کنترل نرخ سنگ‌آهن به سود زنجیره
گروه معادن
>سنگ آهن
- در حالی که هجمه‌ای علیه دولت برای آنچه کنترل دولتی نرخ سنگ‌آهن می‌نامیدند شکل‌گرفته کارشناسان معتقدند از آنجا که در چرخه زنجیره ارزش افزوده سنگ‌آهن تا فولاد هزینه تولید سنگ‌آهن بسیار پایین‌تر از مراحل بعدی است
به گزارش ماین نیوز، این ادعا که سنگ‌آهن باید به نرخ جهانی از معادن داخل خریداری شود دور از مصلحت بوده و با این اقدام تمام مراحل زنجیره دیر یا زود دچار زیان شده و درنهایت این زیان دامن معادن سنگ‌آهن را خواهد گرفت.
تداوم کنترل نرخ سنگ‌آهن
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی تداوم کنترل دولتی نرخ سنگ‌آهن در داخل کشور را «عجیب» دانست و سیاست‌گذاری برای عرضه محصولات سنگ‌آهن در رینگ داخلی یا صادراتی بورس کالا و تعیین عادلانه نرخ توافقی را ۲ راه تعادل‌بخشی روابط فعالان این بخش با فولادسازان اعلام کرد. به گزارش خانه ملت، محمدرضا پورابراهیمی تلاش بیشتر دولت دوازدهم در امر قیمت‌گذاری غیردولتی کالا و خدمات به‌ویژه قیمت‌گذاری سنگ‌آهن با شاخص‌های جهانی را خواستار شد. نماینده مردم کرمان در مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: شرکت‌های فولادی محصولات خود را به نرخ جهانی به مردم و مصرف‌کنندگان عرضه یا صادر می‌کنند. آنها مواد اولیه خود را دست کم ۳۰درصد ارزان‌تر از قیمت‌های جهانی یا کمی بیشتر تحویل می‌گیرند اما آیا مصرف‌کنندگان فولاد در ایران ۳۰درصد پایین‌تر از قیمت‌های جهانی، فولاد خریداری می‌کنند؟
پورابراهیمی یادآوری کرد: در همه جای دنیا قیمت‌گذاری محصولات سنگ‌آهنی تابع قیمت‌های جهانی است اما اکنون نرخ کنسانتره تحویلی شرکت‌های معدنی به فولادی‌ها ۴۰ تا ۴۵درصد پایین‌تر از نرخ جهانی است و نرخ گندله نیز دست کم ۳۰درصد با نرخ جهانی فاصله دارد.وی ادامه داد: در حالی که مبنای فروش محصولاتی همچون مس، نرخ بورس فلزات لندن (ال.ام.ای) و بازارهای جهانی است، تداوم کنترل نرخ سنگ‌آهن در داخل کشور عجیب به نظر می‌رسد و از تمایل دولت به تثبیت شرایط ویژه برای فولادسازان داخلی حکایت دارد.وی گفت: اگر قرار است شرکت‌های فولادی خوراک ارزان دریافت کنند این وظیفه سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) است که از محل معادن خود در این زمینه اقدام کند.پورابراهیمی عنوان کرد: شرکت‌هایی همچون گل‌گهر و چادرملو که با سرمایه‌گذاری زیاد در محصولات سنگ‌آهنی از جمله کنسانتره و گندله کشور را از واردات بی‌نیاز کرده‌اند نباید محصولات خود را با نرخ یارانه‌ای عرضه کنند.این عضو شورای‌عالی اقتصاد یکی از مشکلات قیمت‌گذاری گذشته را تشویق معادن خصوصی به خام‌فروشی و صادرات سنگ‌آهن خام عنوان کرد و گفت: زمانی که معادن نیمه دولتی بزرگ کشور مواد اولیه کارخانه‌های فولادی را به نرخ یارانه‌ای تامین می‌کنند و از طرفی شرکت‌های فولادی از تامین مواد خود با این شیوه قیمتی اطمینان دارند هیچ‌گاه مواد اولیه خود را از بخش خصوصی و به نرخ واقعی نخواهند خرید؛ بنابراین بخش خصوصی راهی جز صادرات به شیوه خام و سرمایه‌گذاری نکردن برای فرآوری ندارد.
۲ راهکار عملی
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی ۲ راهکار عملی برای تعادل در روابط فولادسازان و سنگ‌آهنی‌ها پیشنهاد کرد: نخستین راهکار، عرضه محصولات سنگ‌آهنی در رینگ داخلی در بورس کالا با ۳ تا ۵درصد زیر قیمت‌های جهانی یا در رینگ صادراتی با قیمت‌های جهانی است که هنگام عرضه باید بخش خصوصی واقعی در هر ۲ رینگ حضور داشته باشد تا بین عرضه‌کنندگان رقابت ایجاد شود.راه دوم اینکه نرخ توافقی بین خریداران و فروشندگان بر اساس نرخ جهانی به گونه‌ای تعیین شود که موجب زیان مالیاتی دولت و شهرستان‌ها و استان‌های محروم و تولیدکننده سنگ‌آهن نشود.
سود و زیان‌های وابسته
مدیرعامل یک کارخانه فولادسازی در این‌باره گفت: تولید سنگ‌آهن پرسودترین مرحله زنجیره فولاد است و هرچه به سمت محصول نهایی پیش می‌رود به جای اینکه ارزش افزوده بیشتری داشته باشد سود کمتری دارد. به همین دلیل صنایع فولادی که دارای صنایع بالادستی مانند گندله و کنسانتره نیستند دچار مشکل می‌شوند و نرخ تمام شده برایشان گران است. وی افزود: اگر کارخانه‌ای توانسته سودآور باشد به این دلیل است که از ابتدا تا انتهای این زنجیره را توانسته مهیا و در معادن سنگ‌آهن سرمایه‌گذاری کند. وی با بیان اینکه با همین قیمت‌های فعلی نیز سنگ‌آهنی‌ها سود خوبی می‌برند گفت: اگر معادن بخواهند سنگ‌آهن خود را گران‌تر از این به فولادی‌ها بفروشند تمام زنجیره تولید شمش و نورد زیان می‌دهند به همین دلیل است که دولت‌های مختلف این امر را مدیریت کرده و نرخ سنگ‌آهن را نسبتی از شمش خوزستان قرار داده‌اند تا هم سود خوبی نصیب سنگ‌آهنی‌ها شود و هم حاشیه سود معقولی برای فولادی‌ها به‌دست آید. با این حال باز هم سود معادن از فولادسازها بیشتر است.وی با اشاره به اینکه اگر قیمت‌ها دچار تغییر شود شامل تمام زنجیره می‌شود افزود: این امر به صلاح هیچ‌کدام از واحدهای تولیدی این چرخه نیست و در بلندمدت به ضرر معادن تمام می‌شود. به طور مثال یکی از سنگ‌آهنی‌های بزرگ کشور سال گذشته با پولی که فولاد مبارکه پرداخت کرد امورات خود را گذراند.وی با بیان اینکه در بنادر ایران اسکله‌های بزرگ و مناسب برای خام‌فروشی هم وجود ندارد اضافه کرد: نرخ سنگ‌آهن و نرخ حمل‌ونقل آن در ایران ارزان‌تر است و این طبیعی است چون اگر بخواهد گران‌تر تمام شود یعنی به سود معادن و سهامداران آن می‌انجامد و آن زمانی است که حق انتفاع عمومی بیشتری از محل سودی که می‌برد بپردازد.وی تصریح کرد: نگاه ملی دستگاه‌های نظارتی دولتی نیز همین نقش را دارند که تعادلی بین سود بخش‌های مختلف این زنجیره ایجاد کنند.وی به اظهار نظر برخی نمایندگان مجلس مبنی بر افزایش نرخ سنگ‌آهن داخلی اشاره کرد و گفت: ایشان باید جامع‌تر ماجرا را ببیند و به انتفاع تمام این چرخه بیندیشد.
سخن آخر
بر پایه آمارها میزان ذخایر شناسایی شده سنگ‌آهن کشور ۵ میلیارد و ۱۰۰ میلیون تن است و بیش از ۳ میلیارد تن آن ذخیره قطعی است. در دوماه نخست امسال میزان وزنی صادرات معادن ۳ میلیون و ۵۶۳ هزار تن شد که یک میلیون و ۲۶۰ هزارتن به سایر مواد معدنی و ۲ میلیون و ۳۰۳ هزارتن به سنگ‌آهن صادراتی اختصاص داشت.به نظر می‌رسد تعیین عوارض پلکانی برای محصولات فولادی به نحوی که هرچه سنگ‌آهن به سمت تولید فولاد، فرآوری‌تر باشد عوارض صادراتی کمتری می‌پردازد می‌تواند راهگشای حل مشکلات سنگ‌آهنی‌ها و فولادی‌ها به شماررود.
تاریخ انتشار : سه شنبه ۱۰ مرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۱:۱۵
کد مطلب: 39211
سنگ آهن
