ترسیم آینده با معادن زیرزمینی سنگ‌آهن
ماين نيوز: براساس آخرین ارزیابی‌های انجام شده میزان ذخایر سنگ‌آهن شناخته شده کشورمان حدود ۵میلیارد تن است و بر اساس مطالعات اولیه به نظر می‌رسد دست‌کم یک‌میلیارد تن از ذخایر سنگ‌آهن در عمق‌های بیشتر از ۳۰۰ متر باشد.
استخراج ذخایر سنگ‌آهن با این عمق به شیوه روباز با دشواری بسیاری همراه است و حجم باطله نسبت به ماده معدنی آنقدر افزایش خواهد یافت که عملیات بهره‌برداری روباز غیراقتصادی می‌شود و در صورتی که حتی بتوان با محاسبات اقتصادی، اندکی آن را اقتصادی کرد، طول عملیات باطله‌برداری با این عمق با توجه به ظرفیت پیمانکاران باطله‌برداری کشورمان بسیار طولانی خواهد شد و سالیان زیاد باطله‌برداری بدون رسیدن به ذخیره در عمل فعالیت را غیراقتصادی می‌کند. در سایر کشورهای معدن‌خیز جهان با توجه به میزان ذخیره، معادن سنگ‌آهن عمیق را بیشتر به شیوه زیرزمینی استخراج می‌کنند.
در کشور ایران با توجه به فراوانی ذخایر سنگ‌آهن سطحی، در عمل هیچ‌گونه برنامه‌ای برای استخراج زیرزمینی وجود نداشته و تصور ما از ذخایر زیرزمینی کشورمان به دلیل نبود اکتشافات کامل، محدود به یک‌میلیارد تن اکتشافات اولیه است که در منطقه گل‌گهر و ایران مرکزی کشف شده است و به شکل طبیعی اگر مطالعات دقیق‌تری در این زمینه انجام شود به‌طور قطع ذخایر زیرزمینی کشورمان از ارزیابی‌های اولیه فراتر خواهد رفت.
پاره‌ای از این ذخایر عمیق در اعماق حدود ۴۰۰ متر واقع شده است، لذا با توجه به چشم‌انداز آینده تولید فولاد در کشورمان و لزوم آماده‌سازی معادن و صنایع فرآوری و از طرفی محدودیت‌های تولید معادن روباز در سال‌های آینده باید فکر اساسی برای ذخایر عمیق کرد. مهم‌ترین مشکل در این مسیر، نداشتن تجربه در زمینه معادن سنگ‌آهن زیرزمینی در کشورمان است.
فعالیت معادن زیرزمینی در ایران اغلب به معادن زغال‌سنگ محدود می‌شود و این در حالی است که معادن سنگ‌آهن از نظر شرایط محیطی و زمین‌شناسی تفاوت ماهوی با معادن زغال‌سنگ دارند و از آنجا که تفکر یکسان‌انگاری هر نوع معدن زیرزمینی با معادن زغال‌سنگ در میان مدیران و کارشناسان معدنی کشورمان به‌صورت ناخودآگاه وجود دارد، موجب بی‌رغبتی به‌کار زیرزمینی در کانی‌های مختلف کشورمان شده است.
با این وجود و با توجه به نبود تجربه کار زیرزمینی سنگ‌آهن نخستین گام، مطالعات و شناسایی کشورهای صاحب فناوری در این زمینه است. کشورهای متعدد اروپایی و کانادا و استرالیا در این‌باره تجربیات خوبی داشته‌اند اما در شرایط حاضر، همکاری فنی با این کشورها مشکل به نظر می‌رسد. سطح فنی و تکنیکی بسیار بالای این کشورها و ماشین‌آلات پیچیده و هزینه‌های بالای طراحی و مهندسی که این کشورها در سایر موارد مشابه داشته‌اند، ما را به این جمع‌بندی رسانده که بهتر است سراغ کشورهایی برویم که اولا در شرایط فعلی همکاری فنی با آنها امکانپذیر باشد و از طرفی دیگر سطح فناوری پیشنهادی‌شان به شرایط فنی و مهندسی کشورمان نزدیک باشد.
* سعید صمدی
کارشناس معدن و صنایع معدنی
تاریخ انتشار : سه شنبه ۱۵ ارديبهشت ۱۳۹۴ ساعت ۱۴:۱۶
کد مطلب: 24194
