/اختصاصی ماین نیوز/
کشنده‌ترین مواد معدني جهان کدامند؟
17 ارديبهشت 1393 ساعت 3:47
شماري از مواد معدني خطرات جدي براي انسان و محيط زيست به همراه دارند.
به گزارش خبرنگار ماین نیوز، وب سايت ماينينگ تكنولوژي با استفاده از تحقيقات گردآوري شده از سوي دكتر گوردون براون از دانشگاه استنفورد، يازده ماده معدني كه بيشترين پيامدهاي فاجعه بار را براي سلامت انسان دارند، رتبه بندي كرده است.
كروسيدوليت (آزبست آبي)
كروسيدوليت يا آزبست آبي از سوي بسياري به عنوان خطرناكترين ماده معدني دنيا شناخته مي‌شود. قرار گرفتن در معرض اين ماده معدني موجب بيماريهاي مرگباري مانند سرطان ريه و مزوتليال مي‌شود.
كروسيدوليت هم مانند انواع ديگر آزبست براي ساختن محصولات تجاري و صنعتي مانند كاشي‌هاي سقف و پنلهاي عايق به كار مي‌رود با اينهمه به دليل مقاومت ضعيف در برابر حرارت، چندان مورد علاقه نيست.
معدنكاري كروسيدوليت آزبستي در گذشته بيشتر در ايالت استرالياي غربي، بوليوي و آفريقاي جنوبي صورت مي‌گرفت اما توليد آن به دليل مخاطرات جدي براي سلامت انسان، متوقف شد.
در يكي از بدترين حوادث مربوط به اين ماده، شهر ويتنوم در منطقه پيلباراي استرالياي غربي كه در آن معدنكاري كروسيدوليت در فاصله سال 1943 تا 1966 انجام مي‌گرفت، پس از اينكه بيش از هزار معدنچي و ساكنان آن بر اثر ابتلا به مزوتليوما و بيماريهاي ديگر ناشي از استخراج اين ماده، جانشان را از دست دادند تقريبا نابود شد.
هيدروكسي آپاتيت
هيدروكسي آپاتيت يا هيدروكسي لاپاتيت يكي از گروههاي آپاتيت ماده معدني فسفات است و از تركيبات اصلي ميناي دندان و مواد معدني استخوان است، با ايجاد رسوباتي در دريچه‌هاي قلب و عروق موجب انسداد آنها مي‌شود.
آپاتيت عمدتا در توليد كودهاي معدني فسفري و همچنين در صنايع شيميايي و داروسازي مورد استفاده قرار مي‌گيرد. به گزارش ماین نیوز، استخراج آپاتيت به ميزان تجاري در ايالتهاي آيداهو، تنسي و وايومينگ در آمريكا و همچنين شمال آفريقا و روسيه كه شهر كوچك آپاتیتی نامش را از این ماده گرفته است، انجام مي‌شود.
انجمن بين المللي كاني شناسي نام اين ماده معدني را به آپاتيت تغيير داده است. دو نوع ديگر آپاتيت، فلورآپاتيت و كلورآپاتيت هستند.
اريونيت
قرار گرفتن در معرض اريونيت كه به گروهي از مواد معدني سيليكاتی به نام زئولیتس تعلق دارد، موجب بيماريهايي مانند مزوتليوما مي‌شود كه شكل نادري از سرطان است.
اين ماده معدني سرطانزا در خاكسترهاي آتشفشاني يافت مي‌شود كه به دنبال فرسايش بر اثر تاثير هوا و آب تغيير يافته اند و موجب مرگهاي متعددي در منطقه آناتولياي مركزي تركيه شده است. كانسارهاي اريونيت در حداقل 12 ايالت آمريكا از جمله آريزونا، نوادا، اورگون و يوتاه شناسايي شده اند.
اگرچه معدنكاري اريونيت در اواخر دهه 1980 متوقف شد، قرار گرفتن در معرض اين ماده معدني مرگبار مي‌تواند در طول توليد و استخراج زئوليتهاي ديگر كه همچنان به دليل قابليتشان در جذب مولكولها از هوا يا مايعات استفاده تجاري دارند، اتفاق بيافتد.
فناكيت
بريليوم يك عنصر سمي موجود در فناكيت است كه مي‌تواند موجب سرطان ريه و بيماريهاي التهاب ريه شديد از جمله بريلوز و ذات الريه شود.
بريليوم به طور سنتي به عنوان فلز پايه در سراميك، انواع خاص شيشه و لوله‌هاي فلورسنت استفاده مي‌شد، اما در حال حاضر استفاده از آن در ساخت فلزات و آلياژها براي استفاده در سخت افزار رايانه، تجهيزات مخابراتي، پنجره‌هاي تيوبهاي اشعه ايكس، ژيروسكوپها، موشكها و راكتها محدود شده است.
فناكيت به دو شكل كريستال و گرانيت استخراج مي‌شود و به طور سنتي به عنوان سنگ قیمتی استفاده مي‌شود. به گزارش ماین نیوز، معادن نزديك يكاترينبرگ در منطقه اورال روسيه، فناكيت در اشكال كريستالي بزرگ توليد كردند در حاليكه اين ماده معدني در منطقه پايكس پيك كلرادو آمريكا، ميناس گرايس در برزيل و همچنين ماداگاسكار، ميانمار، نروژ و زيمبابوه يافت مي‌شود.
كي-فلدسپار
پتاسيم فلدسپار يا كي-فلدسپار كه گروهي از مواد معدني سيليكات آلومينيوم پتاسيم شامل اورتوكلاز، ميكروكلين و آدولاريا است، حاوي مقادير اندكي اورانيوم راديواكتيوي است كه گاز رادون را كه عامل اصلي سرطان ريه است، تشكيل مي‌دهد.
كي –فلدسپار همچنين منبع بزرگ انتشار سرب در محيط زيست است و براي توليد محصولات شيشه و سراميك، دندان مصنوعي و پودر پاك كننده مورد استفاده قرار می‌گيرد در حاليكه برخي از انواع اين ماده معدني به عنوان سنگهاي قیمتی استفاده مي‌شود.
معادن گرانيت بزرگ در چين، ايتاليا، تايلند، برزيل، كلمبيا، فرانسه، آلمان، هند، مكزيك، نروژ و اسپانيا در حال حاضر كي فلدسپار توليد مي‌كنند.
کریزوتیل (آزبست سفید)
قرار گرفتن مداوم در برابر کریزوتیل (آزبست سفید) منجر به پیشرفت بیماریهای ریه می‌شود که باعث می‌شوند بافت ریه سفت شود.
ذخایر قابل توجه آزبست کریزوتیل در بیش از 60 کشور از جمله روسیه که دارنده بزرگترین ذخایر کریزوتیل جهان است، یافت می‌شوند اما استخراج این نوع آزبست خطرناک در بیش از 50 کشور ممنوع است.
روسیه بزرگترین کشور استخراج کننده کریزوتیل است و پس از آن چین قرار دارد که بزرگترین مصرف کننده این ماده خطرناک در جهان است. کانادا دو معدن کریزوتیل باقی مانده خود در کبک از جمله معدن معروف جفری را در سال 2011 تعطیل کرد. این ماده معدنی همچنان در کشورهایی از جمله آمریکا برای تول
