دورخیز معدنی در راستای چشم‌انداز ۱۴۰۴
افزایش تولید معادن فلزی در اولویت برنامه بخش معدن
گروه معادن
- قرار است ایران در سال ۱۴۰۴ قدرت اقتصادی برتر منطقه شود. این موضوع تنها به یک بخش منوط نمی‌شود بلکه در تمام اجزای اقتصاد این رشد باید رخ دهد. مواد معدنی ظرفیتی است که دستیابی ایران به رشد اقتصادی بالا را میسر می‌کند، چراکه ایران جزو ۱۰ کشور برتر دنیا از نظر تنوع و میزان ذخایر معدنی است.
به گزارش ماین نیوز، از این رو افزایش درآمدهای ارزی با صادرات فرآورده‌های معدنی و به کارگیری صنایع «های تک» برای جداسازی و استفاده از عناصر خاص کانی‌های معدنی عاملی است که می‌تواند جهش اقتصادی ایران را به بار بنشاند. برخی نمایندگان مجلس در رابطه با چشم‌انداز ۱۴۰۴ معتقدند عناصر فلزی در بخش معدن در اولویت افق ۱۴۰۴ قرار دارد به طوری که قرار است در فولاد به ۵۵ میلیون تن و در مس کاتد به ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تن تولید برسیم و دربخش آلومینیوم نیز با بهره‌گیری از استخراج نفلین سینیت رشدی چندبرابری را تجربه کنیم.
برنامه راهبردی ایران برای توسعه اقتصادی در مدت ۲۰ سال بر مبنای شرایط عادی تدوین شده اما در شرایطی که سایه تحریم‌ها بر سر اقتصاد ایران سنگینی می‌کند رسیدن به اهداف تعیین شده با چالش‌هایی همراه خواهد بود، زیرا بخشی از تولیداتی که به واردات مواد اولیه وابسته‌اند برای تامین نیاز خود با کاستی‌های ناشی از تحریم‌ها مواجه هستند، به همین دلیل افزایش صادرات با اتکا به مواد اولیه داخلی می‌تواند راهگشای این مشکل باشد. بنابراین کشوری با در اختیار داشتن ۶۰ نوع ماده معدنی مناسب‌ترین بستر برای رسیدن به جایگاه اقتصادی مطلوب در منطقه است.
مس، فولاد و آلومینیوم در اولویت چشماندازیک عضو کمیسیون معادن مجلس ضمن اشاره به نقش معدن در رسیدن به چشم‌انداز ۱۴۰۴ اظهار کرد: اگر براساس مطالعات لازم ذخایر معدنی ایران شناسایی و متناسب با برنامه‌های اکتشافی واحدهای تولیدی و کارخانه‌ها در ایران استقرار یابد تمام نیازهای ایران برای مواد اولیه تامین و چشم‌انداز تحقق خواهد یافت. همچنین با تکمیل زنجیره‌های تولید صادرات فرآورده‌های معدنی در دستور کار قرار خواهد گرفت. از این‌رو اگر براساس توان معدنی ایران که در آن تمام عناصر جدول مندلیف وجود دارد برنامه‌ریزی شود درآمدهای دولت نیز افزایش خواهد یافت. برای نمونه ۲ معدن گل‌گهر و چادرملو ۱۶۰۰ میلیارد تومان حقوق دولتی باید به خزانه دولت پرداخت کند که این افزایش درآمد می‌تواند عاملی برای افزایش برنامه‌های دولت در فعال‌سازی محدوده‌های معدنی بکر باشد.
نادر قاضی پور با بیان اینکه عناصر فلزی فولاد، مس و آلومینیوم در راس برنامه‌های چشم‌انداز معدنی قرار دارد افزود: عناصر فلزی به دلیل کاربرد بالایی که دارند از اولویت‌های بخش معدن محسوب می‌شوند که علاوه بر اکتشاف مواد معدنی حلقه‌های تولید این محصولات نیز افزایش می‌یابد. برای نمونه قرار است در فولاد به تولید ۵۵ میلیون تن در سال برسیم که این امر مستلزم رونق تمام حلقه‌های واسطه‌ای برای تولید نهایی فولاد است. تولید آلومینیوم نیز به دلیل کاربردی که در ساخت تجهیزات نوین دارد در چشم‌انداز باید رشد بالایی پیدا کند اما در ایران از نظر فناوری تولید عقب هستیم که باید زیرساخت‌های مناسب آن ایجاد شود تا به رشد قابل قبولی در سال ۱۴۰۴ برسیم.
او با نگاهی به میزان ذخایر معدنی ایران ادامه داد: در زمینه عناصری مانند مس، طلا و... در ایران ذخایر خوبی وجود دارد که باید با بهره‌گیری از آنها اقتصاد معدنی را ارتقا دهیم. همچنین براساس چشم‌انداز می‌توانیم اشتغال را با توسعه واحدهای فرآوری محقق کنیم. برای نمونه سنگ مرمر از ایران به کشورهایی همچون چین و ایتالیا صادر می‌شود و برش‌های خاصی در آن کشورها داده می‌شود و با قیمت بالا به فروش می‌رسد که انجام آن در ایران نیز امکانپذیر است و از طریق واحدهای تولید تبدیلی اشتغال بالایی در مناطق محروم ایجاد خواهد شد.
قاضی‌پور با اشاره به اینکه ایران برای رسیدن به اهداف چشم‌انداز ۱۴۰۴ باید زیرساخت‌های لازم را ایجاد کند تصریح کرد: معادن درحال‌حاضر با هزینه‌های بالای حمل‌ونقلی مواجه هستند که با توسعه حمل‌ونقل ریلی علاوه‌بر کاهش هزینه‌های تولید، آلودگی هوا نیز کاهش می‌یابد از این‌رو بهبود شرایط اقتصادی معادن تنها با اقدامات زیربنایی محقق می‌شود.
توسعه اکتشاف محور دستیابی به چشماندازعضو دیگر کمیسیون معادن مجلس در رابطه با چشم‌انداز معدنی پیش‌روی کشور اظهار کرد: از آنجایی که ایران تنوع بالایی از کانی‌های فلزی و معدنی دارد و تاکنون تنها ۲۰ درصد از توان معدنی به اجرا درآمده است این بخش می‌تواند محور توسعه اقتصادی و رسیدن به اقتصاد برتر منطقه شود. این مسئله با شناسایی ظرفیت‌ها و واگذاری آنها با ارزش واقعی به بخش خصوصی محقق می‌شود. البته این امر تنها با فراهم کردن انرژی مورد نیاز معادن همچون برق، آب و... محقق می‌شود.
الهویردی دهقانی با تاکید بر ویژگی‌های بخش معدن ادامه داد: بخش معدن تا حدودی از تحریم‌ها مصون است و این ویژگی به اقتصاد ایران کمک می‌کند تا راه رسیدن به افق ۱۴۰۴ را هموارتر کند. این مسئله با محدود کردن خام‌فروشی مواد معدنی و توسعه اکتشافات در محدوده‌های معدنی محقق می‌شود. برنامه‌ها باید به گونه‌ای طرح‌ریزی شود که حلقه‌های واسطه‌ای تولید محصولات نهایی فرآورده‌های معدنی با توان داخلی انجام شود.
او با اشاره به اینکه افزایش ۶ برابری تولید فرآورده‌های آلومینیومی در چشم‌انداز پیش‌بینی شده افزود: درحال‌حاضر در کشور ۲۰۰ هزار تن مس کاتد تولید می‌شود که قرار است در سال ۱۴۰۴ این میزان تولید به ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تن در سال برسد. ایران ذخایر خوبی از ماده معدنی نفلین سینیت که ماده اولیه تولید آلومینیوم است دارد اما فناوری فرآوری آن در اختیار کشورهایی همچون آلمان و روسیه است و ایران همکاری‌های خود را با این کشورها برای بهره‌گیری از معادن موجود در تولید آلومینا شروع کرده که با استخراج ذخایر نفلین سینیت رشد چندبرابری در تولید آلومینیوم محقق خواهد شد. بوکسیت نیز دیگر ماده معدنی است که با فرآوری آن می‌توان آلومینیوم تولید کرد اما در ایران ذخایر محدودی از آن وجود دارد.
دهقانی در رابطه با عناصر معدنی که در چشم‌انداز مورد توجه است اضافه کرد: عناصری مانند طلا، مولیبدن، رنیوم و... در ترکیب با کانی‌های فلزی دیگر وجود دارد که با بهره‌برداری از معادن فلزی این عناصر هم استخراج می‌شود و به تناسب افزایش فعالیت‌های اکتشافی و استخراجی در معادن ایران به عناصر پرکاربرد فلزی بیشتری برای توسعه صنعت‌های تک دست خواهیم یافت.
تاریخ انتشار : جمعه ۵ دی ۱۳۹۳ ساعت ۱۵:۴۰
کد مطلب: 18391
