فاطمه دانشور در گفت‌وگوی تفصیلی با ماین نیوز:
مسئولیت‌پذیری اجتماعی به نفع شرکتهای معدنی است
10 زن معدنکار هم در ایران نداریم
گروه معادن
- فاطمه دانشور را در چند ماه گذشته بیشتر به عنوان عضو شورای شهر تهران می شناسند. این در حالی است که او سالها به عنوان عضو هیئت نمایندگان اتاق ایران فعالیت می کند و یکی از معدود زنان فعال در حوزه معدن نیز محسوب می شود.
به گزارش خبرنگار ماین نیوز، فاطمه دانشور این روزها که همه مشغول مباحث اقتصادی حوزه معدن هستند، موضوع تازه‌ای را تحت عنوان مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتهای معدنی دنبال می‌کند. موضوعی که به گفته خودش اگر نهادینه شود هم باعث خوشنامی شرکتهای معدنی می‌‌شود و هم جوامع محلی از آن نفع می‌برند. او که حالا مادر چهار فرزند است شیرین‌ترین و بهترین خاطرات زندگی خود را سفر به معادن کشور به همراه همسرش می‌داند.
به مناسبت فرا رسیدن روز زن با فاطمه دانشور، درباره موضوعات مختلف از جمله پیشینه فعالیتهای معدنی وی، موضوع مسئولیت اجتماعی شرکتهای معدنی و اهداف و فعالیتهای وی در شورای شهر تهران گفت‌وگو کردیم که متن این گفت‌وگو به شرح زیر است:
خانم دانشور از چه سالی وارد حوزه معدن شدید و اصولا دلیل حضورتان در این حوزه چه بود؟در سال 1382 شرکتی را به صورت مشترک با همسرم در حوزه مواد معدنی و به خصوص سنگ آهن تاسیس کردیم و در این حوزه فعال شدم. شروع کار ما براساس تقاضای چین بود. همسرم ارتباطات خوبی با چین داشت و در زمینه امور پیمانکاری از جمله در ساخت مترو با چینی ها در ارتباط بود. از همان ارتباطات با چین متوجه این شد که صنایع فولادی چین به سنگ آهن نیاز زیادی دارند و کشور ما نیز در این زمینه ضعیف عمل کرده بود و قیمتهای سنگ آهن ایران بسیار پایین‌تر از قیمتهای جهانی بود. دلیلش هم این بود که فناوریهای موجود در حوزه سنگ آهن در ایران، هنوز قدیمی بود اما رفته رفته این فناوری پیشرفت کرده و شرکتهای دیگری نیز در حوزه سنگ آهن فعال شدند که این باعث رشد قیمت سنگ آهن ایران در بازارهای جهانی شد.
نگرش شما به حوزه معدن چیست؟ نگاه کلی جامعه این است که قاعدتا زنان نباید علاقه چندانی به معدن و معدنکاری داشته باشند.من به اتفاق همسرم سفرهای جاده ای زیادی به معادن ایران داشته ام. شیرین ترین و بهترین خاطرات زندگی من مربوط به سفرهایی است که طی سال به معادن ایران و خصوصا معادن سنگ آهن داشتم. بعد از تاسیس شرکت مشترک با همسرم مدیرعامل شرکت شدم و به این ترتیب حضور مستقیم من در امور معدنی آغاز شد. البته اعتقاد من این است که تا ابد نباید در کار باقی ماند بلکه باید سیستم را طوری طراحی کرد که بعد از خروج شما از کار خود سیستم بتواند به کارش ادامه دهد که من نیز چنین کاری را در شرکت انجام دادم. در حال حاضر بیشتر وقتم به انجام کارهای اجتماعی می گذرد. در همین راستا موسسه خیریه مهرآفرین را راه اندازی کردیم که یک چهارم از درآمد سنگ آهن شرکت در این موسسه هزینه می شود. این موسسه رفته رفته بزرگ شده و حدود 20 هزار عضو دارد که به شکلهای مختلف از موسسه حمایت می کنند. موسسه 4700 کودک را تحت پوشش دارد و در زمینه مدرسه سازی و ایجاد امکانات آموزشی در مناطق محروم به ویژه سیستان و بلوچستان فعالیتهای زیادی داشته است. هزینه این امور خیریه نیز از محل درآمد سنگ آهن تامین می شود.
شما پیش از حضور در شورای شهر تهران چند سال در اتاق بازرگانی حضور داشتید و کماکان نیز حضور داشته و حتی ریاست یکی از کمیسیون های اتاق را نیز بر عهده دارید. درباره این دوران توضیح دهید.در سال 1389 در در انتخابات اتاق تهران شرکت کردم و با رای معناداری به عنوان یکی از اعضای هیئت نمایندگان انتخاب شدم. همچنین برای نخستین بار در تاریخ 130 ساله اتاق یک زن توانست در بخش معدن ثبت نام کرده و با رای بالایی (598 رای) به عنوان نفر دوم انتخاب شود. بعد از آن وارد اتاق ایران شدم و در حال حاضر ریاست کمیسیون اخلاق کسب و کار و مسوولیت اجتماعی اتاق ایران را بر عهده دارم. تلاش کردم بعد از حضور در این کمیسیون فضا را برای حضور زنان به ویژه در عرصه‌های به ظاهر مردانه باز کنم.
سوال اصلی اینجاست که چه هدفی باعث شد وارد شورای شهر شوید. اگر اشتباه نکنم جزو معدود اعضای اتاق بازرگانی و شاید تنها عضو اتاق بازرگانی باشید که عضو شورای شهر هم هستید.بله. اولین بار است که یک عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی وارد شورای شهر تهران نیز شده است. یکی از اهداف من از ورود به شورای شهر، موضوع آسیبهای اجتماعی شهر تهران بود که همواره دغدغه من بوده است. باز کردن فضا برای زنان خصوصا در حوزه کارافرینی از دیگر اهدافم برای ورود به شورای شهر است. بحث دیگری که دنبال کردم مطرح کردن موضوع اقتصاد اجتماعی در شورای شهر تهران است. هم اکنون در بسیاری از کشورهای جهان برای حوزه مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتها حتی وزارتخانه وجود دارد و به آن اهمیت ویژه داده می شود اما این موضوع در ایران تاکنون مورد غفلت قرار گرفته است. من این موضوع را در اتاق ایران و شورای شهر مطرح کردم و موفق شدیم در نهایت، موضوع مسئولیت پذیری شرکتها را وارد برنامه پنج ساله شهرداری تهران کنیم به طوری که شرکتهای طرف قرارداد شهرداری در صورتی از پیمانهای شهرداری برخوردار می شوند که مسئولیت اجتماعی خود را تعریف کنند.
در اتاق ایران موضوع مسئولیت پذیری شرکتها را چطور دنبال می کنید. گویا این موضوع را به صورت ویژه برای شرکتهای معدنی مطرح کرده و دنبال می کنید.در اتاق ایران بحث مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتهای معدنی را مطرح کرده و این موضوع را با آقای سرقینی (معاون امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت) دنبال می کنیم. در ایران شرکتهای معدنی خیلی در مورد مسئولیت پذیری اجتماعی خصوصا حوزه محیط زیست کار نکرده اند. توجه به این موضوع در توسعه جوامع محلی بسیار می تواند موثر باشد. ما در حال طراحی مکانیزمهای موضوع مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتهای معدنی هستیم و قرار است نیمه اول سال جاری بتوانیم نشستی را با اعضای انجمنها و تشکلهای معدنی داشته باشیم و همایشی را هم با همین محوریت برگزار کنیم. ما به دنبال ایجاد موج درباره موضوع مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتهای معدنی هستیم چرا که اعتقاد داریم از یک سو توجه به مسئولیت پذیری اجتماعی باعث خوشنامی شرکتها می شود و باعث می شود فعالان حوزه معدن اینقدر مورد هجمه و آسیب قرار نگیرند و از سوی دیگر باعث توسعه جوامع محلی نیز خواهد شد. در تلاش هستیم تا در کمیسیون اخلاق کسب و کار و مسوولیت اجتماعی اتاق ایران دو، سه نمونه موفق را درباره مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتهای معدنی در کشورهای کانادا، استرالیا و برزیل معرفی کنیم.
به نظر شما در حال حاضر شرکتهای معدنی چقدر به مسئولیتهای اجتماعی خود پایبند هستند. اگرچه همانطور که گفتید شاخص و ملاک ارزیابی دقیقی در این زمینه وجود ندارد.تاکنون موضوع مسئولیت پذیری اجتماعی شرکتها در ایران به صورت سیستماتیک و علمی دنبال نشده است. در شرکتهای خارجی کمیته ویژه ای برای مسئولیت پذیری اجتماعی وجود دارد که گزارشهای خود را به دولت ارائه می کنند. چنین چیزی در شرکتهای ایرانی وجود ندارد. توجه به مسئولیت پذیری اجتماعی از سوی شرکتهای معدنی خارجی باعث شده تا دیگر نگاه مردم این کشورها به ثروت، ضدارزشی نباشد. بلکه ثروت آفرینی، ارزش تلقی می شود. توجه به مسئولیت پذیری اجتماعی توسط شرکتهای معدنی همانطور که گفتم باعث توسعه جوامع محلی و محروم شده و باعث می شود دیگر شاهد اتفاقاتی نظیر خرابکاری در معادن نباشیم و جلوی بسیاری از اتفاقات مشابه نیز گرفته می شود.
برخی تلاش می کنند به بهانه های مختلف حضور زنان در برخی از رشته های دانشگاهی از جمله معدن را محدود و ممنوع کنند. این تلاش در چند سال اخیر بیشتر هم شده است. نظر شما در این باره چیست؟متاسفانه این تلاش هنوز هم ادامه دارد. به نظر من اصلا نباید چنین محدودیتها و ممنوعیتهایی اتفاق بیفند. من به عنوان مادر چهار فرزند فعالیت اجتماعی هم دارم و هیچ آسیبی هم به بنیان خانواده من وارد نشده است. فرمان مقام معظم رهبری هم این بوده که بنیان خانواده در گام نخست حفظ شود و در صورت حفظ آن نقش آفرینی زنان در سایر عرصه ها مشکلی نخواهد داشت. البته متاسفانه برخی مسئولان برخورد سلیقه ای کرده و بخشنامه هایی را در راستای محدودسازی زنان صادر می کنند. اینکه برای زنان محدودیت ایجاد کنیم و مانع تحصیل آنها در رشته های مختلف از جمله معدن شویم باعث آسیب دیدن به اعتماد به نفس زنان می شود.
آمارهای مختلفی درباره میزان حضور زنان در بخش معدن ایران منتشر شده است. نظر شما در این باره چیست؟اتفاقا من هم این آمارها را دیده ام اما به نظرم این آمارها دقیق نیستند و بسیاری از زنانی که به عنوان شاغل در بخش معدن معرفی شده اند بیشتر کارشناسان و دانشجویان بخش معدن هستند. فعالیت واقعی زنان در بخش معدن به این معناست که پروانه بهره برداری به نام آنها بوده و خودشان هم بهره بردار باشند، نه اینکه تنها اسم زنان روی پروانه بهره برداری باشد و کس دیگری اقدام به بهره برداری از معدن کند. به اعتقاد من آمار واقعی زنان فعال در بخش معدن کشور کمتر از تعداد انگشتان دست بوده و سایر افرادی که در آمارها از آنها به عنوان زنان معدنکار یادشده بیشتر کارشناس و فعالان سایر حوزه های مرتبط با بخش معدن هستند.
تاریخ انتشار : دوشنبه ۱ ارديبهشت ۱۳۹۳ ساعت ۱۳:۲۸
کد مطلب: 6954
