ماین نیوز - گام‌های رو به جلوی ایمیدرو برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری

تلاش برای پرواز پهپادها و کامل شدن لایه‌های اطلاعاتی

گام‌های رو به جلوی ایمیدرو برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری

توجه به بخش معدن برای گسترش فعالیت در این حوزه، در دستور کار دولت یازدهم قرار گرفته است چراکه معدن همواره به عنوان یکی از مزیت‌های اقتصادی آنهم در بازده زمانی بلندمدت به شمار می‌آید.

به گزارش ماین نیوز، در همین زمینه مدیر اکتشافات سازمان ایمیدرو چندی پیش در همایش «بررسی نقش آزمایشگاه‌های آنالیز و فرآوری مواد معدنی در توسعه پایدار بخش معدن» که در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد؛ درباره هدفگذاری‌های سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران صحبت‌های مهمی را مطرح کرد. که در ادامه بخش‌هایی از این سخنرانی را می‌خوانید:

کاهش ریسک سرمایه‌گذاری

یکی از مهم‌ترین بحث‌ها در معدن مربوط به حوزه اکتشافات معدنی به عنوان پله نخست فعالیت‌های معدنی است که در ایران به دلایل مختلف رشد چندانی در سال‌های گذشته نداشته است. با توجه به این نقص، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران گام‌های روبه جلویی ازجمله استفاده از روش‌های نوین در بخش حفاری و همچنین استفاده از پهپادها برای به‌دست آوردن لایه‌های اطلاعاتی از اعماق زمین برداشته است. به گفته مدیر اکتشافات سازمان ایمیدرو برای کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و ایجاد طرح‌های معدنی که دومین هدف این سازمان مادر تخصصی است، در اختیار داشتن داده‌های اطلاعاتی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
علی اصغرزاده اظهار کرد: سازمان ایمیدرو به عنوان یک شرکت توسعه‌ای ۲ هدف را پیگیری می‌کند. نخستین هدف تامین مواد معدنی مورد نیاز صنایع داخل کشور است که از وظایف اصلی سازمان ایمیدرو به شمار می‌آید. دومین هدف کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و ایجاد طرح‌های معدنی جدید به منظور واگذاری به سرمایه‌گذاران است. البته برای رسیدن به این هدف، سازمان ایمیدور تا حدودی جوان و درحال کسب تجربه است.

وی با بیان اینکه ایمیدرو برای رسیدن به دومین هدف خود تلاش‌های بسیاری انجام داده و گام‌های روبه جلویی برداشته است، افزود: توسعه فعالیت‌های اکتشافی نخستین گام در زمینه کاهش ریسک سرمایه‌گذاری و ایجاد طرح‌های معدنی جدید برای واگذاری به سرمایه‌گذاران در دستورکار قرار گرفته است. به همین منظور، یک فعالیت اکتشافی بزرگ را از سال ۱۳۹۲ از سوی ایمیدرو آغاز شد. به این ترتیب هدف‌گذاری شد ۲۰۰هزار کیلومترمربع از مساحت کشور زیرعملیات اکتشافی قرار گیرد که خوشبختانه در سال ۱۳۹۴، فاز شناسایی اکتشافی ۲۵۰هزارکیلومتر از مساحت کشور انجام شد.
وی در ادامه به وظیفه حاکمیت برای تکمیل لایه‌های اطلاعاتی و نبود بودجه مورد نیاز برای اجرای آن اشاره کرد و گفت: دومین گام، تکمیل لایه‌های اطلاعاتی است که سازمان ایمیدرو برای انجامش داوطلب شد تا اینکه در انتهای سال ۹۴، ۲۵۰هزار کیلومترمربع از پهنه‌های کشور را مورد بررسی قرار داد. از آنجا که لایه‌های مختلف اطلاعاتی که از قبل تهیه شده، کامل نبودند اولویت به تکمیل این اطلاعات داده و در برخی موارد اطلاعات قدیمی با اطلاعات جدید تلفیق شد.

اصغرزاده افزود: نتیجه این کار، کشف ۳۰۰ آنومالی در فاز نخست بود که بخشی از آنها به پروژه‌های اکتشافی تبدیل شد و وارد مراحل پی‌جویی، اکتشافات عمومی و حتی اکتشافات تفصیلی شد. در واقع پروژه‌های در دست اجرای حاصل از این بخش افزون‌بر ۸۰ پروژه است.

ایجاد بانک اطلاعاتی اکتشافات معدنی

مدیر اکتشافات سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران گفت: سومین گام برای رسیدن به هدف کاهش ریسک سرمایه‌گذاری، مستندسازی اطلاعات و تمامی اطلاعات برای بخش اکتشافات معدنی بوده که به شکل عملی آغاز شده است. در این راه اطلاعات جدید از سوی پیمانکاران و مشاوران تهیه شده و به بانک اطلاعات اضافه خواهد شد. اهمیت و ویژگی انجام این کار، نگهداری اسناد و مورد بازبینی قرار دادن آنهاست.

به گفته اصغرزاده استفاده از دانش نوین اکتشاف از دیگر برنامه‌های سازمان ایمیدرو بوده و در این زمینه، عملیات ژئوفیزیک هوایی در حال انجام است. این درحالی است که تا قبل از رفع تحریم‌ها، تنها ۲ سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی ایران و «اسکام» امکان و توان انجام فعالیت‌های ژئوفیزیک هوایی را داشتند که هردو پیمانکاران ما از این بخش بودند. گفتن این نکته مهم است که تهیه لایه‌های اطلاعاتی ژئوفیزیک هوایی بسیار مهم است و بدون آن نمی‌توان نظر نهایی را برای ذخایر معدنی اعلام کرد.

وی افزود: به تازگی استفاده از پهپادها در اکتشافات ژئوفیزیک هوایی در برنامه قرار گرفته و در حال گرفتن مجوزهای اولیه برای آن هستیم و در همین زمینه تعدادی دستگاه نیز وارد کرده‌ایم. ورود پهپادها به بخش ژئوفیزیک هوایی باعث افزایش سرعت، دقت و کاهش هزینه‌ها می‌شود زیرا در ژئوفیزیک هوایی امکان انجام عملیات ژئوفیزیک هوایی به دلیل بالا بودن هزینه‌ها در محدوده‌های کوچک معدنی امکان‌پذیر نیست. همچنین ایجاد طرح و انتقال هواپیما و هلیکوپتر و سوخت و... در ژئوفیزیک هوایی مشکلاتی دارد اما در مقابل استفاده از پهپادها بسیار آسان‌تر است. در هر ارتفاع و فاصله‌ای که مورد نظر باشد می‌توان از پهپادها استفاده کرد و هرگونه اطلاعات مورد نیاز را به‌دست آورد؛ بدون اینکه شرایط آب و هوایی روی آن اثرگذار باشد.

مدیر اکتشافات سازمان ایمیدرو با ابراز امیدواری برای گرفتن مجوز لازم برای پرواز پهپادها و استفاده از آنها در مناطق تعیین شده، در ادامه گفت: روش‌های نوین در حوزه اکتشافات معدنی منجربه دستیابی به اطلاعات جدید خواهد شد.

آزمودن روش جدید ژئو اسکن

سازمان ایمیدرو به عنوان یکی از سازمان‌های تخصصی در حوزه معدن و صنایع معدنی که عمده فعالیت‌های گسترده‌ای در حوزه اکتشافات معدنی انجام داده، امروزه در حال آزمودن روش ژئواسکن است.

به گفته اصغرزاده ژئواسکن یک روش ماهواره‌ای عمقی است که برخی از پروژه‌های پژوهشی با این روش انجام شده و نتایج به نسبت قابل‌قبولی به‌دست آمده است. ادعایی که برای این روش مطرح شده این است که از سوی اطلاعات ماهواره‌ای می‌تواند عمق را اسکن کند. هم‌اکنون در حال بررسی روی این روش هستیم که در صورت رسیدن به نتیجه، اعلام خواهد شد.

وی تاکید کرد: اکتشاف مجموعه از فعالیت‌هایی است که دقت و صحت در هرکدام از آنها روی کل اکتشاف تاثیر می‌گذارد زیرا هرگام اکتشافی ارزش‌افزوده‌ای روی اطلاعات ایجاد می‌کند که اگر این گام‌ها به درستی برداشته شود ارزش‌افزوده نهایی و قابل‌قبولی به همراه خواهد داشت اما اگر در هرگام خطایی رخ دهد به کل بحث اکتشافی این خطا تعمیم داده خواهد شد و کار تحت‌تاثیر این خطا قرار خواهد گرفت.

به گفته اصغرزاده آزمایشگاه‌های معدنی شاید مهم‌ترین بخش این مجموعه باشد زیرا نتایج تمامی کارهای اکتشافی و معدنی وابسته به نتایج آزمایشگاه است. آزمایشگاهی که شخص بهره‌بردار به نتایج آن از لحاظ صحت و دقت اطمینان کافی به آن داشته باشد، بسیار بازه خوبی برای پهنه‌های اکتشافی در اختیار بهره‌بردار قرار خواهد داد زیرا اگر نتایج آنالیز یک محدوده یا پهنه اکتشافی اشتباه باشد امکان به فراموشی سپرده شدن محدوده را خواهد داشت؛ یا اینکه با به‌دست آمدن نتایج آنالیز دقیق از یک محدوده، زمینه تبدیل شدن به یک معدن با ارزش را فراهم خواهد کرد.

ورود روش «RC» به حفاری

از دیگر بخش‌های مهم در حوزه اکتشافات معدنی، حفاری‌های اکتشافی است. در حالیکه ایران به دلیل نداشتن تجهیزات و فناوری‌های نوین امکان افزایش عمق‌های اکتشافی خود را نداشته است. در این میان سازمان ایمیدرو، بروزرسانی روش‌های حفاری را در برنامه خود قرار داده است.

اصغرزاده در این باره گفت: یکی از راهکارهای سازمان ایمیدرو بهبود روش‌های مختلف در مسیر اکتشافی مربوط به حفاری است که از سال‌ها قبل تلاش کرده تا حفاری به روش«‌RC» را به حفاری مغزه‌گیری کشور اضافه کند زیرا به طور عمده عادت به استفاده از روش حفاری مغزه‌گیری و گاه حفاری پودری در ایران وجود دارد. یعنی بخش خصوصی برای کاهش هزینه به طور عمده به سراغ روش حفاری پودری رفته و بخش دولتی نیز به روش حفاری مغزه‌گیری روی آورده است. در این میان یک حلقه گمشده‌ای به نام روش حفاری « RC» بود که از آن استفاده نمی‌شد.

به گفته وی در کشورهای نیمه‌خشک و کم آب روش « RC» بسیار متداول است. در استرالیا نیز روش RC به کار برده می‌شود در ایران نیز به تازگی شاهد استفاده از این روش برای برخی از پروژه‌ها هستیم.

از مزایای این روش سرعت بسیار بالا و پایین بودن قیمت و هزینه کار است. مدیر اکتشافات سازمان ایمیدرو درباره بحث زمین‌شناسی نیز گفت: این سازمان تلاش بسیاری دارد که با ایجاد کارهای متنوع و ایجاد فرصت سرمایه‌گذاری و شغلی در بازار، شرکت‌ها به سمت انجام کار تخصصی سوق داده شوند زیرا در برهه‌ای از زمان فعالیت‌های اکتشافی در ایران به این شکل بود که یک شخص با رفتن به محدوده مورد نظر، کارهایی همچون پی‌جویی، نمونه‌برداری، تهیه نقشه زمین‌شناسی و ژئوشیمی را انجام می‌داد و در انتها گزارش ارائه می‌کرد که خروجی آن چندان دقیق نبود.

وی افزود: سعی بر این است که فعالیت‌های اکتشافی از یکدیگر جدا شده و عملیات‌های یادشده از سوی افراد متخصص انجام شود. تعیین ارزش‌افزوده اکتشاف ضرب اعداد ریاضی در یکدیگر است و یک عدد منفی کل خروجی را تغییر می‌دهد. حال اگر یک اشتباه در بخش‌های مختلف از تهیه نقشه زمین‌شناسی یا در بخش ژئوشیمی رخ دهد حاصل ضرب آن در تمامی ارزش‌افزوده‌های قبلی تبدیل به یک عدد منفی شده و پروژه خروجی نخواهد داشت.

اصغرزاده با بیان اینکه از وظایف ایمیدرو افزایش توانمندسازی و کمک به توسعه بخش معدن است به برگزاری دوره‌های آموزشی مختلف اشاره کرد و گفت: در تلاشیم که کارشناسان تراز نخست جهانی برای تدرسی این دوره‌ها به کار گیریم و گروه‌های متخصص را به دیگر کشورها فرستاده تا آموزش ببینند.