تغییر رویکرد معدنی‌ها از بانک به سوی بورس کالا

روزنامه گسترش صمت , 12 بهمن 1393 ساعت 20:38

شرکت‌های معدنی در پی شرایط سختی که بانک‌ها برای دریافت تسهیلات برای آنها در نظر گرفته‌اند به دنبال بازارهای موازی تامین سرمایه هستند و تصمیم گرفته‌اند این فرصت را به بازارهای دیگری نظیر بورس کالا بدهند.


به گزارش ماین نیوز، در تمام دنیا یکی از روش‌های مناسب برای تامین مالی تولیدکنندگان، ابزارهای مالی در بورس‌های کالایی است. اما باید دید چه شرکت‌های معدنی می‌توانند از این فرصت استفاده کنند و در دراز مدت بانک‌ها با محروم شدن از داشتن مشتریان خوبی چون معادن، رویکرد خود را تغییرمی دهند یا خیر....

بازار آماده برای تمام مواد معدنی

علی اصغر بهرامی، کارشناس بازار فلزات در این رابطه می‌گوید: تیر ماه امسال گل‌گهر با فروش اوراق سلف استاندارد در حدود ۸۰ میلیارد تومان برای نیازهای شرکت و اجرای پروژه‌های در دست اقدام خود، تامین مالی کرد و با این اقدام، مسیر را برای تامین مالی دیگر شرکت‌های معدنی هموار کرد.

وی با اشاره به اینکه فروش اوراق سلف برای میلگرد نیز قرار بود راه بیفتد و درحال‌حاضر تمام بسترهای فروش اوراق سلف برای میلگرد آماده است اضافه می‌کند: اوراقی که فروخته شد حداقل ۲۳ درصد و در صورت گران شدن سنگ آهن تا ۳۳ درصد به دارندگان اوراق سلف امکان پرداخت سود را فراهم می‌کند.

مدیر بخش فلزی، صنعتی و معدنی کارگزاری مفید ادامه می‌دهد: درهم اندیشی که شرکت‌های معدنی با تامین‌کنندگان منابع مالی داشتند بحث بر سر این بود که بستر استفاده شرکت‌های معدنی از ابزار بورس کالا فراهم شود که مهم‌ترین آن انعقاد در قالب قراردادهای آتی است. وی می‌افزاید: با سختگیری‌هایی که بانک‌ها با بالابردن سود بانکی و گرفتن وثایق بانکی در پیش گرفته‌اند برای سرمایه‌گذار صرفه اقتصادی ندارد که از این بازار سرمایه، تامین مالی کند و چاره‌ای جز استفاده از بازارهای موازی وجود ندارد؛ به‌طور طبیعی سرمایه جایی می‌رود که اطمینان و امنیت و سودآوری داشته باشد؛ از آنجایی که سود سپرده در بانک‌ها بین ۲۳ تا ۲۵ درصد است بنابراین برای این اوراق نیز نمی‌توان کمتر از این رقم سود در نظر گرفت.

بهرامی در ادامه می‌گوید: درحال‌حاضر، سلف‌های موازی استاندارد برای شرکت‌های معدنی آماده است و می‌تواند برای تمام مواد معدنی مورد استفاده قرار بگیرد. این قراردادها توسط بازار گردان‌ها تضمین می‌شود به این معنی که هر زمان خریدار اوراق سلف، بخواهد از این بازار خارج شود و اوراق خود را به فروش برساند اگر خریداری در بازار بورس کالا وجود نداشت، بازار گردان وارد عمل شده و این اوراق را به نرخ روز خریداری می‌کند و مدت زمانی که از خرید اوراق گذشته را ماهی دو درصد حساب کرده و به طور مثال برای ۷ ماه ۱۴ درصد به کل پولش، سود می‌دهد.

این کارشناس کارگزاری بورس ادامه می‌دهد: بازار گردان‌ها، شرکت‌های تامین سرمایه‌ای هستند که پرداخت اصل و سود پول را به خریداران اوراق سلف، تضمین می‌دهند و در ازای این کار از شرکت‌های معدنی دو درصد اوراق را کارمزد می‌گیرند. مانند تهیه ضمانتنامه بانکی است که سالانه دو درصد برای درخواست‌کننده آب می‌خورد.

وی با اشاره به اینکه اگر شرکت‌های معدنی همین رقم را بخواهند از بانک‌ها وام بگیرند باید کلی وثیقه ملکی بگذارند اظهار می‌کند: با خرید ضمانتنامه بانکی می‌توان وام دریافت کرد در واقع عملکرد این ضمانتنامه‌ها به این شکل است که فرد در ازای پرداخت ۱۰۰ درصد مبلغ وام به عنوان ضمانت پرداخت وام به بانک صادرکننده ضمانت‌نامه، می‌تواند تسهیلات بگیرد و در صورت اغماض بانک درنهایت ۶۰ درصد مبلغ وام را باید به شکل سپرده نزد بانک داشته باشد. در حالی که اگر شرکت‌ها توان تهیه این مقدار پول را داشتند به زخم کارشان می‌زدند.

بهرامی ادامه می‌دهد: بازار ثانویه این امکان را برای شرکت‌های معدنی به وجود می‌آورد که بدون هیچ وثیقه‌ای بتوانند منابع مورد نیازشان را تامین کنند. با این حال عرضه در بورس کالا، شرایط و قواعدی از جمله تکرار پذیر بودن دارد که برای عرضه مثلا سالی یک بار گوگرد یا سنگ‌آهن امکانپذیر نیست ولی در عین حال در بورس کالا، بازارهای فرعی یا ثانویه‌ای در نظر گرفته شده که امکان حضور کالاهای تکرارناپذیر نیز در آن فراهم است.

گذر بورس کالا از معبر بانک‌ها

با این حال کار به آن آسانی که گفته می‌شود نیست، تولیدکنندگان به دلایلی ترجیح می‌دهند به جای تامین منابع مالی از بورس کالا یا سایر بازارهای موازی از تسهیلات بانکی استفاده کنند و برای این اقدام خود نیز دلیل دارند.

احمد دنیانور مدیرعامل فولاد جنوب می‌گوید: تامین منابع مالی از مدت‌ها پیش مطرح بوده اما در عمل این‌کار چندان عملی نیست چراکه ساختارهای حاکم بر بورس کالا یا بورس اوراق بهادار، اوراق صکوک و دیگر ابزارهای مالی به نوعی متصل به نظام بانکی کشور است. عضو انجمن تولیدکنندگان فولاد اضافه می‌کند: به همان میزان که دسترسی تولیدکنندگان به منابع پولی بانک‌ها سخت است استفاده از بازارهای مالی غیرمتشکل نیز مشکل است.

وی ادامه می‌دهد: در بورس کالا از تولیدکنندگان ضمانتنامه حسن انجام تعهد بانکی مطالبه می‌کنند و بانک به تولید کنندگانی ضمانتنامه می‌دهد که دارای چک برگشتی یا معوقات بانکی نباشند. تولید کننده‌ای که این دو مشکل را نداشته باشد به جای تامین مالی از بورس کالا، به‌طور مستقیم از بانک تسهیلات می‌گیرد.

کمک بورس کالا به واحدهای فولادی

نه‌تنها شرکت‌های معدنی به فکر جایگزینی تامین‌کننده منابع مالی خود از بانک‌ها به سمت بازارهای موازی بوده‌اند که سختگیری‌های بی‌حد و حساب و بهره بالای بانکی، فولادسازهای بزرگ را نیز به فکر جایگزینی بازارهای موازی انداخته است.

رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نیز در رابطه با تامین منابع پولی از راه بورس کالا برای واحدهای فولادی می‌گوید: بورس کالا، بازاری شفاف برای کشف قیمت محصولات براساس مکانیسم عرضه و تقاضاست به‌طوری که تولیدکنندگان بزرگ کشور هر هفته کالاهای‌شان را در بورس کالا به فروش می‌رسانند و تابلوی بورس به مرجع اصلی قیمت‌ها تبدیل شده است.

بهرام سبحانی ادامه می‌دهد: بورس کالای ایران از راه ابزار اوراق سلف موازی استاندارد می‌تواند به تامین مالی واحدهای فولادی کمک کند، این روزها بخش تولید و صنعت کشور به تامین مالی و تامین سرمایه در گردش نیاز دارد که به دلیل محدودیت‌ها و مشکلات موجود برای اخذ تسهیلات از سیستم بانکی، امیدواریم بازارهایی همچون بورس کالای ایران با طراحی ابزارهای تامین مالی مانند اوراق سلف موازی به یاری تولیدکنندگان بیاید.

رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در ادامه به آغاز معاملات قراضه آهن در تالار فرعی بورس کالا اشاره کرده و می‌گوید: هر کالایی می‌تواند با ایجاد شرایط لازم و قرارگرفتن در مقررات بورس، روی تابلوی معاملات رود که قراضه آهن نیز از این قاعده مستثنا نیست.

وی می‌افزاید: مشکلی که درباره بازار قراضه وجود دارد، مصرف‌کنندگان محدود آن است که رونق گرفتن معاملات را سخت می‌کند اما در صورتی‌که عرضه‌های این محصول در بورس افزایش یابد و خریداران بزرگ نیز به تالار معاملات بیایند، می‌توان به کشف عادلانه قیمت و رشد حجم داد و ستد این محصول امیدوار بود.

در این رابطه قدیر قیافه رییس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ‌آهن ایران نیز می‌گوید: در تمام دنیا یکی از روش‌های مناسب برای تامین مالی تولیدکنندگان، ابزارهای مالی در بورس‌های کالایی است که این اقدام با اوراق سلف موازی استاندارد از سوی شرکت گل‌گهر در بورس کالای ایران آغاز شده و امیدواریم به‌زودی سایر شرکت‌های معدنی نیز از ابزارهای بورس کالا برای تامین مالی استفاده کنند.

وی می‌افزاید: مشکلات گرفتن تسهیلات از سیستم بانکی و سود بالای این تسهیلات باعث شده تا فعالان بخش تولید و صنعت برای تامین مالی به فکر راهکارهای دیگر باشند که یکی از این راه‌ها، بورس کالای ایران است. وی اظهار می‌کند: در همین رابطه رایزنی‌هایی را با مسئولان بورس انجام داده‌ایم تا تولیدکنندگان بتوانند از طریق ابزارهای مختلف در بورس کالا و اوراق بهادار برای سرعت بخشیدن به طرح‌های توسعه‌ای، تامین مالی کنند.

بازارهای موازی نمی‌توانند

بانک‌ها دوست دارند در تامین منابع پولی طرح‌های معدنی به شکل مشارکتی حضور داشته باشند اما معدنی‌ها برای تامین سرمایه‌های مورد نیاز خود حاضر نیستند اختیار در عملکردشان را با گروهی دیگر تقسیم کنند. ممکن است سختگیری بانک‌ها در این زمینه در درازمدت به نفع آنها تمام نشود. شاید بتوان به راه‌های جایگزین که نفع هر دو گروه را درپی داشته باشد رسید.

کمال سیدعلی معاون سابق ارزی بانک مرکزی در این رابطه می‌گوید: ۸۰ درصد بازار سرمایه را بانک‌ها و بازارهای پولی تشکیل می‌دهند و توسط این دو منبع تامین می‌شود و بازارهای موازی نمی‌توانند با این بازار فعلا رقابت کنند. وی می‌افزاید: با این حال معتقدم اگر سیستم بانکی شرایط فعلی کشور را در نظر بگیرند و روی بازارهایی تمرکز کنند که بازار تولید برای صادرات دارند هم می‌تواند به نفع خودشان باشد و هم به نفع تولیدکنندگان.

وی اضافه می‌کند: با توجه به کاهش قیمت نفت که در پایین‌ترین سطح خود قرار دارد کشوری که اقتصادی مبتنی بر صادرات نفت دارد باید به این سمت برود که روی صادرات سرمایه‌گذاری بیشتری بکند به‌ویژه در معادنی که می‌تواند صادرات هم داشته باشد بسیار مناسب خواهد بود. سید علی ادامه می‌دهد: هر قدر به فکر جایگزینی صنایع ارزآور با نفت باشیم مقرون به صرفه‌تر است. این همکاری می‌تواند در قالب پرداخت تسهیلات یا مشارکت در طرح‌های معدنی از سوی بانک‌هایی مانند بانک صادرات یا بانک توسعه صادرات باشد.


کد مطلب: 20696

آدرس مطلب: http://www.minews.ir/fa/doc/news/20696/تغییر-رویکرد-معدنی-ها-بانک-سوی-بورس-کالا

ماین نیوز
  http://www.minews.ir