گروه معادن
>ساير حوزه ها
- در سال‌های اخیر نگرانی‌ها درباره تمام شدن منابع فلزات کمیابی که در تلفن‌های هوشمند به کار می‌رود، به شدت افزایش یافته اما مطالعات اخیر نشان می‌دهد می‌توان فلزات خاکی کمیاب را از آهن و منگنز که در سراسر اعماق اقیانوس‌ها پراکنده هستند، استخراج کرد.
به گزارش ماین نیوز، عناصر یا فلزات خاکی کمیاب‌ـ ازجمله اسکاندیم، ایتریم، پراسئودیمیوم و دیسپروزیم‌ـ یک گروه ۱۷ عنصری در جدول تناوبی هستند که ویژگی‌های شیمیایی مشابهی دارند. این فلزات در ساخت محصولات خانگی ازجمله لامپ‌های فلئورسنت و تلویزیون‌های رنگی و همچنین فناوری‌های بزرگتر ازجمله پانل‌های خورشیدی و توربین‌های بادی استفاده می‌شوند. این‌گونه فلزات برخلاف نام آنها کمیاب نیستند اما از آنجایی‌که به‌طور گسترده‌ای در میان پوسته زمین پراکنده شده‌اند و مانند دیگر فلزات در حجم انبوه یافت نمی‌شوند، دسترسی به آنها بسیار دشوار است.
به همین دلیل برخی نگران این مسئله هستند که افزایش تقاضای جهانی برای فناوری‌های الکترونیکی مانند گوشی‌های هوشمند فشار بسیار زیادی بر صنعت فلزات خاکی کمیاب وارد کند. چین نگران این موضوع نیست زیرا ۹۰ درصد فلزات خاکی کمیاب جهان در این کشور استخراج می‌شود. براساس برآورد موسسه پژوهشی «زیون ریسرچ» امریکا، کمبود عناصر نادر خاکی برای تامین نیازهای انسان در سال‌های آینده جدی است. براساس گزارش این موسسه ارزش مبادلات عناصر نادر خاکی در سال ۲۰۱۴م به ۵ میلیارد دلار رسید. انتظار می‌رود این رقم تا ۲۰۲۰م به ۹میلیارد دلار برسد و در بازه ۵ سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۲۰م، در هر سال یک رشد ۲ رقمی را ثبت کند. میزان تولید این عناصر در سال ۲۰۱۴م برابر با ۱۸۵ هزار تن بوده است. این وضعیت در حالی است که تولید این عناصر بدون اتکا به فناوری‌های نوین استحصال آنها، غیرممکن خواهد بود؛ ضمن آنکه انحصار چین در این بازار هم مشکلی جدید برای شرکت‌های فناوری‌محور جهان به شمار می‌آید.
افزایش امیدواری چین
به گزارش اسپیس دیلی، ژئوشیمیدان‌های آلمانی در پژوهش‌های اخیر روش جدید و امیدوارکننده‌ای برای استخراج این فلزات از انباشت‌های فرومنگنز در کف اقیانوس‌ها ارائه کرده‌اند. شرکت اپل، سازنده گوشی‌های آیفون و همین‌طور تولیدکنندگان دیگر فناوری‌ها به این موفقیت دانشمندان امیدوار هستند. در غیراین صورت آنها باید در آینده نزدیک مبلغ بسیار زیادی به شرکت‌های استخراج معدن چینی پرداخت می‌کردند. ۹۵درصد تولید عناصر خاکی کمیاب جهان، شامل ۱۸فلز که در بسیاری از فرآیندهای صنعتی و فناوریکی مانند گوشی‌های هوشمند، باتری اتومبیل هیبریدی، توربین‌های بادی، فولاد و لامپ‌های کم‌مصرف نقش بسزایی دارند در چین انجام می‌شود اما با توجه به اینکه چین مالک ۲۳ درصد از ذخایر جهانی این فلزات است، این نگرانی برای آنها وجود دارد که بیش از حد مورد بهره‌برداری قرار گیرند. آنها معتقدند اقدامات اعمال شده از سوی این کشور در سال ۲۰۱۱م به منظور حفظ منابع طبیعی و کاهش آلودگی ناشی از معادن بوده است. شاکیان اعلام کردند که چین به‌دنبال افزایش هزینه صادرات و کسب مزایای بازار برای تولیدکنندگان داخلی و دسترسی آنها به مواد اولیه خام ارزان‌تر است. براساس حکم سازمان تجارت جهانی، کشور استخراج‌کننده نمی‌تواند فروش مواد اولیه خام را به تولیدکنندگان داخلی محدود کرده و به آنها مزایای بیشتری نسبت به شرکت‌های خارجی بدهد
وجود کمیاب‌ها در پسماند نیروگاه‌ها
پیش از این پژوهش هم راه دیگری برای استحصال عناصر نادر خاکی، از سوی دانشمندان امریکایی معرفی شده بود: استفاده از خاکستر زغال‌سنگ. به گزارش وب‌سایت تخصصی ماینینگ، پژوهشگران دانشگاه دوک (واقع در کارولینای شمالی)، پس از بررسی و آزمایش خاکسترهای باقیمانده از سوزاندن زغال‌سنگ در نیروگاه‌های مختلف ایالت متحده، اعلام کردند: «خاکسترهای باقیمانده از تولیدات زغال‌سنگ منطقه آپالاچ، نسبت به سایر خاکسترها، بیشترین میزان عناصر نادر را در خود جای داده‌اند. » در این پژوهش، توجه ویژه‌ای به زغال‌سنگ تولیدی در مناطق عمده زغال‌سنگی این کشور مانند کوه‌های آپالاچ، ایلینوی جنوبی و غربی و همچنین مناطق پیرامون رود پاودر ریور باسین در ایالت‌های وایومینگ و مونتانا شد. یکی از مهم‌ترین نتیجه‌گیری‌های این گروه پژوهشی آن بود خاکستر زغال‌سنگ باقیمانده از سوزاندن تولیدات منطقه آپالاچ، بیشترین میزان عناصر نادر خاکی را دارد و از هر کیلوگرم خاکستر آن می‌توان ۵۹۱ میلی‌گرم مواد معدنی استخراج کرد. این پژوهشگران در یک اعلامیه بیان کردند که «یافته ما به معنای آن است که در خاکسترهای زغال‌سنگ موجود در سراسر ایالات‌متحده، میلیاردها دلار عناصر نادر خاکی پنهان شده است. » آنها اعلام کردند که اگر برنامه‌ای برای حرکت رو به جلو وجود داشت، آن برنامه، انتخاب خاکسترهای زغال‌سنگ دارای بیشترین میزان عناصر نادر خاکی قابل استخراج بوده است. پژوهش ما، این انتخاب را عملی کرد و نخستین مطالعه جامعی بود که این موضوع را بررسی کرد. در پژوهش‌های پیشین مشخص شده بود که استخراج عناصر نادر خاکی از ضایعات زغال‌سنگ، نه‌تنها از نظر مالی، شدنی است بلکه یکی از اقداماتی است که می‌تواند به حفظ کیفیت محیط‌زیست هم کمک زیادی کند.
تاریخ انتشار : شنبه ۱۲ تير ۱۳۹۵ ساعت ۱۲:۴۸
کد مطلب: 33025
ساير حوزه ها
