گزارشي از وضعیت تولید و بازار باریت
کاهش ۳۰ درصدی صادرات باریت
گروه معادن
>ساير حوزه ها
- شاید به جرات بتوان گفت که ایران یکی از مهم‌ترین کشورهای معدن‌خیز جهان است، کشوری که معادن آن از جنوب تا شمال گسترش یافته و بیشتر محصولات معدنی را در خود جای داده است.
به گزارش ماين نيوز، یکی از این کانی‌ها باریت است؛ ماده معدنی که کاربرد آن در صنایع مختلف همچون شیشه‌سازی و به ویژه در حفاری نفتی بوده و صنایع نفتی را به مهم‌ترین مشتری این کانی تبدیل کرده است. البته بازار باریت همچون برخی دیگر از محصولات معدنی تحت تاثیر سودجویی بعضی شرکت‌ها و واسطه‌ها هم‌اکنون وضعیت چندان مناسبی نداشته و مشکلاتی را در این بخش برای تولیدکنندگان آن شاهد هستیم.
در این رابطه معاون امور اکتشافات سازمان زمین شناسی در خصوص معادن و ذخایر ماده معدنی باریت می‌گوید: پهنه‌های معدنی ایران از تنوع بسیاری برخوردار بوده و انواع مواد معدنی از کانی‌های فلزی گرفته تا عناصر نادر خاکی در آن یافت می‌شود. یکی از این مواد باریت است که به عنوان ماده اولیه در صنایع مختلف از نفت و پتروشیمی گرفته تا صنعت کاشی‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
اما نکته‌ای که در این خصوص وجود دارد وضعیت معادن باریت در کشور است که در شرایط مطلوبی هستند و طبق آخرین آمار اعلام شده تا پایان سال ۱۳۹۲در حدود ۱۴۷ معدن مورد شناسایی قرار گرفته که ۱۰۳ واحد آنها فعال، ۳۲ واحد غیرفعال هستند. همچنین ۱۲ واحد از این معادن نیز در حال تجهیز بوده تا زمینه استخراج و بهره‌برداری از آنها فراهم شود.
بهروز برنا در ادامه به مناطقی از کشور که این کانی در آن یافت می‌شود، اشاره کرد و گفت: بیشترین ذخایر باریت در استان‌های مرکزی، کردستان و اصفهان وجود داشته و در برخی نقاط دیگر همچون خراسان رضوی و مازندران به صورت محصول جانبی در کنار معادن سرب و روی وجود داشته و در استان یزد در معدن سرب و روی مهدی آباد نیز این کانی در کنار سرب و روی یافت می‌شود. درواقع بزرگترین ذخایر این کانی در روستای شاه نشین مریوان و معدن درین در کاشان وجود دارد. کل ذخایری که تاکنون گواهی کشف برای آنها صادر شده رقمی حدود ۲۴ میلیون تن و میزان ذخیره احتمالی آن ۱۰۰ میلیون تن برآورد شده است. طبق آخرین آمار اعلام شده در سال ۱۳۹۲ رقمی حدود یک میلیون و ۳۱۵ هزار و ۳۶۸تن باریت از معادن استخراج شده است. همچنین میزان ذخیره قطعی که می‌تواند تا ۲۰ سال آینده نیاز صنایع داخلی را تامین کند ۲۳ میلیون و ۶۱۳ هزار تن تخمین زده شده است و با وجود داشتن ذخایر فراوان از این ماده و انجام برنامه‌ریزی برای برداشت از معادن می‌توان برای دوره‌ای بلندمدت نیاز صنایع داخلی را به این کانی برآورده کرد؛ چراکه در برخی از معادن این محصول به صورت رگه‌ای وجود داشته و لازم است تا تجهیزات مورد نیاز برای برداشت از آنها فراهم شود. اما این در حالی است که بیشتر معادن به صورت روباز بوده و بهره‌برداری از آنها به راحتی صورت می‌گیرد. وی با بیان اینکه بیشتر معادن این کانی در دست بخش خصوصی است، افزود: درحال‌حاضر تنها یکی از معادن به صورت دولتی اداره شده و ۶ واحد در دست تعاونی بوده و باقی آنها در دست بخش خصوصی است.
تامین نیاز صنایع داخلی با باریت ایرانییکی از تولیدکنندگان باریت در خصوص وضعیت باریت و بازار داخلی آن می‌گوید: با توجه به اینکه ذخایر فراوانی از این محصول در کشور وجود داشته و به بهره‌برداری رسیده‌اند، از این رو علاوه بر تامین نیاز داخلی شاهد صادرات این محصول به کشورهایی که در همسایگی ایران قرار داشته و از بازار مصرفی مناسبی برخوردارند، هستیم که ازجمله مهم‌ترین آنها عراق بوده اما این درحالی است که به دلیل درگیری‌ها و اتفاقاتی که در این کشور افتاده موجب شده تا میزان صادرات این محصول نسبت به سال‌های گذشته تا ۳۰ درصد کاهش پیداکند.
علیرضا محمدحسن در ادامه با بیان اینکه باریت به عنوان یکی از مواد اولیه و مهم در صنایع پتروشیمی شناخته شده است، گفت: یکی از راه‌های فروش این محصول و تامین نیاز صنایع نفتی، برگزاری مناقصه است تا با کمترین قیمت این محصول خریداری شده و به این طریق میزان هزینه‌های خود را کاهش دهند. اما نکته حائز اهمیتی که در این خصوص وجود دارد این است که نبود برنامه‌ریزی درست و رعایت اصول منطقی در برگزاری مناقصه‌هاست. به عنوان مثال، سیستمی که شرکت نفت برای برگزاری و تامین باریت انجام می‌دهد این است که در یک بسته ۴۰ قلم کالای مورد نیاز خود را قرار داده که شامل مواد پلیمری، معدنی و... است و از سوی دیگر شرکت‌هایی که در این مناقصات حضور دارند و برنده آن می‌شوند، تخصصی در حوزه کانی‌های معدنی نداشته و همین امر مشکلات فراوانی را برای تولیدکنندگان باریت به وجود می‌آورد. به عنوان مثال، ممکن است یک شرکت تولیدکننده نشاسته برنده مناقصه شده و در کنار ماده تولیدی خود باریت را در بسته پیشنهادی مناقصه دریافت کند. آنها برای تهیه میزان باریت درخواستی شرکت نفت به سراغ شرکت‌های تولیدکننده این محصول رفته و با پیشنهاد قیمتی پایین تر از قیمت بازار اقدام به خرید محصولات آنها برای چند سال می‌کنند. این شرکت‌ها با خیال اینکه تولیدکنندگان برای بقای فعالیت خود حاضر به فروش محصولات خود با قیمتی پایین‌تر از قیمت اصلی خواهند شد، وارد این عرصه شده اما این موضوع حقیقت نداشته و تولیدکنندگان در برابر این امر مقاومت کرده و به همین دلیل بیشتر شرکت‌های برنده مناقصه که با این هدف وارد بازار می‌شوند با مشکل روبه‌رو می‌گردند. در واقع این شرکت‌ها باعث بر هم زدن نظم بازار شده و مشکلاتی را برای فعالان این حوزه به وجود می‌آورند.
وی به راهکارهایی که می‌تواند زمینه را برای تامین نیاز صنایع به این محصول فراهم کند، گفت: صنایع مصرف‌کننده این محصول می‌توانند با همکاری شرکت‌های تولیدکننده باریت و ایجاد هماهنگی با آنها نسبت به قیمت پیشنهادی به توافق رسیده و به این ترتیب نسبت به تامین مواد مورد نیاز اطمینان خاطر پیدا کنند.
تاریخ انتشار : چهارشنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۳ ساعت ۰۲:۰۹
کد مطلب: 16294
ساير حوزه ها
