ماین نیوز - معدن، خود توسعه را رقم می‌زند

ماین نیوز: سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس به تازگی از تدوین طرح دو فوریتی برای تعیین تکلیف معادن خبر داده است.

در این طرح آورده شده که منابع درآمد حاصل از معادن باید در شهرهای محروم تا ۵۰ درصد و سایر شهرها تا ۴۰ درصد در همان شهر یا روستا هزینه شود؛ خبری که با واکنش برخی از فعالان حوزه معدن همراه شد. فعالان بخش معدن می‌گویند اجرایی شدن این طرح یعنی مرگ معادن و توسعه بخش معدن. اگر هدف، توسعه مناطق محروم است باید معادن در مناطق کمتر توسعه‌یافته فعال شوند اما با این شیوه نمی‌توان شاهد چنین توسعه‌ای بود. باید با استفاده از مشوق‌ها شاهد توسعه فعالیت‌های معدنی در مناطق محروم باشیم.

اینها قسمتی از صحبت‌های یک فعال معدنی است که مخالفت خود را با این طرح اعلام می‌کند و اجرای آن را تیر خلاص به تولید می‌داند. در ۲ سوی این اتفاق افرادی هستند که هرکدام خواهان حقی قانونی‌اند. در یک سو نمایندگانی که به دنبال توسعه مناطق خود بوده و سعی می‌کنند برای مردمانی که با آرای آنها راهی مجلس شورای اسلامی شده‌اند، اقدامی انجام داده و رنگ محرومیت را از این مناطق پاک کنند و در سویی دیگر فعالانی از بخش سخت معدن که با سرمایه شخصی پا به عرصه معدن گذاشته و سعی می‌کنند با بهره‌برداری از ذخایر موجود در کشور در کنار دستیابی به سود شخصی برای کشور درآمدزایی داشته و در مناطق محروم اشتغال ایجاد کنند. در عین حال این فعالان اعتقاد دارند باید دولت امتیازهایی برای آنها در نظر گیرد. به عنوان مثال باید مسئله حق انتفاع حذف شود و حقوق دولتی براساس شرایط معدن و بازار پرداخت شود. وقتی به هر دو سوی ماجرا از دور نگاهی می‌اندازید متوجه می‌شوید بخشی از خواسته‌ها از دولت خواسته‌های بزرگی است که اجرای آن یک بخش مانند معدن را با مشکلات بسیاری همراه می‌کند. اینکه معدن به دنبال فعالیت خود آبادانی و توسعه را برای مناطق محروم ایجاد کند حرفی درست و بجا است اما اینکه معدنکار در مناطق محروم در کنار پرداخت هزینه‌هایی همچون حقوق دولتی، مالیات و....، ۵۰درصد از درآمد خود را به توسعه این مناطق اختصاص دهد، نه تنها اقدامی مثبت تلقی نمی‌شود بلکه می‌تواند سرمایه‌های بخش خصوصی را از این مناطق فراری دهد. چینش ذخایر معدنی در کشور تنها بر اساس موقعیت زمین‌شناسی است و هیچ دخل و تصرف انسانی در آن وجود ندارد، جالب است که عمده معادن در مناطقی کمتر توسعه‌یافته و محروم واقع شده‌اند که بهره‌برداری از آنها به سود مردم منطقه خواهد بود، اما نمی‌توان این آبادانی و توسعه را با استفاده از برخی ابزارها همچون اختصاص ۵۰درصد از درآمد اجرایی کرد. دولت و مجلس شورای اسلامی می‌توانند با استفاده از ابزارهای تشویقی راه را برای ورود سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی فراهم کنند، پس از آن همین حضور و فعالیت است که فعالیت منطقه را توسعه می‌دهد.

برای بهره‌برداری از ذخایر معدنی، نیازمند آب، برق، گاز، جاده و.... هستیم که اجرایی شدن این موارد در یک محدوده معدنی، خود بخشی از توسعه را فراهم می‌کند. از سویی دیگر بهره‌برداری نیازمند استفاده از کارگرانی است که عمده آنها مردمان بومی منطقه هستند. درنتیجه شاید بهتر باشد کار را به خود معدن بسپاریم تا توسعه را در منطقه رقم زند. نگاهی به معادن بزرگ ایران از جمله گل‌گهر، چادرملو و حتی سنگان که کار خود را در چند سال گذشته آغاز کرده، نشان می‌دهد معدن می‌تواند توسعه را در منطقه رقم زند. وجود برخی ذخایر معدنی در نقاطی نزدیک به مرز، علاوه بر توسعه و اشتغالزایی می‌تواند امنیت را به منطقه بیاورد. موارد یاد شده مزیت‌هایی از بخش معدن است که تنها با فعال بودن یک معدن و کارکرد آن ایجاد می‌شود.

کتایون ملکی
روزنامه‌نگار