بازار جهاني ضايعات آهني چگونه است؟
بازار قراضه فولادي به عنوان کالايي بسيار پر اهميت روزهاي مهمي را سپري مي کند. هم اکنون حجم توليد فولاد خام در اقصي نقاط جهان افزايش يافته است که از جذابيت بازار فولاد و تقويت بازار قراضه حکايت مي کند. با توجه به رکود نسبي بازار قراضه ترکيه در ماه رمضان و ضعف بازار فولاد غرب آسيا در اين ايام، مي توان به تقويت اين بازار پس از ماه مبارک اميدوار بود.
بازار قراضه فولادي يکي از بازارهاي مهم جهاني به شمار مي رود که هر روز بر اهميت آن افزوده مي شود. سهولت استفاده، سرمايه گذاري پايين تر، تسلط بر مواد اوليه ورودي، ارزش افزوده بالا، نياز به انرژي کمتر، استراتژيک بودن آن (نبود جايگزين)، بومي بودن توليد، جمع آوري و تفکيک و بسياري از ويژگي هاي ديگر، قراضه را به يکي از مهم ترين بازارهاي جهاني تبديل کرده است.
اين شرايط باعث شده که دولت ها با اتخاذ قوانيني سختگيرانه صادرات قراضه از کشور متبوع خود را محدود و واردات و توليد آن را تسهيل کنند. تجربه نشان داده است که حجم معامله و قيمت ها در بازار قراضه فولادي در جهان تناسب بسياري با شرايط و قيمت ها در بازار فولاد دارد. اين در حالي است که براي مقايسه، بازار آهن قراضه از ثبات بيشتري برخوردار بوده و قيمت هاي آن نيز نوسان محدودتري دارد. از سويي توليد و تجارت قراضه نياز به زيرساخت هاي متعددي دارد که از آن جمله مي توان از بنادر و اسکله هاي خاص تخليه و بارگيري قراضه، حوضچه خشک (به منظور قراضه سازي کشتي هاي مستعمل)، پارکينگ هاي خودرو (جهت قراضه سازي خودرو)، دستگاه هاي پرس (جهت تفکيک و پرس قراضه هاي صنعتي و ساختماني) و ... نام برد.
در خصوص ايران نيز شرايط مشابهي وجود دارد. با توجه به استفاده از قراضه در توليد فولادهاي آلياژي در واحدهاي فولاد آلياژي يزد، فولاد آلياژي اسفراين و فولاد آلياژي اصفهان و همچنين واحدهاي احياي مستقيم از جمله فولاد مبارکه، فولاد خوزستان، فولاد خراسان و همچنين واحدهاي متعدد توليد فولاد از قوس الکتريکي يا کوره هاي القايي و حتي مصرف محدود در ذوب آهن اصفهان جايگاه قراضه در کشور ما بسيار حائز اهميت است. با توجه به استراتژيک بودن قراضه هاي فولادي توليد، واردات و تفکيک قراضه، موضوعي نيست که بتوان از کنار آن به سادگي گذشت، زيرا مي تواند توليد و عرضه فولاد را شديدا تحت تاثير قرار دهد.
با توجه به ضعف بازار فولاد در ماه هاي گذشته حجم تجارت قراضه در جهان کاهش چشمگيري داشته است. حجم واردات قراضه ژاپن در ماه مه سال جاري به نسبت ماه قبل7.28 درصد کاهش يافته و نسبت به مدت مشابه سال قبل از کاهش 9.41 درصدي حکايت مي کند. در خصوص آمريکا نيز شرايط مشابهي وجود دارد. در 4 ماه ابتدايي سال جاري حجم صادرات قراضه آمريکا به 77.4ميليون تن رسيد که نسبت به سال قبل از کاهش 1.25 درصدي حکايت مي کند. از سويي متوسط قيمت صادراتي قراضه آمريکا نيز در اين مدت به نسبت سال قبل 5/5 درصد کاهش داشت. در بازار چين نيز با کاهش حجم واردات قراضه و افزايش حجم واردات سنگ آهن رو به رو بوديم. اين اتفاق در حالي رخ داد که در ابتداي سال ميلادي جاري تا ماه مه به دليل کاهش حجم تقاضاي جهاني و تضعيف بازار قراضه با کاهش نسبي قيمت ها رو به رو شديم که اين کاهش مي تواند پتانسيلي براي افزايش مجدد قيمت ها باشد.
با توجه به کاهش واردات قراضه در ماه هاي قبل و کاهش قيمت آن، موجودي انبارها در اقصي نقاط جهان با کاهش آرامي رو به رو شد که در رکود نسبي بازار فولاد و ضعف تقاضا، تاثير محسوسي بر قيمت قراضه نگذاشت. اين در حالي بود که در قيمت هاي پايين گذشته تقاضاي فولاد به آرامي در جهان تحريک شد که شاهد افزايش حجم توليد فولاد در قيمت هاي پايين بوديم. به صورت کلي اين روند آرام که نهايتا به افزايش نسبي قيمت فولاد انجاميد به عنوان فاکتوري سه گانه براي تقويت قيمت قراضه عمل کرد. پيش زمينه کاهش قيمت قراضه در بازارهاي جهاني، افزايش قيمت فولاد و افزايش تقاضاي قراضه در موجودي پايين انبارها باعث شد که قيمت قراضه در اقصي نقاط جهان به صورت شتاباني افزايش يابد. به عنوان مثال قيمت قراضه گريد H2 در بازار ژاپن پس از 4 هفته افزايش ممتد هم اکنون به 32 هزار و 500 تا 34 هزار ين بر هر تن رسيده که افزايش محسوسي را ثبت کرده است. البته در برخي کشورهاي توليدکننده از جمله آمريکا هم اکنون قيمت اين کالاپس از طي يک روند نوساني تقريبا ثابت شده و براي گريد H1 برابر با 374.5 دلار در مناطق پيتسبورگ، فيلادلفيا و شيکاگو قيمت گذاري مي شود. تمامي اين موارد در حالي است که هنوز قيمت قراضه به قيمت هاي سال قبل خود بازنگشته است. محموله هاي صادراتي آمريکا بار کشتي به مقصد ترکيه نزديک به 371 دلار بر هر تن قيمت گذاري مي شود که از قيمت هاي کنوني بازار داخلي آمريکا ارزان تر است.
البته در بازارهاي منطقه و حتي ترکيه معاملات قراضه تحريک چنداني ندارد که مهم ترين دليل آن را ماه مبارک رمضان و ضعف عمومي تمامي بازارهاي اين حوزه دانسته اند. به نظر مي رسد هم اکنون ترکيه در خارج از بازار قراضه جهاني قرار گرفته است که با بازگشت مجدد ترکيه به بازار، تقاضاي جهاني قراضه بيشتر تحريک خواهد شد.
ضعف بازار قراضه ترکيه در حدي خودنمايي مي کند که فروشندگان محموله هاي قراضه آمريکا به سمت ترکيه نيز از اين ضعف بازار گله مند هستند. ماه مبارک رمضان باعث شده حجم فروش فولاد ترکيه با محوريت بازارهاي منطقه اي نيز تحت تاثير قرار بگيرد که به عنوان داده مهمي براي کاهش تقاضاي قراضه اين کشور تاکنون ايفاي نقش کرده است. از طرفي فروشندگان قراضه از آمريکا و اروپا به مقصد ترکيه حجم عرضه خود را کاهش داده اند تا بتوانند قيمت ها را صعودي کنند.
دورنماي قيمت قراضه در جهان شرايط جذابي دارد. شرايط عمومي در بازار فولاد و افزايش استفاده از قراضه در اقصي نقاط جهان در کنار تقويت زيرساخت هاي توليد و تفکيک آن، حرکت به سمت استفاده از فناوري هاي نوين به جهت حفاظت بيشتر از محيط زيست و برخي ديگر از موارد جذابيت استفاده از قراضه را افزايش داده که مي تواند دورنماي روشن بازار اين ماده اوليه استراتژيک را بيش از پيش نمايان کند. شايد غالب فعالان بازار قراضه هم اکنون بر افزايش قيمت ها شرط بسته و منتظر روزهاي بهتري هستند. تقاضاي داخلي و بين المللي براي انواع قراضه به وفور وجود دارد و فروشندگان از بابت فروش هيچ نگراني خاصي ندارند. به نظر مي رسد بازار قراضه در مبدا بهتر از مقصد باشد که نشان مي دهد قيمت قراضه خود را براي افزايش بيشتر آماده مي کند. از طرفي هنوز قيمت قراضه به سطوح سال قبل خود نرسيده است که پتانسيلي براي افزايش بيشتر قيمت ها است.
مهم ترين داده هاي موثر بر بازار جهاني قراضه:
- بهبود بازار فولاد و دورنماي افزايش قيمت فولاد.
- افزايش شديد حجم توليد فولاد خام در اقصي نقاط جهان.
- افزايش سرمايه گذاري ها بر روند توليد فولاد از قراضه به کمک استفاده از انرژي الکتريکي.
- کاهش نسبي موجودي انبارها به تبع کاهش حجم واردات کشورهاي مصرف کننده در ماه هاي قبل و کاهش حجم صادرات کشورهاي توليدکننده
- افزايش قيمت نفت و افزايش هزينه حمل و نقل و تفکيک قراضه.
- کاهش نسبي قيمت ها در ماه هاي قبل و ايجاد پتانسيل مضاعفي براي افزايش قيمت ها.
- افزايش تقاضاي داخلي و بين المللي و افزايش جذابيت خريد قراضه.
- افزايش قيمت قراضه در بازارهاي مبدا و احتمال سرايت آن به بازارهاي مقصد.
- انتظار براي افزايش تقاضاي قراضه بالاخص بعد از ماه مبارک رمضان در منطقه غرب آسيا.
با توجه به موارد ياد شده مي توان در روزهاي آينده به افزايش بيشتر قيمت قراضه در بازارهاي جهاني اميدوار بود. اين در حالي است که با توجه به جايگاه ترکيه در بازار جهاني قراضه و ضعف بازار فولاد اين کشور در ماه مبارک رمضان، مي توان به افزايش حجم توليد فولاد اين کشور و افزايش حجم صادرات آن به کشورهاي منطقه پس از ماه مبارک با نظر مثبت نگريست. نهايتا روزهاي پاياني ماه رمضان را مي توان زمان اوج افزايش قيمت ها قلمداد کرد.
فولاد
