درباره روش پاوِردِک که بهتازگی در سرچشمه نیز مورد استفاده قرار گرفته
صرفهجویی در انفجار، سوددهی در تولید
13 آذر 1396 ساعت 15:52
امروزه روش انفجار پاوردک به علت کاهش میزان حفاری و ماده منفجره مورد نیاز و همچنین استفاده بهینه از انرژی ماده منفجره، مورد توجه بسیاری از شرکتهای معدنی قرار گرفته است. روشی که در مجتمع مس سرچشمه نیز آزمایش شده و نتایج خوبی از آن بهدست آمده.
به گزارش ماین نیوز، به نقل از عصرمس، یکی از چالشبرانگیزترین مباحث معدنکاری، هزینههای تولید است. در چند سال اخیر غولهای معدنکاری دنیا با بهینهسازی عملیات خود و استفاده از تکنولوژیهای جدید همواره سعی در کاهش هزینههای تولید خود داشتهاند. در این میان، عملیات حفاری انفجار یکی از مراحل اصلی و ابتدایی معدنکاری و فرآیند استخراج هستند که در حدود 40درصد از هزینههای تولید را به خود اختصاص میدهند. بنابراین، اجرای صحیح و بهینهسازی حفاری و انفجار، بر عملیات استخراج و مراحل بعدی معدنکاری تاثیر بسزایی میگذارد و میتوان به کاهش قابل توجهی در هزینههای معدنکاری دست یافت.
در معادن کشور، عموماً توجه به سمت فرآیندهای پاییندستی پس از انفجار است و اهمیت نتایج انفجار بر کل عملیات معدنکاری مورد توجه کمی قرار گرفته است. انفجار تاثیر مستقیم بر هزینههای حمل، پایدارسازی پلهها و همچنین عملیات خردایش دارد. رابطۀ بین انفجار و عملیات خردایش با توجه به کاهش انرژی فرآیندهای پاییندستی بهوسیلۀ انفجارهایی با طرح و مدیریت بهتر بسیار مهم است. بنابراین، با بهینهسازی انفجار، میتوان به بهبود قابل توجهی در زمینۀ باطله، تولید آسیاب، نرمه و پایداری دیوار معدن دست یافت.
با استفادۀ هرچه بهتر از انرژی انفجار، میتوان خردایش مناسبتری در بلوک انفجار انجام داد. همچنین، با توزیع صحیح انرژی موج در بلوک انفجاری، تعداد ریزترکهای شکلگرفته در سنگ افزایش مییابد که خردایش بهتر در عملیات سنگشکنی و آسیاب را بهدنبال دارد. بر اساس نتایج بهدستآمده در شرکت اریکا امریکا، کاهش ابعاد دانهبندی مادۀ معدنی در حین انفجار میتواند تولید آسیاب را تا 40درصد افزایش دهد. بنابراین، افزایش بهرهوری و تولید عملیات خردایش سنگشکنی و آسیاب، منجر به کاهش هزینۀ سالانه تا دهها میلون دلار میشود.
روش پاوردک به علت کاهش میزان حفاری و مادۀ منفجرۀ مورد نیاز و همچنین استفادۀ بهینه از انرژی مادۀ منفجره، مورد توجه بسیاری از شرکتهای معدنی قرار گرفته است. در این روش، استفاده از یک ستون هوا در انتهای چالهای انفجاری منجر به کاهش هزینۀ مادۀ منفجرۀ مصرفی، بهبود خردایش، کاهش عقبزدگی، کاهش لرزش زمین، کنترل بهتر دیوار پله و معدن، بهبود قابلیت برداشت ماک پایل و کاهش ایجاد بولدر یا نرمه میشود. لازم به ذکر است، دستیابی به مزایای ذکرشده در گرو اجرای صحیح روش و طراحی دقیق الگوی براساس شرایط زمینشناسی، وضعیت تودۀ سنگ، وضعیت درزهداری در بلوک انفجاری و غیره است.
روش پاوردک
طراحی الگوی انفجاری و همچین روش پر کردن چالهای انفجاری با مادۀ منفجره، نقش مهمی در عملکرد عملیات انفجار بازی میکنند. بهطور کلی روشهای طراحی قرارگیری مادۀ منفجره در چال انفجاری را میتوان به چال کاملاً پرشده از مادۀ منفجره و چال انفجاری با ستون هوا تقسیمبندی کرد. در حالت چالهای کاملاً پرشده از مادۀ منفجره، با انفجار مادۀ منفجره انرژی موج ضربه به سنگ اعمال شده و با توجه به شدت زیاد آن، سنگ اطراف چال انفجاری خرد شده و ترکهای بسیاری در آن تشکیل میشوند. به علت شدت انرژی زیاد و خردایش بیش از حد سنگ، بخشی از انرژی مادۀ منفجره در این قسمت تلف میشود. در مقابل، استفاده از ستون هوا در چال انفجاری، باعث میشود انرژی مادۀ منفجره کاهش یافته و خردایش در فاصلۀ معینی از چال انفجاری اتفاق افتد. در این روش، تغییرات فشار حاصل از انفجار به علت ورود سریع گاز حاصل از انفجار به ستون هوا و انتقال انرژی به این بخش در اثر فشردهکردن هواست. همچین، به علت قرار گیری ستون هوا در کف چال انفجاری، امواج ضربۀ تشکیلشده در راستای چال انفجاری نوسان کرده و اندرکنش آنها با یکدیگر و همچنین انعکاس آنها از سمت گلگذاری و همچنین کف چال (که محل قرارگیری ستون هواست) منجر به تشکیل میکروترکهای بیشتر در بلوک انفجاری میشود.
با توجه به شکل 1-الف، در انفجارهای معمولی، طول چال انفجاری برابر با ارتفاع پله بهعلاوۀ مقدار اضافه حفاری است. اضافۀ حفاری از ایجاد پاشنه در اثر انفجار جلوگیری میکند. شکل 1-ب نشاندهندۀ موقعیت یک چال انفجاری در روش پاوردک است. در این حالت، مقدار اضافۀ حفاری چال انفجار حذف شده و تراز کف چال برابر با کف پله است. براساس طراحیهای انجامشده و با استفاه از پلاک پاوردک، ستون هوا به ارتفاع تقریبی یک متر (این مقدار با توجه به شرایط زمینشناسی، جنس سنگ و الگوی انفجار تعیین میشود) در کف چال انفجار قرار میگیرد. بنابراین، با در نظر گرفتن یک چال انفجاری در روش پاوردک در مقایسه با انفجارهای معمولی، نهتنها حفاری هر چال کاهش مییابد، بلکه خرج مصرفی بهازای هر چال و همچنین خرج ویژۀ انفجار کاهش مییابند.
امروزه روش پاوردک (Power Deck Blasting System) در بسیاری از پروژههای معدنکاری در دنیا مورد استفاده قرار میگیرد. این روش نهتنها بهمنظور کاهش حاصل از انفجار به دیوار معدن در انفجارهای کنترلشده استفاده میشود، بلکه بهمنظور کاهش میزان مادۀ منفجرۀ مصرفی تا 30درصد و در نهایت، کاهش هزینههای انفجار در انفجارهای تولیدی معادن نیز مورد استفاده قرار میگیرد. در روش پاوردک، اندازۀ ستون هوا یکی از مهمترین پارامترهای طراحی است. با انجام انفجارهای آزمایشی متعدد میتوان طول بهینۀ ستون هوا را برای شرایط مختلف زمینشناسی و تودۀ سنگهای مختلف بهدست آورد.
کد مطلب: 41580
آدرس مطلب: http://www.minews.ir/fa/doc/news/41580/صرفه-جویی-انفجار-سوددهی-تولید