تحقق توسعه معدن با همراهی انجمن‌های علمی
گروه معادن
- در تمامی کشورهای صنعتی دنیا، انجمن‌های علمی از ارکان حاضر در صنعت هستند تا بتوانند بر اساس داده‌ها و فعالیت‌های خود توسعه را عملیاتی کنند.
به گزارش ماین نیوز، امروز با نیروهای علمی و متخصص در کشور این فرصت در اختیار بخش معدن قرار گرفته تا بتواند توسعه خود را با همکاری هرچه بیشتر با انجمن‌های علمی فعال در این بخش رقم زند. سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) در چند سال گذشته سعی بر آن داشته تا با ارتباط ایمیدرو و انجمن‌های علمی از جدیدترین داده‌های روز در توسعه فعالیت‌های معدنی و صنایع معدنی استفاده کند.
توسعه با همکاری انجمن‌های علمی
صنعت و دانشگاه در سال‌های گذشته فاصله زیادی با یکدیگر پیدا کردند. شاید یکی از مسائلی که بر افزایش این فاصله تاثیر داشت، تحریم‌ها بود. رئیس هیات عامل ایمیدرو بارها در صحبت‌های خود بیان کرده، بخش معدن و صنایع معدنی در زمینه فناوری در سال‌های گذشته با عقب‌افتادگی روبه‌رو شده است اما اجرایی شدن برجام و باز شدن دروازه‌های ایران باب جدیدی را در زمینه همکاری‌های علمی بخش معدن ایران با دنیا و در کنار آن با انجمن‌های علمی داخلی گشود.
نگاه ویژه دولت یازدهم و دوازدهم به همکاری هرچه بیشتر دانشگاه و صنعت توانست سرعت بخش‌های صنعتی کشور از جمله معدن و صنایع معدنی را در مسیر توسعه افزایش دهد. در این میان سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) در راستای توسعه هر چه بیشتر بخش معدن در تلاش است با ارتباط هرچه بیشتر با انجمن‌های علمی توسعه هدف‌گذاری شده را محقق کند. در همین زمینه رئیس هیات عامل ایمیدرو اظهار کرد: ایمیدرو در سال‌های گذشته همکاری خوبی با انجمن‌های معدنی و صنایع معدنی برقرار کرده است. مهدی کرباسیان تصریح کرد: ایمیدرو در کنفرانس‌های عملی در کنار انجمن‌ها به عنوان مشارک یا همکار بوده است. علاوه بر این، همکاری‌هایی در زمینه پژوهشی با انجمن‌های علمی وجود دارد. صحبت‌های رئیس هیات عامل ایمیدرو حاکی از آن است که این سازمان به عنوان بازوی اجرایی وزارت صنعت، معدن و تجارت به دنبال همکاری هرچه بیشتر با انجمن‌های علمی است.
ارتباط خوب ایمیدرو با انجمن‌های علمی
اما در آن سوی ماجرا بدون شک انجمن‌های علمی و دانشگاه‌ها نیز به دنبال همکاری با سازمان‌های دولتی و صنعتی کشور هستند تا داده‌های علمی نوین را وارد صنعت کنند.
عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس درباره همکاری بخش معدن و صنایع معدنی با انجمن‌های علمی و مهندسی فعال در این حوزه اظهار کرد: انجمن‌هایی که در بخش معدن فعال هستند به ۲ دسته کلی تقسیم می‌شوند. یک دسته انجمن‌هایی هستند که بیشتر شکل صنفی دارند. خانه معدن، انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان مواد معدنی و اتحادیه‌ها شامل این دسته می‌شوند. اما دسته دوم انجمن‌هایی هستند که جنبه علمی دارند مانند انجمن مهندسی معدن که بزرگترین و جامع‌ترین انجمنی است که در بخش معدن فعالیت دارد. البته انجمن‌های علمی دیگری مانند انجمن تونل، مکانیک سنگ و زمین‌شناسی نیز در زمینه علمی فعال هستند. اگر این انجمن‌ها از وزارت علوم مجوز داشته باشند اعتبار بیشتری دارند. این انجمن‌ها می‌توانند امتیازهای مختلفی داشته باشند. محمدرضا خالصی با بیان اینکه روی سخنش بیشتر انجمن‌های دسته دوم است، گفت: این انجمن‌ها پل ارتباطی جامعه علمی و دانشگاهی کشور با بخش‌های بیرونی همچون دولت، صنعت و... هستند. آن حلقه‌ای که باید خروجی دانشگاه‌ها را در معرض دید دولت و بخش صنعت قرار دهد، انجمن‌های علمی هستند. وی افزود: انجمن‌های علمی داخل کشور بیشتر با انجمن‌های مشابه خود در خارج از کشور ارتباط دارند و به نوعی زیرمجموعه آن انجمن‌ها به شمار رفته و برخی از آنها شاخه‌ای از این انجمن‌های بین‌المللی هستند، در نتیجه می‌توانند با پیوستن به انجمن‌های جهانی که در این حوزه‌ها فعال هستند، اعتبار خود را افزایش دهند. خالصی تصریح کرد: در دیگر نقاط دنیا نیز چنین روندی وجود داشته و انجمن‌ها مرجع تصمیم‌گیری‌های علمی، نظام‌نامه‌ها، اساس‌نامه‌ها و تهیه قوانین هستند. به گفته وی، اگر دولت و مجلس شورای اسلامی بخواهند در بخشی، آیین‌نامه یا قانونی تهیه کنند، مرجع تعیین آنکه این موضوع از نظر علمی و تخصصی به سود بخش معدن است یا خیر و از نظر درست یا غلط بودن، انجمن‌های علمی هستند. خالصی اظهار کرد: به هر میزانی که انجمن‌های علمی فعال‌تر بوده و تعداد اعضای خود را توسعه داده باشند و از سویی دیگر ارتباط سازمانی خود را با دانشگاه‌ها و مراجع علمی کشور حفظ کرده باشند، می‌توانند بیشتر نقش‌آفرینی کنند از این رو معتقد هستم انجمن‌های علمی می‌توانند به عنوان یک پل میان بخش علمی و بخش اجرایی کشور (دولتی-خصوصی) ایفای نقش کنند. عضو هیات علمی دانشگاه تربیت مدرس در پاسخ به این پرسش که سازمان‌هایی همچون سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) تا چه اندازه توانسته‌اند در سال‌های گذشته ارتباط میان بخش معدن و انجمن‌های علمی را افزایش دهند، تصریح کرد: خوشبختانه در ۴ سال گذشته و در دوره گذشته ریاست سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو)، این سازمان ارتباط بسیار عالمانه‌ای با انجمن‌های علمی فعال در بخش معدن برقرار کرد. این موضوع به این معناست که انجمن‌های علمی را در تصمیم‌گیری‌ها، برنامه‌ریزی‌ها و گاهی در نظارت‌ها و داوری‌ها دخالت داده‌اند که کار بسیار درستی است. اگر می‌خواهیم در جایی بدانیم راه علمی یک کار چیست‌می‌توانیم به اشخاص یا انجمن‌هایی مراجعه کنیم که مجموعه‌ای از اشخاص را در اختیار دارند. خالصی با خوب دانستن این اقدام ادامه داد: این کار جنبه رانت نداشته و تنها از مشاوره یک نفر بهره‌مند نشده‌اند بلکه از مشاوره چند نفر استفاده کرده‌اند. خوشبختانه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) در سال‌های گذشته با انجمن مهندسی معدن تفاهمنامه‌ای امضا کرد که بر مبنای این تفاهمنامه ارتباط خیلی خوبی با انجمن داشته و در آن سوی ماجرا انجمن نیز کارهای خوبی را برای سازمان ایمیدرو انجام داده؛ از جمله اصلاح برخی نظام‌نامه‌های ایمیدرو، داوری پایان‌نامه‌هایی که ایمیدرو حمایت آنها را دنبال می‌کرد و توسعه موضوعات علمی که ایمیدرو از آنها حمایت می‌کرد. این ارتباط، بسیار خوب بوده و امیدوار هستم در سال‌های آینده، بیشتر و بهتر شده و انجمن‌های دیگری نیز شکل بگیرند.
چشم‌انداز ۱۴۰۴ توسعه مبتنی بر دانش است
رئیس انجمن مهندسی معدن ایران نیز درباره تاثیر همکاری انجمن‌های مهندسی با بخش معدن در توسعه فعالیت‌های این بخش، اظهار کرد: انجمن‌های علمی حوزه معدن از جمله انجمن مهندسی معدن ایران، بخشی از بخش معدن‌اند، بنابراین همکاری این انجمن‌ها با سایر زیربخش‌های آن نوعی همکاری درون‌بخشی است. علی‌اصغر خدایاری تصریح کرد: همکاری زیربخش‌های مختلف تابعی از اهداف و ماموریت‌های هرکدام از آنها، میزان نیاز آنها به یکدیگر برای بهبود عملکرد و توانایی آنها در پاسخ به نیازهای یکدیگر است. به گفته وی، ماموریت اصلی انجمن‌های علمی معدن، ترویج دانش مربوط به معدنکاری از طریق انتشار نشریات و برگزاری کنفرانس‌ها، تسهیل ارتباط بنگاه‌های معدنی و دستگاه‌های اجرایی با دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و همچنین کمک به بخش‌های سیاست‌گذاری، اجرایی و عملیاتی برای بکارگیری دانش، فناوری و رویه‌های نوین در حوزه‌های صنعتی و اجرایی است. خدایاری با بیان اینکه انجمن‌های علمی به‌عنوان نهادهای غیردولتی دو پایه که پایگاه و خاستگاه‌شان «دانشگاه» و نقطه عزیمت و محل اثرگذاری‌شان، «صنعت» است، بیان کرد: طبیعی‌ترین نهادها برای تسهیل ارتباط صنعت و دانشگاه و پیوند دانش، سیاست و عملند. هرچه در نهادهای سیاست‌گذار و تصمیم‌گیر بخش معدن، اراده معطوف به توسعه و اقدام مبتنی بر دانش تقویت شود، فرصت همکاری انجمن‌های علمی با آنها افزایش می‌یابد و نتایج روشن‌تری به‌دست می‌آید. وی افزود: همکاری انجمن‌های علمی با بنگاه‌های معدنی نیز با وجود داشتن یا نداشتن واحدهای تحقیق و توسعه در این بنگاه‌ها و توانمندی و اثرگذاری این واحدها ارتباط مستقیم دارد. واحدهای تحقیق و توسعه، پنجره ارتباط بنگاه‌ها با دانش، فناوری و روش‌های نوین کسب‌وکارند و انجمن‌های علمی در بیرون این پنجره، آماده کمک به بنگاه‌ها هستند. رئیس انجمن مهندسی معدن ایران با اشاره به همکاری ایمیدرو با انجمن‌های علمی اظهار کرد: درحال‌حاضر همکاری انجمن مهندسی معدن ایران با سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) رضایت‌بخش و رو به گسترش دارد. البته انجمن‌های علمی نیز نقاط ضعف اساسی دارند که شاید غیرحرفه‌ای بودن، مهم‌ترین آنها باشد. به‌نظر من انجمن‌های علمی با توجه به وجود دانش و تخصص انباشته در آنها و همین‌طور شوق کمک بدون چشمداشت به توسعه کشور، در صورت جدی گرفته شدن می‌توانند بسیار تحول‌آفرین باشند. مشکل غیرحرفه‌ای بودن نیز در صورت گسترش همکاری دستگاه‌ها و بنگاه‌ها با انجمن‌ها و تزریق منابع پشتیبانی به آنها به‌راحتی و به‌سرعت قابل حل است. خدایاری همچنین نقش انجمن‌های علمی فعال در حوزه معدن را در دستیابی به اهداف پیش‌بینی شده در چشم‌انداز ۱۴۰۴ دانست و تصریح کرد: به‌نظر من نکته برجسته چشم‌انداز ۱۴۰۴ توسعه مبتنی بر دانش است. بنابراین انجمن‌های علمی با توجه به ماهیت و ماموریت خود، به‌صورت بالقوه در دستیابی به اهداف بلند این چشم‌انداز نقش برجسته‌ای ایفا می‌کنند هرچند با توجه به حرفه‌ای نبودن انجمن‌ها و ضعف سازمانی آنها از یک طرف و جدی گرفته نشدن انجمن‌ها از طرف نهادهای سیاست‌گذار و تصمیم‌گیر از طرف دیگر، این قوه به فعل تبدیل نشده است و انجمن‌های علمی، مانند بسیاری از نهادهای دیگر نتوانسته‌اند به رسالت خود در دستیابی به اهداف چشم‌انداز به‌طور شایسته عمل کنند. رئیس انجمن مهندسی معدن ایران در پاسخ به این پرسش که در دولت یازدهم و دوازدهم نهادهای دولتی تا چه اندازه از ظرفیت انجمن‌های علمی برای توسعه فعالیت‌های معدنی استفاده کرده و می‌کنند، اظهار کرد: سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران(ایمیدرو) یکی از نهادهایی است که در دولت یازدهم به مسیر ماموریت اصلی خود یعنی توسعه و نوسازی بازگشته است و حرکت در این مسیر را در دولت دوازدهم نیز ادامه می‌دهد. این سازمان در این راهبرد و رویکرد جدید ارتباط رضایت‌بخشی با مراکز علمی و دانشگاهی و انجمن‌های علمی برقرار کرده و در مسیر گسترش همکاری با این مراکز گام‌های مهمی برداشته است. حمایت سایر دستگاه‌های سیاست‌گذار و اجرایی بخش معدن از انجمن‌های علمی، بیشتر در مرحله حرف باقی مانده و کمتر به همکاری واقعی اثربخش منجر شده است. امیدوارم در دولت دوازدهم گام‌های بزرگتری برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های علمی و تسهیل‌گری انجمن‌های علمی برداشته
شود.
تاریخ انتشار : سه شنبه ۲۵ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۱۲:۴۰
کد مطلب: 40722
