به گزارش ماین نیوز، کلاس‌های تئوری این دوره صبح شنبه ۱۳ آبان آغاز شد و تا عصر روز گذشته ادامه داشت.
دوره‌های تئوری در سالن اجتماعات سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) برگزار شد. دوره عملی نیز به صورت بازدید از معدن زغال‌سنگ شاهرود از امروز آغاز می‌شود و تا فردا ادامه دارد.
این دوره آموزشی با همکاری ایمیدرو و در چارچوب بهره‌گیری این سازمان از امکانات و فرصت‌های خارجی در بسط دانش فنی و انتقال تجربه‌های موفق مهندسی با همکاری دانشگاه‌ها و شرکت‌های معتبر خارجی انجام شد، شرکت علم و فناوری آسکوتک نیز همکار ایمیدرو در برگزاری این دوره بوده است.
محتوای کلی این دوره درباره مدیریت ساختار امنیت، سلامتی و محیط‌زیست در معادن زغال سنگ، مدیریت خطرات در معدن زغال سنگ، مدیریت ریسک ایمنی، آموزش سلامتی و امنیت معادن، تمرین امنیت برای برش شعله و جوشکاری در معادن زغال‌سنگ، امنیت حمل‌ونقل در معادن زغال‌سنگ، شروع و پایان عملیات معدنی، اطلاع‌رسانی درباره حوادث، آسیب‌ها و بیماری‌های قابل گزارش است.
روز نخست: پیشنهاد ایجاد نظام آموزشی مشترک با دانشگاه بوخوم
یورگن کریشمن در سخنرانی خود در روز نخست این دوره، پیشنهاد برگزاری یک برنامه آموزشی مشترک با ایمیدرو را داد و در این باره گفت: پیشنهاد می‌شود ایمیدرو برای ایجاد نظام آموزشی مشترک با دانشگاه بوخوم، نظام آموزش از راه دور راه‌اندازی کند تا برنامه‌های آموزشی آسان‌تر برگزار شود. وی همچنین پیشنهاد داد که همه دانشگاه‌های ایران، ایمنی را به عنوان واحد درسی اجباری تدریس کنند.
وی با اشاره به موضوع مدیریت ریسک تصریح کرد: ما به عنوان مسئول باید به مدیران و کارگران، آموزش داده و علم و تجربه خود را به آنها انتقال دهیم تا معادن زغال سنگ با کمترین تلفات، بهترین بهره را ببرند. معدنکاری کاری پیچیده است و ممکن است خطرات آن که برآمده از ناتوانی مدیریتی، بی‌احتیاطی نیروی کار و دلایل این چنینی است، خسارات بالایی ایجاد کند و حیات معدنکار را به خطر بیندازد.
کریشمن در ادامه، به اهداف مدیریت ریسک پرداخت و در این باره گفت: ارزیابی به موقع ریسک‌ها، اعمال کردن ملاک‌های لازم برای جلوگیری از وقوع ریسک و نیز ایجاد تعادل بین امنیت و ارزش افزوده اقتصادی از اهداف مدیریت ریسک به شمار می‌رود. همچنین انواع ریسک‌ها شامل ریسک‌های برآمده از تغییر محیط، تغییر اهداف، تغییر فرآیندهای مختلف و نیز ریسک‌های برآمده از روش‌های کنترل غیرموثر و غیرمفید است. ۵ ریسک مهم نیز مشتمل بر ریسک‌های اقتصادی، عملیاتی، اجتماعی، فضای مجازی و اعتباری است.
رئیس دانشگاه بوخوم آلمان در ادامه سخنرانی خود، به ضرورت اعمال قانون ایمنی و زیست‌محیطی در شرکت، امنیت نظام‌مند و ترکیب آنها با هم، امنیت و سلامت شغلی با اعطای جوایز تشویقی یا کاهش حقوق مدیران، پیشنهاد اعطای اسکار معدنی به بهترین معدنکار، مدیران میانی و متوسط و در نهایت ضرورت انتقال دانش و تجربه به کشورهای جهان سوم اشاره کرد.
قوانین مشترک کار در کشورهای اتحادیه اروپا
روز دوم دوره با سخنرانی زیگفرید زون آغاز شد. او در ابتدای سخن و در پاسخ به پرسشی درباره متولیان امنیت معادن در آلمان گفت: تدوین قوانین معدنی به ۱۲ هزار سال پیش برمی‌گردد، اما اکنون در آلمان هر ایالت قانونی کلی دارد که همه شرکت‌های حاضر در آن باید از آن پیروی کنند. در اواسط قرن ۱۹ میلادی بیسمارک، صدراعظم آلمان قوانینی را در این زمینه، وضع و نظام «دوآل» را پایه‌گذاری کرد که یک طرف آن دولت است و قوانین سختگیرانه‌ای وضع می‌کند و طرف دیگر آن شرکت‌های بیمه هستند که بر فعالیت شرکت‌های معدنی نظارت دارند.
وی ادامه داد: از سال ۱۹۹۶ میلادی (۱۳۷۵ خورشیدی) در اتحادیه اروپا تغییرات مهمی در ایمنی محیط کار اعمال شد و نیاز به قوانینی احساس شد که سبک‌تر باشند و سختگیری کمتری داشته باشند و در عین حال کشورهای عضو اتحادیه اروپا بتوانند با سهولت بیشتری در مسیر توسعه پیش بروند. در نتیجه آن قوانین سختگیرانه روی کاغذ باقی ماندند و طراحی چارچوب شرایط کار به شرکت‌های معدنی محول شد. این اتفاق، تغییر مهمی در نظام قانونگذاری به شمار می‌آمد که بنا بر آن هر شرکت قوانین داخلی خود را داشته باشد. این اتفاق به این دلیل رخ داد که اقتصاد ما به تغییرات سریع نیاز داشت. این پیشنهاد از سوی اتحادیه اروپا مطرح شد و بنابر آن هر شرکت تا وقتی که هیچ حادثه‌ای برآمده از ضعف ایمنی را تجربه نکند می‌تواند به فعالیت خود ادامه دهد اما در صورت بروز اتفاق با آن به شدت برخورد می‌شود.
وی ادامه داد: اتحادیه اروپا این اصول ایمنی مبتنی بر قوانین جدید را به تمام کشورهای عضو تعمیم داد که البته در همه کشورها به یک میزان اعمال نمی‌شود، برای نمونه در دانمارک به بیشترین میزان اعمال می‌شود و در لهستان از همه پایین‌تر است. در واقع اتحادیه اروپا به دنبال ایجاد یک بازار مالی واحد است و در نتیجه باعث شده همه کشورهای عضو آن از نظر قوانین در یک سطح باشند تا به ایجاد بازار مالی واحد در این کشورها بینجامد.
اصول مندرج در این مجموعه قوانین، همه کشورهای عضو اتحادیه را وامی‌دارد که پایین‌ترین استانداردها را رعایت کنند اما کشوری مانند آلمان تمایل دارد قوانین سختگیرانه‌تری وضع کند و در نتیجه به دنبال استانداردهای سختگیرانه‌تری نسبت به سایر کشورهای اروپایی است که نشان از اهمیت جان انسان‌ها در این کشور دارد. در واقع قوانین برحسب فرهنگ و سبک زندگی افراد فرق می‌کند اما در نهایت همه کشورها باید استانداردهای وضع شده اتحادیه اروپا را اعمال کنند.
درآمد بیشتر با نیروی سالم‌تر
زون در ادامه گفت: مبحث دیگر که در زمینه ایمنی محیط کار از جمله معادن در آلمان وجود دارد عوامل بیماری‌زا در نیروی کار است. در آلمان بیماری‌های معدنی بسیار کم است زیرا شرکت‌های معدنی در ارتقای سلامت نیروی انسانی خود تلاش می‌کنند. البته در رویارویی با عامل بیماری‌زا باید دید مواد مخاطره‌آمیزی که معدنکار با آنها در تماس است، کدامند و تاثیر آنها چیست؟ همچنین باید دید چه چیز این عوامل بیماری‌زا را کاهش می‌دهد و نیروی انسانی شاغل در معدن را از نظر جسمی سالم نگه می‌دارد؟ نیروی کار چه غذایی و به چه میزان می‌خورد؟ ممکن است به او توصیه شود شکر نخورد، سیگار نکشد، زیاد غذا نخورد یا به دلیل گرم بودن هوای معادن، آب زیادی مصرف کند.
وی افزود: همچنین در راستای افزایش سلامت نیروی شاغل در معادن باید توجه کرد که نیروی انسانی، اوقات فراغت خود را چگونه سپری می‌کند و در این راستا باشگاه و امکانات ورزشی در اختیار او قرار گیرد. اینها به پیشگیری از بیماری و تقویت سلامتی نیروی کار می‌انجامد. البته اگر صاحبان شرکت‌های معدنی در آلمان برای رعایت این اصول و ارتقای سلامت نیروها هزینه قابل توجهی می‌کنند، به این دلیل نیست که اخلاق‌گرا هستند، بلکه به دنبال این هستند که نیروی کار سالم‌تری داشته باشند چون نیروی کار سالم‌تر، کیفیت کار را بالاتر می‌برد و پول بیشتری برای صاحب کسب و کار
می‌آفریند.
زون، مدیر گروه ایمنی دانشگاه بوخوم در ادامه سخنان خود در این دوره آموزشی گفت: در آلمان یک فرد تا ۶۷ سالگی و رسیدن به دوره بازنشستگی باید کار کند، در حالی که در ۴۵ سالگی بدن افت می‌کند و در آن زمان باید دید چگونه می‌توان توان جسمی نیروی انسانی را تقویت کرد؟ تقویت سلامتی، نقطه تمرکز شرکت‌های آلمانی است.
این کارشناس در نهایت به مثلثی متشکل از یک متخصص OHS، یک متخصص طب کار و یک مامور ایمنی در شرکت‌های معدنی آلمان اشاره کرد و گفت: این ۳ نفر بر ایمنی معادن نظارت دارند تا از شیوع بیماری در شرکت‌های معدنی پیشگیری کنند. این طرح از سال ۱۹۷۴ میلادی(۱۳۵۳خورشیدی) تاکنون اجرا شده و مدل موفقی برای آلمان بوده است. هر شرکت معدنی حتی اگر یک نیروی کار داشته باشد ملزم به استفاده از این مثلث است و به تناسب افزایش نیروی کار، شمار افرادی که در این مثلث فعالیت دارند، بیشتر می‌شود.
وی در نهایت گفت: مراقبت‌هایی که امروز در شرکت‌های معدنی آلمان برای معدنکاران انجام می‌شود، شامل مراقبت‌های جسمی است و در زمینه رویارویی با آسیب‌های روانی تاکنون اقدامی انجام نشده است.
روز سوم: روش‌های ارزیابی ریسک و برنامه‌ریزی ریسک‌گرا
در روز سوم دوره تئوری نیز زیگفرید زون، مدیر گروه ایمنی دانشگاه بوخوم درباره روش‌های ارزیابی ریسک و کاربرد آنها و والف گانگ تراود، مدیر پیشین معادن زغال سنگ آلمان درباره برنامه‌ریزی ریسک‌گرا در معادن زغال سنگ سخنرانی کردند.
