار ناچیز به نظر می‌رسد. چرا که تنها 0.68 درصد از ذخایر قطعی موجود در معادن استخراج شده و می‌توان گفت که بخش عمده‌ای از مواد معدنی به‌صورت بکر و دست نخورده باقی مانده است.
از سوی دیگر مواد معدنی در دنیای امروز به‌عنوان یک محصول استراتژیک به شمار می‌آید. ایران نیز می‌تواند با استفاده از این ویژگی با صادرات این مواد علاوه بر ارزش‌افزوده جایگزین مناسبی برای صادرات فرآورده‌های نفتی بیابد. این در حالی است که هم‌اکنون به‌دلیل دسترسی آسان به مواد نفتی بیشترین درآمدزایی کشور از صادرات این مواد صورت می‌گیرد.
سهم عملیات اکتشافی و معدنی از سطح کشورتوسعه و گسترش صنایع معدنی نیازمند توجه به اکتشاف و بهره‌برداری از معادن است. در ایران نیز با توجه به اینکه در نقاط مختلفی از کشور گستره‌های معادن وجود دارد درصد کمی از آن مورد اکتشاف قرار گرفته است.
در واقع کل محدوده‌های اکتشافی و معدنی در ایران ۷ درصد است که ۵ درصد آن مورد اکتشاف قرار گرفته و تنها ۲درصد آن مورد بهره‌برداری قرار گرفته است. حال با توجه به اینکه یکی از نیازهای اساسی و مهم برای صنایع معدنی ایران در جهت رشد و توسعه در اختیار داشتن مواد اولیه است، با بهره‌برداری از معادن و فرآوری مواد معدنی علاوه بر تامین مواد معدنی مورد نیاز داخل می‌توان با صادرات این مواد با ایجاد ارزش‌افزوده راه را برای توسعه و پیشرفت این صنعت فراهم کرد. البته باید توجه داشت که به دلیل تحریم‌های اعمال شده امکان ورود فناوری‌های روز دنیا در این صنعت وجود نداشته و همین امر سبب شده تا ایران نسبت به دیگر کشورها پیشرفت کمتری در بخش بهره‌برداری و اکتشاف از معادن داشته باشد. به اعتقاد کارشناسان و فعالان این عرصه می‌توان با سرمایه‌گذاری و انجام برنامه‌ریزی‌های بلندمدت زمینه را برای استخراج و بهره‌برداری از معادن فراهم کرد.
تولیدات معدنی ایران در مقایسه با جهانتنوع مواد معدنی موجود در ایران باعث شده تا سهمی از تولید برخی مواد در دنیا را به خود اختصاص دهد. به عنوان نمونه ایران 1.2 درصد از تولید سنگ‌آهن در سال ۲۰۱۲ را به خود اختصاص داده است. البته باید توجه داشت که میزان ذخایر احتمالی و قطعی این محصول معدنی در ایران رقمی بین 3.5 تا 5.5 میلیارد تن پیش‌بینی شده است. این در حالیست که باریت که از کانی‌های معدنی است با 3.6 درصد از تولید جهانی بیشترین حجم تولید را در مقایسه با سایر محصولات معدنی به خود اختصاص داده است.
علی نجفی، مشاور سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی در این رابطه می‌گوید: باریت به‌عنوان یکی از کانی‌های غیرفلزی است. این ماده به‌دلیل داشتن ویژگی و خواص متعدد در صنایع مختلفی همچون سرامیک‌سازی و صنایع داروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. که همین موضوع باعث افزایش مصرف آن در مقابل سایر محصولات معدنی شده است.
وی گفت: در دسترس بودن استخراج و بهره‌برداری از معادن باریت باعث شده تا سهم تولید محصولات منتخب معدنی ایران نسبت به دیگر مواد معدنی در آمار جهان رقم بالاتری را به خود اختصاص دهد.
ظرفیت تولید صنایع معدنی ایرانطبق آخرین آمار اعلام شده در سال ۱۳۹۲ بیشترین میزان تولید صنایع معدنی به محصولات فولادی اختصاص یافته که با ظرفیت ۳۱ میلیون تنی، تولید ۱۷ میلیون تن فولاد گزارش شده است. البته با توجه به اینکه فولاد به‌عنوان یک فلز مهم در صنعت به شمار می‌آید از این‌رو دولت تمام توان خود را به کار گرفته تا با برنامه‌ریزی بلندمدت و تعریف استراتژی مدون در راستای تحقق اهداف چشم‌انداز ۱۴۰۴ زمینه را برای تولید سالانه ۵۵ میلیون تن فراهم کند که این موضوع دلیل اصلی صنایع فولادی برای کسب عنوان نخست تولید در سال گذشته بوده است.
در این رابطه کامران وکیل می‌گوید: در اختیار داشتن ذخایر بالقوه و عظیم سنگ‌آهن و همچنین نیاز صنایع پایین‌دستی به فولاد باعث شده تا دولت‌ها توجه ویژه‌ای به صنایع فولادی داشته باشند.
وی افزود: در این رابطه ۷ طرح فولادی نشات گرفته از تمایل دولت برای افزایش تولید صنایع فولادی است البته هر چند که در رابطه با جانمایی و صرفه اقتصادی این صنایع حرف و حدیث‌های فراوانی وجود دارد اما در هر حال احداث چندین پروژه فولادی در چند سال گذشته عامل اصلی بالا بودن سهم فولادی‌ها در تولیدات صنایع معدنی در سال گذشته بوده است.
در مقابل شمش سرب کمترین میزان تولید را داشته و با ظرفیت ۶۰ هزار تنی تنها ۷ هزار تن تولید داشته است. فعالان در حوزه تولید شمش روی دلیل اصلی کم بودن تولید این محصول را آلودگی‌های ناشی از تولید سرب می دانند و هم‌اکنون به دلیل مضراتی که برای محیط‌زیست دارد شاهد بسته شدن کارخانه فراوری سرب در کشور هستیم.
