ماین نیوز - گام به گام با مس، فولاد، آلومینیوم و سیمان

مس، فولاد، آلومینیوم و سیمان از مهم‌ترین فلزات و محصولات معدنی هستند که جزو محصولات پایه معدنی قرار می‌گیرند و جذابیت زیادی بین سرمایه‌گذاران دارند.

با توجه به ویژگی‌های خاص فیزیکی و فنی این فلزات و مواد معدنی، تنوع سرمایه‌گذاران در اقصی‌نقاط جهان بر این محصولات و رابطه ذاتی آنان با ویژگی‌های اقتصاد و شرایط حاکم بر جهان، شرایط به گونه‌ای رقم می‌خورد که پیگیری و رصد نوسان‌های پی در پی آنها، جهت‌گیری و شدت و ضعف رخدادهای اقتصادی دنیا را نشان می‌دهد.

توجه به این رخدادها و تحلیل اتفاقات هفته، تا حد زیادی شرایط آینده چه در کوتاه‌مدت و چه در بلندمدت را نشان می‌دهد و قدرت تحلیل و تصمیم‌گیری را افزایش می‌دهد. قرار است از این پس شنبه‌ها، بر عمده‌ترین تحرکات و تغییرات و اخبار بازار صنایع معدنی پایه نظیر فولاد، سیمان، مس و آلومینیوم مروری داشته باشیم و آنها را مورد بررسی قرار دهیم. اعلام ارقام و آمار صادرات در این ۴ حوزه از مهم‌ترین اخبار در این هفته به‌شمار می‌رود.

مس؛ عقب‌گردی برای دورخیز مجدد؟
قیمت مس و دیگر فلزات اساسی تحت تاثیر خبرهای منفی و غیرمنتظره از وضعیت اقتصادی امریکا، منطقه یورو و چین در روزهای اخیر کاهش یافته است. قیمت هر تن مس با بیش از ۱درصد کاهش به زیر ۶۹۰۰ دلار رسیده که پایین‌ترین میزان در حدود ۲ ماه اخیر است.

مهم‌ترین دلیل افت قیمت مس در بازارهای جهانی، صفر شدن رشد اقتصادی سالانه اروپا است. رشد اقتصادی آلمان منفی ۰/۲درصد، ایتالیا منفی ۰/۲درصد، فرانسه صفر درصد و ژاپن منفی ۱/۷ درصد بوده است.

البته رشد تولیدات صنعتی چین ۹درصد افزایش داشته ولی رشد ۹درصدی در مقابل رشد ۷/۵ درصدی رشد اقتصادی چین خیلی کم است ولی تحلیلگران بازار پیش‌بینی می‌کنند وضعیت به این صورت نمی‌ماند و سیر کلی قیمت مس به سمت صعودی پیش خواهد رفت و این روند صعودی با وجود یک فاز وقفه ادامه پیدا می‌کند و اگرچه با نوساناتی با متوسط ۷۰۰۰ دلار همراه است اما دوباره بالا خواهد رفت.

در داخل نیز اخبار مسی نشان می‌دهد توجه مدیران و مسئولان به تغییر و تحولات و ظرفیت‌ها و داشته‌های کشور رو به افزایش است. در همین هفته معاونان وزیر صنعت، معدن و تجارت، اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس به همراه مدیرعامل شرکت مس، امام جمعه، فرماندار و نماینده شهر بابک از کارخانه ذوب مس خاتون‌آباد و مجتمع مس شهربابک و شهرک صنعتی این شهرستان بازدید کردند. طی این بازدید، مدیرعامل شرکت ملی صنایع مس ایران اعلام کرد از ۵۴ پروژه‌ای که در شرکت ملی صنایع مس ایران تعریف شده، ۱۷ پروژه اولویت‌دار است. وی با بیان اینکه اولویت با توسعه شهرک‌های صنعتی موجود است نه احداث شهرک جدید، اظهار کرد: از ۶۰ واحد واگذار شده در شهرک صنعتی شهربابک، ۱۷ واحد آن فعال است که خود اخطاری به‌شمار می‌رود.

سیدابریشمی با اشاره به ضرورت احداث شهرک تخصصی مس در شهربابک، افزود: پست فوق توزیع برقی که در کرمان احداث شده است باید به شهربابک انتقال داده شود و این یک نیاز اساسی شهرک‌های شهرستان شهربابک است.

حال آلومینیوم خوب است
براساس تازه‌ترین آمار گمرک ایران در ۴ ماهه اول سال‌جاری ارزش صادرات آلومینیوم به‌صورت کار نشده، غیرممزوج از کشور به ۹۷/۴ میلیون دلار رسید.

این میزان صادرات شمش آلومینیوم کشور، در مدت زمان یادشده از نظر وزنی و ارزشی نسبت به ۴ ماهه ابتدایی سال قبل به ترتیب ۱۷/۵ و ۲۰/۱۸ درصد کاهش یافته است.

قیمت متوسط ۱ کیلو شمش آلومینیوم صادراتی در ۴ ماهه ۱۳۹۳ معادل ۱/۸ دلار بود. این محصول در مدت زمان یادشده ردیف ۲۱ فهرست صادرات غیرنفتی را از آن خود کرد. ایران در ۴ ماهه امسال شمش آلومینیوم خود را به ۸ کشور دنیا صادر کرد که در این بین بیشترین میزان صادرات به هند به میزان ۲۹/۳ هزار تن، به ترکیه به میزان ۱۱/۷هزار تن و تایوان به میزان ۱۱/۵ هزار تن انجام شد.

همچنین ایتالیا، چین، امارات، جمهوری آذربایجان و عراق نیز در رده‌های بعدی بزرگترین بازارهای صادراتی شمش آلومینیوم ایران قرار گرفتند.

قیمت هر تن آلومینیوم در بورس لندن با ۱درصد افزایش به بالای ۲۰۲۰ دلار رسیده است. تحلیلگران بازار آلومینیوم معتقدند در کوتاه‌مدت عرضه آلومینیوم با محدودیت‌هایی مواجه خواهد بود و به همین دلیل می‌توان انتظار داشت قیمت‌ها رشدی تدریجی داشته باشند. از اواخر ماه می‌قیمت این فلز ۱۶درصد افزایش یافته است زیرا سرمایه‌گذاران به این باور رسیده‌اند که کاهش تولید و رشد قابل ملاحظه تقاضا سبب خواهد شد امسال بازار به سمت کسری عرضه نسبت به تقاضا حرکت کند. همچنین در صنایع پایین‌دستی آلومینیوم خبردار شدیم در راستای اجرای حکم دادستانی مبنی‌بر تعطیلی دیگ‌های کارگاه احیای قدیم شرکت ایرالکو، پایان آبان‌ماه ۷۰ دیگ دیگر آلومینیوم تعطیل می‌شود.

آهن و فولاد؛ افزایش قیمت و تقاضا
بازار فولاد نیز طی هفته گذشته وضعیت ثابتی داشت تا اینکه شمش فولاد در آخر هفته با رشد تقاضا و قیمت روبه‌رو شد.

در هفته‌ای که گذشت قیمت فولاد نوسان چندانی را تجربه نکرد و تقریبا ثابت بود، ولی به دلیل رکودی که هفته گذشته در بازار فولاد بود، عرضه‌های شمش در روز چهارشنبه با رشد قیمت و تقاضا روبه‌رو شد. قیمت شمش در روز چهارشنبه به دلیل بالا بودن تقاضا و رقابتی که ایجاد شد رشد کرد.

خبر دیگر در بازار داخل نشان می‌دهد دولت اعمال مالیات ۱۰ درصدی بر صادرات سنگ‌آهن خام را تا سال آینده به تعویق انداخته زیرا در حال حاضر بازار بسیار ضعیف است و دولت مایل نیست با معرفی این مالیات، بازار را از دست دهد. هدف این طرح که قرار بود ابتدا امسال اجرا شود، افزایش تدریجی مالیات بر صادرات به ۲۰ درصد است.

آمار صادرات نیز نشان می‌دهد در ۴ماهه ابتدایی سال‌جاری ارزش صادرات سنگ‌آهن هماتیت دانه‌بندی با خلوص آهن کمتر از ۴۰ درصد با افت ۱۶/۷۴درصدی نسبت به مدت مشابه در سال ۱۳۹۲ بالغ بر ۳۴۹/۷ میلیون دلار شد.

ایران در مدت زمان مشابه در سال گذشته حدود ۶ میلیون و ۶۵۸ هزار تن سنگ‌آهن به ارزش تقریبی ۴۲۰ میلیون دلار صادر کرده بود.

خبر دیگر در حوزه فولاد این بود که دولت با توجه به رکود بازار فولاد و برای حمایت از تولید داخل، ثبت سفارش واردات برخی محصولات فولادی را براساس ارز مبادله‌ای محدود کرد.

از این پس، ارز مبادله‌ای در اختیار واردکنندگان شمش و محصولات فولادی قرار نمی‌گیرد. این در حالی است که در راستای حمایت از تولید داخل، واردکنندگان برای آهن قراضه و گندله می‌توانند از ارز مبادله‌ای بهره‌مند شوند.

این تصمیم در حالی جنبه اجرایی به خود گرفته است که برخی واردکنندگان معتقدند نمی‌توان برای همه محصولات فولادی چنین تصمیمی گرفت و در مورد ورق ۲ میلی‌متری که تولید آن در داخل کمتر از نیاز داخلی است، باید استثنا قائل شد.

همچنین میزان واردات گندله سنگ‌آهن ایران در ۴ماهه نخست سال‌جاری از مرز ۶۵۵ هزار تن گذشت. سرقینی از کمبود شدید گندله موردنیاز کارخانه‌های داخلی خبر داد و گفت: اگر کارخانه‌ها بخواهند با ظرفیت قابل قبول کار کنند باید ۸/۵ میلیون تن گندله وارد کنند.

عرضه سیمان بر تقاضا پیشی‌گرفت
اولین خبر درباره سیمان نیز اعلام آمار صادرات سیمان در ۴ ماهه منتهی به تیرماه امسال بود که به ۶ میلیون و ۶۲۰ هزار و ۹۵۸ تن رسید. میزان سیمان توزیع شده برای مصرف داخلی در ۴ ماهه گذشته نیز بالغ بر ۱۸میلیون و ۷۱۹ هزار و ۵۲۳ تن بوده است. دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان ایران در همین هفته اعلام کرد: تولید سیمان در۴ ماهه نخست امسال به ۲۳ میلیون و ۸۰۳ هزار و ۷۰۹ تن رسید.

این بدان معناست که سه برابر صادرات سیمان، مصرف داخلی داشتیم. البته تمامی ۱۸ میلیون و ۷۱۹ هزار تن سیمان تولیدی، به مصرف داخل نرسیده و هم‌اکنون انبارهای سیمان پر است و تقاضایی به آن صورت وجود ندارد. اگرچه آمار قطعی از میزان سیمان دپو شده اعلام نشده است ولی مسئولان و دست‌اندرکاران این صنعت امیدوار به بهبود وضعیت داخلی عراق به‌عنوان یکی از مهم‌ترین بازارهای هدف سیمان هستند و همچنین چشم به راه‌اندازی پروژه‌های عمرانی دولت با کمک فاینانس‌های چینی دارند.

شنیده‌ها حاکی از آن است که تا اواسط مهرماه وارد شدن یا نشدن سیمان به بورس کالا اعلام شود. دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در این رابطه اعلام کرده بود: تا زمانی که کار کارشناسی در این راستا انجام نشود سیمان را وارد بورس کالا نمی‌کنیم؛ چرا که سیمان تنها کالایی است که با وجود اینکه با حجم بالا تولید می‌شود اما در بورس‌های دنیا معامله نمی‌شود از این رو برای ورود این محصول به بورس باید با یک کار کارشناسی دقیق، معایب و مزایای این اقدام را بررسی کنیم.
در سال ۸۹ سیمان وارد بورس کالا شد اما موفقیتی کسب نکرد و در سال ۸۹ بیش از ۳۰ شرکت تولیدی سیمان برای ورود به بورس کالا پذیرش شدند اما تنها ۲۵ شرکت اقدام به معامله آن هم با حجم بسیار ناچیز کردند.

کارشناسان معتقدند این مسئله به این دلیل بود که دولت اقدام به تعیین سقف قیمت کرده و این موضوع انگیزه‌ای برای فعالیت شرکت‌ها باقی نگذاشته بود.عرضه و تقاضای سیمان در آن سال متعادل بود و در صورت تداوم حضور در بورس کالا قطعا معاملات سیمان با سازوکار خوبی مواجه می‌شد اما اکنون تولید مازاد بر عرضه است و نیاز به تعیین سقف قیمت نیست و همچنین به نظر می‌رسد دولت دخالتی در تعیین قیمت سیمان در بورس کالا ندارد.

خبرهای دیگر در این حوزه نیز حاکی است تولید سیمان زیر ۱درصد افزایش داشته است. تولید سیمان نسبت به تقاضا افزایش یافته ولی در بازار با مشکل عرضه مواجه است که این موضوع به دلیل رونمایی نشدن پروژه‌های عمرانی دولت، کاهش صادرات به عراق و کاهش مصرف داخلی است.