گروه اكتشاف و زمين شناسي
 
سرمایه‌گذاری در بخش معدن کاهش یافت
تکاپوی سرمایه‌گذاران حوزه اکتشاف در سکوت
گروه اكتشاف و زمين شناسي - اکتشاف جزو نخستین حلقه از زنجیره فعالیت‌های معدنی محسوب می‌شود و موفقیت در زنجیره‌های بعدی به نتایج حاصل در این بخش بستگی دارد.
 
به گزارش ماين نيوز، از سویی دیگر این بخش به دلیل اکتشاف و پی‌جویی یکی از پر هزینه‌ترین مراحل بخش معدن محسوب می‌شود که به سرمایه‌گذاری فراوانی نیاز دارد. اما براساس آمارهای جهانی، سرمایه‌گذاری در حوزه اکتشاف در سال ۲۰۱۴م، نسبت به سال ۲۰۱۳م با کاهش مواجه بوده است، برخی از کارشناسان معتقدند این کاهش حاصل تغییرات قیمتی در بازار جهانی برخی مواد معدنی به‌ویژه فلزات پایه است. با این وجود برخی از شرکت‌های کوچک سرمایه‌گذار به دلیل شکست از دور خارج می‌شوند اما شرکت‌های بزرگ با هوشیاری تمام با کاهش قیمت‌های جهانی، تحقیق روی بازار را آغاز می‌کنند تا براساس نیاز کشورها سرمایه‌گذاری‌های جدیدی را آغاز کنند.

کاهش سرمایه‌گذاری‌های اکتشافی در سال ۲۰۱۴

سرمایه‌گذاری یکی از ارکان اصلی برای توسعه صنعت‌های موجود در جهان محسوب می‌شود. کشورهای صنعتی دنیا در تلاش‌اند با جذب سرمایه بیشتر سهم بیشتری از بازارهای جهانی داشته باشند. از سویی دیگر برخی صنایع و بخش‌های تاثیرگذار در اقتصاد دارای مزیت‌هایی هستند که می‌توانند سرمایه‌گذاران را به سوی خود جذب کنند. معدن و صنایع معدنی جزو بخش‌هایی است که با داشتن مزیت‌های فراوان تا به امروز سرمایه‌گذاران بسیاری را به سوی خود کشانده است. افزایش تقاضای برخی از مواد معدنی در سال‌های اخیر میزان سرمایه‌گذاری در آنها را به شدت افزایش داده است. سنگ‌آهن جزو آن دسته از مواد معدنی است که در چند سال اخیر به دلیل افزایش تقاضا در بازارهای جهانی توانست سرمایه‌گذاران را جذب خود کند، از سویی دیگر صنعت فولاد را می‌توان جزو صنایعی دانست که با هجوم سرمایه‌گذاران در چند سال اخیر مواجه بود. اما تغییرات شدید در بازار محصولات معدنی به‌ویژه فلزات اصلی در جذب سرمایه‌گذار و مقدار آن تاثیرگذار بوده است.

براساس گزارش موسسه تحقیقاتی فلزات و معادن اس ان ال کاهش قیمت فلزات و نفت بر هزینه‌های اکتشافی تاثیرگذار بوده است.

بازار فلزاتی همچون فولاد، مس، آلومینیوم و... در دو سال اخیر با فراز و نشیب‌های فراوانی مواجه بود. به‌طوری که بازار فولاد که یکی از پرکاربردترین فلزات جهان است در این مدت در سکوت روزها را پشت سر می‌گذارد. این موضوع توانست در سرمایه‌گذاری برای اکتشاف ذخایر سنگ‌آهن تاثیرگذار باشد. با کاهش شدید قیمت سنگ‌آهن و رکود در بازار فولاد و با توجه به هزینه‌های بالا در مراحل پی‌جویی و اکتشاف، دیگر سرمایه‌گذاری در اکتشاف این ذخیره معدنی صرف چندانی نداشت.

طبق آمارهای جهانی، تا پایان سال ۲۰۱۴م میزان سرمایه‌گذاری در بخش معدن به زیر ۱۳۰۰میلیارد دلار رسید که کمتر از ۱۳۴۳میلیارد دلار در پایان ماه نوامبر و کمتر از ۲۰۰۰میلیارد دلار در فوریه ۲۰۱۲ بود. در واقع این آمار حاکی از آن است که با وجود وضعیت وخیم بازار جهانی فلزات و سایر مواد معدنی، سرمایه‌گذاران با احتیاط بیشتری وارد این حوزه می‌شوند. البته، شاخص قیمت فلزات در ماه دسامبر اندکی بهبود یافت اما در ۴ماه پایانی با کاهش مواجه شد و ارزش خالص و مثبت پروژه‌های این صنعت در سال ۲۰۱۴م فقط ۵۰۱میلیارد دلار بود. این رقم در سال ۲۰۱۳م به ۶۴۵ میلیارد دلار می‌رسید.

صنعت معدن درحال‌حاضر چهارمین سالی است که ارزش خود را از دست می‌دهد، در حالی که در بیشتر کشورهای دنیا سناریوی جایگزینی معدن به جای نفت در اقتصاد در دست دولتمردان بررسی می‌شود، شرکت‌های متوسط و کوچک از ماه نوامبر جمع‌آوری منابع مالی خود را با ۲برابر افزایش به 334.8 میلیون دلار رسانده‌اند. از سویی دیگر میزان کل سرمایه‌گذاری در بخش اکتشافات در سال ۲۰۱۴م به 5.55. میلیارد دلار رسید که اندکی کمتر از 5.92 میلیارد دلار سال ۲۰۱۳م بود.

تکرار داستان نفت برای بخش معدن

کاهش سرمایه‌گذاری در بخش اکتشاف حرف‌های زیادی همراه خود دارد، با توجه به تلاش کشورهای بزرگ برای دستیابی به مواد معدنی و ذخایر جدید نمی‌توان این کاهش هزینه را زنگ خطری برای بخش معدن دانست. شاید شرکت‌های سرمایه‌گذار در سکوت به انجام مطالعات و تحقیقات اکتشافی خود می‌پردازند تا با بهبود اوضاع بازار از مواد کشف شده بهره‌برداری کرده و سودی بیش از زمان فعلی راهی حساب‌های خود کنند.

معاون معدنی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی درباره کاهش سرمایه‌گذاری در حوزه اکتشاف در جهان گفت: داستان نفت در بخش معدن نیز در حال تکرار است. در واقع سرمایه‌گذاران با حضور در کشورهایی با مواد معدنی شاخص و خاص بر بازار جهانی حکومت کرده و سود فراوانی به‌دست می‌آورند.

بهروز برنا افزود: هرچند افت قیمت‌ها در بازار جهانی فلزات می‌تواند دلیلی برای کاهش سرمایه‌گذاری در حوزه اکتشاف باشد اما در این میان برخی از شرکت‌ها یا سرمایه‌گذاران از افت‌وخیز بازار سود بسیار به‌دست آوردند و این موضوع درست مانند بازار طلا و دلار است که سود بسیاری برای برخی از فعالان آن به دنبال داشت. به گفته وی، درحال‌حاضر سرمایه‌گذاری در برخی از مواد معدنی انحصاری بوده، به‌عنوان مثال در خاک‌های صنعتی حاکمیت به‌دست برخی از کشورهایی است که نمی‌خواهند کشورهای دیگر در این بازار ورود پیدا کنند در نتیجه سرمایه‌گذاری در این حوزه به انحصار این کشورها در می‌آید.

معاون معدنی سازمان زمین‌شناسی و اکتشافات معدنی در ادامه اظهار کرد: برخی از کشورها نقش اصلی را در بازار مواد معدنی ایفا می‌کنند، به‌عنوان مثال در بازار سنگ‌آهن که زمانی بالاتر از ۱۰۰دلار خرید و فروش می‌شد امروز به کمترین قیمت در چند سال اخیر رسیده است، چین، استرالیا و برزیل جزو کشورهایی هستند که تغییرات بازار متاثر از تصمیم‌های آنهاست؛ در نتیجه برای سرمایه‌گذاری در اکتشافات باید مطالعات دقیقی روی بازار انجام شود. به اعتقاد من اقتصاددان‌ها باید برای حل این مشکل راهکارهای اصلی پیدا کنند هرچند که درحال‌حاضر برای بازار نفت هیچ راهکاری پیشنهاد نشده است.

برنا درباره تاثیر بازار روی میزان سرمایه‌گذاری در بخش اکتشاف نیز، تصریح کرد: به‌طور کلی بازار بیشتر به عرضه و تقاضا وابسته است، به‌طور مثال رونق در کشف ذخایر سنگ‌آهن تنها به‌دلیل افزایش تقاضا در بازار این محصول بود. زمانی که این تقاضا با کاهش مواجه شود، بدون شک میزان سرمایه‌گذاری نیز با کاهش همراه شده و برخی از شرکت‌ها از چرخه سرمایه‌گذاری خارج می‌شوند.

وی گفت: با توجه به اینکه سرمایه‌گذاری در بخش معدن سرمایه‌گذاری دیربازده است تصور می‌کنم در پی کاهش قیمت برخی مواد معدنی در بازار جهانی، شرکت‌های کوچک سرمایه‌گذار با شکست مواجه شوند. این در حالی است که شرکت‌های بزرگ در رکود سرمایه‌گذاری می‌کنند و سپس با ترفندهای مهندسی قیمت، قیمت مواد معدنی را افزایش داده و سود بسیاری به‌دست می‌آورند.

برنا با اشاره به جایگزینی بخش معدن به جای نفت در اقتصاد برخی از کشورها، بیان کرد: امروز سرمایه‌گذاری در بخش معدن باید با توجه به نیاز کشورها انجام پذیرد. به‌عنوان مثال در یک زمان به دلیل استفاده از لوله‌های سربی در انتقال آب، تقاضا برای سرب بسیار بالا بود، اما با آشکار شدن تاثیرات منفی این فلز در آب لوله‌های پلیکا جای آن را گرفتند. همین موضوع منجر به کاهش سرمایه‌گذاری در اکتشاف و استخراج سرب شد. جدول مندلیف قسمت‌های کشف نشده‌ای دارد که می‌توان از امروز برای اکتشاف آنها در آینده‌ای نه چندان دور سرمایه‌گذاری کرد.

تحقیق و مطالعه دلیلی برای کاهش سرمایه‌گذاری

هرچند سرمایه‌گذاری در اکتشافات معدنی در جهان در سال ۲۰۱۴م، نسبت به دو سال گذشته با کاهش مواجه بوده، اما این موضوع حاکی از آن نیست که شرکت‌های سرمایه‌گذار از فعالیت در بخش معدن دست کشیده و به سراغ سرمایه‌گذاری در بخش‌های دیگر رفته‌اند.

رییس کمیته زمین‌شناسی سازمان نظام مهندسی معدن استان تهران درباره کاهش سرمایه‌گذاری در بخش اکتشافات در سال ۲۰۱۴م، اظهار کرد: سرمایه‌گذاری دارای یک اصل کلی است در واقع زمانی که تولید و سودآوری در بازار کاهش یابد میزان سرمایه‌گذاری افت می‌کند و شرکت‌ها وقت خود را بیشتر صرف تحقیق و مطالعه می‌کنند. در واقع زمانی که بازارهای جهانی با بحران مواجه می‌شوند، شرکت‌های سرمایه‌گذار چه در بخش اکتشاف و چه در بخش‌های دیگر انرژی خود را روی تحقیق و بررسی بازار متمرکز می‌کنند.

وحید صائب‌فر ادامه داد: شرکت‌های سرمایه‌گذار در بخش استخراج درحال‌حاضر با تحقیق و بررسی روی ظرفیت‌های کشف نشده برای دستیابی به سود بیشتر در بازارهای آینده برنامه‌ریزی می‌کنند. نباید فراموش کرد که به‌روز بودن دانش فنی و تجهیزات برای موفقیت در بازارهای جهانی بسیار حائز اهمیت است.

وی با اشاره به اینکه شرکت‌های بزرگ معدنی کشورهای معدنی دیگر را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند، تصریح کرد: شرکت‌های بزرگ معدنی که در سطح جهانی فعالیت می‌کنند چند ملیتی هستند، به همین دلیل روی معادن مختلف در کشورهای متفاوت سرمایه‌گذاری می‌کنند و نسبت به شرکت‌هایی که فعالیت‌های خود را محدود به یک کشور می‌دانند، عملکرد موفق‌تری دارند.
تاریخ انتشار : سه شنبه ۱۴ بهمن ۱۳۹۳ ساعت ۱۵:۱۹
کد مطلب: 20814
 
مرجع : روزنامه گسترش صمت