ماین نیوز - سایه افزایش قیمت مواد اولیه بر سر آلومینیوم

توسعه ظرفیت آلومینیوم اولیه چین به رشد خود ادامه خواهد داد كه تقاضا برای بوكسیت و آلومینا را بالا خواهد برد، اما این افزایش با كاهش تولید واحدهای ذوب در مناطق دیگر خنثی خواهد شد.

پیش‌بینی می‌شود كه قیمت‌های آلومینا در سال‌های آتی با توسعه واحدهای ذوب و موانع عرضه بوكسیت افزایش پیدا كند.

تقاضای جهانی برای آلومینا و بوكسیت در مناطق مختلف و میزان مختلف رو به افزایش است، به گونه‌ای كه عرضه در چین در مقایسه با سایر مناطق در جهان بسیار كمتر است. چنانچه برنامه ممنوعیت صادراتی بوكسیت و سایر موارد اندونزی در ابتدای ژانویه سال 2014 اجرا شود این كمبود حادتر خواهد شد.

با توجه به اینكه تولید آلومینیوم اولیه همچنان رو به افزایش است، بنابراین تقاضای جهانی آلومینا و بوكسیت نیز بالا خواهد رفت، اما سوال اینجاست كه چقدر این توان یا پتانسیل فقط در چین بوده و تا چه حد در باقی كشورهای جهان نهفته است. بعضی از تحلیلگران پیش‌بینی می‌كنند كه تولید واحدهای ذوب آلومینیوم اولیه در جهان با 5/5 درصد افزایش در سال 2013 به 77/50 میلیون تن رسیده كه از این میزان تولید 88/23 میلیون تن در چین با 1/7 درصد افزایش و 89/23 میلیون تن با 2/4 درصد افزایش در سایر مناطق جهان خواهد بود.

عرضه و تقاضا همچنان به آهستگی رو به بهبود خواهند گذاشت، به‌گونه‌‌ای كه كاهش ملایم در رشد تقاضا بخصوص در چین با كاهش تولید واحدهای ذوب در جهان خنثی خواهد شد.

چشم‌انداز بازار آلومینیوم

به‌طور كلی اطمینان و اعتماد نسبت به بازار آلومینیوم و سایر كالاها تا حدی كاهش یافته كه می‌تواند دارای آثار منفی در پایان سال باشد، اما تاثیرات آن منطقه به منطقه متفاوت است. مثلاً تقاضا در آمریكا روندی افزایشی دارد كه موتور محركه آن بخش‌های خودروسازی، صنایع هوایی و مسكن است، اما با كاهش موجودی انبارهای بخش خدماتی این تقاضا تنزل پیدا كرده است.

تحلیلگران معتقدند كه تقاضای اروپا امسال یكبار دیگر كاهش پیدا می‌كند، چون ركود هنوز در آنجا ادامه خواهد داشت و تقاضا در چین و سایر قسمت‌های آسیا با گام‌هایی آهسته، از پیش‌بینی‌های قبلی افزایش خواهد داشت. به هر صورت پیش‌بینی می‌شود كه در بین سال‌های 2015 ـ 2012 به ظرفیت واحدهای ذوب آلومینیوم در جهان 25 درصد افزوده شود كه نیمی از این افزایش مربوط به چین است.

تحلیلگران معتقدند كه پروژه‌های چین اقتصادی خواهد بود، چون در مناطقی واقع می‌شوند كه در آنجا نیروی برق ارزان وجود دارد مانند استان‌های شمال‌غربی.

چین هم‌اكنون در نظر دارد یك تغییرات ساختاری عمده در این راستا انجام دهد و آن اینكه تولید خود را از استان‌های ساحلی به سمت غرب كشور انتقال می‌‌دهد تا در آنجا از مزیت زغال‌سنگ فراوان بهره‌مند شود. پروژه‌های واحد ذوب در منطقه خلیج‌فارس نیز اقتصادی خواهد بود چون در این منطقه نیز گاز فراوان وجود دارد. فقط یك منطقه از جنبه توسعه واحدهای جدید ذوب آلومینیوم جای شك و تردید قرار دارد و آن هندوستان است كه فاقد انرژی ارزان و فراوان است.

تولید آلومینیوم اولیه برای بقیه كشورهای جهان به جز چین امسال ثابت خواهد بود و كاهش ظرفیت از طریق راه‌اندازی ظرفیت‌های جدید جبران یا خنثی خواهند شد.

بنابراین امسال تقاضا برای آلومینا نیز به طور نسبی در بقیه كشورهای جهان ثابت خواهد ماند. تقاضا در سه ماهه دوم فقط 4 درصد نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته افزایش داشته و تا پایان سال 2013 هم تغییری حاصل نگردید. در سه ماهه سوم 4/53 میلیون تن بود كه در سه ماهه چهارم به 3/53 میلیون تن رسید.

با توجه به اینكه تمامی ظرفیت‌های ذوب جدید آلومینیوم چین در غرب كشور به بهره‌برداری می‌رسند تولید آلومینیوم به‌طور متوسط سالانه حدود 11 درصد در سال از 6/19 میلیون تن در سال 2011 به 8/29 میلیون تن تا سال 2015 افزایش خواهد داشت، اما سال گذشته یك استثنا بود، چون تولید واحدهای ذوب چین پس از افزایش 8/13 درصدی در سال 2012 فقط 1/7 درصد بالا رفت و میزان و رشد تولید واحدهای ذوب چین با 11 درصد افزایش به 6/26 میلیون تن رسید.

توقف واردات بوكسیت چین می‌تواند برای صنعت آلومینیوم این كشور مخرب باشد به طور مثال اندونزی باید مورد به مورد درخصوص نحوه فرآوری مواد اولیه به جای صادرات مستقیم آن تصمیم‌گیری كند، چون دولت اعلام كرده است كه می‌خواهد ممنوعیت استخراج معادن را برای شركت‌هایی كه در حال حاضر درصدد ایجاد كارخانه‌های صنایع بالادستی یا واحدهای تصفیه، كمرنگ‌تر كند و به همین دلیل سیاست‌های دقیق و نحوه اجرای آن هنوز سردرگم است.

در حال حاضر تعداد زیادی شركت در حوزه بوكسیت وجود دارندكه می‌خواهند در صنایع پایین دستی در اندونزی سرمایه‌گذاری كنند. مثلاً شركت PT Harita در حال احداث یك واحد تصفیه یك میلیون تنی در غرب كشور است كه امسال راه‌اندازی خواهد شد. شركت PT Antom در حال مطالعات امكان‌سنجی ساخت یك واحد ذوب گرید تصفیه آلومینا است كه تا پایان سال 2016 راه‌اندازی خواهد شد. علاوه بر این شركت چالكو و گروه چینی هونگ كیائو نیز به ترتیب واحد تصفیه یك میلیون تنی و دو میلیون تنی را در دست مطالعه و اجرا دارند.

تحلیلگران می‌گویند بخش‌هایی چون بوكسیت به دلیل داشتن حاشیه سود كمتر در مرحله استخراج معدن با محدودیت‌های كمتری نسبت به سایر بخش‌ها مانند مس (با سود حاشیه‌ای بالاتر در مرحله استخراج نسبت به صنایع پایین‌دستی) مواجه شود.

تحلیلگران جی پی مورگان نیز در 9 سپتامبر اشاره كردند كه این احتمال وجود دارد كه اجرای این محدودیت یا منع قانونی چندان جدی نبوده و سناریوی احتمالی‌تر این است كه صادركنندگان حتی بتوانند با افزایش مالیات بر صادرات، به حجم صادرات خود بیفزایند.

به دلیل روند اقتصادی ضعیف و عدم پیشرفت در ایجاد واحدهای فرآیند در داخل كشور نشان می‌دهد كه ممنوعیت شدید بار منفی برای دولت اندونزی خواهد داشت. بعضی از پروژه‌ها دارای جدول زمانی ساخت كاملا جاه‌طلبانه‌ای هستند و به‌طور كل انتظار می‌رود تا اواسط 2014 حداقل برنامه تولید حاصل شود. این وضع نشان می‌دهد كه اگر صادرات انجام نشود باعث كاهش چشمگیر درآمد خواهد شد.

علاوه بر این وضعیت قانونی ممنوعیت نیز تا حدی روشن نیست و با كاهش ارزش برابری روپیه اندونزی و افزایش كسری حساب‌های جاری آن به میزان 31/2 میلیارد دلار در ماه ژوئن موجب تشویق دولت اندونزی شود تا به طور موقت صادرات را افزایش داده و میزان سهمیه صادراتی مواد معدنی را آزادتر كند. به هر صورت تجار چینی و تولیدكنندگان آلومینا همچنان به‌دنبال سایر مناطق برای تامین بوكسیت هستند تا پشتوانه بیشتری داشته باشند. میزان صادرات بوكسیت از اندونزی به 05/4 میلیون تن در ماه ژوئن 2013 رسید.

سرمایه‌گذاری چین در خارج از كشور

چین مصمم است برای تامین بوكسیت خود در خارج از كشور بخصوص در اندونزی سرمایه‌گذاری كند. پیش‌بینی می‌شود كه قیمت‌های آلومینا تا سال 2015 به 400 دلار در هر تن فوب استرالیا برسد، چون توسعه واحدهای ذوب تقاضا برای آلومینا را افزایش داده و موانع بر سر راه بازار بوكسیت عرضه آلومینا را سركوب می‌كند. علاوه بر این، هزینه‌های حاشیه‌ای بالا موجب افزایش قیمت آلومینا می‌شود. اگر تقاضا برای آلومینیوم اولیه در جهان 7 ـ 6 درصد افزایش پیدا كند تقاضای آلومینا به تبعیت از آن بالا خواهد رفت، اما سوال این است كه چگونه خود را با آن وفق خواهد داد. هزینه احداث یك واحد تصفیه در حال حاضر چند برابر شده است.

عرضه و تقاضای آلومینا
2010 2011 2012 2012 f2013 f 2015
تقاضای جهانی (هزار تن) 80618 86949 90908 96735 104398 110108
تقاضای جهانی (هزار تن) 79840 87645 92544 97268 105181 110232
تفاوت در بازار (هزار تن) 778- 696 1636 515 783 114
قیمت آلومینا (دلار/ تن) 333 374 319 316 356 398
قیمت آلومینیوم 3M (دلار/ تن) 2199 2420 2050 1956 2210 2400
آلومینا بعنوان درصدی از قیمت LME 2/15 درصد 5/15 درصد 6/15 درصد 1/16 درصد 1/16 درصد 6/16 درصد
f = پیش‌بینی