راهکاری برای ترغیب معدنکاران به فرآوری
ایران با وجود اینکه از ظرفیت بالایی در ذخایر معدنی و شرایط تولید محصولات صنعتی وابسته به معدن برخوردار است نتوانسته در این بخش موفق عمل کند، موضوعی که سال‌ها پیش گریبانگیر محصولات نفتی نیز بود. به نظر می‌رسد باید با وضع قوانینی جدید و اجرای برنامه‌های بلند مدت این روند را تغییر دارد، به طوری که با تدوین سیاست‌های پلکانی تعرفه واردات و صادرات زمینه‌ای برای حضور سرمایه‌گذاران بخش خصوصی به ایجاد صنایع فرآوری دعوت کرد، چراکه آنها در آینده مطمئن خواهند بود که مواد اولیه مورد نیازشان در بازار داخلی موجود خواهد بود، زیرا تولیدکننده مواد خام معدنی یا باید خود به سمت احداث واحد فرآوری سوق پیدا کند یا محصول را به بازار داخلی عرضه کند، در غیر این صورت با تعرفه صادراتی بالا روبهرو می‌شود. البته این سیاست را باید برای مالیات بر ارزش افزوده نیز بکار گیریم، به گونه‌ای که مواد اولیه باید مالیات بر ارزش افزوده پرداخت کند و به همان نسبت هرچقدر محصول به سمت تولید نهایی پیش برود مالیات کمتری پرداخت کند، اما این موضوع را نباید از یاد برد که در کنار آن باید شرایط سرمایه‌گذاری با رفع موانع تسهیلاتی تسهیل شود و از سوی دیگر قوانین دولت باید چشم‌انداز بلندمدت را نشانه رود چرا که تغییرات قوانینی با توجه به مسائل روز به نفع اقتصاد کشور نخواهد بود و فرار سرمایه را پیش روی کشور قرار می‌دهد. حال اگر این سیاست به درستی وضع شود در آینده با مازاد تولید مواد اولیه روبهرو خواهیم بود. در چنین شرایطی میزان سهم مواد معدنی در تولید ناخالص ملی بیش از شرایط کنونی خواهد بود که نوعی اقتصاد مترقی است. در نگاه مدیریتی باید بخش دولتی را از بخش خصوصی مجزا کنیم، به این معنی که بخش خصوصی به سوی تخصص‌گرایی حرکت کند و این گونه نباشد که فرد بدون تخصص وارد عرصه جدیدی شود، از سوی دیگر در مدیریت دولتی حرکت به سمت نظارت و واگذاری بخش‌های اجرایی و تولیدی به بخش خصوصی شتاب گیرد تا بهره‌وری به تولید کشور برگردد. این اقدام منجر به سودآوری بیشتر در بخش‌های صنعت و معدن خواهد شد و همچنین با سودآوری بیشتر بخش خصوصی، درآمد مالیاتی دولت نیز افزایش می‌یابد. البته باید توجه کرد که نظارت دولت به بخش‌های واگذار شده در اختیار بخش خصوصی برای حفظ عدالت نیازمند تداوم است.
* رضا اشرف سمنانی
عضو کمیسیون معادن اتاق بازرگانی و مشاور میدکو
تاریخ انتشار : يکشنبه ۳۰ شهريور ۱۳۹۳ ساعت ۱۰:۴۷
کد مطلب: 14084
