به گزارش ماین نیوز، سنگهای ساختمانی، نمک، گچ، گاز طبیعی و نفت، دریاچه نمک و منیزیم مهمترین معادن استان هستند. البته دریاچه نمک این استان دارای ارزش تخمینی افزون بر ۲۰ میلیارد دلار است که با سرمایهگذاری و فناوری استحصال چنین رقمی است.
منگنز شاخصترین مواد معدنی قم
درباره مهمترین معادن استان قم با رییس صنعت، معدن و تجارت این استان به گفتوگو نشستهایم.
احمد ذاکری عنوان کرد: به طور کلی معادن شن و ماسه و سنگهای تزئینی معادنی هستند که پروانه بهرهبرداری از سازمان دارند و مشغول فعالیت میباشند. البته بهطور شاخص منگنز استان قم شاخصترین معدن در این استان بهشمار میرود که در ایران و منطقه کمنظیر و شاخص است.
البته یکی از شناختهترین معادن این استان، دریاچه نمک است که از ظرفیتهای بالایی برخوردار است.
ذاکری با اشاره به اقدامهای سالهای گذشته عنوان کرد: از سال۹۴ با توجه به نگاه دولت و سیاستهای کلان اقتصاد مقاومتی که نگاهی درونزا دارد، بخش معدن بهعنوان یکی از ظرفیتهای اجرای این سیاستها مورد توجه قرار گرفته است که در این زمینه اقدامهای مهمی در حوزه معدن در استان از سوی وزارت صنعت، معدن و تجارت شده است؛ ازجمله این اقدامها فعالیتهای زمینشناسی و بحث ژئوفیزیک هوایی در استان است. به علاوه تهیه نقشه یک در ۲۵هزار از سال ۹۴ آغاز شد و بخشی از آن تا پایان اردیبهشت ۹۵ به پایان خواهد رسید.
این نقشه در حقیقت به نوعی ذخایر معدنی استان را فراتر از چیزی از حال حاضر است مشخص خواهد کرد و فرصت خوبی برای سرمایهگذاری در استان بهوجود خواهد آورد.
وی در ادامه با اشاره به اقدامهایی که درباره دریاچه نمک انجام شده، گفت: به نوعی مدیریت دریاچه نمک قم براساس مصوبه دولت به استان سپرده شده است.
یکی از مشکلات دریاچه نمک قم، راه دسترسی بود که راه دسترسی از طریق جاده گرمسار ایجاد شد که زیرساختهای اولیه مورد نیاز را برای این منظور فراهم شده. البته نیازمند یک تا ۲ میلیارد تومان اعتبار است که دستاندرکاران استان قول دادهاند این اعتبار را تامین کنند، چراکه دریاچه نمک قم یک فرصت برای سرمایهگذاری است.
دریاچهای به ارزش۲۰ میلیارد دلار
این مقام مسئول در استان قم در ادامه با اشاره به معادنی که در دریاچه وجود دارد، خاطرنشان کرد: معادنی که در دریاچه به شکل پیشفرض وجود دارد شامل منزیم، کلریدسدیم و پتاسیم و املاح معدنی است. ارزش تخمینی که برای این دریاچه زده شده، افزون بر ۲۰ میلیارد دلار است.
ذاکری با تاکید بر این موضوع که دریاچه نمک قم فرصتی برای سرمایهگذاری است، تصریح کرد: با نگاه ویژهای که در استان به دریاچه شده است، قصد داریم فرصتهای سرمایهگذاری در استان را افزایش دهیم تا زمینهساز اشتغال بیشتری در استان شویم.
وی در ادامه درباره جذب سرمایهگذار خاطرنشان کرد: درباره سرمایهگذار باید عنوان کرد که پروانه دریاچه بیش از یک دهه است به نام شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران صادر شده، از اینرو به نوعی سبب شده تا سرمایهگذاری برای آن جذب نشود.
رییس صنعت، معدن و تجارت استان قم افزود: البته یکی از بحثهایی که استان پیگیری کرد، مشکلات راه دسترسی به دریاچه بود که در این زمینه اقداماتی شده است.
از سوی دیگر نیز بحث جذب سرمایهگذار است که ما از ایمیدرو و آقای کرباسیان انتظار مساعدت در این زمینه داریم.
ذاکری با اشاره به بحث سرمایهگذاری خارجی در استان قم گفت: بحث جذب سرمایهگذاری خارجی را به استان واگذار کردهاند، اما هنوز نتوانستهایم سرمایهگذاری که بتواند از دریاچه املاح معدنی استحصال کند را جذب کنیم.
در هر صورت استان در حال تلاش برای جذب سرمایهگذار است و خواهش ما از ایمیدرو و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی این است که هیاتهای تجاری که از کشورهای اروپایی میآیند، دریاچه قم را هم بهعنوان فرصت سرمایهگذاری اعلام کنند تا بتوانیم از یک سرمایهگذار خارجی در بحث استحصال استفاده کنیم. البته در داخل استان سرمایهگذاری داخلی هم مدنظر قرار دادیم.
در گام نخست در نظر داریم از سرمایهگذار داخلی استفاده کنیم اگر نتوانستیم و ظرفیت نبود به سراغ سرمایهگذار خارجی خواهیم رفت.
وی همچنین درباره مهمترین مشکلات معدن در سطح استان، یادآور شد: مهمترین مشکلات ما بخشی مربوط به مالیات و بخش دیگر کمبود نقدینگی است که اگر دولت بتواند در این زمینه تسهیلات بیشتری اختصاص دهد، کارها بهتر انجام خواهد شد و بخشی از مشکلات معدن نیز حل خواهد شد.
به فناوری روز نیازمندیم
دریاچه نمک قم نیازمند سرمایهگذار خارجی است تا بتوان بیشترین استحصال را از املاح معدنی آن کسب کرد.
در اینباره سهراب غضنفری مجری طرح شورابههای قم اظهار کرد: دریاچه نمک قم در ۷۰ کیلومتری شمال کاشان و در ناحیه شرقی پلایای قم واقع شده و از پستترین مناطق حوضه آبریز قم است. راه دسترسی به این دریاچه از طریق جاده کاشان – آران و بیدگل- چهارطاقی نرسیده به مرنجاب یا از مسیر شهرستان قم پس از طی مسافتی تقریبی به طول ۱۲۰ کیلومتر پس از روستاهای قمرود و مشکآباد است.
غضنفری با اشاره به ذخایر قطعی این دریاچه عنوان کرد: ذخیره قطعی معدنی این دریاچه، ۳۲ میلیون تن منیزیا، ۲۰۰میلیون تن هالیت و ۵/۴ میلیون تن سیلویت است.
البته مواد معدنی مختلفی در دریاچه وجود دارد که مبنای کار ما در طرح بهرهبرداری و استخراج از شورابههای قم، اکسید منیزیم است و در کنار آن بهرهبرداری از کلیرید سدیم، سولفات کلسیم، لیتیوم، بور و پتاس و البته سایر مواد معدنی موجود بهعنوان برنامههای بعدی است.
وی درباره سرمایهگذاری در این دریاچه خاطرنشان کرد: درصدد یافتن سرمایهگذار برای سرمایهگذاری در این دریاچه هستیم.
شرکتهای دولتی نمیتوانند در این زمینه سرمایهگذاری کنند، از اینرو ما بیشتر بهدنبال سرمایهگذار خارجی هستیم، چون فناوری استحصال از دریاچه نمک در داخل کشور وجود ندارد. البته مشابه این استحصال در خور و بیابانک انجام شده که هماکنون بعد از چندین سال به تولید رسیدهاند و فناوری آنها خارجی و از کشور آلمان بوده است.
ما نیز بهدنبال سرمایهگذار و دانش فنی در این زمینه هستیم.
غضنفری افزود: حدود ۳۵ شرکت سال گذشته برای استحصال از دریاچه بازدید کردهاند که بیشتر آنها به بهانه تحریمها حاضر به سرمایهگذاری نشدند، اما در حال حاضر با توجه به شرایط پسابرجام امیدواریم سرمایهگذارها وارد عمل شوند. البته ما در نظر داریم کشورهایی چون آلمان، ایتالیا یا اتریش که صاحب فناوری در این زمینه هستند را دعوت کنیم.
وی در پایان یادآور شد: بر اساس محاسبات انجامشده نرخ بازگشت داخلی IIR(سود ناشی از سرمایهگذاری) این دریاچه ۲۹ تا ۳۰ درصد برآورد شده است.
معادن دریاچه
لازم به یادآوری است تاکنون به شیوههای سنتی، تنها از نمک طعام موجود در دریاچه نمک قم برای مصارف صنعتی، استفاده شده است.
این در حالی است که به استناد تحقیقات انجام شده درباره ترکیبات تشکیلدهنده نمکهای دریاچه، موادی از قبیل سدیم کلرید، سدیم سولفات، منیزیم کلرید و منیزیم سولفات از جمله بارزترین و مهمترین ترکیبات تشکیلدهنده این منبع عظیم خدادادی به شمار میآید.
منیزیم از نظر فراوانی هشتمین عنصر در قشر خارجی زمین به شمار میآید و اغلب این فلز، بهصورت ترکیبهای محلول در آب دریاها یا بهصورت سنگ معدن منیزیم کلرید در طبیعت یافت میشود.
میزان منیزیم استحصالی از آب دریا تنها ۰/۲ تا ۰/۳ درصد است. نتایج حاصل از تحقیقات انجام شده پیرامون ترکیبات منیزیم دریاچه نمک، میزان منیزیم استحصالی را ۳۵ تا ۵۰ برابر منیزیم آب دریا (یعنی ۱۰ تا ۱۴/۷ درصد) نشان میدهد.
بنابراین شورابههای دریاچه نمک یکی از غنیترین معادن و منابع عظیم تولید منیزیم به شمار میآید.
علاوه بر این مزیت استحصالی منیزیم دریاچه نمک از نظر اقتصادی حتی قابل مقایسه با منیزیم حاصل از آب دریا نیست و از هر ۱۰۰کیلوگرم نمک، ۱۰ تا ۱۴ کیلوگرم منیزیم بهدست میآید.