ماین نیوز - ادامه عصر طلايي زغال سنگ

ترامپ به وعده هاي خود براي احياي صنعت زغال سنگ عمل خواهد كرد؟

هرچند زغال سنگ رشد قيمت هاي بزرگي را تجربه کرده ولي با روي کار آمدن ترامپ، کاهش جذابيت سفته بازي و احتمال افزايش حجم عرضه اين کالادر بازار آمريکا و چين، به نظر مي رسد اين بازار نيز به سمت آرامشي نسبي با تقويت بنيادين حجم عرضه و تقاضا در حرکت است. به احتمال قوي مي توان منتظر آرامش اين بازار در سطوح قيمتي بالايي باشيم که به تقويت توليد اين کالااز معادن روباز و زيرزميني منتهي خواهد شد.

به گزارش ماین نیوز، شايد روي کار آمدن ترامپ در آمريکا بيش از بازارهاي کالايي، بر بازار زغال سنگ جهاني تاثير مثبت بر جاي گذاشت ولي اين بار بازار زغال، بيش از رشد قيمت ها مي تواند به سمت تقويتي بنيادين گام بردارد؛ يعني حجم عرضه و تقاضاي بهتري را شاهد باشد.

اين در حالي است که رشد احتمالي عرضه زغال سنگ مي تواند از رشد قيمت ها ممانعت به عمل آورده و اين بازار را با آرامش و ثبات بيشتري همراه سازد؛ رخدادي که در روزهاي گذشته به صراحت خودنمايي کرده، رشد قيمت ها محدود شده، سفته بازي در بازارهاي مالي و داد و ستدهاي آتي اين کالاتضعيف شده و اميدواري به افزايش حجم عرضه ها مخصوصا در آمريکاي شمالي تقويت شده است. با توجه به اين موارد شاهد بوديم که بهاي زغال سنگ خام در بازارهاي جهاني از رقمي نزديک به 114 دلار در هر تن به 106 دلار کاهش يافته است.

نگاهي به وضعيت زغال سنگ در ماه هاي گذشته و مخصوصا سال 2015 ميلادي نشان مي دهد که وضعيت زغال سنگ اصلامطلوب نبوده است. افزايش هزينه توليد، سختگيري هاي زيست محيطي و رقابت با گاز طبيعي مواردي بود که به زيان توليد زغال سنگ انجاميده تا جايي که شاهد کاهش حجم توليد و استخراج زغال سنگ و حتي ورشکستگي بسياري از شرکت هاي توليدي مخصوصا در آمريکا بوده ايم. به گزارش EIA (اداره اطلاعات انرژي آمريکا) حجم توليد زغال سنگ در ايالات متحده در سال جاري به 5/ 746 ميليون تن کوچک خواهد رسيد که به نسبت مدت مشابه سال قبل و توليد يک ميليارد تن کوچک از عقب نشيني محسوسي حکايت دارد.

اين در حالي است که در اين بازه زماني حجم تقاضاي زغال سنگ در آمريکا از 917 ميليون تن به 9/ 736 ميليون تن کوچک کاهش يافته و البته حجم صادرات نيز 50درصد کاهش داشته است. اين موارد نشان مي دهد که حجم توليد زغال سنگ آمريکا در سال 2016 به کمترين حد از سال 1978 تاکنون کاهش خواهد يافت که رخدادي نامطلوب در اين بازار به شمار مي آيد. البته اين موسسه برآورد کرده است که در سال 2017 باز هم حجم توليد افزايش خواهد يافت ولي تنها 3 درصد که تاثير چنداني بر بازار برجاي نمي گذارد. آمارها نشان مي دهد در سال 2015 رقمي نزديک به 80 درصد از واحدهاي قديمي در صنايع مختلف توليد انرژي همچون توليد برق که از رده خارج شده اند، مربوط به واحدهاي توليدي از زغال سنگ مربوط بوده که در رقابت با مصرف گاز طبيعي مجبور شده اند تا از گردونه توليد خارج شوند.

افزايش سرمايه گذاري براي توليد گاز طبيعي حتي با حفاري در دريا، افزايش تعداد چاه هاي حفاري در سال هاي اخير براي استخراج نفت و گاز نامتعارف و احداث خطوط لوله مواردي است که با حمايت هاي زيست محيطي، به زيان صنايع استخراج و مصرف زغال سنگ انجاميده است. حال بايد به اين نکته توجه داشت که ترامپ در رقابت هاي انتخاباتي خود به حمايت از زغال سنگ پرداخته و زمان آن فرارسيده است که ببينيم آيا وي به قول هاي خود عمل خواهد کرد يا نه. در بازار چين نيز شاهد چنين رخدادي بوده ايم؛ يعني دولت اين کشور نيز در برابر توليد و استخراج زغال سنگ به دلايل زيست محيطي محدوديت ايجاد کرده اند، ولي تمامي اين موارد نتوانست در برابر برتري تقاضا بر عرضه زغال سنگ مانعي جدي ايجاد کند تا جايي که بهاي زغال در بازارهاي مختلف در اقصي نقاط جهان، تنها در 6 ماه گذشته 5/ 2 برابر شده است.

اين موارد را بايد جدي گرفت، زيرا نشان مي دهد که به رغم محدوديت ها بر سر راه تقاضاي زغال سنگ، عرضه زغال کاهش بيشتري داشته و به رشد محسوس قيمت ها منجر شده است. در شرايط فعلي که با روي کار آمدن ترامپ به صورت کلي مسائل مربوط به حفاظت از محيط زيست از اهميت کمتري برخوردار شده اند، آيا باز هم سياست هاي قديمي ادامه پيدا خواهد کرد يا خير؟ به نظر مي رسد دولت چين به عنوان بزرگ ترين توليدکننده زغال سنگ، تمايل چنداني به ادامه سياست هاي پيشين نداشته و با تقويت بازار فولاد جهاني، شايد زمان آن فرارسيده باشد که حتي شاهد حمايت از توليد زغال سنگ باشيم. چندي پيش مديرعامل شرکت موراي انرژي که در سال 65 ميليون تن زغال سنگ توليد مي کند، گفته بود ترامپ قول داده که صنعت زغال سنگ را احيا کند.

به نظر مي رسد رشد قيمت زغال سنگ نشان داد که هنوز هم عصر زغال به پايان نرسيده و صنايع آمريکا و چين هنوز هم به اين حامل انرژي نياز داشته و دارند. با توجه به اين موارد در کنار امکان رشد مجدد قيمت نفت خام و گاز طبيعي، باز هم زغال سنگ به مرکز توجه بازيگران بزرگي بازمي گردد که حداقل براي ميان مدت، لزوم حمايت از اين صنعت را هشدار خواهند داد. در نهايت مي توان اين گونه استناد کرد که مي توان به رشد عرضه اين کالادر کوتاه مدت خوش بين بود تا جايي که امکان ادامه کاهش قيمت ها وجود خواهد داشت اما هنوز نمي توان به کاهش نرخ ها کمتر از 90 دلار در هر تن براي زغال سنگ خام خوش بين بود زيرا بازار به عرضه هاي بيشتري نياز دارد و تقويت بازار فولاد، خود سيگنالي براي حفظ تقاضا به شمار مي رود.

اين در حالي است که با بازگشتن قيمت نفت به بالاتر از 55 دلار در هر تن، سيگنال حمايتي مهمي در برابر بازار زغال خودنمايي کرده که مي تواند بهاي اين کالارا در سطوحي نزديک به 90 دلار در هر تن حفظ کند. در پايان بايد به اين نکته نيز اشاره داشت که به مرور زمان و در فاز زماني ميان مدت تا دراز مدت، رشد مجدد توليد معادن را شاهد خواهيم بود تا جايي که بتوان از ثبات در قيمت هايي نزديک به 70 تا 80 دلار در هر تن دفاع کرد.

ماموريت هاي داخلي براي زغال سنگ
افزايش تقاضاي زغال سنگ خام در کشورمان همگام با تقويت توليد در کارخانه ذوب آهن اصفهان، گسترش شرکت هاي مختلف کک سازي و زغال شويي مطلبي است که در آينده اي نه چندان دور خودنمايي خواهد کرد. اين مطلب در کنار ضعف نسبي توليد در معادن کوچک، متوسط و بزرگ داخلي همچنين استخراج دستي اين کالادر غالب معادن ايران اين نگراني را ايجاد خواهد کرد که در آينده، عرضه داخلي اين کالاکفاف نياز داخلي را ندهد؛ همچنين يکسان سازي نرخ ارز و بالابودن قيمت هاي جهاني، پتانسيل و جذابيت واردات را نيز کاهش دهد. با توجه به اين موارد نياز به بازاري رسمي و منسجم براي داد و ستد اين کالاتوجيه پذير بوده که در آن تمامي معادن در اقصي نقاط کشور، بتوانند کالاهاي خود را عرضه کرده و مصرف کنندگان نيز با گلچين کردن بهترين کالادر فرآيندي رقابتي، جايگاه امن تري از لحاظ تامين زغال مورد نياز خود داشته باشند. با توجه به پذيرش زغال سنگ در بورس انرژي در کنار تجربه بالاي صادراتي در اين بورس، مي توان به رونق گرفتن معاملات اين حامل انرژي در بازار داخلي و صادراتي اميدوار بوده و بسياري از معادن کوچک و متوسط با توان بازاريابي محدود، بتوانند کالاهاي خود را آزادانه عرضه کرده و همچنين از ابزارهاي موجود براي تامين مالي پروژه هاي خود استفاده کنند.