ماین نیوز - ریسک اکتشافات معدنی در ایران کم است

سرمایه‌گذاری در حوزه اکتشافات معدنی یکی از مباحث مهم بخش معدن بوده و سرمایه‌گذاری‌های گسترده‌ای روی آن انجام شده است.

به گزارش ماین نیوز، در این میان ایران به دلیل برخورداری از ظرفیت‌های مناسب معدنی، مورد توجه بسیاری از شرکت‌های معدنی جهان قرار گرفته و آنها را به ایران کشانده است. یکی از نمونه‌های بارز آن حضور نماینده شرکت «انگلو امریکن» در دومین اجلاس معدن و صنایع معدنی ایران IMIS۲ بود. به گفته وی شرایط برای فعالیت‌های اکتشافی در ایران مناسب است و در صورتی که پژوهش‌ها درباره امکان توسعه دادن فعالیت‌های معدنی نتیجه مثبت داشته باشد، با اطمینان خاطر و در فضای امن می‌توان با ایران وارد همکاری مشترک شد و ذخایر جدیدی را کشف کرد. در کنار این موضوع توجه به بخش‌های مختلف معدن از اکتشاف تا استخراج مواد معدنی در برنامه ششم توسعه بسیار مهم است.

ریسک اکتشاف در ایران کم است
سرپرست منطقه اکتشاف در امریکا، افریقا، اروپا و استرالیای شرکت «انگلو امریکن» به عنوان یکی از سخنرانان پنل اکتشاف و زیرساخت‌های آن در روز دوم دومین اجلاس معدن و صنایع معدنی IMIS۲ که چندی پیش برگزار شد اظهار کرد: شرکت انگلو امریکن بیش از۱۰۰سال است که در افریقای جنوبی ایجاد شده و اکنون یک شرکت بین‌المللی است و در افریقای جنوبی، امریکای شمالی، آسیا و هرجایی از جهان که مستعد وجود مواد معدنی است حضور پیدا کرده و عملیات اکتشافی انجام می‌دهد.

استوارت مک کراکن در ادامه گفت: این شرکت فعالیت‌های اکتشافی روی ذخایر پلاتین، طلا، مس، الماس و سنگ‌آهن انجام می‌دهد. بسیاری از کشورهای معدنی بزرگ روی فعالیت‌های مختلف در بخش معدن تمرکز دارند اما شرکت انگلو امریکن روی اکتشافات معدنی تمرکز کرده است. وی در ادامه گفت: اگر اکتشافات به ذخیره معدنی برسد برای ذی‌نفعان سودآور خواهد بود. در این میان مسئله کلیدی که برای موفقیت وجود دارد این است که ما پرونده‌ای از کل جریان اکتشاف تهیه کرده و ریسک‌های آنها را مورد نظر قرار می‌دهیم.

سپس محدوده‌هایی که از ظرفیت معدنی مناسبی برخوردار است را انتخاب کرده و اینگونه توازن را برای انجام فعالیت اکتشافی فراهم می‌کنیم. آن موقع با تکیه بر دانش فنی و علوم زمین و فناوری‌هایی که در اختیار داریم مورد اکتشافی را بررسی و ارزیابی می‌کنیم. وی به عمده فعالیت‌های اکتشافی انجام شده از سوی این شرکت اشاره کرد و گفت: یکی از دلایل حضور ما در ایران این است که بدانیم کدام نقاط را مورد اکتشاف قرار دهیم. پس در ابتدا باید به ۳ ملاکی که برای اکتشاف از سوی شرکت انگلو امریکن تعریف شده اشاره شود. نخست اینکه احتمال به نتیجه رسیدن در محدوده موردنظر بالا باشد و همچنین ریسک اکتشاف و ریسک عملیات در نظر گرفته شود. وی افزود: درباره مورد نخست می‌توان گفت به دلیل برخورداری از ذخایر مناسب در ایران، نقاط مستعد فراوانی در کشور داریم پس اکتشافات به نتیجه می‌رسد.

در زمینه ریسک اکتشاف نیز باید دید آیا فضای امنی برای انجام کار در ایران وجود دارد و می‌توان کار را به سرانجام رساند که در این باره نیز پاسخ مثبت است. مک کراکن افزود: درباره مورد سوم یعنی ریسک عملیات باید بررسی کرد که آیا می‌توان محدوده اکتشاف شده را به بهره‌برداری رساند و آنها را توسعه داد که این موضوع در اجلاس مورد بررسی قرار گرفته و به پاسخ نزدیک می‌شود. به گفته نماینده این شرکت اکتشافی، انگلو امریکن به عنوان شریک اکتشافی، موفقیت را با خود به همراه می‌آورد زیرا با درک پر ریسک بودن فعالیت معدنی وارد این بخش می‌شود.

IMIS۲ معتبرترین اجلاس معدنی
همچنین در این پنل، سروش فولادچی به نیابت از محمدرضا بهرامن، رییس هیات مدیره خانه معدن ایران مطالب مورد نظر خود درباره بخش معدن ایران را ارائه کرد که در ادامه می‌خوانید:

هدف از ایجاد این تشکل که بزرگترین سازمان مردم نهاد معدنی ایران «خانه معدن ایران» است و بیش از ۸۵ از درصد فعالیت‌های بخش معدن کشور را هدایت می‌کند، استفاده از تفکرات و توانایی‌های فعالان و کارشناسان بخش خصوصی صنعت معدنکاری در کشور ایران است. در این راستا با دولت در تهیه و تدوین لوایح، قوانین و مقررات مرتبط با مواد معدنی، فرآوری صنایع معدنی؛ همکاری بسیار نزدیکی به عنوان یک مشاور در صنعت معدنکاری کشور دارد.

اجلاس معدن و صنایع معدنی ایران (IMIS۲) باتجربه یک‌ساله خود می‌تواند به عنوان معتبرترین اجلاس معدن و صنایع معدنی ایران در سطح بین‌المللی با پشتیبانی دولت، وزارت صنعت، معدن و تجارت، ایمیدرو، سرمایه‌گذاران ملی و بین‌المللی، شرکت‌های استخراج معدن، شرکت‌های تامین‌کننده تجهیرات و ماشین‌آلات معدن، شرکت‌های مشاوره‌ای و... که در این رویداد بزرگ شرکت کرده‌اند علاوه بر دستیابی به آخرین ظرفیت‌های ایران از نظر ساختار زمین‌شناسی، می‌توانند از فرصت‌های سرمایه‌گذاری در صنعت معدنکاری ایران از اکتشاف تا فرآوری را شناسایی کرده و از توان خود برای حضور و سرمایه‌گذاری در این بخش استفاده کنند.

در واقع حضور ۶۴ شرکت صاحبنام بین‌المللی از ۱۷ کشور جهان در این نشست تخصصی و علاقه‌مندی روزافزون شرکت‌های خارجی برای توسعه روابط خود با ایران برای سرمایه‌گذاری در این بخش مزیت است. سازمان دولتی ایمیدرو با توجه به وظایف خود یعنی توسعه بخش معدن، مسیر را با حمایت‌های لازم از بخش خصوصی فعال در این صنعت و از طریق مهیا کردن زیرساخت‌ها هموار می‌کند. این اجلاس الگویی است که می‌تواند با شناساندن ظرفیت‌های ایران در بخش معدن از ظرفیت‌های سرمایه‌گذاران بزرگ استفاده کند.

سرمایه‌گذاری ۵۰۲ میلیارد دلاری
در برنامه ششم توسعه لازم است ۵۰۲ میلیارد دلار در بخش معدن (اکتشاف، استخراج و فرآوری) سرمایه‌گذاری شود تا شاهد رشد صنایع معدنی ازجمله از فولاد، مس و... باشیم زیرا می‌تواند زمینه‌های جذب سرمایه‌گذاری بخش خصوصی داخلی یا شرکت‌های خارجی را فراهم کند. نکته قابل تعمق درباره نعمت‌های طبیعی ازجمله معادن، این است که این ثروت‌ها به تساوی در سرزمین‌های مختلف قرار نگرفته، در این میان خوشبختانه ایران در تقسیم نعمت، سهم بیشتری برده که شامل ذخایر غظیم نفت و گاز همراه با بیش از ۶۸ ماده معدنی اقتصادی است.

نیمه دوم قرن بیستم میلادی شاهد توسعه بخش صنعت ایران مبتنی بر درآمدهای عظیم نفتی بوده است. اگرچه پیوستگی این درآمدها باعث اقتصادی نفت‌محور در کشور شده اما بخش معدنی کشور نیز از این شکوفایی عظیم اقتصادی بی‌بهره نمانده است. با توجه به گستردگی ایران تاکنون عملیات اکتشافی فقط در ۲۰ درصد مناطق و تنها تا عمق متوسط ۱۵۰ متری از سطح تکمیل شده و مقدار محدود اکتشاف نیز به ثبت بیش از ۶۸ نوع ماده معدنی با بیش ۵۷ میلیارد تن ذخیره منجر شده است. با توجه به شرایط زمین‌شناسی موجود ایران، اکتشاف به‌طور کامل در تمام کشور پوشش داده نشده و به‌طور قطع با ادامه اکتشافات در اعماق پوسته زمین به نتایج سودمندتری خواهیم رسید. در ۲۰ سال گذشته باوجود تمامی شرایط نامطلوب ناشی از تحریم‌های بین‌المللی، تنها بخشی از اقتصاد کشور که در برنامه توسعه‌ای ایران از سال‌های ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۵ عملکردی فراتر از پیش‌بینی‌ها به ثبت رسانده، بخش معدن است. بخش خصوصی فعال در صنعت معدنکاری ایران، امروز از توانمندی به نسبت بالایی برخوردار بوده و آمادگی دارد در تمام زمینه‌ها در این بخش از اکتشاف، استخراج و فرآوری با سرمایه‌گذاران خارجی بتوانند نسبت به ارتقای فناوری با هدف کسب بازارهای جدید برای تولیدات خود در هر زمینه مشارکت داشته باشند. نظر به اینکه قانون معادن ایران، به تمام سرمایه‌گذاران خارجی این اجازه را می‌دهد تا سهم سرمایه خود را در این صنعت از اکتشاف، استخراج و فرآوری تا ۱۰۰ درصد داشته باشند. ما امروز شاهد حضور و مشارکت سرمایه‌گذاران خارجی در کنار بخش خصوصی در بخش معدن ایران هستیم.

روند اقتصاد جهانی درحال تغییر است. انتظار جوامع از صنایع معدنی به‌سرعت رو به‌افزایش بوده و تامین مواد اولیه صنایع متکی به مواد معدنی رفته‌رفته موجب نگرانی‌های سیاسی در برخی کشورهای صنعتی شده است.
چالش پیش روی صنایع معدنی بین‌المللی به طوری است که عرضه فلزات و کانی‌ها را با قیمت‌های رقابتی فراهم کرده تا منجر به تورم نشده و باعث فرآیند جایگزینی نشود.

تغییر صنعت معدنکاری
صنعت معدنکاری در ۱۰ سال گذشته در جهان با افزایش هزینه‌های سوخت، آب و محیط‌زیست روبه‌رو شده و موجب شده روش‌های نوینی در زمینه فعالیت‌های صنعت معدنکاری در جهان جایگزین روش‌های پیشین شود. بحث کاهش ذخایر و نایابی درازمدت مواد معدنی درجهان نیز معضل دیگری است که باعث شده ابهاماتی در روند آینده عرضه و تقاضای مواد معدنی به وجود آید.

هزینه‌های زیست‌محیطی و اجتماعی تولید مواد معدنی نیز نگرانی‌هایی را برای فعالان این صنعت به بار آورده است. از این‌رو مواجهه با این چالش‌ها همکاری در سطح بین‌المللی را طلب می‌کند تا استفاده از مواد معدنی به‌عنوان اهرم، توسعه اقتصادی-اجتماعی را تسهیل کند. ایران تا سال ۲۰۳۵ فرصت افزودن یک تریلیون دلار به تولید ناخالص داخلی دارد و بخش معدن کشور بعد از نفت و پتروشیمی دومین اولویت اقتصادی دولت از ۳۱ اولویت اقتصادی مشخص شده در برنامه ۵ساله ششم در سال‌های ۲۰۲۱ -۲۰۱۶ است.

توسعه آینده بخش معدن کشور در شرایط کنونی نیازمند سرمایه‌گذاری مستقیم داخلی و خارجی است تا علاوه بر تامین منابع مالی برای فعالیت‌های این بخش صنعت نقشی اساسی در انتقال فناوری‌های نوین و جایگزینی تجهیزات به روز داشته باشد و دستیابی به بازارهای جهانی از طریق بخش خصوصی خلاق کشور را فراهم کند. امید است در سال جدید میلادی با تعریف ساختارهای مطلوب به شرایط بهینه تری از سرمایه‌گذاری معدن و صنایع معدنی دست یابیم.