ماین نیوز - ایران به جمع معدود تولیدکنندگان تیتانیوم می‌پیوندد

با آغاز عملیات اجرایی ساخت کارخانه‌های کنسانتره و سرباره تیتانیوم

ایران به جمع معدود تولیدکنندگان تیتانیوم می‌پیوندد

در ادامه سفر دو روزه معاون اول رییس‌جمهور و هیات همراه به استان کرمان، افتتاح و کلنگ‌زنی ۳طرح صنعتی و معدنی گندله‌سازی گل‌گهر، تیتانیوم کهنوج، فاز نخست نیروگاه سیکل ترکیبی «شوباد» کهنوج و ورزشگاه گل‌گهر،انجام و پس از سال‌ها انتظار، عملیات ساخت ۲ کارخانه تولید کنسانتره و سرباره تیتانیوم در استان کرمان آغاز شد.

به گزارش ماین نیوز مراسم کلنگ‌زنی عملیات ساخت واحد نیمه صنعتی و تحقیقاتی تولید پیگمنت در معدن تیتانیوم کهنوج در کرمان با حضور اسحاق جهانگیری معاون اول رییس‌جمهوری، محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت، چیت‌چیان وزیر نیرو و همچنین مهدی کرباسیان رییس هیأت عامل سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی انجام شد.

مشارکت ارمنستانی‌ها در تامین فناوری تولید پیگمنت
رییس هیات عامل ایمیدرو ضمن بازدید از کارخانه پایلوت تولید پیگمنت اظهار کرد: وزارت معادن و فلزات وقت در سال ۶۸ پروانه اکتشاف این معدن را صادر می‌کند. ذخیره این معدن ۴۰۰ میلیون تن بوده اما منطقه در شرایطی قرار دارد که بی‌شک با توسعه عملیات اکتشاف افزایش خواهد یافت.

مهدی کرباسیان، تصریح کرد: با توجه به بحث یادشده، موضوع اکتشاف این منطقه نیز در دستور کار قرار دارد. البته باتوجه به ذخیره ۴۰۰میلیون تنی معدن پیش‌بینی می‌شود تا ۳۵ تا ۴۰ سال دیگر مواد اولیه کارخانه را در اختیار داشته باشیم و خوراک این مدت کارخانه‌ها تامین شده باشد. به گفته وی، جمع سرمایه‌گذاری برای احداث ۲ کارخانه حدود ۵۰۰میلیارد تومان است که ۳۳۰میلیارد تومان آن مجوز انتشار اوراق مشارکت را اخذ کرده است. انتشار اوراق مشارکت برای این طرح در مرحله نهایی قرار دارد. کرباسیان همچنین با اشاره به تاخیر ۳۰ساله این پروژه افزود: برای در اختیار گرفتن فناوری تولید پیگمنت، در سال ۹۳ مشاور بین‌المللی از استرالیا انتخاب شد و این امر مقدمه شرایط احداث واحد نیمه صنعتی تولید پیگمنت را فراهم آورد. کرباسیان افزود: در بخش اجرا نیز توانستیم با همکاری یک شرکت ارمنستانی، فناوری جدید را برای تولید پیگمنت ایجاد کنیم که در دنیا منحصر به فرد است. وی این اقدام را نمادی از اقتصاد مقاومتی خواند و گفت: تبدیل خاک معدن تیتانیوم پیگمنت، سبب فرآوری و ارزش افزوده بالای مواد معدنی می‌شود.

رییس هیات عامل ایمیدرو یادآور شد: همه این اقدامات در دوره برجام انجام شد و اکنون زمینه ایجاد تولید صنعتی پیگمنت در کشور فراهم شده است. وی در عین حال معدن تیتانیوم کهنوج با ذخیره ۴۰۰میلیون تنی را منحصر به فرد خواند و گفت: کمتر کشوری همچون ایران می‌تواند با استفاده از ماده معدنی به تولید تیتانیوم بپردازد. وی تصریح کرد: شرکت‌های خارجی به شکل EPC در طرح حضور دارند و سرمایه برای خودمان است.

کرباسیان گفت: با اجرای این کارخانه‌ها به مرحله تولید پیگمنت می‌رویم. این در حالی است که فلز پیگمنت از فلزات استراتژیک بوده و منابع آن در دنیا محدود است. به گفته رییس هیات عامل ایمیدرو، این معدن با توجه به ظرفیتی که در اختیار دارد، در خاورمیانه مقام نخست را دارد. نکته مهم این است، این کارخانه تحقیقاتی که در حال حاضر نیمه‌صنعتی است، در اواخر سال ۹۳ مراحل راه‌اندازی را آغاز کرد و امروز افتتاح می‌شود. همچنین این کارخانه از کنسانتره مستقیم به پیگمنت می‌رسد. معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت ادامه داد: برنامه ما این است که این واحد را به‌عنوان واحد تحقیقاتی تیتانیوم حفظ کنیم. در اینجا ما با مرکز تحقیقات ارمنستان کار می‌کنیم. وی افزود: برخی از این تجهیزات که امروز در این کارخانه وجود دارند شاید ۲ تا ۳ کشور را گشته و به ایران رسیده‌اند درنتیجه راه‌اندازی این واحد چندان آسان نبوده است.

کرباسیان در پاسخ به پرسش خبرنگار ما مبنی بر اینکه این کارخانه تا چه اندازه همسو با سیاست‌های اقتصاد مقاومتی است گفت: این طرح در حقیقت عین اقتصاد مقاومتی است، زیرا خاک را که ارزش زیادی ندارد به کنسانتره و دوباره به پیگمنت می‌رسانیم. این در حالی است که واردات پیگمنت کشور سالانه به ۹۰میلیون دلار می‌رسد.

از سوی دیگر باتوجه به اینکه تولید، بیش از نیاز کشور است زمینه صادرات نیز وجود دارد.

تولید ۱۳۰ هزار تن کنسانتره تیتانیوم و ۷۰ هزار تن سرباره
میزان ظرفیت کارخانه کنسانتره تیتانیوم سالانه ۱۳۰هزار تن و میزان ظرفیت کارخانه فرآوری سرباره تیتانیوم سالانه ۷۰هزار تن و ۴۰هزار تن چدن است. طرح‌های یادشده با ایجاد اشتغال مستقیم برای ۴۰۰ نفر، منحصر به ایجاد زنجیره ارزش تولید برای معادن ارزشمند تیتانیوم منطقه جنوب کرمان می‌شود. براساس برنامه‌ریزی‌ها، ظرفیت سالانه خوراک ورودی کارخانه کنسانتره ایلمینت ۳/۵میلیون تن کانسنگ تیتانیوم است. مجری طرح تیتانیوم کهنوج در حاشیه این مراسم در جمع خبرنگاران درباره این طرح اظهار کرد: فلز تیتانیوم فلزی جدید است که حدود ۱۰۰سال پیش کشف و نام آن از تیتان به معنای «بزرگ و خارق‌العاده» گرفته شده است. مرادعلی منظری‌توکلی با اشاره به کاربرد این ماده معدنی افزود: این ماده در ۲ حالت فلزی و اکسید تیتانیوم در صنایع استفاده می‌شود.

جالب است بدانید اکسید تیتانیوم کاربرد بیشتری نسبت به فلز آن دارد. وی ادامه داد: اصلی‌ترین کاربرد اکسید تیتانیوم در صنعت رنگ است. یعنی هر یک کیلوگرم رنگ دارای ۱۸۰ گرم اکسید تیتانیوم است. به گفته منظری‌توکلی، سالانه ۳۰ تا ۴۰هزار تن اکسید تیتانیوم برای کارخانه‌های رنگسازی وارد می‌شود. در نتیجه تولید نهایی این طرح در فاز دوم ۵۰هزار تن پیگمنت تیتان است. وی همچنین تصریح کرد: تولید ۵۰هزار تن پیگمنت نیازمند ۷۰هزار تن سرباره تیتانیوم است. گفتنی است که علت نام‌گذاری سرباره تیتانیوم این است که در مرحله ذوب تیتان سبک‌تر از چدن بوده و بالاتر قرار می‌گیرد. مجری طرح تیتانیوم کهنوج با اشاره به اینکه تولید ۷۰هزار تن سرباره، نیازمند ۱۳۰هزار تن کنسانتره است افزود: در نتیجه با توجه به این نیاز، یکی از طرح‌هایی که امروز کلنگ ساخت آن بر زمین خورد طرح ساخت کارخانه کنسانتره ایلیمنت تیتانیوم بود. منظری‌توکلی اظهار کرد: برای تولید ۱۳۰هزار تن کنسانتره نیازمند استخراج سالانه ۳میلیون تن ماده معدنی خواهیم بود. وی گفت: فاز نخست این طرح تولید سرباره برای صادرات است.

اما برای تولید پیگمنت یک واحد تحقیقاتی احداث شد و امروز به بهره‌برداری رسیده که در حال حاضر ظرفیت تولید این مرکز تحقیقاتی ۲ تن در روز است. یک واحد پایلوت کنسانتره نیز در این مکان احداث شده که ۱۳ تن در روز تولید می‌کند. توکلی درباره بازاریابی صادراتی افزود: طبق برنامه ۴سال آینده وارد فاز صادرات می‌شویم درنتیجه امروز صحبت برای بازاریابی کمی زود است اما به‌طور کلی تمامی کارخانه‌های تولید پیگمنت می‌توانند ماده اولیه خود را از ما خریداری کنند. مجری طرح تیتانیوم کهنوج درباره فناوری استفاده شده در این طرح بیان کرد: برای ساخت کارخانه کنسانتره یک شرکت استرالیایی با شرکت ایرانی قرارداد بسته و در بحث کارخانه سرباره نیز یک شرکت جمهوری چک به همراه شرکت ایرانی کار را انجام می‌دهند و یک مشاور استرالیایی در کنار مشاور ایرانی طرح حضور دارد. به گفته وی، میزان سرمایه‌گذاری برای ساخت ۲ کارخانه ۵۰۰میلیارد تومان تا فاز نخست است. منظری‌توکلی درباره فناوری استفاده شده در واحد تحقیقاتی تصریح کرد: فناوری استفاده شده در این واحد جدید و در دنیا تنها ویژه کهنوج است که با همکاری ارمنستان ایجاد شده است. وی همچنین درباره میزان ذخیره معدن افزود: براساس اقدامات اکتشافی انجام شده تا به امروز، میزان ذخیره قطعی ۴۰۰میلیون تن است اما باتوجه به ادامه اکتشافات در منطقه بی‌شک این رقم افزایش خواهد یافت. به گفته مجری طرح تیتانیوم کهنوج، مطالعات برای اجرای فاز دوم این طرح در دست انجام است. منظری‌توکلی درباره پیشینه این طرح افزود: ظرفیت تیتانیوم کهنوج از سال ۱۳۵۴ شناسایی و پس از آن مطالعات تا پایان سال ۱۳۶۷ ادامه داشت و درنهایت درسال ۱۳۸۴ کارخانه نیمه‌صنعتی آن افتتاح شد. به گفته وی افریقای جنوبی، استرالیا و کانادا در حال حاضر تولیدکنندگان اصلی ماده اولیه تیتانیوم در جهان به‌شمار می‌روند.

افتتاح فاز نخست نیروگاه سیکل ترکیبی«شوباد» کهنوج
معاون اول رییس‌جمهور فاز نخست نیروگاه سیکل ترکیبی شوباد (کهنوج) را افتتاح کرد. به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی دولت، دکتر اسحاق جهانگیری در بخش پایانی سفر دو روزه خود به استان کرمان، عصر روز سه‌شنبه ضمن افتتاح این نیروگاه، به همراه وزیر نیرو از بخش‌های مختلف و تاسیسات آن بازدید کرد و در جریان ظرفیت و جزییات فنی این نیروگاه قرار گرفت. نیروگاه سیکل ترکیبی ۱۰۰۰ مگاواتی کهنوج در دو فاز و در زمینی به مساحت ۵۰ هکتار احداث شده است.این نیروگاه در کیلومتر ۱۵ جاده کهنوج به جیرفت ساخته شده و میزان سرمایه‌گذاری برای آن ۹۲۰۰میلیارد ریال است که ۷۴۰۰میلیارد ریال آن از تسهیلات صندوق توسعه ملی تامین شده است.

بازدید از واحدنیمه صنعتی پیگمنت
اسحاق جهانگیری و وزیر صنعت، معدن و تجارت پس از کلنگ‌زنی طرح تولید کنسانتره و سرباره تیتانیوم کهنوج، از بخش‌های نخستین واحد نیمه صنعتی تولید پیگمنت دیدن کردند و کارشناسان و مدیران نیز توضیحات مربوط را ارائه دادند. هدف از آغاز عملیات اجرایی این ۲ طرح، تولید ۱۳۰هزار تن کنسانتره ایلمنیت و ۷۰هزار تن سرباره تیتانیوم است و با بهره‌برداری از این طرح‌ها، برای ۴۰۰ نفر اشتغال مستقیم ایجاد می‌شود. همچنین، طرح‌های یاد شده، مقدمه‌ای برای ساخت کارخانه تولید پیگمنت است که در برنامه بعدی ایمیدرو قرار دارد.

کارخانه تولید کنسانتره، سالانه به ۳ میلیون تن کانسنگ تیتانیوم به عنوان خوراک ورودی نیاز دارد و کارخانه‌های تولید کنسانتره و سرباره، به پشتوانه ذخایر عظیم معدن تیتانیوم در کهنوج احداث می‌شود که طبق نتایج اکتشافات جدید، این معدن، از ۴۰۰ میلیون تن ذخیره قطعی برخوردار است. در حال حاضر سالانه نزدیک به ۴۰هزار تن پیگمنت برای استفاده در صنعت رنگسازی و غیره به کشور وارد می‌شود که از متوسط ارزش ۱۰۰ میلیون دلار برخوردار است. بنا به این گزارش، ایران از معدود کشورهایی است که معدن تیتانیوم در اختیار دارد که توانایی تولید کنسانتره و سرباره، پیگمنت و حتی تولید فلز تیتانیوم را دارد.

طرح تیتانیوم از پروژه‌های فعال شده ایمیدرو در دولت یازدهم است که حدود دو دهه در انتظار عملیات اجرایی قرار داشت. این پروژه که در شهرستان کهنوج (جنوب استان کرمان) و نزدیک بندرعباس واقع شده، با بهره‌گیری از معدن غنی تیتانیوم آن شهرستان، اجرا می‌شود. طبق مطالعاتی که تاکنون انجام شده میزان ذخیره زمین‌شناسی این ناحیه به ۴۰۰ میلیون و ذخیره قطعی به ۱۶۰ میلیون تن می‌رسد. بخش فناوری طرح تیتانیوم، از سوی کنسرسیوم داخلی-خارجی و بخش مالی آن نیز با استفاده از اوراق مشارکت تامین شده است.