به گزارش ماین نیوز، در بخش معدن نیز صدور پروانههای اکتشافی و بهرهبرداری با کاهش مواجه بوده است. گرچه آمار استخراج محصولاتی مانند سنگآهن و آلومینا نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشته است. در بخش صادرات نیز محصولات معدنی از نظر وزنی کاهش ۱۴درصدی داشته اما از نظر ارزشی رشدی ۳درصدی را تجربه کرده است.
رشد برخی تولیدات معدنیطبق این گزارش در ۹ماهه امسال تولید فولاد خام با رشدی ۶درصدی از ۱۱میلیون و ۹۰۶هزار تن به ۱۲میلیون و ۶۳۳هزار تن رسید، با وجود این در سایر تولیدات فولادی رشد ۳درصدی را تجربه کردهایم که بخشی از آن ناشی از رکود اقتصادی و کاهش تقاضا برای فولاد است. در بین دیگر محصولات فلزی کاتد مس نیز رشدی 5.3 درصدی داشته و نزدیک به ۱۳۸هزارتن محصول را عرضه کرده است. اما در این بین شمش آلومینیوم با بیشترین رشد منفی در بین محصولات فلزی شرایط بدی را سپری میکند، به طوری که از ۲۲۸میلیون و ۹۰۰هزار تن در ۹ماهه سال ۹۲ با کاهشی 7.3 درصدی تولید را به سطح ۲۱۲میلیون تن تقلیل داده است که با وجود سرمایهگذاریهای اخیر در بخش آلومینا و کارخانههای تولید آلومینیوم به نظر میرسد در سال آینده شاهد افزایش تولید باشیم.
کاشی و سرامیک و ظروف چینی دو محصول غیرفلزی در بخش معدن هستند که رشد مثبت و بالایی را تجربه کردهاند. بهطوری که صنعت کاشی و سرامیک در ۹ ماهه نخست سال ۹۲ نزدیک به ۲۲۰هزار مترمربع تولید داشته و در ۹ماهه نخست امسال با 29.8 درصد رشد، تولید خود را به مرز ۲۸۶هزار مترمربع رسانده است. همچنین ظروف چینی با رشدی 8.6 درصدی از ۳۵هزار تن به ۳۸هزار تن ارتقا یافتهاند که قابل توجه است.
در بخش صنایع غیرفلزی تولیدات سیمان با کاهشی 6.2 درصدی از ۵۵میلیون تن در ۹ماهه نخست سال ۹۲ به مرز ۵۱میلیون تن در ۹ماهه امسال رسید که متاثر از کاهش بازارهای بینالمللی و دستور اخیر انجمن صنفی کارفرمایان سیمان است که به موجب آن کارخانههای سیمان به مدت یکسال تولید خود را متوقف کردهاند. همچنین در محصولات خام معدنی نیز سنگآهن با وجود کاهش قیمت جهانی 2.2 درصد رشد داشتند، به گونهای که در ۹ماهه امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته از تولید ۲۵میلیون و ۱۱۶هزار تن به ۲۵میلیون و ۶۶۱هزار تن رسید. تولید کنسانتره زغالسنگ در ۹ ماهه نخست امسال با کاهشی 2.6 درصدی روبهرو شد، به گونهای که از ۶۸۴هزار تن در ۹ماهه سال۹۲ به ۶۶۶هزار تن در مدت مشابه امسال رسید.
معاون معدنی خانه صنعت، معدن و تجارت در رابطه با کاهش تولید برخی محصولات معدنی در کشور گفت: با توجه به اینکه بازار جهانی برخی محصولات معدنی رو به افول رفته است با کاهش قیمت مواد معدنی، معادن کوچک قدرت رقابتپذیری خود را از دست دادهاند. به همین دلیل برای کاهش هزینههای سربار تعداد کارگران را کاهش دادهاند و این مسئله منجر به کاهش تولید نیز در این معادن شده است.
بیژن پناهیزاده با بیان اینکه در چند سال گذشته فعالیت تعدادی از معادن کوچک متوقف شده است، افزود: افزایش حقوق دولتی و رکود اقتصادی کشور منجر به ضرر برخی معادن کوچک شده، زیرا درحالحاضر زیرساختهای حملونقل ریلی در ایران مناسب نیست و همین موضوع افزایش قیمت تمامشده مواد معدنی صادراتی یا عرضهشده با بازار را به همراه داشته است و درنهایت معادن کوچک فعالیت خود را کاهش داده یا بهطور کامل متوقف کردهاند.
کاهش پروانههای بخش معدنهمچنین در این گزارش به صدور ۵۸۰ گواهی کشف در ۹ ماهه امسال اشاره شده که نسبت به سال گذشته با ۶۲۷ مورد 7.5 درصد کاهش داشته است. پروانه اکتشاف در ۹ ماهه امسال ۷۶۲ مورد بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته با آمار ۱۳۴۸ پروانه اکتشافی صادرشده با کاهشی ۴۳درصدی مواجه شده است. در بخش پروانههای بهرهبرداری معدنی نیز این کاهش را شاهد بودهایم. به گونهای که از ۷۴۶ مورد ۹ماهه سال ۹۲ به ۶۲۰ مورد در مدت مشابه امسال رسیده است. این میزان پروانه معدنی درنهایت منجر شده مجوز برداشتهای معدنی نیز در ۹ ماهه امسال از ۱۳۱۵ مورد به ۱۰۱۹ مورد کاهش یابد، این موضوع در کنار افزایش تولید برخی محصولات معدنی و کاهش اندک برخی مواد معدنی نشاندهنده اهمیت ساماندهی معادن و برنامه دولت برای فعالسازی معادن راکد است.
همچنین در مورد آمار مناطق معدنی در ۹ ماهه امسال منطقه آزاد ارس و کهگیلویه و بویراحمد بیشترین رشد سرمایهگذاری محققشده را نسبت به مدت مشابه سال قبل داشتهاند. این در حالی است که بیشترین سرمایهگذاری محققشده در استان مرکزی بوده است. همچنین متوسط اشتغال ایجادشده در هر واحد نیز در ۹ماهه ابتدای امسال (15.4 نفر) نسبت به مدت مشابه سال قبل (19.2 نفر) با کاهش حدود 19.8 درصدی همراه است. از سوی دیگر ۲۲۳۰ پروانه بهرهبرداری در کل کشور صادر شده که از این تعداد بیشترین واحد جدید به بهرهبرداری رسیده در محصولات کانی غیرفلزی (۳۲۳ فقره) و بیشترین سرمایهگذاری محققشده (۸۵۷۲میلیارد ریال) در این بخش بوده است.
صادرات معدنیارزش صادراتی محصولات معدنی در ۹ ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳ درصد رشد مثبت داشته است، با این حال ایجاد رونق در بخش معدن با کندی پیش میرود که در صورتی که بستر سرمایهگذاری در معادن فراهم شود بهطور قطع شاهد افزایش اکتشاف و درنهایت استخراج محصولات معدنی هستیم.
مدیرکل دفتر نظارت بر امور معادن ضمن تایید این موضوع که تعداد پروانههای صادرشده در امسال کاهش یافته است اظهار کرد: از آنجایی که وزارت صنعت، معدن و تجارت به دنبال ساماندهی فعالیت معادن است، به همین دلیل معادنی که طرح توجیه اقتصادی داشته باشند پروانه بهرهبرداری اخذ خواهند کرد. از طرف دیگر معادنی که دارای پروانه بهرهبرداری بهصورت غیرفعال هستند اگر تولید خود را از سر نگیرند سلب مالکیت میشوند. از اینرو در امسال شاید نسبت به سال گذشته صدور پروانههای بهرهبرداری صادره افزایش نداشته است اما در بخش تولید شاهد افزایش تولید معادنی همچون مس و سنگهای تزئینی و... بودهایم.
عباسعلی ایروانی با نگاهی به رکود بازار در برخی محصولات معدنی ادامه داد: برخی محصولات معدنی همچون سنگآهن در بازار جهانی کاهش قیمت داشتهاند. با این حال طبق آمارها تولید آن محصول با افزایش همراه بوده است، گرچه از نظر تعداد معادن کاهش داشتهایم اما نسبت به مدت مشابه سال گذشته شاهد افزایش تولید بودهایم، در محصولات دیگر همچون سنگ تراورتن، مس و... نیز افزایش میزان برداشت مواد معدنی داشتهایم.