گروه صنایع معدنی فولاد
 
پل عبور از واسطه گري در بازار فولاد
گروه صنایع معدنی >فولاد - بازار فولاد ايران به رغم تغييراتي که سال گذشته در حوزه معاملات در آن رخ داد و به رونق نسبي مبادلات محصولات فولادي در اين بازار منجر شد هنوز چشم به راه تحولات محسوس در حوزه هاي کلان اقتصادي و بهبود اوضاع بخش هاي ساختماني و مسکن در ايران است.
 
به گزارش ماین نیوز، کارشناسان مي گويند احتمالا در سال جاري شاهد تحرک جدي در چرخ هاي اقتصادي کشور باشيم و اين موضوع مي تواند با تحرک بخش مسکن در ساخت و ساز و سرايت آثار آن به ساير بخش ها آغاز شود. در عين حال به احتمال قوي امسال دولت برنامه هاي بهتري در زمينه رونق طرح هاي عمراني در پيش بگيرد که اين دو موضوع سيگنال هاي رونق در بازار فولاد نيز محسوب مي شوند.

در اين بين يکي از موضوعاتي که در اين شرايط اهميت مي يابد رشد سيستم هاي توزيعي در بازار فولاد براي جلوگيري از انحصارهاي کاذب در اين بازار است. کارشناسان معتقدند پيش ترها بنگاه هاي بزرگ توليدکننده فولاد توزيع کنندگان انحصاري اين محصولات نيز بودند و نقش دوجانبه اي را در تامين بازار بر عهده داشتند که اين مساله به دليل رانت هايي که ايجاد مي کند مفيد نيست و به عدم انضباط در بازار و کسري و مازادها در برهه هاي مختلف زماني منتهي مي شد.

اين در شرايطي است که خريداران خرد نيز اين قابليت را نداشتند که با حضور در بورس کالا نسبت به خريد نياز خود اقدام کنند. در اين شرايط بورس کالاي ايران تصميم گرفت سيستم معاملات خرد را در بورس کالا راه اندازي کرده و شرايطي را فراهم کند تا همه خريداران بتوانند نياز خود را از اين بازار تامين کنند. اين موضوع به عقيده کارشناسان تاثيرات شگرفي بر انحصارزدايي از تامين بازار توسط شرکت هاي بزرگ دارد. محمد آزاد معتقد است اينکه قيمت فولاد توسط يک يا دو توليدکننده بزرگ يا تاجر تعيين شود خطرات بزرگي را متوجه بازار مي سازد و اين در حالي است که انتظار مي رود قيمت محصولات فولادي در بورس کالا و بر اساس عرضه و تقاضاي واقعي تعيين شود.
به عقيده اين فعال بازار فولاد زماني که بازاري متشکل براي تعيين قيمت ها وجود نداشته باشد توليدکنندگان بزرگ و دلال ها هستند که براي حرکت هاي بعدي بازار تعيين جهت مي کنند و اين موضوع بسيار خطرناک و بر هم زننده مکانيزم بازار در صنعت فولاد خواهد بود و به علاوه ساير ساختارها را نيز با اشکال مواجه مي سازد کما اينکه در بحث هاي مالياتي نقش دلال ها و واسطه ها که سهم زيادي در نوسانات بازار دارند، ناديده انگاشته مي شود.

با اين حال بررسي هاي «دنياي اقتصاد» نشان مي دهند هنوز خريدهاي خرد در بورس کالا به طور کامل کليد نخورده است و هنوز سبک گذشته معاملات را شاهد هستيم اما بورس کالا در صورتي که قرار باشد به بازاري شفاف با قيمت هاي عادلانه و واقعي براي فولاد تبديل شود بايد برنامه هاي راه اندازي بازار معاملات خرد را هر چه زودتر راه اندازي کند. وي نظام توزيع يکپارچه از توليدکننده به مصرف کننده را يکي از محورهاي اصلي مطالبات بازار در شرايط کنوني مي داند و معتقد است بايد فروشندگاني که پروانه کسب دارند بتوانند به راحتي از طريق بورس کالا نسبت به خريد نياز خود اقدام کنند و تجميع اين تقاضاهاي خرد روي قيمت هاي واقعي اثرگذار است. به اضافه اينکه ماليات ستاني ساده تر و پيگيري مسير حرکت کالا در بازار نيز مشخص تر خواهد شد.

البته يک نگاه اجمالي به شبکه توزيع کشور نشان مي دهد که بسياري از مشکلات گذشته همچنان پابرجا است و برخي از نهادهاي ايجاد شده نتوانسته اند نقش موثري ايفا کنند و برخي از مقررات و استانداردها موجب تضعيف رقابت در بازار و محدوديت ورود به فعاليت ها شده اند. کارشناسان معتقدند بايد جهت راهکارها و تصميمات در نظام توزيع کشور به سمت بزرگ شدن و برخورداري از صرفه هاي مقياس و ايجاد يک ارتباط پويا و نظام مند ميان اجزاي اين شبکه و نوسازي آن باشد. در اين راستا اقدامات مورد نياز براي اصلاح و تدوين مقررات همچنين سرمايه گذاري هاي جديد در بخش فولاد و به خصوص تسهيل شرايط براي توزيع مناسب ضروري است.
متاسفانه به رغم برنامه ريزي هايي که بورس کالا براي فروش خرد محصولات صورت داده هنوز اين معاملات در اين بازار انجام نمي شود و اين برخلاف انتظار فعالان بازار است. فعالان بازار فولاد معتقدند بورس کالا بايد زودتر از اين نسبت به راه اندازي اين معاملات اقدام کند تا بيش از اين کالا در دست دلال نچرخد و به سرعت به مصرف کننده واقعي منتقل شود. کارشناسان با اشاره به شرايط رکودي فعلي معتقدند در شرايطي که بازار با رکود مواجه است قيمت ها طبعا بايد روند نزولي طي کند اما اين مساله در شرايط فعلي معکوس است و اين نشان مي دهد شيوه قيمت گذاري در حال حاضر معيوب و بر اساس تصميمات بنگاه هاي بزرگ و بازارسازي هاي صوري است؛ بنابراين بورس کالا لازم است به سرعت شرايط را براي رونق حضور معامله گران متنوع در بازار به خصوص از نوع خرد آن فراهم کند.

نکته ديگري که نبايد از نظر دور داشت نقشي است که واسطه ها در نظام توزيع کشور بر عهده دارند. بنکداران با تاثير مستقيمي که بر قيمت هاي عرضه وارد مي کنند محرک قيمت ها در بازار محسوب مي شوند و اين موضوع خارج از اراده مصرف کننده و ناشي از نبود يک سيستم يکپارچه توزيعي است. علاوه بر ايجاد تعادل در بازار و کاستن از نگراني هاي توليدکنندگان فولادي، از اختلال در عرضه و تقاضاي اين محصول بکاهد. حسين پناهيان با بيان اينکه از اين پس، اشخاص حقيقي و حقوقي و شرکت هاي کوچک تر امکان ورود به معاملات فولاد را در بازار خواهند داشت، گفت: اين جلسه به دنبال نگراني شرکت هاي فولادي نسبت به عرضه هاي بيش از حد توليدکنندگان رده هاي پايين تر در خارج از بورس برگزار شد، چرا که مدتي است بازار فولاد به دليل اين عرضه هاي بيش از حد دچار اختلال شده است.

وي تصريح کرد: اگرچه هم اکنون بخش عمده اي از فولاد توليدي در کشور در بورس کالا دادوستد مي شود، اما عرضه 15 تا 20 درصد از انواع محصولات فولادي در خارج از بورس از سوي توليدکنندگان رده چهارم و پنجم، اختلالات زيادي را در بازار ايجاد مي کند. در اين رابطه رئيس اتحاديه کشوري آهن با اشاره به رکود سنگين بازار آهن و فولاد در سال هاي اخير مي گويد در شرايط فعلي بازار معاملات محصولات فولادي هم در نبود پروژه هاي عمراني دولتي در سکوت کامل به سر مي برد.

آزاد ادامه داد: هميشه يکي از انتقادهاي فعالان بازار فولاد به بورس کالا، فروش سبدهاي سنگين فولاد به سرمايه گذاران و مصرف کنندگان بود، اما به تازگي با آغاز معاملات خرد فولاد در بورس، آينده روشني در انتظار معاملات اين محصولات در صورت بازگشت رونق به بازار است. وي افزود: اگر در زماني که رونق به معاملات محصولات فولادي برمي گردد، بخش قابل توجهي از عرضه محصولات در بورس کالا به صورت خرد باشد، شاهد پويايي بازار فولاد و شفافيت قيمتي در اين بازار خواهيم بود.
تاریخ انتشار : يکشنبه ۷ خرداد ۱۳۹۶ ساعت ۱۳:۴۴
کد مطلب: 38014
 
مرجع : روزنامه دنیای اقتصاد