ماین نیوز - رشد طلایی دانش پزشکی

کاربرد طلا در جوامع در حال تغییر است. در گذشته زمانی که نام این فلز به گوش می‌رسید، جواهرات و کاربرد تزئینی آن در ذهن تداعی می‌شده است. طلا برای اقتصاددانان و سیاست‌گذاران هم به‌عنوان یک فلز مناسب برای ضرب سکه و همچنین هدایت اقتصاد به شمار می‌رفته است.

به گزارش ماین نیوز، سرمایه‌گذاران هم آن را به‌عنوان یکی از کم‌ریسک‌ترین منابع سرمایه‌گذاری می‌دانند که در بحران‌های مالی به آن پناه می‌برند. اما شیفتگان فناوری آن را یکی از مهم‌ترین بخش‌های ابزارهای با فناوری پیشرفته می‌دانند.

با این حال، طلا و به ویژه نقش زینتی آن زیر سایه کاربردی از طلا قرار می‌گیرد که چند هزار سال سابقه دارد؛ «کاربرد پزشکی طلا»طلا از دیرباز در زمینه سلامت انسان نقش با اهمیتی داشته و دانشمندان مختلف ایرانی نیز درباره ویژگی درمانی طلا بسیار سخن گفته‌اند، ازجمله آنها می‌توان به این جملات اشاره کرد که: طلا فلزی است دارای طبیعت گرم و تر، به دل نیرو بخشیده و اگر با آن روی پوست داغ زنند عفونتی را به‌دنبال ندارد و نیز عنوان شده که سرمه کشیدن با میل طلا فواید زیادی دارد (کانی‌شناسی در ایران قدیم به نقل از سرالاسرار ابن سینا و الجماهر فی معرفه الجواهر ابوریحان).

پزشکان ژاپنی نیز عقیده داشتند که اگر طلا را گرم کنند و به یکباره در آب سرد فرو برند، با خوردن این آب امراض بدن برطرف شده و شادابی روح را در پی دارد. مرکز زمین‌شناسی امریکا هم در گزارشی به طور تفصیلی به تاریخچه استفاده طلا در پزشکی می‌پردازد. بنابر برخی از منابع، گفته می‌شود که پزشکان مصر تا از ۵ تا ۷هزار سال پیش از میلاد حضرت مسیح(ع) اقدام به استفاده از طلا برای درمان بسیاری از بیماری‌ها می‌کرده‌اند. هنوز هم اجساد مومیایی شده زیادی را می‌توان مشاهده کرد که از دندان‌های مصنوعی ساخته شده از طلا استفاده می‌کرده‌اند. دلیل این کاربرد طولانی‌مدت طلا در پزشکی و همچنین دندانپزشکی، ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی این فلز درخشان بوده است.

چگالی آن بسیار بالا است. واکنش‌پذیر نیست و پایداری بسیار زیادی در برابر هوازدگی دارد. طلا یکی از سازگارترین فلزات جهان است و حتی در صورتی که در بدن انسان به‌کار گرفته شود، تاثیرات منفی از خود نشان نمی‌دهد. دانشمندان توانسته‌اند با بهره‌گیری از این ویژگی‌ها، پزشکی را به پیش ببرند.

نسل جدید تجهیزات آزمایشگاهی
طلا یکی از کلیدی‌ترین اجزای دماسنج‌های مدرن است؛ دماسنج‌هایی که می‌توانند دمای داخلی بدن انسان را در ۲ ثانیه، فقط با نگه داشتن دماسنج در مقابل گوش خارجی نشان دهد. دمای خوانده شده بسیار دقیق است زیرا پرده گوش مانند هیپوتالاموس وظیفه تقسیم خون را برعهده دارد، بنابراین این ارگان دمای داخلی بدن را کنترل می‌کند. در این دماسنج‌ها یک لوله پوشیده شده طلا وجود دارد که به نام «هادی موج» شناخته می‌شود و گرما را از گوش به قسمت‌های حساس دماسنج منتقل می‌کند. هادی‌های موج، از ترکیبات اصلی سیستم الکترونیکی مانند رادار و میکروموج‌های ارتباطات راه دور هستند. طلا یکی از فلزات عایق گرماست و هیچ گرمایی از گوش به لوله ترمومتر منتقل نمی‌شود. بنابراین طلا نخستین انتخاب برای گرفتن دمای بدن به‌ویژه درباره نوزادان و بیماران بیهوش است.

تشخیص سرطان و ایدز
اتصال آزمایشگاهی ذرات ریز طلا به «دی‌ان‌ای» ساختار جدید میکروسکوپی را ایجاد می‌کند، تا راهی به سوی پژوهش‌ها، درمان‌ها و تشخیص بیماری‌ها در زمینه‌هایی مانند بیوشیمی، ژنتیک و پزشکی باز کند. به زودی بیماران قادر به تشخیص بیماری‌های مانند عفونت، سرطان، ایدز و دیگر بیماری‌ها و به‌دست آوردن نتایج فوری به وسیله پژوهش‌ها ژنتیکی با چسبیدن مولکول‌های طلا به «دی‌ان‌ای» هستند.

دانشمندان در مرکز پژوهش دانشگاه ماساچوست، ریزتراشه‌هایی به اندازه انگشت شست انسان با بیش از ۱۰۰۰ قسمت ریز مجزا ساخته‌اند، که به صورت جامد، مایع و یا ژل بوده و در زیر پوست بدن فرد بیمار کار گذاشته می‌شود. تراشه سیلیکاتی با ورقه طلا پوشیده شده است. دارو در زمان فعال شدن قطعه الکتریکی کوچک بین پوشش طلا و الکترود طلا، آزاد می‌شود.

سایر کاربردهای پزشکی طلا
طلا هادی خوب جریان الکتریسیته است و بنابراین در زیر میکروسکوپ الکترونی به راحتی مشاهده شده و به خاطر نرمی، کار با آن (شکل دادن و مسطح کردن) در زیر میکروسکوپ الکترونی برای اعمال جراحی پیشرفته به آسانی انجام می‌شود. از سیم‌ها و صفحات طلا برای رفع انسداد شرایین و تنظیم دوباره ضربان قلب در بیماری‌های قلبی فراوان استفاده می‌شود و به دلیل پایداری در برابر واکنش‌های باکتریایی، ماده‌ای مناسب برای جایگزنی پرده صماخ که در اثر عفونت باکتریایی دچار ضایعه شده و همچنین عاملی برای جلوگیری از عفونت دوباره در گوش داخلی به شمار می‌رود. تزریق گوی‌های میکروسکوپی طلا در غده پروستات نیز از بروز زود هنگام سرطان در مردان جلوگیری می‌کند.

استفاده از صفحات طلا در لایه‌های درونی دستگاه لیزر به‌منظور تمرکز پرتو اشعه لیزر و تخریب سلول‌های سرطانی بدون وارد کردن صدمه به سلول‌های مجاور و درمان ضایعه‌های قلبی که دیگر از طریق عمل جراحی به نتیجه نمی‌رسند، نیز عملکردی مفید دارد. از دیگر کاربردهای جالب طلا در پزشکی تولید تراشه آزاد است. این محصول، کپسول‌های دارویی هستند که به‌وسیله غشای نازکی پوشیده می‌شوند و از طریق بلعیدن یا تزریق در سیاهرگ‌های بدن و کنترل آن از راه دور یا به صورت ردیاب‌های زیستی یا ریز پردازنده‌ها به وسیله پزشک یا خود بیمار به محل موردنظر هدایت می‌شود. این دارو برای نخستین‌بار در موسسه فناوری ماساچوست ساخته شد و اکنون در مرحله آزمایشی قرار دارد. از طلا و ترکیبات آن در بهبود بیماری‌های مزمنی چون آرتریت روماتیسمی، آبله و سرخک نیز استفاده می‌کنند.

در مطالعات متعدد در دهه‌های گذشته تاثیر بکارگیری ترکیبات طلا در درمان سرطان مورد بررسی قرار گرفته است. «لئونگ پاگ هینگ» و همکارانش در دانشگاه دولتی سنگاپور کمپلکس جدیدی از طلا را برای تولید دارویی با خاصیت ضد توموری در درمان سرطان بدون وجود عارضه‌هایی چون داروهای مشابه کشف کردند.

عزم سیاسی جهان در هدایت طلا
با وجود افزایش کاربرد طلا در پزشکی و دندانپزشکی، هنوز هم این نقش طلا نسبت به کاربرد تزئینی آن بسیار پایین‌تر است. درحال‌حاضر، ۲/۲درصد از طلای جهان به مصارف پزشکی و دندانپزشکی می‌رسد. مجله تخصصی «ژئولوژی» سهم جواهرسازی را در سبد مصرف طلا تا ۷۵درصد هم برآورد می‌کند. اما با کمیاب‌تر شدن طلا و افزایش قیمت آن در آینده، به نظر می‌رسد که تقاضای بشر برای استفاده از طلا در جواهرسازی کاهش یابد و دیگر مصارف تخصصی آن مانند کاربردهایش در پزشکی افزایش یابد. شاید رفراندوم بریتانیا و افزایش قیمت طلا در هفته‌های پس از آن، یکی از جرقه‌های کاهش بیشتر طلای تزئینی در جهان باشد.

در این میان، می‌توان شاهد عزم سیاسی کشورهای مختلف برای کاهش مصرف تزئینی طلا هم بود. براساس گزارش مجله ژئولوژی، کشورهای ثروتمندی چون امریکا، آلمان و انگلستان سعی‌شان بر این است از مصارف غیرضروری طلا چون ساخت زیورآلات و اشیای زینتی کاسته و به مصارف صنعتی به ویژه الکترونیک و پزشکی آن بیفزایند. این روند حتی به کشور طلادوستی مانند هند هم رسیده است. در دهه‌های گذشته، هند همواره یکی از بزرگترین واردکنندگان طلا بوده و بسیاری از طلاهای وارداتی آنها هم صرف تولید جواهرات و تزئین معابد آنها می‌شد.

این فرهنگ باعث کسری تراز تجاری کشور ۷۲ ملت شده بود و مشکلات بسیاری برای‌شان پدید آورده بود. به همین دلیل بود که سیاستمداران هند در سال ۲۰۱۲م، چند مقررات جدید برای بازار طلا تدوین کرده و در مدت چند ماه میزان واردات این فلز را به یک‌سوم کاهش دهد. آنها همچنین در ۲سال گذشته، ضمن آنکه تعرفه واردات طلا را افزایش دادند، برای مصرف مجاز طلا در حوزه‌های مختلف هم جدولی تهیه کردند تا مانع از صرف سرمایه‌های ملی خود برای اهداف تزئینی شوند.