به گزارش ماین نیوز، ممانعت کشورهای خارجی از خرید سنگ آهن ایرانی به دلیل تحریم های بین المللی باعث شده است در سال های اخیر تمامی اکتفای ایران در زمینه صادرات سنگ آهن به چین باشد. بررسی ها نشان می دهد ایران در سال های تحریم بازارهای صادراتی معدنی خود را یکی پس از دیگری از دست داده است. از بین پنج کشور پاکستان، چین، امارات، ترکمنستان و عراق می توان گفت تنها بازاری که از واردات و صادرات با ایران تا آخر پا پس نکشید و سهم عمده ای در این بازار داشت، چین بود.
فعالان معدنی معتقدند در سال های سخت بحرانی ایران ذخایر معادن کشور تقریبا تمام بازارهای صادراتی خود را از دست دادند و همچنان چین پایانه صادراتی ایران ماند. این در حالی است که آمار اخیر گمرک حکایت از آن دارد که مقصد نهایی 16 میلیون تن سنگ آهن ایران به صورت خام یا با حداقل فرآوری در 10 ماه سال گذشته به چین بوده است.
اما قصه چنین صادراتی در شرایطی نوشته شده که سال گذشته بیش از 30 معدن کوچک و متوسط مقیاس بخش خصوصی در نیمه شمالی کشور به دلیل افت شدید قیمت جهانی سنگ آهن به تعطیلی رسید و بقیه واحدها مجبور به کاهش تولید شدند.
این در حالی است که صاحب نظران بخش معدن معتقدند در سال های تحریم ممانعت کشورهای خارجی از خرید سنگ آهن ایرانی به دلیل محدودیت ها باعث شد تمامی اکتفای ایران در زمینه صادرات این ذخایر معدنی به چین باشد، در حالی که کشورهای بسیاری برای تامین مواد اولیه فولادسازی می توانستند گزینه تجارت ایران باشند.
اما مساله اصلی این است که در این سال ها سهم مشارکت ایران با کشورهای اروپایی و آمریکایی بسیار کاهش یافته و عمر همکاری با شرکت انگلیسی تبار بزرگی مانند ریوتینتو در معادن ایران به سر آمده است. از این رو بود که ایران تا به حال توانسته تنها به بازار متلاطم چین اکتفا کند، در شرایطی که دلیل اصلی تعطیلی معادن سنگ آهن ایران یکی پس از دیگری ناشی از وابستگی ایران به اقتصاد چین و بازار این کشور در سال های اخیر بود.
برنامه درازمدت برای روابط تجاری ایران و چینبررسی ها نشان می دهد چین تنها شریک تجاری فعلی معادن سنگ آهن ایران چین به عنوان بزرگترین مصرف کننده فولاد جهان بین ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تن مصرف داخلی دارد. براساس بررسی های انجمن آهن و فولاد این کشور ۸۲۲میلیون تن فولاد تولید شده است که اخیرا به دلیل مقررات سختگیرانه دولت چین در زمینه محیط زیست این احتمال وجود دارد که برخی کارخانه های تولید فولاد چین در آستانه تعطیلی قرار بگیرند و این موضوع بر مصرف سنگ آهن نیز تاثیرگذار خواهد بود.
با وجود این، توقف برخی فولادسازی های این کشور در آینده بازار صادراتی سنگ آهن ایران را ملتهب تر می کند، به طوری که معادن کوچکی که تاکنون توانسته بودند به حیات خود ادامه دهند، در شرایط بحرانی تر تعطیل خواهند شد.
این در حالی است که بر اساس اظهارات اخیر رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و چین، چینی ها روابط تجاری خود را با ایران بلندمدت طراحی کردند و پیش بینی ها بر این است که کشورهای غربی جایگزین چین نخواهند شد. پایداری چین در قراردادهای تجاری خود با ایران در حالی مطرح است که اسدالله عسگر اولادی، رئیس اتاق مشترک ایران و چین عنوان کرده نه تنها تجار ایرانی بلکه چینی ها هم نگران توافقات صورت گرفته غرب با ایران نیستند و غربی ها جای چین را در بازار ایران نخواهند گرفت. حتی این فعال اقتصادی اعلام کرده چین برنامه درازمدتی را برای حضور در بازار ایران تدارک دیده و قرار است طی ۲۰ سال آینده، روابط تجاری ایران و چین دو برابر شود.
ناامیدی سنگ آهنی هاکاهش قیمت سنگ آهن در بازارهای جهانی و بهم ریختگی اوضاع معادن برای تمامی فعالان معدنی غیرقابل باور بود. در حالی که پیش بینی کارشناسان ایرانی از کف قیمت سنگ آهن 60 دلار بود اما یکسری جریانات سنگ آهن را به مرز 30 دلار رساند.
حال که وضعیت این بازار حاکی از آن دارد که قیمت سنگ آهن در مسیر کاهش شدید قرار گرفته معادن کوچک این ذخایر معدنی در سال جاری به شرایط بحرانی تر دچار خواهند شد. حتی بازار سنگ آهن در روز جمعه شاهد کاهش یک دلاری قیمت ها بوده است. در بندرعباس مگنتیت با عیار 61 درصد به 31 دلار در هر تن رسید و هماتیت 61 درصد، 28 دلار بود.
اگرچه پیش بینی شده مسیر قیمت سنگ آهن تا پایان شش ماه ابتدایی سال جاری همین طور ادامه یابد، اما در بسیاری از فعالان معدنی این امیدواری وجود دارد که قیمت سنگ آهن روزی به همان 60 دلار خواهد بازگشت.
حال که فضای معادن سنگ آهن بخش خصوصی در پیچ و خم نگرانی ها از کاهش قیمت روبه تعطیلی هستند و فعالان معدنی بیشترین انگیزه خود را برای حیات اقتصادی واحدهای تولیدی خود از دست دادند، آیا ایران می تواند همچنان به چین تکیه کند و با بحران های اقتصادی موجود تنها پایانه صادراتی اش تا 20 سال آینده این کشور باشد؟ آیا زمان آن نرسیده است که عطش صنعت سنگ آهن ایران با تصاحب بازارهای صادراتی کشورهای دیگر پر شود؟
سنگ آهن
