گروه صنایع معدنی فولاد
 
ماين نيوز گزارش مي‌دهد:
صنعت فولاد تشنه است
گروه صنایع معدنی >فولاد - چندی پیش رئیس هیئت عامل ایمیدرو از احداث کارخانه‌های فولاد در کنار دریا خبر داد. مهدی کرباسیان در این خبر اظهار کرد: كارخانه‌هاي فولاد بايد نزديك دريا ساخته شوند و به همين دليل در نظر است تا در مناطق نزديك به خليج فارس و درياي عمان واحدهاي توليد فولاد با ظرفيت 10 ميليون تن احداث شود.
 
به گزارش خبرنگار ماين نيوز، او با اشاره به این موضوع که صنعت فولاد نیازمند آب است، افزود: براي كمبود آب بايد تمهيدات مناسبي انديشيده شود كه يكي از تمهيدات مي‌تواند استفاده چند باره از آب در كارخانه‌هاي فولادي باشد.

به گفته کرباسیان، ايران خاستگاه و پايگاه توسعه‌اي صنعت فولاد است و دولت نسبت به سرنوشت مجموعه‌هاي فولادي بي‌تفاوت نيست.

وي با بيان اينكه يكي از فعاليت‌هاي ايميدرو، حل مشكل كم‌آبي واحدهاي فولادي است، افزود: چنانچه فناوري برخي از واحدهاي فولادي قديمي تغيير كند، اين مسئله ما را به سمت كاهش مصرف آب هدايت ميكند.

كرباسيان در عين حال مديريت مصارف آب كشاورزي را يكي از راهكارها عنوان كرد و افزود: چنانچه در بخش كشاورزي به ميزان 10 درصد مصرف آب بهبود يابد، مي‌توان پروژه‌هاي جديد صنعتي در شهرهاي مختلف تعريف كرد.

8 طرح فولادی که بعدها با واگذاری یکی از آن‌ها به بخش خصوصی به 7 طرح فولادی تبدیل شدند، در سال‌های اخیر به یکی از اصلی‌ترین چالش‌های صنعت فولاد تبدیل شده است. البته با روی کار آمدن دولت یازدهم مسئولان برای راه‌اندازی این 7 طرح تلاش‌های بسیاری انجام داده‌اند، به طوری که امروز شاهد گشایش ال‌سی و پیشرفت‌های فیزیکی برای بیشتر این طرح‌ها هستیم. اما موضوعی که باعث شد تا برخی از کارشناسان در برابر اجرای 7 طرح فولادی مخالفت کنند، موضوع تامین آب، مکان‌یابی، تامین مواد اولیه و .... بود.

آب اصلی‌ترین نیاز فولاد

آب یکی از اصلی‌ترین فاکتورهای تولید فولاد است که در صورت کمبود، تولید این فلز مهم را با مشکل دچار می‌کند. کلنگ 7 طرح فولادی تنها با هدف دستیابی به رقم تعیین شده در سند چشم‌انداز بیست ساله به زمین خورد اما غافل از آنکه برخی از این طرح‌ها درست در مکان‌هایی قرار گرفته‌اند که خود با کمبود آب مواجه بودند، اما دولت دهم معتقد بود با اجرای این طرح‌ها می‌توان در مناطق محروم فرصت‌های شغلی خوبی ایجاد کرد، غافل از اینکه روزی مکان‌یابی نادرست این طرح‌ها مشکل‌ساز خواهد شد.

کارشناسان بخش معدن معتقدند مکان‌یابی نادرست این طرح‌ها منجر به عدم دست‌یابی به نتیجه موردنظر می‌شود، به همین دلیل باید طرح‌ها را رها کرده تا با کمترین ضرر اقتصادی مواجه شویم. کمبود آب در منطقه و دور بودن از بنادر و عدم دسترسی به بازارهای جهانی همه و همه باعث می‌شود تا صنعت فولاد ایران آنطور که باید در جایگاه واقعی خود قرار نگیرد. اما دیگر زمانی برای توقف این پروژه‌ها باقی نمانده است و دولت باید هرچه سریعتر آن‌ها را تکمیل کند. در واقع آن‌ها معتقدند، نبود مطالعات کارشناسی برای انتخاب محل احداث کارخانه‌ها باعث شده تا 7 طرح فولادی توجيه اقتصادی خود را از دست بدهند.

همکاری دولت برای بهینه‌سازی مصرف آب

تامین آب یکی از مهمترین نکاتی است که باید قبل از اجرای طرح‌های فولادی مورد بررسی و مطالعات کارشناسی قرار بگیرد. متاسفانه این روزها کشور با بحران کم‌آبي مواجه است که علاوه بر تهدید صنایع می‌تواند تهدیدی برای تامین آب شرب باشد، به همین دلیل مسئولان مرتبط با این موضوع باید چاره بیندیشند تا در کنار صرفه‌جویی تولید در صنایع فلزی ادامه یابد و واحدهای تولیدی ظرفیت خود را افزایش دهند. در واقع باید تصمیمات به گونه‌ای گرفته شود که هم تامین آب شرب و هم تامین آب موردنیاز صنایع در آن دیده شود.

بدون شک انتقال آب به مناطقی که با بحران مواجه هستند، تنها منجر به افزایش قیمت تمام شده خواهد شد پس چه بهتر که در انتخاب مکان‌های احداث پروژه بیش از گذشته دقت شود. در صورت راه‌اندازی واحدهای تولید فولاد در کنار آب علاوه بر تامین آب موردنیاز به وسیله شیرین‌سازی، دسترسی به مواد اولیه را آسان‌تر خواهد کرد. این موضوع را می‌توان از دیدگاه دیگری نیز بر بوته نقد گذشت. نزدیکی به آب‌های آزاد می‌تواند محصول نهایی تولید شده را با هزینه کمتری راهی بازارهای بین‌المللی کند. در واقع تمامی این صحبت‌ها ذهن را تنها به یک سو می‌کشاند و آن هم ایجاد مناطق ویژه معدنی در کنار آب‌های آزاد است. با احداث مناطق ویژه معدنی علاوه بر متمرکز شدن صنایع در یک منطقه، می‌توان مواداولیه موردنیاز را به راحتی در اختیار کارخانه‌های تولیدی قرار داد.

صنعت فولاد را می‌توان صنعتی تشنه نامید. صنعتی بیش از هر صنعتی دیگر به آب نیاز دارد. این در حالی است که آب استفاده شده در واحدهای تولیدی به دلیل دمای بسیار بالا خواص خود را از دست داده و دیگر برای شرب و کشاورزی قابل استفاده نخواهد بود. همین موضوع حساسیت استفاده از آب در این صنعت را افزایش می‌دهد. با تشدید بحران کم‌آبی استفاده بهینه باید جزء اقدامات اصلی کارخانه‌های فولادسازی قرار بگیرد. البته اجرای چنین برنامه‌هایی نیازمند کمک‌های دولت و همکاری‌های بخش خصوصی است. در حال حاضر در برخی از کارخانه‌های فولادسازی آب استفاده شده پس از تصفیه اولیه برای مواردی به غیر از شرب به کار می‌رود که می‌تواند در کاهش مصرف تاثیرگذار باشد، در نتیجه دولت را به اهداف تعیین شده‌اش در فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها نزدیک می‌کند.

صنعت فولاد، صنعت مادر

امروز صنایع کشور به خصوص صنعت فولاد که جز صنایع مادر محسوب می‌شود نیازمند کمک‌های دولت و بخش خصوصی هستند تا بتوانند نیازهای اولیه خود از جمله تامین آب، مواد اولیه و ... را فراهم کنند. امروز اصلی‌ترین دغدغه کارخانه‌های تولید فولاد تامین آب است، در صورت عدم تامین آب موردنیاز تحقق رقم تعیین شده را کمی سخت خواهد کرد. تخصیص اعتبارات لازم به جهت کاهش مصرف آب، شیرین‌سازی آب دریاها و ... را در اختیار صنایع قرار دهد تا همه در کنار هم بتواند کاهش بحران آب نقش آفرینی کنند.

هرچند توسعه صنعت فولاد می‌تواند در محرومیت‌زدایی و ایجاد اشتغال ایفای نقش کند اما باید برای احداث آن تمامی فاکتورهای لازم مورد بررسی قرار بگیرد. نزدیک بودن به آب‌هاي آزاد و بنادر، نزدیک بودن به معادن سنگ آهن، ایجاد زیرساخت‌های حمل و نقلی و .... نقش مهمی در توسعه این صنعت خواهند داشت.

فولاد را می‌توان یکی از فلزات پرمصرف و استراتژیک برای هر کشور دانست. وجود این صنعت لازمه توسعه اقتصادی هر کشوری است زیرا صنایع پایین‌دستی بی‌شماری را در بر می‌گیرد، به همین دلیل نمی‌توان نسبت به آن بی‌تفاوت بود و در هر مکانی اجازه ساخت کارخانه‌های تولیدی را صادر کرد. با توجه به اهمیت این فلز و کاربرد فراوان تمامی طرح‌های اجرایی در صنعت فولاد باید مورد بررسی و مطالعات کارشناسی قرار بگیرد.
تاریخ انتشار : شنبه ۱۰ آبان ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۰۵
کد مطلب: 15709