آنها نگران وقوع بحران در آیندهای نزدیک درخصوص دامپینگ فولاد به کشور، هستند. فولادیها معتقدند از دولت انتظار ندارند از آنها مانند صنعت خودرو حمایت کند اما انتظار دارند مانند تمام کشورهای تولیدکننده فولاد، از صنایع داخلی با تعیین تعرفه حمایت کند. اما آیا قیمت تمامشده فولاد در داخل هم سطح قیمتهای جهانی است یا همه چیز دامپینگ نیست و فولادسازهای ما نتوانستهاند قیمت تمامشدهشان را کاهش دهند.
چرا ما گرانتر تولید میکنیمکارشناسان معتقدند با رکود بیسابقهای که در صنعت فولاد بهوجود آمده، بسیاری از واحدهای فولادی در معرض تعطیلی قرار گرفتند، بنابراین بزرگان این صنعت گرد هم آمدند تا ببینند بهترین راهکار برای خروج از این بحران چیست؟ آیا تعرفه بر واردات فولاد میتواند به احیای واحدهای فولادسازی کمک کند؟ هر چند به نظر میرسد خواسته فولادیها حمایت همهجانبه دولت از صنعت فولاد بهوسیله افزایش میزان تعرفه واردات فولاد است.
در همین رابطه رییس انجمن تولیدکنندگان فولاد که در این جلسه هم حضور داشت میگوید: فضای حاکم بر بازار جهانی فولاد نشان میدهد که برخی کشورها نظیر چین با توجه به تولید بیش از حد فولاد، به دنبال حمایت از صنایع خود هستند و با اعطای کمکهایی به صادرات فولاد، وضعیت تولید فولاد در برخی کشورها نظیر ایران را به خطر انداختهاند.
سبحانی با اشاره به اینکه شرایط تولید در داخل و خارج از کشور یکسان نیست، درخصوص قیمت تمامشده فولاد در ایران و مقایسه آن با چین میافزاید: همه جا این قضیه مطرح است که در کشور ما با وجود استفاده از سوخت و مواد اولیه ارزان چرا قیمت تمام شده فولاد خام بیشتر از چین است اما این نکته را در نظر بگیرید که آنها از تسهیلات اروپا که صفر تا یک و نیم درصد است استفاده میکنند اما فولادسازها برای تسهیلات سرمایه در گردش نرخ سود ۲۷درصد پرداخت میکنند.
این در حالی است که علاوه بر تسهیلات گرانقیمت، قیمت سنگآهن در یک سال گذشته در دنیا به نصف رسیده در حالیکه در کشور ما در دو سال اخیر، هر سال حدود ۱۶درصد افزایش یافته و هزینههای انرژی گاز ۸۵درصد و برق ۲۵درصد شده و همینطور سطح حقوق و دستمزد نیز بیشتر شده است.
وی معتقد است چین برای حمایت از صنایع فولاد خود از ۴ ماه پیش تا کنون حمایت میکند و رد پای این حمایت را در کاهش بیش از ۱۰درصد افت قیمت بازار جهانی شاهدیم. در این رابطه از دولت انتظار داریم با توجه به چالشهای فولاد، که ناشی از وضع تقاضای بازار و کاهش ساختوسازهاست، با وضع تعرفه بر واردات به تولید کمک کند.
اعمال سیاستهای ضد دامپینگبهادر احرامیان دیگر عضو انجمن فولاد است میگوید: انتظار فولادیها از دولت، حمایتی شبیه به آنچه از دیگر صنایع نظیر خودروسازان انجام میگیرد نیست.
وی میافزاید: صنایع فولاد در یک فضای سالم و برابر رقابتی با فولادسازان دنیا امکان رقابت دارند؛ چیزی که ما میخواهیم ساز و کاری است که در تمام دنیا در بازترین و رقابتیترین اقتصادهای دنیا دارد انجام میگیرد و یک امر طبیعی و روال محسوب میشود و آن حمایت از تولیدکنندگانی است که در شرایط نابرابر دامپینگ قرار دارند. این نکته مهمی است که باید درک درستی از آن صورت بگیرد.
او با بیان اینکه چین را بهعنوان کشور دامپینگکننده میشناسند ادامه میدهد: تولیدکنندگانی که در جهان شناخته شده هستند با عرضه فولاد زیر قیمت تمام شده، نسبت عرضه و تقاضا را به هم میریزند و امکان رقابت از رقبای خود را میگیرند. درحالحاضر کشور چین از تولیدکنندگانش حمایت میکند و دیگر کشورها نیز در مقابل این سیاست چینیها واکنش نشان میدهند بهطوری که در ترکیه بر فولاد وارداتی از چین تعرفه بسته شده است.
وی با اشاره به اینکه در هفتههای اخیر کشورهایی که حتی عضو سازمان تجارت جهانی بودند نیز تعرفههای ضد دامپینگ علیه فولاد چین وضع کردند، ولی در ایران این اتفاق نیفتاد اظهار میکند: دامپینگ روی تمام محصولات چنین هست و البته نرخها با هم متفاوت است ولی همه آنها زیر قیمتهای جهانی عرضه میشوند. وی اضافه میکند: چین علاوه بر اعطای به اصطلاح جوایز صادراتی در بازار داخلی نیز توسط دولتهای محلی از این صنایع حمایت میکند و به همین دلیل نمیتوان رقم دقیقی در مورد میزان کمک دولت چین به صنایع فولاد سازش گفت.
احرامیان اضافه میکند: سیاست ضددامپینگ در تمام دنیا یکسان است و یک امر استاندارد و شناخته شده است زیرا با مکانیزمهای مشخصی میتوان قیمت تمامشده فولاد را بهدست آورد، بنابراین اگر کشوری قیمت کمتری را ارائه دهد، بهعنوان تعرفه ضددامپینگ در نظر میگیرند و رقمی برابر آن را نیز بهعنوان مالیات از محصولات فولادی دریافت میکنند. این اعداد نیز توسط یک تیم کارشناسی براساس متغیرهای اقتصادی بهروز میشود و نمیتوان به رقم دقیقی اشاره کرد.
وی درخصوص انتقال این پیشنهاد به دولت میگوید: این پیشنهاد را تازه داریم مطرح میکنیم و امیدواریم جواب بگیریم. بازخوردهایی هم که تاکنون دریافت کردیم، مثبت بوده است. وی در پاسخ به این سوال که وضع تعرفه منجر به افزایش قیمت در داخل میشود یا خیر؟ میگوید: از آنجا که نرخ محصولات وارداتی فولادی در کف قرار دارد بستن تعرفه بر آنها منجر به افزایش قیمت داخلی نمیشود و از این بالاتر نمیرود یا حداقل به این زودی اتفاقی نخواهد افتاد.
قایم شدن پشت دامپینگامسال میزان واردات فولاد در ایران نسبت به سال گذشته کاهش چشمگیری داشته است، از طرف دیگر فولادسازان نگرانند که دولت دیر به فکر تعرفه ضددامپینگ بیفتد و حکم نوشداروی بعد از مرگ سهراب را پیدا کند.
آنها همچنین در جلسه دو روز گذشته خود از امکان واردات عظیم فولاد به ایران گفتند و آن را خطری برای تولیدکنندگان داخلی برشمردند، در حالی که واردات فولاد، حداقل در ۶ ماه گذشته به شدت کاهش داشته و مطرح کردن چنین مسائلی میتواند نشاندهنده این امر باشد که فولادیها در یک فرآیند زمانی چند ساله، نتوانستهاند دخلشان را با خرجشان تنظیم کنند و از تولید برابر با قیمتهای جهانی باز ماندهاند و اکنون با مطرح کردن ادعای واردات بیش از حد فولاد، در حالی که آمار خلاف این را نشان میدهد، انتظار دارند با وضع تعرفه به اسم تعرفه ضددامپینگ، حیات خود را تا چندی دیگر تجدید بخشند.
گزارشها نشان میدهد صنعت فولاد بهعنوان صنعت مادر تاکنون تحت حمایتهای خاص و ویژه دولت بوده تا حدی که مورد انتقاد کارشناسان نیز قرار گرفته است. این امر که دولتهای دیگر از تولیدات داخل خود با بستن تعرفههای وارداتی دفاع میکنند، یک بحث است و اینکه قیمت تمام شده فولاد ما از همان کشورها هم بالاتر است، یک بحث دیگر است. به نظر میرسد فولادیها میخواهند با هیاهوی ایجاد شده، حمایت رسانهای، توجه ویژه و دیگر بار دولت به خود را جلب کنند.
احمد دنیانور، مدیرعامل فولاد جنوب نیز در اینباره به میگوید: این ادعا باوجود کاهش میزان واردات در کشور کمی عجیب به نظر میرسد و مشخص نیست دولت بهطور دقیق باید از چه حمایت کند. وی میافزاید: تصور من بر این است که بحث مطرح شده توسط انجمن فولاد، یک بحث انحرافی است و هدف آنها از این بحث، چیز دیگری است.
وی با اشاره به اینکه دولت تاکنون حمایتهای ویژهای از فولادسازها بهخصوص دولتیها داشته، میافزاید: وضعیت فعلی فولادیها بیشتر از آنکه متاثر از دامپینگ چینیها باشد، از رکود در ساختوساز داخل تاثیر میگیرد و این اتفاق در تمام اقتصادهای دنیا که دوران رکود را میگذرانند، دیده میشود.
دولت باید تصمیمات موثری در زمینه ساختوساز بگیرد و از این بخش حمایت کند تا تاثیر آن را نهتنها در صنعت فولاد، بلکه در صنایع دیگر معدنی و غیرمعدنی وابسته به صنعت ساختمانسازی نیز ببینیم.
وی ادامه میدهد: اگر بحث حمایت از تولیدکنندگان مطرح میشود، گروهی از تولیدکنندگان نباید تمام سهم دیگران از این حمایت را متعلق به خود بدانند.