با عرضه قانونمند در بورس کالا
رابطه خریدار و فروشنده آلومینیوم منطقی می‌شود
گروه صنایع معدنی
>آلومینیوم
- صنایع پایین‌دستی آلومینیوم شرایط خوبی ندارند چراکه افزایش قیمت‌های جهانی و همزمان بالا رفتن نرخ دلار، منجر به افزایش نرخ مواد اولیه شده است.
به گزارش ماین نیوز، ازسوی دیگر عرضه‌های این کالا در حجم و تناژ بالا ازسوی تنها عرضه‌کننده این کالا در بورس، امکان تامین نیاز مصرف‌کننده پایین‌دستی از بورس کالا را از بین برده و این بخش مجبور است خارج از بورس کالا و با قیمتی بالاتر، ماده اولیه را از بازار آزاد تامین کند. حضور واسطه‌ها و تصاحب بازار آلومینیوم ازسوی آنها به‌عنوان یکی از معضلات اصلی و همیشگی این صنعت بیش از هر زمان دیگری در فاصله مشخص‌شدن کابینه دولت دوازدهم خود را نشان داد. به‌گفته دبیرکل سندیکای صنایع آلومینیوم ایران، این موضوع بارها ازسوی این سندیکا به‌عنوان حامی مصرف‌کننده خرد به گوش مسوولان ذیربط رسیده و به‌تازگی در جلسه‌ای باحضور مهدی کرباسیان رئیس هیات‌عامل ایمیدرو، عنوان شده که ادامه این شرایط به صلاح مصالح ملی، تولید داخلی و اشتغال نیست و انحصار در این بازار را تشدید کرده و درنهایت خطر بزرگی برای صنایع داخلی به‌حساب می‌آید.
افزایش فروش داخلی به‌جای حراج خارجی
دراین‌باره آریا صادق نیت حقیقی دبیرکل سندیکای صنایع آلومینیوم ایران، با بیان اینکه درحال‌حاضر با ایرالکو مذاکره نشده، گفت: این شرکت یکی از شرکت‌هایی است که در تامین هزینه‌هایش دچار مشکل شده است، المهد ی در مرحله نخست دامپینگ کرد و زیر نرخ بورس در بازار آزاد را عرضه کرد بنابراین ایرالکو نتوانست کالایش را به‌فروش برساند. از این رو برای جبرانش مجبور شد در بلوک‌های ۴هزار تنی و ۶هزارتنی به شرکت المهدی بفروشد. وی افزود: با این کار، عرضه در بازار کم و قیمت‌ها به‌شدت بالا رفت. این اتفاق از اوایل سال شروع شد و اوج گرفت. ازسوی دیگر به‌دلیل اینکه نرخ داخلی بین ۱۲۰ تا ۲۰۰ دلار بیشتر از نرخ صادراتی بود، بازار داخلی به‌شدت صدمه دید و صادرات محصولات آلومینیومی به‌کلی متوقف شد. حقیقی با مقایسه نرخ فروش داخلی نسبت به صادرات افزود: آخرین نرخ بازارجهانی ۲۱۳۵ دلار بود که ایرالکو به اضافه ۱۶ دلار به ترکیه صادر کرده است، این درحالی است که نرخ فروش داخلی همین مبلغ به اضافه ۵۰ دلار ضرب در ۱/۰۵ ضرب در دلار آزاد به بازار داخلی به فروش می‌رساند. عضو هیات‌مدیره سندیکای صنایع آلومینیوم ایران تاکید کرد: آلومینیوم به دلیل مصرف دوگانه که در صنایع نظامی و اتمی دارد جزو تحریم‌ها است، در این شرایط و باوجود تحریم‌های جهانی و مالی، خرید آلومینیوم برای مصرف‌کنندگان داخلی از بازار جهانی به‌طورتقریبی ناممکن و گران است و کالا به نرخ عادلانه و جهانی از ایرالکو خریداری نمی‌شود. چنین شرایطی ایجاب می‌کند که ایرالکو از صادرات ارزان‌قیمت صرف‌نظر کند و مواد موردنیاز صنعت را به صنایع داخلی بدهد نه اینکه به رقبای خارجی حراج کند. این درحالی است که ترکیه بازارهای صادراتی ایران را قبضه کرده و در گام بعدی محصولاتش وارد بازار داخلی کشور شده و فرصت تولید را هم از تولیدکنندگان داخلی می‌گیرد. به گفته این مقام مسئول در صنعت آلومینیوم، شرکت المهدی به‌تنهایی در یک بازه زمانی ۳۰ هزار تن از محصولات ایرالکو را خریداری کرده و کالا را با قیمت‌های بالاتر به مصرف‌کننده داخلی و پایین‌دستی به‌فروش می‌رساند. وی افزود: بخشی از افزایش قیمت‌ها متاثر از قیمت‌های جهانی و افزایش نرخ دلار بوده که طبیعی و منطقی است اما افزایش کاذب نرخ که در اثر تقاضای کاذب و عرضه نکردن ایجاد شده است، در قانون شامل حکم تعزیراتی است. برمبنای ماده ۴ اگر عرضه مدیریت شده و به قصد بالابردن نرخ احتکار شود و درنهایت به کمبود مواد بینجامد، حکم تعزیرات دارد. اما به‌جای اجرای قانون، فعالیت تولیدکنندگان داخلی متوقف و تولید و اشتغال دچار مخاطره شدید شد. وی در بیان راهکارهای خروج از وضعیت بحران صنعت آلومینیوم گفت: همان مصوباتی که ستاد تنظیم بازار پیش از این تنظیم کرده محترم شمرده شود و ضمانت اجرایی داشته باشد. درحال‌حاضر این اتفاق به این دلیل افتاده است که به این مصوبات عمل نشده است. قرار بود عرضه در بورس کالا مستمر، درست، شفاف و در حجم پایین باشد اما عرضه ۴هزار تن یعنی به تولیدکننده داخل نرسد و ۶ هزار تن یعنی تولیدکننده کنار برود. این موارد خلاف مصوبات کارگروه آلومینیوم و ستاد تنظیم بازار است. حقیقی با یادآوری اینکه محمدرضا نعمت‌زاده وزیر پیشین وزارت صنعت، معدن و تجارت دستور داده بودند، نرخ فروش به صنایع داخلی ۵ درصد زیر نرخ صادراتی باشد، تاکید کرد: ما حتی آن را نمی‌خواهیم و پیشنهاد می‌کنیم نرخ داخلی دستکم برابر با نرخ صادراتی تعیین شود نه بیشتر از آن. ازسوی دیگر پیشنهاد کردیم معافیت صادارت مواد خام را بردارند، همه جای دنیا برای خام‌فروشی جریمه می‌گذارند و صنایع را به سمت تولید و ایجاد ارزش افزوده در داخل کشورها هدایت می‌کنند و اگر کسی بخواهد مواد خام صادر کند برایش جریمه درنظر می‌گیرند اما در کشور ما صادرات مواد خام هم مثل محصولات نفتی معافیت دارد. این درحالی است که در شرایطی که در اقتصاد رقابتی و مقاومتی هستیم باید از خروج مواد اولیه جلوگیری شود مگر اینکه مازاد بر نیاز داخلی باشد.
نتایج جلسه با ایمیدرو و سازمان بازرسی
حقیقی درباره نتایج برگزاری جلسه درباره حل بحران آلومینیوم با سازمان‌های بازرسی کل کشور و ایمیدرو گفت: به‌طور کلی جلسه مثبت بود و همه اتفاق‌نظر داشتند و متفق‌القول بودند که این شرایط به صلاح مصالح ملی و تولید داخلی و اشتغال نیست و ادامه آن انحصار به‌وجود می‌آورد که خطر بزرگی برای صنعت و کشور است. امیدوارم چابکی باعث شود این صدمه کمتر شود چرا که اگر این موضوع در نظام اداری و جلسات متعدد و بحث و تبادل نظر ادامه پیدا کند نوشداروی بعد از مرگ سهراب است. وی افزود: ضمانت اجرایی لازم و ضروری است. زیرا این مصوبات پیش از این هم بوده اما موضوع این است که این مصوبات انجام نشده و عده‌ای تخطی کرده‌اند. حقیقی درباره خواسته‌های این صنف، گفت: شرایط عرضه و قیمت‌گذاری به نحوی باشد که در درجه نخست مصالح صنعت مادر و تولیدکننده مواد اولیه در آن دیده شود. این درحالی است که همه این موارد در قانون آمده است که یک کالا یا باید در بورس عرضه شود، یا مشمول قانون قیمت‌گذاری شود، یعنی اگر بحث انحصار به‌وجود بیاید نقش شورای رقابت پررنگ‌تر می‌شود. بنابراین ظرفیت‌های قانونی دیده شده است اما از آن استفاده نمی‌شود.
اولویت با تولیدکننده داخلی است
اولویت با تامین نیاز داخلی است. بهمن اخوان مدیرعامل ایرالکو با تاکید این مطلب گفت: اولویت ما در ایرالکو تامین نیاز داخلی است و سعی می‌کنیم بین یک تا سه مرتبه در بورس کالا عرضه کنیم و هر بار این موضوع را به اطلاع رسانه‌ها نیز می‌رسانیم. وی تاکید کرد: این عرضه‌ها با تناژ پایین خواهد بود اما به صورت چک و سفته نمی‌دهیم و هر ماه که عرضه به تولید داخلی داریم به روزنامه‌ها اعلام می‌کنیم. اخوان با بیان اینکه نرخ در بورس کالا تعیین می‌شود، افزود: برخی از خریداران نمی‌خواهند خرید کنند و جوسازی می‌کنند و می‌گویند با چک و سفته کالا بدهیم. نرخ را هم بورس مشخص می‌کند به شرط اینکه پایین‌دستی جواز بهره‌برداری داشته باشد.وی درباره برنامه این شرکت برای حضور در بورس کالا باتوجه به افزایش قیمت‌های جهانی و تامین نیاز مصرف‌کننده خرد، با بیان مشکلات این شرکت گفت: ایرالکو را مانند گذشته اداره نمی‌کنیم، متاسفانه از یک‌سو وارث بدهی‌های ۱۳۰۰ میلیاردی و۲۸۰ میلیاردی هستیم و ازطرف دیگر باید پاسخگوی ۴ هزار و ۷۰۰نفر کارگر و سهامدار باشیم. این درحالی است که ۲۷۰۰ پرسنل اضافه هم داریم. با تمام این تفاسیر باید به دولت و سهامداران قول بدهیم اینجا را از زیاندهی و ورشکستگی نجات دهیم. وی افزود: بخش دولتی تمایل دارد که زیانده نباشد، با همکاری هیات‌مدیره سیاست‌هایی را اعمال کرده تا جلوی زیاندهی را بگیریم. همچنین جلوی فروش تهاتری آلومینیوم را گرفتیم تا بازار جنس را با قیمت‌های بالا و پایین نخرد. پیش از این تنظیم قیمت‌ها با دلال‌ها و واسطه‌ها بود در حالی که امروز تمامی تولیدمان را به بورس کالا می‌دهیم و از طریق بورس به فروش می‌رسانیم.
نشانه‌های مثبت بازار آلومینیوم
محمدحسین بابالو کارشناس بورس کالا معتقد است، با تجمیع تقاضا و خریدها در بورس کالا زمانی‌که حجم تقاضا بالا می‌رود در فرآیند چانه‌زنی خریدار می‌تواند از تخفیف برخوردار شود. به گفته این فعال بازار کالایی، خریداران آلومینیوم به این عقلانیت رسیده‌اند که باهم از بورس خرید کنند. به این شکل که به‌عنوان یک تعاونی وارد خرید شده‌اند و نشان می‌دهد ارتباط بین صنایع بالادستی و پایین‌دستی به شکل جمعی تعریف می‌شود. وی افزود: وقتی حجم بزرگی ازسوی مصرف‌کننده تقاضا می‌شود واسطه‌های قدرتمند هم دیگر فضایی برای جولان نخواهند داشت. به این شکل که مصرف‌کننده از تولیدکننده مستقیم خرید می‌کند. بابالو درباره انحصار به‌وجود آمده در این صنعت گفت: درحال‌حاضر در کشور ۲ تولیدکننده آلومینیوم بیشتر نداریم. یکی ایرالکو و دیگری المهدی است. در چنین شرایطی وقتی فقط دو شرکت عرضه‌کننده باشد، موضوع قدری پیچیده می‌شود و هر پیشنهادی که عرضه‌کننده بدهد خریداران راهی جز پذیرش ندارند. به‌ویژه با این پیش‌فرض که کوچک باشند.وی افزود: وقتی عرضه‌کنندگان تجمیع شوند قدرت چانه‌زنی آنها بالاتر می‌رود و دیگر آن حالت ارباب(عرضه‌کننده) و رعیتی(خریدار) بازار آلومینیوم از این روند فاصله می‌گیرد. همین که تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان دور هم جمع شده و تصمیم گرفته‌اند از بورس کالا خرید کنند یک نشانه مثبت است. این فعال حوزه کالا، درباره مقاومت عرضه آلومینیوم ازسوی شرکت المهدی در بورس کالا، تصریح کرد: عرضه آلومینیوم در بورس کالا هر از چندگاهی کم و زیاد می‌شود، هروقت دلشان می‌خواهد عرضه می‌کنند و هروقت بخواهند عرضه نمی‌کنند و تاکنون ازسوی دولت مجبور به عرضه نشده‌اند. البته عرضه ایرالکو باوجود مشکلات فنی که داشته به‌تازگی در بورس کالا بیشتر شده است. اما المهدی همچنان عنوان می‌کند که به دلیل مشکل مواد اولیه نمی‌تواند کالا را در بورس عرضه کند، از این رو خیلی نمی‌توان ایرادی به این تولیدکنندگان گرفت.وی درباره برخی مشکلات این تولیدکنندگان گفت: به‌دلیل اینکه بسیاری از تولیدات آلومینیومی مثل قطعات خودرو، به‌ویژه سیم و کابل در بازار داخلی فروش نمی‌رود و صادر می‌شود بنابراین نرخ صادرات ایرالکو پایین‌تر از قیمت‌های داخلی است، با این اتفاق مصرف‌کننده‌ای در ترکیه با نرخ پایین‌تری همین کابل را تولید کرده و به بازار عراق می‌فروشد بنابراین تولیدکننده داخلی صنایع پایین‌دستی در اینجا هم کمی محدود شده و این انحصار به این بخش ضربه می‌زند. بابالو افزود: بررسی آمار معاملات این کالا تا نیمه نخست شهریور نشان می‌دهد حجم معاملات انجام‌شده در بورس کالا زیاد بوده و بین ۶۰۰ تا ۱۵۰۰ تن آلومینیوم فقط در یک عرضه معامله شده است. این بحث انحصار را با این اعداد نشان می‌دهد، موضوع دیگر اینکه همواره آلومینیوم خام ۹۹/۸۵ در همین حد عرضه شده اما در گذشته عرضه‌های آلیاژ بیشتری داشتیم که درحال‌حاضر قدری کاهش یافته است. این عرضه‌ها شرایط بازار آلومینیوم را قدری سخت کرده است اما به‌طوری کلی حجم عرضه‌ها افزایش یافته اما زمانی که فقط یک عرضه ۱۵۰۰تن باشد، یک مصرف‌کننده کوچک که نیاز ۵۰ تنی دارد نمی‌تواند از بورس کالا خرید کند بنابراین مجبور می‌شود از خارج بورس و در بازار آزاد به نرخ بالاتری از یک واسطه‌ای که از بورس کالا خریداری کرده است خرید کند. وی ادامه داد: کالایی که خارج از بورس کالا معامله می‌شود به احتمال از بورس کالا خریداری شده و اگر هم وارداتی باشد با قیمت‌های جهانی خریداری شده است. بنابراین چون قیمت‌های جهانی افزایش داشته، فشار روی صنایع پایین‌دستی این بخش بیشتر شده است. این درحالی است که دیده می‌شود حجم عرضه‌های آلومینیوم بزرگ شده است. این دو عامل در کنار هم نشان می‌دهد مصرف‌کننده نهایی خیلی زیر فشار است و به هر دری می‌زند تا کاری انجام دهد بنابراین آخرین کاری که توانسته انجام دهد این است که سعی کند ماده اولیه را ارزانتر بخرد. مصرف‌کننده نهایی تصمیم گرفته تقاضای خودش را تجمیع کند تا هم با نرخ پایین‌تری بتواند کالا را تهیه کند و هم از بورس کالا بخرد.
تاریخ انتشار : شنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۶ ساعت ۱۴:۱۸
کد مطلب: 40633
آلومینیوم
