غرقی در گفت‌وگوی تفصیلی با ماین نیوز:

رهبري بخش معدن در حال پوست‌اندازي است

12 تير 1397 ساعت 23:58

سجاد غرقی، عضو خانه معدن ايران با اشاره به مطلبي كه اخيرا در يكي از رسانه‌هاي معدني در فضاي مجازي با عنوان "بي‌شناسنامه‌هاي معدن" منتشر شد، توضيحاتی داد: پس از انتشار اين مطلب و با توجه به اشتباهات روايي و عدم رعايت اخلاق حرفه ای رسانه ای، انتظار مي‌رفت رئيس خانه معدن ايران به علت نزديكي به اين رسانه، ضمن برخورد حرفه ای و درخواست عذرخواهی از بابت مطلب منتشره، از جایگاه یکی از پیشکسوتان صنف، به دفاع از خوشنامان معدن ، آقایان قیافه و شکوری مي‌پرداخت و با موضعی شفاف مانع از برداشت و شائبه نيابتي بودن اين مطلب در جامعه معدنی می شد. علی ایحال به عنوان یکی از حاضرین جلسه مذکور و نیز عضوي از خانه معدن ايران ذكر نكاتي را خالي از فايده نمي‌دانم.


سجاد غرقي در گفت‌وگو با خبرنگار ماين نيوز با اشاره به اينكه سال قبل نشستي تحت عنوان نشست صمیمانه تشكل‌هاي معدني با معاون معدني وزارت صمت برگزار شد،‌ گفت:‌ با وجود ذكر نام تشكل‌ها اما به جزء خانه معدن ايران و شخص رئيس آن، هيچ تشكل معدني خصوصی ديگري در اين نشست حضور نداشت و همين موضوع سوالات و ابهامات زيادي را به وجود آورد. قطعا اگر بنا بر برگزاري چنين نشستي مي‌بود، بايد حتما از كميسيون معادن و صنايع معدني اتاق ايران، انجمن سنگ، انجمن خاکهای نسوز، انجمن سنگ آهن ايران، و ... نيز دعوت مي‌شد. به همين علت نيز براي نشان دادن اعتراض خود به اين حركت غيرحرفه‌اي، بنده به نیابت از اتحادیه موادمعدنی و جناب آقای دکتر شکوری به عنوان رییس کمیسیون معدن اتاق ایران به نشست ياد شده رفتيم و به صورت ايستاده،پیش از آغاز برنامه، به آقاي سرقيني اعتراض كرده و سپس جلسه را ترك كرديم. در جلسه ی مذکور جناب آقای مهندس قیافه- که در گزارش به اشتباه نام ایشان درج شده بود- به دلیل همزمانی با جلسه بورس کالا، حضور نداشتند. در نشست مطبوعاتی بعد از جلسه که در اتاق بازرگانی برگزار شد ایشان نیز مراتب اعتراض انجمن سنگ اهن را نسبت به برخورد گزینشی معاونت معدنی اعلام کردند.

وي افزود: در ادامه نيز، با حضور جناب آقای مهندس روغنی، رئیس کمیسیون صنایع اتاق ایران و نیز دکتر شکوری، رییس کمیسیون معادن، مراتب اعتراض خود را به آقای نعمت زاده وزير وقت صمت اعلام كرديم كه ایشان نيز با احضار مدیر وقت روابط عمومي وزارتخانه، به ایشان تذکر مستقیم دادند و از عملکرد معاونت معدنی در برخورد گزینشی مدعوین ابراز تاسف نمودند.

رفتاری متناسب با ویژگیهای رهبر صنفی

وي تاكيد كرد: در اعتراض به این رفتار معاون معدني وزارت صمت، آقاي شكوري بيشترين نقش را داشتند كه از يك رهبر صنفي نيز دقيقا همين انتظار مي‌رود كه علاوه بر توان تجربي و علمي داراي صراحت و جنگندگي در راستاي حفاظت از منافع صنفي نيز باشد. اگر بنا باشد تمامي موضوعات بخش خصوصي با دولت فقط از طريق مذاكره و لابي كردن دنبال شود، نمايندگان بخش خصوصي به دلیلی نابرابری جایگاه قدرت طرفین، به مرور زمان در ساختار دولتي حل مي‌شوند و کارآمدی خود را از دست می دهند. چنانچه شرایط به سمتی رفته است که در حال حاضر نماینده بخش خصوصی در شورای عالی معادن همزمان نماینده دولت در اتاق بازرگانی نیز هست. این تناقض، امکان ایفای نمایندگی کارآمد بخش خصوصی را ناممکن می کند. وفق اظهار معاونت معدنی، مصوبات شورای عالی که برخی از آنها کاملا" مغایر با منافع بخش معدن بوده با تائید تلویحی و یا امضای نماینده خانه معدن در شورای عالی صورت گرفته است. لغو معافیت مالیاتی صادرات محصولات معدنی، جریمه ی چندصدمیلیاردی افزایش تولید (اضافه برداشت) یک واحد خصوصی سنگ آهنی، وضع عوارض بر صادرات برخی موادمعدنی (تحت عنوان مبارزه با خام فروشی)، افزایش اخیر حقوق دولتی معادن آهن و... مثالهایی از این دست اند. بايد در نظر داشت كه ابزارهاي تعاملی با حاکمیت علاوه بر مذاكره و لابي، كاركارشناسي، اعتراض مدني و رجوع به مراجع قانونی (دیوان عدالت، دادگاهها و...) نیز است و تقلیل وظیفه ی نمایندگی به مذاكرات پشت پرده نه تنها کارآمد نيست که زمینه های فساد و ایجادرانت را نیز تقویت می کند.

اهمیت خانه معدن

عضو خانه معدن ايران با اشاره به اينكه رهبري بخش معدن در حال پوست‌اندازي است، عنوان كرد: اگر بخش خصوصی معدن در گذشته صرفا حوزه‌هايي مانند شن و ماسه، سنگهای ساختمانی و مواردي از اين دست محدود بود، امروز حوزه معدن بسيار متنوع و پرتعداد شده و نقش اين بخش در كل اقتصاد كشور نيز پررنگ‌تر شده است. غرقي خاطرنشان كرد: خانه معدن سرمايه بخش معدن ايران است و اهميت توسعه و تقويت آن، فراتر از افراد و بنيان‌گذاران آن است. این تشکل به ابتکار السابقون بخش معدن در اوایل دهه هشتاد شمسی، زمانی که سهم و نقش بخش خصوصی کمتر از شرایط حاضر بود تشکیل شد. با تلاش موسسین آن در دو دهه ی گذشته، علاوه بر کسب جایگاههای قانونی، نقش مهمی در شناساندن ظرفیتهای معدن به حاکمیت داشته است.

مسائل ساختاری و رویکردی خانه

وی افزود: خانه معدن به لحاظ ساختاری متناسب با رشد ظرفیت های بخش خصوصی معدن در دهه ی اخیر، توسعه نیافته است. و به نظر می رسد همین امر سطح اعتماد معدنکاران به کارآمدی این تشکل برای در حل و فصل معضلات متعدد فضای کسب و کار معدنی را کاهش داده است. لزوم بازبینی و انجام تغییرات در ساختار و رویه های موجود امری اجتناب ناپذیر می نماید . مسائل ساختاری و موانع رویکردی در ایفای نقش نمایندگی خانه معدن را به اختصار در چند مورد عمده می توان بیان کرد:

ساختار کنسرسیومی-شرکتی به جای صنفی-تشکلی:

خانه معدن متشکل از حدود 200 عضو حقیقی و شرکت معدنی است که با لحاظ شعب استانی، در قیاس با شش هزار پروانه بهره برداری معدنی کماکان نیاز به گسترده تر کردن دایره عضویت دارد که این امر در گرو ایجاد اعتماد و ایفای نقش نمایندگی واقعی در حل معضلات بخش است. از سوی دیگر با وجود انجمن های تخصصی که به طور مشخص بر مسائل حوزه هایی مانند سنگ آهن و سنگ های ساختمانی و... متمرکز هستند، ترکیبی از ساختار کنفدراسیونی (متشکل از انجمنها و اتحادیه های تخصصی معدنی) و عضویت مستقیم تنها مسیر برای تبدیل شدن به تشکل فراگیر واقعی معدنی است.

در ساختار شرکتی-کنسرسیومی موجود هم، به نظر می رسد رویه ی تصمیم گیری و مدیریت خانه معدن، بیشتر به صورت رییس محور است تا مجمع محور یا حتی هیئت مدیره محور.

فاصله ی سنی قابل ملاحظه:

وفق اعلامی مرکز آمار، بیش از 60 درصد نیروی کار فعال بخش معدن اعم از مهندسین، مدیران، تکنسین ها و کارگران بخش معدن متولدین سال 50 به بعد هستند یعنی هرم نيروي كار اين حوزه جوان تر شده است. در سنوات اخیر متناسب با این تغییر، خانه معدن کمتر دست به جوانگرایی و جانشین پروری زده است و در ترکیب هیئت مدیره فعلی نه تنها نشانی از حضور جوانان نیست بلکه میانسالان هم در اقلیت هستند. تجربه اتحادیه محصولات معدنی در حمایت پیشکسوت معدن، جناب آقای میرمحمدصادقی، از حضور جوان تر ها در هیئت مدیره و واگذاری امور به آنها، نیز تجربه انجمن سنگ اهن به عنوان یکی از پرتحرک ترین تشکل های معدنی، اهمیت و لزوم جوانگرایی را در خانه معدن نشان می دهد.

لزوم شفافیت بیشتر:

اعتماد، زیربنای هر فعالیت جمعی است. شفافیت و اطلاع رسانی به اعضا و معدنکاران در نحوه و مکانیزم تصمیم گیری موضوعاتی که خانه ی معدن مخاطب مشورت و رای دولت و حاکمیت است، اهمیت حیاتی دارد. فرایند تصمیم سازی و اعلام نظر نماینده خانه به عنوان نماینده کل بخش خصوصی معدن در تائید یا رد یک پیشنهاد از سوی دولت و مجلس، فارغ از دسترسی شخصی، کماکان روشن نیست.

نیز نحوه ی تامین مالی هزینه های جاری و غیرجاری خانه معدن، ورای حق عضویت اندک پرداختی اعضا، بیش از گزارش مجامع سالانه نیاز به شفاف سازی دارد. و این سوال که به غیر از حق عضویت آیا کمک ها و تامین مالی اعضا ( و یا معدنکاران غیر عضو به خانه معدن)، تاثیری در نوع و کیفیت ارائه خدمات به آنها،  در مقایسه با اعضا عادی دارد یا خیر.

و در انتها

بروز اختلاف نظرات در یک حوزه حرفه ای و صنفی، اگرچه امری ناخوشایند بنماید، اما در صورت گشوده بودن به گفتگو و لحاظ منافع صنفی و جمعی، می تواند نقشه ی راه آتی را ترسیم کند.  پس از نزدیک به دو دهه، خانه معدن مانند هر سازمان و تشکلی، در جایگاهی قرار دارد که تقویت یا افول نقش آن، بستگی به نحوه ی مواجه با تغییرات محیط را دارد. اتخاذ رویکرد انکار و مقابله و یا همراهی خلاق با تغییرات، تصمیمی است که بیش از همه، موسسین، که کماکان مدیران خانه نیز هستند، در آن موثر خواهند بود. به نظر اینجانب پرهیز از فردمحوری، گسترده کردن دامنه نمایندگی از طریق ایجاد ساختار کنفدراسیونی، ایجاد شفافیت در عملکرد و منابع مالی، و نیز جوانگرایی و جانشین پروری، می تواند زیربنای تغییرات رو به جلو برای خانه معدن باشد.

سجادغرقی
معدنکار، عضو خانه معدن


کد مطلب: 44145

آدرس مطلب: http://www.minews.ir/fa/doc/news/44145/رهبري-بخش-معدن-حال-پوست-اندازي

ماین نیوز
  http://www.minews.ir